Budowa Bernadova została zakończona i inwestycja oczekuje na uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Oddanie nieruchomości do użytku i przekazanie apartamentów właścicielom planowane jest jeszcze tego lata.

Bernadovo wyróżnia kameralna atmosfera i stylowa architektura. Osiedle tworzy 18 dwupiętrowych budynków ze 108 apartamentami o metrażach od 43 do 146 m². Charakter inwestycji odzwierciedlają budynki, w których znajduje się jedynie sześć lokali. Do dyspozycji mieszkańców zostaną oddane cztery przestronne, podziemne hale garażowe z rowerowniami i profesjonalnymi myjkami dla rowerów oraz zewnętrzna ładowarka dla samochodów eklektycznych.

Inwestycja jest całościowo otoczona przyrodą, ponad 70% terenu osiedla stanowi zieleń, z czego 50% to naturalny i prywatny las graniczący z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym. Dzięki dużym i panoramicznym oknom apartamenty mają odpowiednie, naturalne doświetlenie. Przestronne ogródki  o wielkości od 105 do 215 m² przynależą do apartamentów zlokalizowanych na parterach.

Deweloper realizujący inwestycję, BPI Real Estate Poland, zadbał o zmniejszenie wpływu osiedla na środowisko naturalne. Dzięki zastosowaniu licznych rozwiązań proekologicznych, takich jak panele fotowoltaiczne, zielone dachy czy linia kroplująca do podlewania roślin, projekt ubiega się o certyfikację w międzynarodowym systemie BREEAM. Otrzymanie takiego wyróżnienia gwarantuje realizację nieruchomości według najlepszych standardów, z troską o środowisko oraz zdrowie i dobre samopoczucie mieszkańców.

Jednym z atutów osiedla Bernadovo jest jego lokalizacja. Projekt znajduje się w Gdyni na Wzgórzu Bernadowo, w dzielnicy Mały Kack w odległości zaledwie 10 min od morza. Bardzo dobry jest także dostęp do transportu publicznego. Osiedle znajduje się w bliskiej odległości do Sopotu, do którego można dojechać rowerem leśną ścieżką.

Charakterystyczne dla inwestycji są tereny do odpoczynku na świeżym powietrzu z licznymi obiektami rekreacyjnymi, takimi jak plac zabaw dla dzieci, tyrolka czy zjeżdżalnia. Na terenie inwestycji znajduje się także prywatna sala fitness z widokiem na las położona w sąsiedztwie sali klubowej z wyłącznym dostępem dla mieszkańców.

Ceny apartamentów w ofercie Bernadova zaczynają się od 17 300 PLN/m².

Źródło: BPI Real Estate Poland

Przeczytaj też:

OFF Miasto – nowa przestrzeń w Gdańsku

Osiedle Smolna Sopot nagrodzone

STORIA – nowe osiedle w Gdańsku

Osiedle mieszkaniowe Portowo na poznańskiej Starołęce buduje firma Vastint Poland. Pierwszy etap powstanie na terenie o powierzchni 3,5 ha i obejmuje 11 budynków wielorodzinnych, rozlokowanych w otoczeniu przestrzeni spacerowej i rekreacyjnej. Wszystkie z 377 lokali będą przeznaczone na wynajem długoterminowy. Osiedle Portowo będzie dysponować mieszkaniami o zróżnicowanym metrażu (od 28 do 135 m²) oraz układzie funkcjonalnym, zaprojektowane w czterech unikalnych stylach przez architektów wnętrz. Mieszkania osiedla Portowo będą w pełni umeblowane i wyposażone w dodatki zapewniające wygodę najemcom. Mieszkańcy będą mieli do dyspozycji 356 miejsc parkingowych w garażach podziemnych, 45 miejsc zewnętrznych oraz 392 stojaki na rowery, a także liczne udogodnienia, takie jak sklepy, kawiarnie, plac zabaw i ścieżki rowerowe. Po zakończeniu budowy deweloper planuje wystąpić o wydanie certyfikatów środowiskowych LEED, potwierdzających spełnianie kryteriów zrównoważonego budownictwa, w tym wysoką efektywność energetyczną budynków.

– Dzięki tej inwestycji kolejny poprzemysłowy teren w Poznaniu zostanie przywrócony mieszkańcom. Zaniedbany obecnie obszar zmieni się w nowoczesne i ekologiczne osiedle. Szczególnie cieszy fakt, że w projekcie uwzględniono i wykorzystano naturalne walory Warty – mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania.

Generalnym wykonawcą inwestycji jest firma Mostostal Warszawa. Projekt architektoniczny został opracowany przez pracownię APA Wojciechowski Architekci. Pierwszy etap osiedla zostanie zrealizowany do końca 2026 r.

Źródło: Vastint Poland

Przeczytaj:

Osiedle Fama Jeżyce w Poznaniu w etapie III

W Poznaniu powstaje prestiżowa inwestycja Pułaskiego 19

ZAM Apartments to drugi etap projektu mieszkaniowego dewelopera – Archicom. Pierwsza łopata w okolicy uzdrowiska Mateczny-Zdrój została wbita na początku 2021 r. Projekt rozpoczął etap ZAM, czyli ZAMieszkaj za Matecznym, a w ramach drugiej fazy powstał budynek z lokalami o podwyższonym standardzie. Na rynek wprowadzono łącznie 215 mieszkań.

Budynek ZAM Apartments to ostatnia faza krakowskiego projektu. Powstało w niej 100 mieszkań o metrażach od 26 do 94 m². Wyjątkowość przedsięwzięcia podkreślają duże i głębokie balkony posiadające szklane balustrady, zielone nawierzchnie tarasów, atrakcyjne wizualnie strefy wejścia do klatek oraz rozwiązania ułatwiające montaż domowej klimatyzacji.

Całość powstała w zasięgu 15-minutowej wyprawy rowerem m.in. do Parku Bednarskiego, doliny Wilgi z Parkiem Rzecznym Wilga czy Zakrzówka. Krakowskie osiedle łączy uroki życia w zielonej okolicy z zaletami lokalizacji w centrum miasta. Wszystkie mieszkania w inwestycji mają balkony, tarasy lub ogródki, a do dyspozycji lokatorów przekazywane jest także podstawowe wyposażenie systemu smart pomagającego w zarządzaniu inteligentnym domem. Za pomocą aplikacji mobilnej lub komendy głosowej mieszkańcy dopasują oświetlenie, zdalnie ustawią temperaturę czy połączą urządzenia domowe w optymalny dla siebie sposób. Co ważne, system można w dowolny sposób rozbudowywać i już na własną rękę dokładać nowe smart funkcjonalności.

W ZAM Apartments, na dachu budynku, powstała także strefa coworkingowa. Coworking zajmuje tylko część tarasu. Jego pozostałą przestrzeń można wykorzystać na odpoczynek. Trawiasta nawierzchnia oraz liczne krzewy i drzewa sprawią, że nie wychodząc poza osiedle, odpoczywa się na świeżym powietrzu w kameralnym otoczeniu zieleni.

Projekty ZAM oraz ZAM Apartments są także bardzo dobrze skomunikowane z innymi dzielnicami Krakowa, a najbliższy przystanek komunikacji miejskiej funkcjonuje po sąsiedzku z inwestycją.

Archicom ogłosił niedawno także start projektów WITA oraz Dąbrowskiego. Ten pierwszy, realizowany wspólnie z Echo Investment, jest krakowskim debiutem spółki w wielofunkcyjnej formule destinations. Drugi – bardziej kameralny – stworzy kwartał miejski zlokalizowany w perspektywie 15-minutowego spaceru od parków i biurowego zagłębia.

Źródło: Archicom

Czytaj także:

Apartamenty na Wzgórzach – nowe mieszkania pod Krakowem

Hemma Orawska – nowy budynek w Krakowie

31.05.2024 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 maja 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań technicznych dla stacji gazu ziemnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 735).

Fot. @ arstock – stock.adobe.com

Nowelizacja dotyczy Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie szczegółowych wymagań technicznych dla stacji gazu ziemnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1182). Zmiana polega na wprowadzeniu dodatkowych wymagań dla punktów tankowania sprężonego gazu ziemnego (CNG) przeznaczonych do samoobsługowego tankowania. Takie stanowiska powinny być wyposażone w odpowiednie oznaczenia informujące o ich przeznaczeniu oraz w instrukcje obsługi w postaci tekstu i piktogramów, a także system alarmowy informujący obsługę stacji o zaistnieniu sytuacji awaryjnej. Powinny też
umożliwiać obsłudze stacji obserwację stanowiska. Ponadto dystrybutory muszą być wyposażone w ręczny zawór odcinający dopływ gazu do węża oraz typ króćca, który uniemożliwi dopływ gazu w przypadku nieprawidłowego połączenia z gniazdem tankowania pojazdu.

Celem wprowadzonych przepisów jest zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania takich stanowisk.

>>> Sieci gazowe – zasady bhp przy budowie i eksploatacji

>>> Budowa sieci gazowych – przepisy i uwarunkowania

>>> Instalacja gazowa w budynku – przepisy

Opracowała Aneta Malan-Wijata

16 maja 2024 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 2 maja 2024 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru uzupełnienia zabudowy w planie ogólnym gminy (Dz.U. z 2024 r. poz. 729).

Rozporządzenie stanowi akt wykonawczy do Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.).

Obowiązująca od 24 września 2023 r. ustawa nowelizującą powyższą ustawę z dnia 27 marca 2003 r. wprowadziła instytucję planu ogólnego, który będzie zastępować obecnie obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Nowe przepisy przyznały gminom uprawnienie do wyznaczenia w planie ogólnym obszarów uzupełnienia zabudowy. Na tych obszarach wydawane będą decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

W Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 2 maja 2024 r. uregulowano sposób wyznaczania granic obszaru uzupełnienia zabudowy w planie ogólnym gminy.

>>> Plan ogólny gminy – rozporządzenie

>>> Zmiana ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 2023

Fot. @ Hubert – stock.adobe.com

Zgodnie z przepisami przedmiotowego rozporządzenia granice wyznaczonego obszaru powinny obejmować zgrupowanie nie mniej niż 5 budynków, w których obrys każdego z nich znajduje się w odległości nie większej niż 100 m od obrysu co najmniej jednego innego budynku w zgrupowaniu.

Zgrupowanie dotyczy następujących rodzajów budynków: budynki przemysłowe, budynki handlowo-usługowe, budynki biurowe, budynki szpitali i inne budynki opieki zdrowotnej, budynki oświaty, nauki i kultury oraz budynki sportowe, a także budynki mieszkalne i pozostałe budynki niemieszkalne.

Przepisy przewidują, że obszary uzupełnienia zabudowy można ograniczać, uwzględniając lokalne uwarunkowania oraz politykę przestrzenną gminy. Dopuszcza się też rozszerzenie granic obszarów uzupełnienia zabudowy, jednak nie więcej niż o obszar o łącznej powierzchni obliczonej zgodnie ze wzorem wskazanym w rozporządzeniu.

Opracowała Aneta Malan-Wijata

Na początku warto uściślić, co rozumiemy pod pojęciem uprawnień. Mówiąc o uprawnieniach, mamy na myśli sytuację, w której obowiązujące przepisy prawa obligują osoby wykonujące określone czynności do posiadania dokumentów potwierdzających ich prawo do realizacji tych czynności, wydane przez odpowiednią instytucję. Innymi słowy, osoba nieposiadająca takich dokumentów, wykonując określone czynności, łamie prawo i podlega karze.

Istnieją jednak sytuacje, w których różne instytucje, w tym UDT, oprócz uprawnień wydają także inne dokumenty, często zwane certyfikatami. Posiadanie takich certyfikatów OZE nie jest wymagane przepisami prawa. Dokumenty te potwierdzają umiejętności, kwalifikacje danej osoby do wykonywania odpowiednich czynności przy określonych rodzajach urządzeń. Osoba nieposiadająca certyfikatu nie łamie prawa i nie może zostać ukarana za wykonywanie tych czynności. Z taką sytuacją mamy do czynienia m.in. w przypadku pomp ciepła.

Fot. @ Tomasz Zajda – stock.adobe.com

Certyfikaty niebędące uprawnieniami wydawane są na podstawie ustawy o odnawialnych źródłach energii [1], która jest implementacją odpowiedniej dyrektywy UE i to właśnie określone w ustawie zapisy stanowią o tym, że system ten jest oparty na zasadzie dobrowolności. Instalator może wystąpić z wnioskiem o wydanie certyfikatu, jeżeli chce posiadać dokument potwierdzający swoje kwalifikacje w zakresie montażu określonych rodzajów odnawialnych źródeł energii, m.in. pomp ciepła, wydany przez wiarygodną instytucję.

>>> Budowa i zasada działania pomp ciepła

>>> Odnawialne źródła energii w systemach grzewczych w budynku jednorodzinnym

>>> Zastosowanie pomp ciepła w wentylacji i klimatyzacji

Certyfikat instalatora

Praktyka ostatnich 8 lat pokazuje, że mimo braku przymusu prawnego chętnych do posiadania certyfikatów potwierdzających kwalifikacje nie brakuje.

Wraz ze wzrostem świadomości inwestorów publicznych i prywatnych na temat wpływu ogólnie pojmowanej jakości wykonania instalacji na wydajność oraz koszty eksploatacji, coraz częściej pojawiają się wymagania inwestorów dotyczące posiadania przez instalujących certyfikatów.

Aby przystąpić do egzaminu organizowanego przez UDT, należy wcześniej odbyć szkolenie przeprowadzone przez akredytowany ośrodek.

Rys. 1. Wzór certyfi katu instalatora OZE. Rys. archiwum UDT

Akredytacja ośrodków

Żeby uzyskać akredytację, organizatorzy szkoleń muszą dysponować odpowiednią kadrą, wyposażeniem i infrastrukturą. Powinni również prowadzić kursy w oparciu o zaakceptowane przez UDT programy, oparte na wytycznych zawartych w rozporządzeniu Ministra Aktywów Państwowych [2].

Po odbyciu szkolenia osoba ubiegająca się o certyfikat może przystąpić do egzaminu i po jego zdaniu z wynikiem pozytywnym występuje z wnioskiem o wydanie certyfikatu. Wraz z wydaniem certyfikatu dane instalatora umieszczane są w rejestrze certyfikatów, który podobnie jak w przypadku ośrodków szkoleniowych, jest dostępny na stronie internetowej UDT. Każdy może więc sprawdzić, czy dana osoba posiada ważny certyfikat w zakresie instalowania danego rodzaju instalacji OZE.

Montaż pomp ciepła. W dalszej części artykułu:

Egzaminy OZE
Certyfikaty F-gazowe
F-gazy i SZWO
Certyfikaty związane z montażem i eksploatacją pomp ciepła
Egzaminy personelu
Zaświadczenie kwalifikacyjne
Certyfikaty dla przedsiębiorstw

Cały artykuł dostępny jest w numerze 7/8/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.

Mariusz Ossowski
główny specjalista ds. rozwoju OZE, Urząd Dozoru Technicznego, Departament Techniki, Wydział Nowych Technologii

Literatura
1. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1436).
2. Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania akredytacji organizatorom szkoleń w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz szkoleń i egzaminów dla osób ubiegających się o wydanie lub przedłużenie ważności certyfikatu (Dz.U. z 2020 r. poz. 348).

>>> Wybór pompy ciepła. Jak dobrać moc do potrzeb?

>>> Pompy ciepła – efektywność, moc oraz obowiązki użytkowników i monterów

>>> Powietrzne pompy ciepła – zasada działania, wydajność, koszty

>>> Lekcja języka angielskiego: A heat pump

>>> Sprawdź pompy ciepła >>>

Inwestycja Nova Marina Gdynia będzie zwieńczeniem wieloletniej współpracy firmy Ghelamco z Polskim Związkiem Żeglarskim i zrzeszonymi w nim gdyńskimi klubami, dzięki której miasto zyska wpisujący się w jego modernistyczne tradycje obiekt z bogatą infrastrukturą dla żeglarzy.

Nova Marina Gdynia została zaprezentowana w samym środku lata, w trakcie święta żeglarzy w Polsce – dorocznego Gdynia Sailing Days. Przy Molo Południowym, w otoczeniu wody i największych ikon miasta, w tym historycznego żaglowca „Dar Pomorza” i Uniwersytetu Morskiego, powstanie nowa siedziba polskiego żeglarstwa.

W pięciokondygnacyjnym obiekcie o powierzchni użytkowej ok. 20 000 m² znajdą się m.in. siedziby gdyńskich klubów i PZŻ, wzbogacone o rozbudowaną infrastrukturę dla żeglarzy, w tym lokale z widokiem na port i marinę. Obiekt wyposażony będzie m.in. w hangary do przechowywania jachtów, a także podziemny garaż.

Nova Marina Gdynia zlokalizowana jest w miejscu, które charakteryzuje zarówno dziedzictwo materialne, reprezentowane przez główną oś układu urbanistycznego historycznego Śródmieścia Gdyni, przechodzącą w Molo Południowe, jak i niematerialne, związane z kulturą żeglarską w tym rejonie miasta. Tutaj odbywają się światowej rangi wydarzenia sportowe, regaty i zloty żaglowców. Projektowany obiekt jest zlokalizowany bezpośrednio przy Basenie Żeglarskim im. gen. Mariusza Zaruskiego i ma za zadanie pomóc rozwijać działalność istniejących klubów i szkółek żeglarskich oraz kontynuować rozwój tego sportu na skalę światową.

W konkursie na projekt nowej inwestycji zwyciężył projekt pracowni PIG Architekci.

– Od samego początku chcieliśmy zaprojektować kompleks, który będzie wkomponowany w istniejący, bardzo charakterystyczny kontekst. Priorytetem było zapewnienie jak najlepiej funkcjonującej koncepcji dla klubów żeglarskich i powierzchni statutowej związanej z działalnością Polskiego Związku Żeglarskiego. Kompleks hangarów oraz przestrzeni klubowych w połączeniu z wymaganiami planu miejscowego, dotyczącymi zapewnienia przestrzeni manewrowej od strony Nabrzeża Beniowskiego, ukształtowały jego południową część. Układ ten został przecięty na wszystkich kondygnacjach dwoma osiami widokowymi, które utworzyły przestrzenie publiczne w formie pasaży. Ich celem było widokowe i funkcjonalne połączenie osi Mola Południowego z basenem żeglarskim. Cały ten proces był wypracowywany w ścisłej współpracy z miejskim konserwatorem zabytków, klubami żeglarskimi, Polskim Związkiem Żeglarskim i firmą Ghelamco – mówi architekt Michał Lah, członek zarządu pracowni PIG Architekci.

Nova Marina Gdynia jest projektem realizowanym w modelu joint venture przez Ghelamco Poland i Polski Związek Żeglarski. Początek prac budowlanych zaplanowano na przełom 2024 i 2025 r. Budynek ma zostać oddany do użytku w 2027 r.

Źródło: Ghelamco Poland

Czytaj także:

Grano Hotel Solmarina w Gdańsku

Officer – nowy biurowiec w Gdyni

– Guten Tag liebe Hörer, guten Tag Herr Deka! Unsere heutige Sendung möchten wir dem Thema der Fassaden in Einfamilienhäusern widmen. Man sagt, dass die Fassade das Gesicht des Hauses ist und dass sie viel über den Geschmack und Vorlieben seiner Bewohner verrät.
– Ja, das stimmt. Und da die Ästhetik der Fassade mit den Richtlinien des örtlichen Raumordnungsplans übereinstimmen muss, sind die Ideen des Bauherrn in manchen Fällen eingeschränkt.
– Herr Deka, was verstehen wir eigentlich unter dem Begriff Hausfassade?
– Die Hausfassade bildet die Außenseite der Wände des Hauses mit allen dazu gehörigen Elementen wie Türen, Fenster, Tore, Fensterbänke oder Rinnen.
– Ich schlage vor, dass wir heute hauptsächlich über die Fassaden in Bezug auf die Bekleidung der Außenwände sprechen.
– Dann möchte ich hinzufügen, dass die Fassade außer der repräsentativen Rolle die Barriere vor ungünstigen Witterungseinflüssen wie Regen, Frost, Wind oder Sonne auf die Wandkonstruktion bildet.
– Welche Arten von Fassaden können wir unterscheiden?
– Wenn wir die Lage des Gebäudes in Betracht ziehen würden, würden wir über Vorder- , Seiten- und Hinterfassaden sprechen. Ein anderes Kriterium der Aufteilung kann auch seine Ausrichtung nach den Himmelsrichtungen sein. Die Fassaden können wir auch nach den Materialien klassifizieren, die zu ihrer Fertigung verwendet worden sind.
– Herr Deka, wenn wir bei dem Thema der Materialien sind, könnten Sie uns bitte erläutern, woraus eine Fassade gefertigt werden kann.
– Heutzutage haben wir viele Möglichkeiten zur Wahl. Zu den beliebtesten und preisgünstigsten Lösungen gehört sicherlich der Fassadenputz. Man kann ihn vor allem auf vielen Untergründen einsetzen. Er ist auch in diversen Farben und Strukturen erhältlich, sodass dem Gebäude die individuelle Note verliehen werden kann. Die Putzfassaden sind langlebig und brauchen keine regelmäßige Wartung. Zu den am meisten verwendeten Außenputzarten gehören: mineralischer und organischer Fassadenputz sowie Silikonharz-, Silikat- oder Buntsteinputz. Immer größerer Beliebtheit erfreuen sich in der letzten Zeit auch die besonders pflegeleichten und robusten Fassadenplatten. Sie werden u.a. aus Aluminium, Zink, Stahl, Kupfer, Glas oder  unststoff ausgeführt. Sie treten in unzähligen Formaten, Farben und Oberflächenstrukturen auf. Der Preis und Pflegeaufwand sind in diesem Fall von dem ausgewählten Material abhängig. Ein anderer Baustoff für Fassade, der heutzutage im Trend liegt, ist das Holz. Es kennzeichnet sich durch natürliche Schönheit, Eleganz und Nachhaltigkeit. Die Holzfassade kann in Form von Schindeln, horizontalen oder senkrechten Brettern, Holzpaneelen oder Blockbohlen realisiert werden. Unter den gängigsten Baumarten für die Holzfassade befinden sich: Kiefer, Tanne, Eiche, Lärche und Douglasie. Da die Holzfassade gegen Sonnenstrahlung und Feuchtigkeit nicht beständig ist, verlangt sie sorgfältige Wartung. Sie gehört auch nicht zu den billigsten Lösungen. Naturstein ist der sogenannte Klassiker unter Fassadenmaterialien. Die Natursteinfassade tritt in der Regel in Form von dünnen Steinplatten auf, die auf einer Unterkonstruktion befestigt werden. Zu den Natursteinen, die wegen ihrer guten Witterungsbeständigkeit oft zum Einsatz kommen, zählen Schiefer, Kalk- und Sandsteine. Nicht zu vergessen ist die Tatsache, dass der Fassadenstein besonders widerstandsfähiges und wartungsarmes Material ist. Das sehr oft von den Bauherren gewählte Fassadenmaterial ist Klinker. Diese aus Ton gebrannten Ziegelsteine sind auf dem Markt in vielen Farben und Formen erhältlich. Die Klinkerfassade kennzeichnet sich durch lange Lebensdauer. Bei der Fassadengestaltung können natürlich unterschiedliche Fassadenmaterialien miteinander kombiniert werden.
– Zum Schluss möchte ich Sie fragen, wie wir für die Fassade unseres Hauses sorgen können.
– Es ist ratsam, die Fassaden regelmäßig reinigen zu lassen und Inspektionen durchzuführen, um in der Zukunft die potentiellen hohen Reparaturkosten vermeiden zu können.
– Herr Deka, ich bedanke mich bei Ihnen fürs Gespräch und bei Ihnen, liebe Hörer, für die gewidmete Zeit. Auf Wiederhören!
– Auf Wiederhören!

Elewacje w zabudowie jednorodzinnej

– Dzień dobry, drodzy słuchacze, dzień dobry, panie Deka! Dzisiejszą audycję chcielibyśmy poświęcić tematyce elewacji w zabudowie jednorodzinnej. Mówi się, że elewacja jest twarzą domu i zdradza wiele na temat gustu oraz upodobań jego mieszkańców.
– Tak, to prawda. A ponieważ estetyka elewacji musi być zgodna z wytycznymi miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w niektórych przypadkach pomysły inwestora zostają ograniczone.
– Panie Deka, co właściwie rozumiemy pod pojęciem elewacji?
– Elewację domu tworzy zewnętrzna część jego ścian wraz ze wszystkimi należącymi do nich elementami, takimi jak drzwi, okna, bramy, parapety, rynny.
– Proponuję, abyśmy dziś porozmawiali głównie o elewacjach w zakresie wykończenia ścian zewnętrznych.
–W takim razie dodam, że oprócz roli reprezentacyjnej elewacja powinna stanowić barierę przed działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych, takich jak deszcz, mróz, wiatr czy słońce, na konstrukcję ścian.
– Jakie rodzaje elewacji możemy wyróżnić?
– Gdybyśmy brali pod uwagę położenie budynku, mówilibyśmy o elewacjach frontowych, bocznych i tylnych. Innym kryterium podziału może być również jego usytuowanie względem kierunków świata. Oczywiście elewacje możemy klasyfikować także ze względu na materiały użyte do ich wykonania.
– Panie Deka, skoro już jesteśmy przy temacie materiałów, czy mógłby nam pan wyjaśnić, z czego może być wykonana elewacja?

– Obecnie mamy wiele możliwości do wyboru. Do najbardziej popularnych i najtańszych rozwiązań należy z pewnością tynk elewacyjny. Można go stosować na wielu podłożach. Jest dostępny również w różnych kolorach oraz strukturach, co nadaje budynkowi indywidualny charakter. Elewacje wykonane z tynku są trwałe i nie wymagają regularnej konserwacji. Do najczęściej stosowanych rodzajów tynków zewnętrznych zalicza się: mineralne i organiczne tynki elewacyjne, a także tynki silikonowe, silikatowe czy mozaikowe. Coraz większą popularnością cieszą się w ostatnim czasie łatwe w pielęgnacji oraz wytrzymałe płyty elewacyjne, które wykonywane są m.in. z aluminium, cynku, stali, miedzi, szkła czy tworzywa sztucznego. Występują w niezliczonej liczbie formatów, kolorów i struktur powierzchni. W tym przypadku cena i koszty utrzymania zależą od wybranego materiału. Innym popularnym dziś materiałem budowlanym stosowanym w przypadku elewacji jest drewno. Charakteryzuje się ono naturalnym pięknem, elegancją i trwałością.

Elewację drewnianą można wykonać w formie gontów, desek poziomych lub pionowych, paneli drewnianych lub bali. Do najczęściej wykorzystywanych gatunków drzew w tym wypadku zalicza się: sosnę, jodłę, dąb, modrzew i daglezję. Ponieważ elewacja drewniana nie jest odporna na promieniowanie słoneczne oraz wilgoć, wymaga starannej konserwacji. Nie jest również tanim rozwiązaniem. Kamienie naturalne to klasyki wśród materiałów elewacyjnych. Elewacja z kamienia naturalnego ma zwykle postać cienkich płyt kamiennych, które mocuje się do konstrukcji wsporczej. Do kamieni naturalnych, które są często stosowane ze względu na dobrą odporność na warunki atmosferyczne, należą łupek, wapień oraz piaskowiec. Trzeba pamiętać, że kamień elewacyjny jest materiałem szczególnie wytrzymałym i łatwym w utrzymaniu.

Często wybieranym przez inwestorów materiałem elewacyjnym jest klinkier. Te wypalane z gliny cegły są dostępne na rynku w wielu kolorach i kształtach. Elewacja z cegły klinkierowej charakteryzuje się długą żywotnością. Chciałbym jeszcze zaznaczyć, że projektując elewację, można oczywiście łączyć ze sobą różne materiały elewacyjne.

– Na koniec chciałbym zapytać, w jaki sposób możemy zadbać o elewację naszego domu?
– Aby uniknąć potencjalnie wysokich kosztów napraw w przyszłości, zaleca się czyszczenie elewacji i przeprowadzanie regularnych przeglądów. – Panie Deka, bardzo dziękuję za rozmowę, i państwu, drodzy słuchacze, za poświęcony czas. Do usłyszenia!
– Do usłyszenia!

Słownictwo/Vokabeln
Fassade f – elewacja
Geschmack m – gust
Vorliebe f – upodobanie
Richtlinie f – wytyczna
örtlicher Raumordnungsplan m – plan zagospodarowania przestrzennego
Außenseite f – strona zewnętrzna
hauptsächlich – głównie
Vorder-/Seiten-/Hinterfassade f – fasada frontowa/boczna/tylna
Fassadenputz m – tynk elewacyjny
Untergrund m – podłoże
mineralischer/organischer Fassadenputz m – mineralny/organiczny tynk elewacyjny
Silikonharz-/Silikat-/Buntsteinputz m – tynk silikonowy/silikatowy/mozaikowy
Fassadenplatte f – płyta elewacyjna
Aluminium n – aluminium
Zink n – cynk
Stahl m – stal
Kupfer n – miedź
Glas n – szkło
Kunststoff m – tworzywo sztuczne
Format n – format
Oberflächenstruktur f – struktura powierzchni
Nachhaltigkeit f – trwałość
Schindel m – gont
horizontales/senkrechtes Brett n – deska pozioma/pionowa
Holzpaneele f – panel drewniany
Blockbohle f – bal
Kiefer f – sosna
Tanne f – jodła
Eiche f – dąb
Lärche f – modrzew
Douglasie f – daglezja
Naturstein m – kamień naturalny
Steinplatte f – płyta kamienna
Unterkonstruktion f – konstrukcja wsporcza
Schiefer m – łupek
Kalkstein m – wapień
Sandstein m – piaskowiec
Klinker m – klinkier

Użyteczne zwroty/Nützliche Ausdrücke
Bekleidung der Außenwände f – wykończenie ścian zewnętrznych
ungünstige Witterungseinflüsse – działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych
jdm/etw individuelle Note verleihen – nadawać komuś/czemuś wyjątkowy charakter
im Trend liegen – być na czasie

Przygotowała Agnieszka Czech

14.05.2024 r. opublikowano Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 9 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie opublikowano w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2024 r. poz. 726). Rozporządzenie wejdzie w życie 15 sierpnia 2024 r.

Fot. © tobisto – stock.adobe.com

Zmiany dotyczą Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1225 ze zm.).

Doprecyzowano w nim zasady związane z usytuowaniem budynku na działce budowlanej.

W § 12 ust. 1 rozporządzenia określającym dopuszczalne odległości budynku na działce budowlanej od granicy tej działki uściślono, że każdą płaszczyznę powstałą w wyniku załamania lub uskoku ściany traktuje się jako oddzielną ścianę.

Dopuszczono usytuowanie budynku zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę granicy działki w odległości mniejszej niż 4 m, lecz nie mniejszej niż 3 m od granicy działki budowlanej, pod warunkiem że:

• ściana budynku jest usytuowana w sposób inny niż równoległy do tej granicy działki;
• odległość zewnętrznej krawędzi okna lub drzwi wynosi nie mniej niż 4 m od granicy tej działki.

Do rozporządzenia dodano nowy załącznik zawierający rysunki przedstawiające sposób określania minimalnej odległości budynków od granicy działki budowlanej.

>>> Projekt techniczny po 1 sierpnia 2024 r.

>>> Walka z patodeweloperką. Co zmieni się w przepisach po 1 sierpnia 2024 r.?

Nowelizacja obejmuje też przepisy działu VI rozporządzenia dotyczącego bezpieczeństwa pożarowego, umożliwiając szersze zastosowanie elementów drewnianych przy wznoszeniu budynków. Zmiany pozwolą m.in. na wykonywanie drewnianych konstrukcyjnych elementów liniowych (belki, słupy) w budynkach niskich (N) ZL. Zgodnie z określonymi w przepisach wymogami wymiar przekroju poprzecznego takich elementów musi wynosić co najmniej 14 cm, klasa odporności ogniowej tych elementów nie może być niższa niż R 30, a ponadto należy zastosować rozwiązania ograniczające możliwość rozprzestrzeniania się pożaru między kondygnacjami.

Wprowadzono też możliwość wykorzystania drewnianych elementów nośnych wewnątrz schodów lub pochylni służących do ewakuacji.

Opracowała Aneta Malan-Wijata

Dobrze wykonane dachy zielone ekstensywne pełnią wiele funkcji, m.in. pozwalają na zmniejszenie ilości wody opadowej odprowadzanej do kanalizacji, chronią hydroizolację przed czynnikami atmosferycznymi i starzeniem oraz poprawiają izolacyjność termiczną dachu i efektywność energetyczną budynku, a także mikroklimat w jego otoczeniu, natomiast źle wykonane generują koszty i problemy. Konsekwencje błędów związanych z projektowaniem i wykonaniem dachów zielonych ponoszą inwestorzy, zlecający prace, ale także firmy wykonawcze.

Jakie są najczęściej spotykane objawy złego wykonania dachu zielonego? Może to być np. przeciekający dach, nadmierne obciążenie statyczne stropu, zniszczenie dachu przez erozję wietrzną, stagnująca woda, nieprawidłowy rozwój roślinności, osuwanie się warstw na dachach stromych czy ogólnie nieprawidłowe funkcjonowanie dachu. W celu lepszego zrozumienia istoty problemu najczęstsze błędy¹ w realizacji dachów zielonych zostaną przedstawione w odniesieniu do jego poszczególnych warstw, przy czym ze względu na popularność w Polsce układów wielowarstwowych artykuł będzie dotyczył wyłącznie tego rodzaju konstrukcji.

Fot. APK Dachy Zielone

Błędy w realizacji dachów zielonych

Izolacja wodochronna

Izolacja wodochronna, która ma być zastosowana na dachu zielonym, musi być antykorzenna, czyli odporna na przerastanie przez korzenie roślin. Producenci specjalistycznych materiałów do hydroizolacji dachów i tarasów zielonych posiadają certyfikaty zaświadczające, że dany materiał został przebadany pod tym kątem. Jeżeli hydroizolacja nie ma takiej właściwości, z upływem czasu korzenie roślin będą przerastać jej powłoki, dziurawiąc ją, co w efekcie spowoduje przeciekanie dachu.

Jeśli zastosowana na dachu lub tarasie izolacja wodochronna nie jest odporna na przerastanie przez korzenie roślin, a także w przypadku instalacji dachów zielonych na istniejących już warstwach izolacji, gdzie nie ma pewności co do zabezpieczenia antykorzennego izolacji wodochronnej, należy zastosować dodatkowo specjalną folię antykorzenną.

Warstwa chłonno-ochronna

Jej funkcją jest ochrona izolacji wodochronnej przed uszkodzeniami mechanicznymi. Brak warstwy ochronnej na dachu zielonym może doprowadzić do uszkodzenia mechanicznego hydroizolacji, a w konsekwencji do przeciekania dachu. Uszkodzenia mechaniczne mogą powstać zarówno w trakcie wykonywania instalacji dachu zielonego, jak i podczas jego użytkowania.

>>> Green roofs and living walls

>>> Skrzynki kontrolne na dachu zielonym

>>> Zielone dachy ekstensywne na garażach

Warstwa drenażowo-retencyjna

Drenaż powinien być odpowiednio dobrany pod kątem skuteczności i wydajności w odprowadzaniu wody, a także kumulacji wody na potrzeby wegetacji roślin. Materiał, z którego wykonany jest drenaż, powinien spełniać parametry obciążeniowe wynikające z grubości warstwy substratu oraz roślinności użytej na dachu i powinien być wydajny w zakresie odprowadzania wody. Konstrukcja drenażu musi umożliwiać stałe odprowadzanie określonej ilości wody z warstwy substratu.

Konsekwencje źle wykonanej warstwy drenażowej mogą być następujące: duże obciążenia mogą spowodować deformację  drenaży, co wyklucza ich właściwe funkcjonowanie i prowadzi do zalegania wody na dachu; drenaż niezaprojektowany do budowy dachów zielonych może podczas eksploatacji zatykać się (otwory odprowadzające wodę są zbyt małe, znajdują się w niewłaściwych miejscach); drenaż nie ma właściwej pojemności wodnej.

Dobór odpowiednich wpustów

Dobierając wpusty, należy się upewnić, że będą one właściwie funkcjonować na danym dachu, mając na uwadze konieczność odprowadzania wody z warstw wegetacyjnych (fot. 1).

Fot. 1. Zastoiska wody na dachu zielonym (tu intensywnym) to konsekwencja źle dobranych wpustów
oraz zastosowania w funkcji separatorów pomiędzy opaskami żwirowymi a warstwą substratu ekobordów zamiast profili perforowanych. Fot. APK Dachy Zielone

Brak nadstawek rewizyjnych nad wpustami

Często popełnianym błędem jest brak specjalistycznych nadstawek rewizyjnych umożliwiających dostęp do wpustu dachowego, a z drugiej strony filtrujących wodę odprowadzaną z dachu do wpustu. Można też spotkać realizacje dachów i tarasów zielonych, w których wpusty w ogóle nie mogą pełnić swojej funkcji, ponieważ są zabudowane pozostałymi warstwami dachu zielonego. Dla przykładu na fot. 2 wpusty zostały zabudowane warstwą ochronną, drenażami, włókniną filtracyjną i substratem – prace naprawcze polegały na odszukaniu wpustów, wycięciu otworów w poszczególnych warstwach, odsłonięciu wpustów i montażu nadstawek rewizyjnych.

Nadstawki rewizyjne umożliwiają prowadzenie prac serwisowych w zakresie odwodnienia, bez ingerencji w warstwy dachu zielonego.

Fot. 2. Taras zielony w trakcie prac naprawczych polegających na odsłonięciu wpustu i zamontowaniu nadstawki
rewizyjnej nad wpustem. Fot. APK Dachy Zielone

Fot. 3. Prawidłowo zamontowany wpust wraz z nadstawką rewizyjną. Fot. 3. APK Dachy Zielone

Warstwa filtracyjna

Warstwa filtracyjna powinna być wykonana z włóknin o wysokiej wodoprzepuszczalności, aby nie ulegała zatykaniu. Zatkanie warstwy filtracyjnej prowadzi do spiętrzania się na niej wody, co ma negatywny wpływ na wegetację.

Profile obrzeżowe i separacyjne

Jako materiały oddzielające różne powierzchnie dachu zielonego (np. oddzielenie substratu od opaski żwirowej, oddzielenie warstw dachu zielonego od elementów małej architektury lub jako profil obrzeżowy na krawędzi dachu) należy stosować specjalistyczne profile perforowane. Perforacje umożliwiają swobodny przepływ wody. Jeśli zastosowane zostaną zamienniki znane z ogrodnictwa, np. plastikowe ekobordy bez perforacji, to woda na poszczególnych obszarach dachu będzie miała utrudniony odpływ i dojdzie do powstania zastoin, co wpływa negatywnie na rośliny i funkcjonowanie całego dachu.

>>> Łatwa pielęgnacja dachu zielonego. O czym trzeba pamiętać już na etapie realizacji?

>>> Wybieramy dobry substrat na dachy zielone

>>> Dachy zielone balastowe

Substrat jako właściwe podłoże

Dostawcy materiałów do dachów zielonych wypracowali specjalistyczne substraty dostosowane do parametrów różnych typów dachów.

Substraty dachowe odgrywają decydującą rolę w osiągnięciu sukcesu, jeśli chodzi o zieleń i wieloletnie funkcjonowanie dachu czy tarasu zielonego. Substrat źle dobrany lub o zbyt niskiej jakości albo zastosowanie ziemi z wykopu może spowodować znaczne szkody i straty materialne właściciela dachu czy tarasu.

Przeciwko zastosowaniu na dachu ziemi z wykopu lub substratu o zbyt niskiej jakości przemawiają dość przekonujące argumenty:

• ciężar – ziemia pozyskiwana z wykopu niejednokrotnie waży dwa razy więcej niż specjalne substraty, co powoduje nadmierne obciążenie konstrukcji dachu;
• wodoprzepuszczalność – ziemie ilaste i gliniaste nie mają właściwych parametrów wodoprzepuszczalności. Frakcje spławne szybko zapychają włókniny filtracyjne, czego następstwem jest opóźnianie odpływu wody z warstwy substratu. Efektem jest stagnacja wody i nierównomierne zaopatrzenie w nią roślin, co powoduje ich wymieranie. Do właściwego rozwoju roślin konieczna jest stała i utrzymująca się na określonym poziomie pojemność powietrzno-wodna podłoża;
• niepożądana roślinność – wraz z ziemią z wykopu na dach nanoszone są szybko odrastające części korzeni i kłączy, kawałki pędów oraz nasiona niepotrzebnych roślin (chwastów), co psuje zamierzony efekt estetyczny. Aby się trwale pozbyć takiej roślinności, potrzebny jest duży nakład kosztów i pracy.

Opaski żwirowe

Są koniecznym elementem dachu zielonego. Pełnią funkcję balastującą dach w strefach, gdzie siły ssące wiatru są największe, poprawiają funkcję drenażową, a w przypadku pożaru zabezpieczają dach przed rozprzestrzenianiem się ognia. Stosowane są wokół urządzeń, wyłazów na dach, świetlików i wpustów dachowych.

Niewłaściwe zaprojektowanie i wykonanie dachu zielonego może skutkować złym funkcjonowaniem, a nawet zniszczeniem dachu przez wiatr – tzw. erozją wietrzną dachu (fot. 4–5).

Fot. 4. Skutki erozji wietrznej na dachu zielonym. Fot. Optigruen

Fot. 5. Skutki erozji wietrznej na dachu zielonym. Fot. Optigruen

Sposoby zazieleniania dachów ekstensywnych

Sposób zazielenienia dachu ekstensywnego zależy od kilku czynników. Przede wszystkim od tego, z jakim typem dachu mamy do czynienia, jak szybko potrzebny jest efekt pełnego zazielenienia dachu, jakie są oczekiwania zamawiającego i jakim budżetem dysponujemy oraz w jakiej porze roku instalowane są rośliny na dachu zielonym.

Jeśli chodzi o dachy spadziste oraz lekkie, np. wykonane z lekkiego substratu czy wełny mineralnej, konieczne jest zastosowanie prekultywowanej maty roślinnej. Przykrycie warstwy wykonanej z lekkiego substratu matą rozchodnikową to czynność, którą należy wykonać od razu po jego rozłożeniu – inaczej lekki substrat zostanie wywiany z dachu. Z kolei na dachach stromych stosuje się maty wegetacyjne ze względu na konieczność utrzymania trwałości struktury i zabezpieczenia warstwy podłoża przed wywiewaniem i osuwaniem się.

Dachy płaskie, na których używany jest standardowy substrat ekstensywny, można zazielenić na kilka sposobów: rozrzucając pocięte pędy rozchodników, wysiewając mieszankę siewną do dachów ekstensywnych, wysadzając sadzonki lub układając prekultywowaną matę rozchodnikową lub prekultywowaną matę, gdzie zastosowano rozchodniki i inne rośliny sucholubne.

Rozrzucenie na przygotowanym wcześniej substracie pociętych pędów rozchodników to najtańsza metoda zazielenienia dachu ekstensywnego. Innym sposobem może być zastosowanie specjalnie dedykowanej na dachy zielone ekstensywnej mieszanki siewnej, która składa się z nasion różnych gatunków bylin.

Najczęściej wykorzystuje się na dachach zielonych ekstensywnych sadzonki rozchodników. Nasadzenia można uzupełnić rozrzuceniem pociętych pędów rozchodników.

Maty wegetacyjne to wysokiej jakości pokrycia z dojrzałą roślinnością, przeznaczone do stosowania na dachu, tarasie lub do rozłożenia bezpośrednio na gruncie (podobnie jak trawa z rolki). Co najmniej 90% roślinności wyhodowanej na matach jest rozwinięta już w momencie dostawy, dzięki czemu użytkownicy mogą cieszyć się natychmiastowym rezultatem dachu zielonego.

Częstym błędem jest niewłaściwy dobór roślin w stosunku do zainstalowanego układu warstw dachu zielonego i brak pielęgnacji. Na dachach zielonych ekstensywnych, gdzie miąższość warstwy substratu jest stosunkowo niska, a warstwa retencyjno-drenażowa magazynuje relatywnie mniejszą ilość wody, nie stosuje się roślin o wysokich wymaganiach i rozbudowanych systemach korzeniowych.

Serwis i pielęgnacja

Dachy zielone ekstensywne nie wymagają dużych nakładów na pielęgnację i utrzymywanie, jednak błędem jest pozostawienie ich bez żadnych prac serwisowych i pielęgnacyjnych. Konieczna jest kontrola serwisowa w zakresie sprawdzania drożności urządzeń odwadniających, ewentualne usuwanie obumarłych części roślin w rejonie wpustów (mogą blokować odpływ wody), oczyszczanie opasek drenażowych z chwastów i odpadów, usuwanie chwastów (nasiona chwastów są przynoszone przez ptaki i wiatr), uzupełnianie nasadzeń, ewentualnie braków w podłożu. Do zabiegów związanych z utrzymywaniem tego typu dachów należy też nawożenie oraz interwencyjne podlewanie (w okresie suszy). Aby zapewnić bezpieczeństwo osób pracujących na dachach zielonych, stosuje się odpowiednie systemy zabezpieczeń.

Dachy zielone to obecnie bardzo rozpowszechniona technologia. Przybywa firm, które podejmują się ich realizacji. Warto dbać o ich jakość, ponieważ dobrze wykonane dachy zielone mają liczne zalety użytkowe, estetyczne i ekologiczne.

1 Artykuł omawia wybrane przykłady błędów – nie wyczerpuje tematu wszystkich możliwych nieprawidłowości w projektowaniu i realizacji dachów zielonych ekstensywnych.

Katarzyna Wolańska, APK Dachy Zielone

Piotr Wolański, APK Dachy Zielone