W trudnej sytuacji pandemicznej 2020 r. samorząd zawodowy inżynierów budownictwa musiał znaleźć nowe formy i metody działania, aby spełnić oczekiwania swoich członków. Tym bardziej że w okresie ustawowych ograniczeń w funkcjonowaniu gospodarki narodowej oraz instytucji branża budowlana – jako jedna z nielicznych gałęzi gospodarki narodowej – nie zwolniła tempa produkcji budowlanej.
Szkolenia w PIIB członków izby są organizowane przede wszystkim w okręgowych izbach i z zasady na koszt okręgowej izby, z funduszy pochodzących ze składek członkowskich. Zgodnie ze statutem PIIB każdy członek izby ma prawo korzystać z pomocy w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych. W celu realizacji tego obowiązku w każdej okręgowej izbie powołana jest komisja lub zespół ds. doskonalenia zawodowego, który organizuje dla członków szkolenia oraz zbiera informacje i oferty kursów doskonalących, konferencji, wykładów, prezentacji, szkoleń, wyjazdów technicznych itp. Informacje o nich zamieszczane są na stronach internetowych tych izb. Każda okręgowa izba posiada regulamin dofinansowania doskonalenia zawodowego członków izby, gdzie zawarte są zasady dofinansowania udziału w konferencjach, seminariach naukowo-technicznych, szkoleniach, szkoleniach wyjazdowych oraz kursach językowych.
Od marca 2020 r. zawieszono szkolenia organizowane w systemie stacjonarnym w formie bezpośrednich wykładów, prezentacji, spotkań, seminariów, konferencji, wyjazdów technicznych, itp. z udziałem słuchaczy. Tylko w okresie styczeń-marzec
oraz krótko we wrześniu udało się zorganizować niewiele takich szkoleń z bezpośrednim udziałem członków samorządu zawodowego.
Już na początku marca Mazowiecka OIIB na swoim portalu uruchomiła szkolenia online, kolejne w tej formule zostały już zorganizowane na portalu PIIB, bezpłatnie dla członków izby.
Po Mazowieckiej i Śląskiej OIIB, kolejne izby okręgowe zaczęły przygotowywać szkolenia online o różnorodnej tematyce. Do końca 2020 r. 11 izb okręgowych organizowało takie szkolenia. Uruchomiono elektroniczny system rejestracji i powiadamiania o nich. System umożliwia zarówno rejestrację, jak i odbiór na stacjonarnych oraz mobilnych urządzeniach elektronicznych, a po szkoleniu – generację zaświadczenia o uczestnictwie. Część szkoleń retransmitowano w dogodnych terminach. Informacje o szkoleniach i retransmisjach zamieszczane są na stronach internetowych izb oraz przesyłane specjalnym newsletterem do wszystkich członków PIIB. Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania funkcjonowania samorządu zawodowego, w 2020 r. okręgowe izby przygotowały 650 szkoleń, w tym 238 nadanych zostało z wykorzystaniem portalu PIIB.W szkoleniach tych uczestniczyło 72 238 członków samorządu zawodowego inżynierów budownictwa, największą popularnością cieszyły się szkolenia online nadawane z portalu PIIB.
Rys. 1. Łączna liczba szkoleń PIIB z podziałem na okręgowe izby. Razem 650 szkoleń
E-learning
Stosunkowo łatwą i ogólnodostępną formą doskonalenia zawodowego dla członków izby jest możliwość skorzystania z wykładów e-learningowych zamieszczonych na portalu PIIB. Na tej stronie znajduje się 27 kursów, w 2020 r. dodano 2 nowe szkolenia: „Wyroby budowlane – zasady stosowania, obowiązki stron” oraz „Podstawowe wymagania przeciwpożarowe dla budynków użyteczności publicznej”. Z kursów e-learningowych skorzystało 24 367 kursantów, co stanowi 20,65% członków PIIB, najwięcej w Dolnośląskiej OIIB – 24,02%. Dużym zainteresowaniem wśród członków PIIB cieszą się zamieszczane na portalu PIIB serwisy, takie jak: Biblioteka norm PKN i SEP, serwisy BHP, Bistyp, budowlany, POŚ, Wolters. Tylko w 2020 r. z tych form szkolenia skorzystało 51 239 osób, zaś od początku udostępnienia – 325 990.
Rys. 2. Liczba członków PIIB uczestniczących w szkoleniach. Razem 72 238 osób
Inne formy aktualizowania wiedzy
Specyfika 2020 r. spowodowała, że okręgowe izby musiały zrezygnować z popularnych i cenionych przez swoich członków form doskonalenia zawodowego, takich jak: warsztaty szkoleniowe połączone ze spotkaniami z wojewódzkimi i powiatowymi organami nadzoru budowlanego oraz organami administracji architektoniczno-budowlanej, wyjazdy techniczne na ciekawe budowy lub obiekty. Uzupełnieniem oferty szkoleniowej izb okręgowych jest dofinansowanie do prenumeraty branżowych czasopism naukowo-technicznych oraz wydawanie biuletynów informacyjnych, które otrzymuje każdy członek izby. W 2020 r. liczba czasopism dofinansowanych przez okręgowe izby wyniosła 52 925 (nie wliczając biuletynów okręgowych). Członkowie izby mają możliwość otrzymania dofinansowania zakupu publikacji o charakterze naukowo-technicznym w postaci książek, poradników, norm i tablic o charakterze naukowo-technicznym, związanych bezpośrednio z budownictwem i wykonywaniem zawodu inżyniera budownictwa. Realizacja tego zadania jest w poszczególnych izbach rozwiązywana indywidualnie, stosownie do potrzeb i możliwości każdej z izb, z reguły we współpracy np. ze stowarzyszeniami naukowo-technicznymi.
Rys. 3. Liczba uczestników szkoleń ogółem z podziałem na okręgowe izby
Szkolenia w PIIB – zakres tematyczny
W odpowiedzi na okoliczności związane z pandemią okręgowe izby inżynierów budownictwa, przy wsparciu organów krajowych PIIB, dość szybko zaproponowały szeroką ofertę szkoleń w systemie online. Już od początku cieszyły się one dużą popularnością. Wprowadzone zmiany w ustawie – Prawo budowlane, a co za tym idzie wiele nowych rozstrzygnięć, szczególnie w zakresie warunków prowadzenia procesu budowlanego, formy i zakresu dokumentacji projektowanej, wpłynęły na oczekiwania członków izby co do tematyki szkoleń. Okręgowe izby te oczekiwania spełniły, proponując wiele różnorodnych tematycznie szkoleń, lecz dominowały kursy z zakresu prawa budowlanego i problematyki z nim związanej. Tematyka ta cieszyła się największą frekwencją, często przekraczającą 1000 uczestników. W ciągu całego roku największa liczba uczestników pojedynczego szkolenia wynosiła 1228, średnio uczestniczyło 255 członków izby. Na 167 szkoleń online nadawanych z portalu PIIB tematyka związana z prawem budowlanym stanowiła 32,3%. Strukturę tematyczną emitowanych szkoleń przedstawiono na wykresie nr 5.
Wprowadzenie szkoleń w formie online dostępnych dla wszystkich członków PIIB oraz retransmisje wybranych w dogodnych terminach spowodowały duże zainteresowanie wśród członków izby tą formą doskonalenia zawodowego. W ciągu 2020 r. w szkoleniach nadawanych z portalu PIIB w tej formie uczestniczyło 60 594 członków PIIB. Dodając do tego jeszcze kursy prowadzone w tej formie przez portale okręgowych izb (Mazowiecka, Śląska, Wielkopolska OIIB) lub stowarzyszeń naukowo-technicznych oraz organizowane w systemie stacjonarnym, także przy współpracy SNT (Mazowiecka, Śląska, Małopolska OIIB), to w roku sprawozdawczym w różnorodnych formach szkolenia uczestniczyło 76 258 członków PIIB. Warto także zauważyć, że część szkoleń umieszczono na kanale YouTube (Mazowiecka, Śląska OIIB), gdzie odnotowano odpowiednio ponad 61 tys. i ponad 33 tys. wejść. Największe zainteresowanie szkoleniami, odnosząc się do liczby członków, wykazali członkowie Opolskiej, Mazowieckiej, Wielkopolskiej, Śląskiej, Kujawsko-Pomorskiej i Podkarpackiej OIIB.
Rys. 4. Procentowy udział członków okręgowych izb w szkoleniach (PII B 61,21 %)
Rys. 5. Struktura tematyczna szkoleń online w ujęciu procentowym
Nowe doświadczenie
Powyższe liczby uczestników szkoleń trudno porównywać do liczb z roku 2019, z uwagi na zmianę formy tych kursów. Przejście na szkolenia online zwiększyło możliwość ich odbioru z każdego miejsca i urządzenia stacjonarnego lub mobilnego przez każdego członka izby. W takiej sytuacji nietypowego 2020 roku, liczba uczestników praktycznie podwoiła się w stosunku do 2019 r. Możliwe to było dzięki szybkiej mobilizacji okręgowych izb w zakresie wyposażenia technicznego do nadawania szkoleń online, udostępnienia bezpłatnego portalu PIIB dla wszystkich członków izby. Pomimo dodatkowych wydatków na wyposażenie i znacznie szerszej oferty szkoleniowej, koszty organizacji tych kursów w stosunku do roku 2019 były niższe. Koszty organizacji różnorodnych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych członków okręgowe izby pokrywają z własnego budżetu.
Doświadczenia nietypowego 2020 r. już wskazują, że szkolenia online pozostaną podstawową formą podnoszenia kwalifikacji, nawet w przypadku zakończenia pandemii, a w warunkach „normalnych” wskazane byłoby przejście na szkolenia w formie hybrydowej. Doskonalenia wymaga koordynacja okręgowych izb w zakresie tematyki kursów, porozumień ze stowarzyszeniami naukowo-technicznymi w zakresie wykorzystania doświadczenia i kadr w celu zwiększenia szkoleń z zakresu wiedzy technicznej. Specjalnego podejścia do planowania i metodyki prowadzenia wymagają kursy z zakresu BIM. Warto kontynuować tematykę z zakresu prawa budowlanego, odpowiedzialności zawodowej, etyki, BHP, ubezpieczeń i kreowania wizerunku inżyniera budownictwa.
Powyższe dane zostały przedstawione na posiedzeniu KUDZ PIIB, które odbyło się 16 lutego br. Obradujący omówili tematykę kolejnych organizowanych szkoleń oraz współpracę w tym zakresie z GUNB.
dr hab. inż. Adam Rak
przewodniczący KUDZ PIIB
Czytaj także: Na posiedzeniu KUDZ PIIB o szkoleniach dla inżynierów
O szkoleniach on-line i podnoszeniu kwalifikacji
