Dlaczego ściany i stropy mieszkań i domów mają słabą izolacyjność akustyczną? Jakie rodzaje dźwięków są najbardziej uciążliwe? Jakie materiały izolacyjne wytłumią hałas?
Liczba nowych mieszkań i domów jednorodzinnych rośnie w Polsce w szybkim tempie. Niestety, przybywa też zastrzeżeń dotyczących akustyki mieszkań. Mamy więc sytuację, gdy nie tylko stare, ale także nowo powstałe obiekty mieszkaniowe nie spełniają oczekiwań większości ich użytkowników odnośnie komfortu akustycznego. Oto najbardziej typowe skargi i pytania kierowane do ekspertów stowarzyszenia MIWO:
Mieszkam w domu szeregowym, gdzie ściana pomiędzy mną a moim sąsiadem nie spełnia norm akustycznych przewidzianych dla tego typu budynku. Słyszę nawet kichnięcia sąsiadki.
Czy możecie Państwo polecić skuteczny sposób na wyciszenie sufitu od dźwięków uderzeniowych ze strony sąsiada? Bo kroki i stukanie są bardzo słyszalne.
Kupiłem nowe mieszkanie od dewelopera i niestety czuję się trochę tak, jakbym mieszkał z sąsiadami. Słyszę wszystko przez ściany, wentylację, drzwi wejściowe.
Rozminięcie się oczekiwań użytkowników mieszkań ze stanem faktycznym, czyli słabą izolacyjnością akustyczną ścian i stropów, nie zawsze musi się wiązać z niedostatecznie dobrym projektowaniem lub wykonawstwem – chociaż należy pamiętać, że ich rola jest nie do przecenienia.
Fot. stock.adobe / fizkes
Słaba izolacyjność akustyczna. Dlaczego?
Aktualne wymogi prawne dotyczące izolacyjności akustycznej przegród (zawarte w nomie PN-B-02151-3 z 2015 roku) zawierają minimalne wartości, które mają być spełnione w budynkach. Zrealizowanie tych wymagań nie w każdych warunkach i nie dla każdego z nas będzie oznaczać uzyskanie komfortowych warunków. Oczekując komfortu akustycznego należy raczej wymagać od projektanta i dewelopera projektowania akustycznego i wykonawstwa na poziomie wykraczającym poza wymagania prawne. Bo znaczenie mają zarówno zastosowane rozwiązania, jak i materiały, a także ich poprawny montaż. Przykładem złych praktyk na naszych budowach jest wykorzystywanie twardych materiałów, np. styropianu przeznaczonego do izolacji cieplnej podłóg na gruncie, jako warstwy tłumiącej dźwięki w podłogach stropów pomiędzy mieszkaniami. Materiał ten nie tłumi dźwięków uderzeniowych – w odróżnieniu od wełny mineralnej szklanej czy skalnej przeznaczonych do izolacji akustycznej stropów. Kolejny przykład – bardzo rzadko izoluje się akustycznie szachty, w których prowadzone są instalacje, a przecież i tu wełna skalna i szklana mogą zapewnić właściwą izolacyjność akustyczną.
Polecamy też: Ocieplenie dachu i poddasza wełną mineralną
Słaba izolacyjność akustyczna. Co najczęściej nam przeszkadza?
Dźwięk to wrażenie słuchowe wywołane falą akustyczną, którą odbieramy i przetwarzamy. Przeszkadzają nam dźwięki niepożądane, ale nasza akceptacja dla nich jest różna w zależności od pory dnia i nocy, a także sytuacji, w jakiej się znajdujemy. Hałas akceptowalny w dzień może bardzo przeszkadzać w nocy.
Gdy kupujemy mieszkanie, zwróćmy uwagę na rozkład i funkcję pomieszczeń. Jeśli nasza sypialnia ma sąsiadować z kuchnią czy łazienką sąsiada albo z klatką schodową, to sprawdźmy, czy ściany tej sypialni charakteryzują się naprawdę wysoką izolacyjnością akustyczną. Jeśli deweloper nie jest nam w stanie tego potwierdzić, lepiej znajdźmy mieszkanie o innym układzie funkcjonalnym.
Najczęściej narzekamy na hałasy płynące z mieszkania nad nami – słyszymy dźwięk kroków, odbijanie piłki, przesuwanie krzeseł. To problem z izolacyjnością od dźwięków uderzeniowych. Jeśli w naszym mieszkaniu zrobimy sufit podwieszany z wypełnieniem wełną mineralną, to znacznie poprawimy izolacyjność od dźwięków powietrznych. Ale jedyny całkowicie skuteczny sposób redukcji dźwięków uderzeniowych to wykonanie podłogi pływającej w mieszkaniu sąsiada.
Inny częsty problem z akustyką pomieszczeń to dźwięki dobiegające od sąsiada zza ściany: rozmowy, głośny śmiech czy włączony telewizor. Możemy mieć tu do czynienia z ogólną słabą izolacyjnością ściany, ale może to również dotyczyć gniazdek elektrycznych ułożonych naprzeciwko siebie czy wnęk lub podkuć w ścianie, czyli miejsc o osłabionej izolacyjności akustycznej. Sposobem na poprawę sytuacji może być wykorzystanie okładziny ściennej w systemie suchej zabudowy z wypełnieniem izolacją z wełny mineralnej. Takie rozwiązanie może podnieść izolacyjność akustyczną ściany bazowej o kilka, a nawet o kilkanaście decybeli. Wszystko zależy od tego, z czego wykonana jest ściana bazowa, jaką izolacyjnością się charakteryzuje oraz od tego, czy okładzina została poprawnie wykonana. W tym przypadku każdy szczegół ma znaczenie, bo okładzina powinna być zamontowana na elastycznych elementach i warto to wyegzekwować podczas prac budowlanych. Niestety, okładzina ma grubość kilku centymetrów, które stracimy z powierzchni mieszkania. Na komfort akustyczny wpływ ma również wykończenie i wyposażenie mieszkania i to zarówno naszego, jak i sąsiada.
Aby w budynku osiągnąć zakładaną wartość współczynnika izolacyjności akustycznej, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Dotyczą one właściwego projektowania, wyboru materiałów budowlanych, jak również sposobu wykonania i wykończenia mieszkania. Bardzo ważną rolę w uzyskaniu wymaganej izolacyjności akustycznej odgrywa właściwe wykonawstwo, bo na przykład nieszczelna spoina, niewłaściwie ułożona izolacja w warstwach podłogowych, niestaranne połączenie murów czy zbyt cienka warstwa tynku mogą pogorszyć izolacyjność akustyczną nawet o kilkanaście decybeli.
Jak poprawić izolacyjność akustyczną? Które materiały wytłumią dźwięki?
W zależności od tego, jakie rozwiązania i materiały zostały zastosowane, w budynku można zauważyć ogromne różnice w izolacyjności akustycznej. Jednym ze sposobów ograniczenia negatywnego wpływu hałasu na zdrowie człowieka jest zapewnienie przegrodom budynków odpowiedniej izolacyjności akustycznej poprzez dobór odpowiednich warstw i materiałów budowlanych. Wyroby z wełny mineralnej skalnej i szklanej, stanowiące jeden z elementów przegród budowlanych i wchodzących w skład układów instalacji wentylacyjnej budynku, znacząco wpływają na podniesienie ich izolacyjności akustycznej. Materiały te wykorzystywane są również do wytłumiania pomieszczeń i korekcji czasu pogłosu. Szeroki i różnorodny zakres zastosowania wyrobów z wełny mineralnej wynika z naturalnych właściwości samego materiału. Wełna mineralna, składająca się z włókien kamiennych lub szklanych, pochłania w różnym stopniu fale dźwiękowe – w zależności od rodzaju i grubości wyrobu. Właściwości te decydują o zastosowaniu wyrobu do poszczególnych rozwiązań akustycznych.
Fot. Wełna mineralna. MIWO
Obecnie na naszym rynku znajdziemy dużo wyrobów izolujących termicznie, których producenci deklarują, że mają one właściwości izolacji akustycznej. Niestety, wiele tych deklaracji to wprowadzanie klienta w błąd. Materiał, aby izolować akustycznie, musi mieć specjalną budowę. Taką strukturę ma wełna mineralna szklana i skalna, która – jak wspomniano – składa się z włókien i doskonale pochłania fale dźwiękowe. Właśnie dlatego producenci wyrobów z wełny mineralnej deklarują właściwości pochłaniania dźwięku wskaźnikiem AW. Jest to unikalny parametr dla produktów do izolacji akustycznej. Ale oprócz pochłaniania dźwięku, która to cecha jest wykorzystywana w sufitach podwieszanych czy panelach ściennych, produkty z wełny mineralnej zapewniają też odpowiednią izolacyjność akustyczną ścian działowych, ścian zewnętrznych, dachu, podłóg czy kanałów wentylacyjnych.
MIWO. Stowarzyszenie Producentów Wełny Mineralnej, Szklanej i Skalnej
Zobacz też: Jak dobierać izolację dla przewodów nierozprzestrzeniających ognia w instalacjach