Rządowa decyzja o skierowaniu do fazy realizacji projektu Kolei Dużych Prędkości znacząco zwiększyła długoterminowy potencjał rynkowy segmentu budownictwa kolejowego w Polsce.
Jak wynika z wrześniowej edycji raportu „Budownictwo kolejowe w Polsce 2024-2029”, łączna wartość 270 największych realizowanych i planowanych inwestycji kolejowych i tramwajowych wzrosła do blisko 200 mld zł.
W najnowszym raporcie firma badawcza Spectis poddała analizie 120 największych wykonawców kolejowych, zdefiniowanych jako firmy specjalizujące się w realizacji robót w zakresie dróg kolejowych i tramwajowych, trakcji elektrycznej, sterowania ruchem kolejowym oraz kolejowych obiektów inżynieryjnych. Wprawdzie ich całkowite roczne przychody wyniosły w 2023 r. 44,5 mld zł, jednak z tej kwoty tylko 16 mld zł (czyli 36% przychodów ogółem) generowanych było przez segment inwestycji kolejowych.
>>> Największe inwestycje budowlane w Polsce warte są ok. 880 mld zł
>>> Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe
>>> Modernizacja linii kolejowych w ujęciu przepisów prawa
Fot. Tomasz Warszewski – stock.adobe.com
Koleje Dużych Prędkości znacząco wzmacniają potencjał inwestycyjny
Podjęta w czerwcu 2024 r. decyzja o realizacji Kolei Dużych Prędkości wpłynęła na aktualizację zestawienia największych inwestycji kolejowych i tramwajowych w Polsce. W rezultacie łączna wartość 270 projektów wzrosła do blisko 200 mld zł, wobec około 130 mld zł w latach wcześniejszych. Z całkowitej kwoty tylko 40 mld zł (20%) przypada na inwestycje w budowie, a 158 mld zł na inwestycje będące na etapie przetargu, planowania lub wstępnej koncepcji. Tak znacząca dysproporcja pomiędzy wartością inwestycji w realizacji a inwestycji planowanych świadczy o dużym długoterminowym potencjale rozwoju tego segmentu budownictwa.
Uwzględnienie w zestawieniu inwestycji komponentu KDP istotnie zmieniło potencjał regionalny branży kolejowej. Największa wartość inwestycji kolejowych przypada obecnie na województwa: łódzkie, wielkopolskie, mazowieckie, małopolskie, śląskie i dolnośląskie. Łącznie te sześć regionów odpowiada za blisko 80% wszystkich realizowanych i planowanych inwestycji.
Poprawa kolejowego portfela zamówień wiodących wykonawców
Dla zrównoważonego rozwoju swoich zdolności produkcyjnych firmy wykonawcze potrzebują stabilnego dopływu nowych kontraktów, a z tym w minionych latach było niestety krucho. Obserwowane w ubiegłych latach osłabienie aktywności przetargowej spółki PKP PLK przez około 2 lata znajdowało odzwierciedlenie w kalkulowanym przez Spectis kolejowym portfelu zamówień czterech wiodących wykonawców (grupy Torpol, Budimex, ZUE, Trakcja), który w trakcie 2023 r. wynosił nieco ponad 6 mld zł, wobec 10 mld zł na koniec 2019 r.
Pomimo przejściowego osłabienia aktywności przetargowej, długoterminowe prognozy dla budownictwa kolejowego pozostają obiecujące, co zaczyna być już widoczne w portfelach zamówień wiodących wykonawców raportowanych w I półroczu 2024 r. – na koniec II kwartału 2024 r. łączna wartość portfela kolejowego czterech analizowanych wykonawców powróciła do poziomu 10 mld zł, wskazując na początek ożywienia w sektorze kolejowym.
Budownictwo kolejowe 2024 – liczne przetasowania w rankingach firm wykonawczych
Niezmiennie, liderem rynku budownictwa kolejowego pozostaje grupa Budimex, która jako jedyna posiada dwucyfrowy udział w rynku. Analiza wyników finansowych wykonawców za 2023 r. przyniosła jednak liczne zmiany za plecami lidera. Spośród firm z czołowej dziesiątki istotny wzrost w rankingach odnotowały m.in. grupy ZUE i Trakcja. Spadł natomiast udział w rynku m.in. Torpolu, Przedsiębiorstwa Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie oraz Zakładu Robót Komunikacyjnych – DOM w Poznaniu, czyli trzech z sześciu dużych wykonawców kolejowych, których pośrednim udziałowcem jest Skarb Państwa. Co ważne, cała szóstka wykonawców należących do PKP PLK i CPK łącznie odnotowała spadek udziału w rynku budownictwa kolejowego o około 2 punkty procentowe.
Bartłomiej Sosna, Ekspert rynku budowlanego, Spectis
