Parkingi i stanowiska postojowe – przepisy

1 stycznia 2018 r. weszła w ży­cie nowelizacja rozporządze­nia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniająca rozporządze­nie w sprawie warunków technicz­nych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie¹ (WT). Wprowadzonych zmian jest dużo. Jedna z większych poprawek doty­czy całego rozdziału zawierającego m.in. wymiary stanowisk postojo­wych czy odległości parkingów od budynków. Kolejne zmiany nastąpiły w wymiarach szerokości dojazdów w garażach oraz odległości miejsc postojowych od ścian i słupów kon­strukcyjnych.

Fot. pixabay/jarmoluk

Parkingi – przepisy. Jaka jest definicja parkingu?

Przede wszystkim zdefiniowano po­jęcie parkingu. Jest to bardzo dobry zapis, którego dotychczas brakowało w obowiązujących przepisach. Defini­cja została dodana w paragrafie 3 pkt 25, w rozdziale „Przepisy ogólne”. Zgodnie z tym przepisem przez parking należy rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują;

Niestety definicja ta dotyczy wyłącz­nie samochodów, pomijając motocy­kle, które są równoprawnym użytkow­nikiem stanowisk postojowych i które na Zachodzie włączane są w wyma­gania techniczne i przepisy prawne. Konsekwencją tego ominięcia jest w Polsce szeroko stosowana prak­tyka parkowania motocykli na chodni­kach lub w innych miejscach do tego nieprzeznaczonych.

Rozdział 3 w całości poświęcony (po nowelizacji) parkingom i garażom dla samochodów zawiera również zmiany w nomenklaturze. Termin „stanowiska postojowe” zastępuje powszechnie dotychczas używane sformułowanie „miejsca postojowe” (§ 18 ust. 1). Paragraf 18 ust. 2 uzupełnił nato­miast zapisy mówiące o źródle infor­macji na temat projektowania liczby miejsc parkingowych. Liczba stanowisk postojowych regulowana jest bowiem w miejscowych planach zagospodaro­wania przestrzennego oraz decyzjach o warunkach zabudowy i zagospoda­rowania terenu. Dotychczasowy prze­pis zawierał wyłącznie odniesienie do dokumentu WZiZT, a dopisanie planów miejscowych jest wyłącznie słusznym dopełnieniem. W rzeczywistości decyzje/plany miejscowe podają dokładną informację o minimalnej liczbie stano­wisk dla danej inwestycji, chyba że są to obiekty zlokalizowane w historycz­nych centrach, gdzie zgodnie z polity­ką miasta ograniczającą ruch kołowy wyznacza się wskaźniki maksymalne.

§ 3 pkt 25 parking – należy przez to rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują

Parkingi – przepisy dotyczące odległości parkingu od budynku

Paragraf 19 ust. 1 likwiduje ogra­niczenie zapisu, który w poprzedniej wersji dotyczył wyłącznie samocho­dów osobowych (w nowej wersji) pojawiają się regulacje również dla samochodów innych niż osobowe. Przepis ten w całości poświęcony jest wyznaczeniu odległości stano­wisk postojowych do placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży oraz okien pomieszczeń przeznaczo­nych na stały pobyt ludzi. Odległości te w nowym rozporządzeniu dotyczą (oprócz występujących do tej pory budynków mieszkalnych i budynków zamieszkania zbiorowego) dotych­czasowych wyłączeń, czyli obiektów opieki zdrowotnej, oświaty i wycho­wania. Wachlarz wyjątków poszerzył się również o motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko młodzieżowe i schroni­sko. Odległości te posiadają różne wartości dla samochodów osobo­wych i innych niż osobowe. Dystanse dla samochodów osobowych pozo­stają bez zmian, natomiast (co jest najistotniejsze w tej nowelizacji w te­matyce parkingów) zwiększeniu ulega dopuszczalna powierzchnia parkin­gów, których te odległości dotyczą.

Konsekwencje wprowadzenia takiego zapisu oznaczają w praktyce moż­liwość zaprojektowania większych parkingów bliżej budynku, a tym sa­mym bardziej efektywne wykorzysta­nie terenu działki. Równocześnie na etapie projektowym może wystąpić przenoszenie stanowisk postojo­wych z garażu podziemnego na teren nieruchomości, co nie koresponduje z kierunkiem zrównoważonego roz­woju. „Zielone budownictwo” postu­luje bowiem odwrotny trend w celu zmniejszenia zjawiska wyspy ciepła, zaburzeń infiltracji wód opadowych oraz ochrony terenów zielonych.

Uspokajając prywatnych właścicieli domów jednorodzinnych, należy za­znaczyć, że powyższe wytyczne co do odległości parkingu od budynku ich nie dotyczą za sprawą nowego § 19 ust. 5.

Jeśli chodzi o samochody inne niż osobowe, odległości od budynku są większe i wynoszą 10 m w przypad­ku parkingu do 4 stanowisk włącznie i 20 m w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk (§ 19 ust. 1).

W przypadku stanowisk dla pojaz­dów używanych przez osoby niepeł­nosprawne stanowiska te mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków, oczywiście pod warunkiem ich odpowiedniego oznakowania. Poprzednie warunki techniczne określały tę odległość na: „nie mniejszą niż 5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzin­nego i zamieszkania zbiorowego oraz zbliżone bez żadnych ograniczeń do innych budynków”².

Zobacz:

Miejsce w garażu podziemnym na wagę złota

Uszkodzenia płyty fundamentowej w garażu podziemnym

Płyta fundamentowa w garażu – technologia, uszkodzenia

Odległość parkingu od granicy działki

Dystanse do granicy działek (§ 19 ust. 2) podzielone zostały na dwie kategorie: 1) dla samochodów oso­bowych i 2) dla innych niż osobowe. Zwiększona została dopuszczalna wiel­kość parkingu: do 10 stanowisk posto­jowych – 3 m, 11-60 stanowisk – 6 m, powyżej 60 stanowisk – 16 m. Odle­głości te stosuje się również do sytu­owania wjazdów do zamkniętego gara­żu w stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, budynku oświaty i wycho­wania, a także placów zabaw i boisk dla dzieci i młodzieży (§ 19 ust. 3). W paragrafie 19 pojawiają się dodatko­wo dwa nowe ustępy mówiące o przy­padkach, gdy wytyczne dotyczące od­ległości parkingów do granicy działki nie obowiązują. Ustępy te opisują niezadaszone parkingi jedno- lub dwustanowiskowe w zabudowie jednorodzinnej oraz zagrodowej stykające się z niezadaszonymi parkingami dla samochodów oso­bowych na sąsiedniej działce (§ 19 ust. 6). Drugim przypadkiem jest sytua­cja, gdy sąsiednia działka jest działką drogową (§ 19 ust. 7).

Rys. Fragment standardów projektowych przy­gotowanych przez Miasto Warszawa. Rysu­nek pokazuje minimalne (100 cm) oraz zale­cane (120 cm) odstępy między stojakami na rowery przy parkowaniu prostopadłym³

Wymiary stanowiska postojowego

Największą zmianą dotyczącą stano­wisk postojowych jest zmiana ich wymiarów. Nowelizacja rozporządzenia wprowadza poszerzenie stanowiska do 2,5 m (§ 21 ust. 1 pkt 1). Poprzednie przepisy nakazywały planowanie miejsc parkingowych o 20 cm węższych, a stosowanie stanowisk o szeroko­ści 2,5 m było jedynie dobrą praktyką projektową. Jakie mogą być konse­kwencje wprowadzenia tej zmiany? Otóż największy wpływ będzie miała na konstrukcję budynku posiadającego parking podziemny. Parkingi o nowych wymiarach wymuszą bowiem inny roz­staw słupów konstrukcyjnych, a tym samym zmienią architekturę wyższych kondygnacji (podział na pomieszcze­nia, lokale mieszkalne itp.). Jeżeli chodzi o tereny zewnętrzne, oczywi­stą konsekwencją jest zwiększenie powierzchni nieprzepuszczalnej, co wpłynie negatywnie na wspomnianą wcześniej gospodarkę wodną oraz na zwiększenie efektu wyspy ciepła. Pa­ragraf 21 wprowadza również nowe przepisy dotyczące wymiarów stano­wisk postojowych dla samochodów ciężarowych (§ 21 ust. 2 pkt 3) oraz auto­busów (§ 21 ust. 2 pkt 4).

Tab. Nowe wymiary stanowisk postojowych w świetle nowelizacji WT*

Dojazd do stanowisk postojowych

W rozdziale dziesiątym WT „Garaże dla samochodów osobowych” zmia­nie uległ zapis dotyczący szerokości dojazdów do stanowisk postojowych (§ 104). Szerokość dojazdu zmniej­szyła się w nowelizacji z 5,7 na 5 m, co pozytywnie wpłynie na ergonomię i koszt budowy garaży. Zlikwidowane zostały natomiast zapisy dotyczą­ce szerokości dojazdów w przypadku usytuowania stanowisk pod kątem 45 i 60 stopni. Pojawiły się wytyczne dotyczące odległości między dłuższą krawędzią stanowiska a ścianą (co najmniej 0,3 m) oraz słupem (co naj­mniej 0,1 m pod warunkiem zapew­nienia swobodnego otwarcia drzwi samochodu).

Stanowiska postojowe dla rowerów

Oprócz braku wytycznych projekto­wych dla motocykli, o czym wspomnia­no, największą luką nowelizacji jest brak zapisów dotyczących rowerów.
Liczba miejsc przeznaczonych dla ro­werów podana jest zawsze dla danej inwestycji w wypisach z miejscowych planów zagospodarowania przestrzen­nego bądź decyzjach WZiZT. Nato­miast określenie konkretnych wymia­rów dla stanowiska postojowego dla rowerów, wielkości terenu, jaki powi­nien być przeznaczony na zadaszone lub niezadaszone stojaki itp., wynika z dobrej praktyki projektowej lub stan­dardów przygotowywanych przez nie­które miasta (m.in. Warszawę, Wro­cław czy Gdańsk). Tam odnaleźć można konkretne wymiary, poszczególne od­ległości od budynku, zalecenia.

mgr inż. arch. Marta Promińska

LEED AP O+M

przewodnicząca GR7

Stowarzyszenie Nowoczesne Budynki

Tekst zaktualizowany 10.01.2022 r. przez Katarzynę Czajkowską-Matosiuk

¹ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków tech­nicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2017 poz. 2285).

² Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 ze zm.).

³ Standardy projektowe i wykonawcze dla systemu rowerowego w Warszawie – zarządzenie nr 5523/2010 Prezydenta m.st. Warszawy, https://rowery.um.warszawa.pl/sites/rowery.um.warszawa.pl/files/standardy_stojaki.pdf

Sprawdź: Produkty budowlane