Na stopniu wodnym Przegalina na rzece Martwa Wisła trwa przebudowa Śluzy Południowej i realizowane są prace remontowe przy Śluzie Północnej.
Stopień wodny Przegalina na rzece Martwa Wisła w Gdańsku Przegalinie jest obecnie modernizowany przez firmę Strabag. Przebudowywana jest infrastruktura czynnej Śluzy Południowej oraz, pod nadzorem konserwatorskim, remontowane są komora Śluzy Północnej i budynek dawnej maszynowni.
Prace przy Śluzie Południowej stopnia wodnego Przegalina przebiegają w dwóch etapach. Pierwszy etap polega na realizacji prac związanych z kompleksowym remontem komory śluzy, maszynowni wraz z instalacjami, automatyką i sterowaniem oraz mechanizmami w zakresie koniecznym do planowanego wznowienia ruchu żeglugi przez stopień wodny od 1.06.2020 r. Roboty zaczęto w październiku 2019 r. Najpierw wygrodzono za pomocą zamknięć remontowych przestrzenie komór śluzy i odcięto w maksymalnym stopniu dopływ wody od strony Wisły na stanowisku górnym oraz Martwej Wisły na stanowisku dolnym. Następnie w komorze śluzy zamontowano pompy odwadniające. Zgodnie z zaprojektowaną procedurą statycznego obniżania poziomu wody, wypompowano ją w ciągu 168 godzin, pomiędzy zamknięciami remontowymi. Z komory śluzy usunięto blisko 15 tys. m³ wody. Roboty w komorze realizowane były prawie 5 miesięcy. W tym czasie usunięto dodatkowe 100 tys. m³ wody pochodzącej z przecieków przez ściany komory oraz gniazda szandorowe.
Czytaj także: Nowe wrota śluzy Rudziniec na Kanale Gliwickim
Na Odrze powstanie stopień wodny Lubiąż
Wzmocniono i uszczelniono także konstrukcje żelbetowe oraz odnowiono powłoki antykorozyjne elementów stalowych komory oraz wrót śluzy Południowej. Wykorzystano przy tym prawie 15 tys. dm³ materiałów do iniekcji betonu, 150 t zapraw specjalnych typu PCC oraz 7,5 tys. dm³ farb. Gruntownie wyremontowano i przebudowano cztery maszynownie znajdujące się po obu stronach peronów śluzy, dostosowując je do obecnych wymogów technicznych. Prawdziwym wyzwaniem okazała się renowacja konstrukcji wrót. Ponieważ dokumentacja techniczna zachowała się w formie szczątkowej, jej zaplanowanie stało się możliwe dopiero po odwodnieniu komory oraz kompleksowej inwentaryzacji. Konieczna okazała się regeneracja siłowników, układu hydraulicznego, kół jezdnych zasuw kanałów obiegowych oraz agregatów hydraulicznych, które zostały docelowo połączone z nowym układem automatycznego sterowania i zasilania. Poprawność wykonania powyższych prac została zweryfikowana w połowie kwietnia br., a pierwsze próbne śluzowanie jednostki pływającej 28.04.2020 r. zakończyło się sukcesem. Obecnie trwa oczekiwanie na wydanie decyzji o możliwości wznowienia użytkowania obiektu, dzięki czemu śluza zostanie uruchomiona, a dalsza realizacja robót na stopniu wodnym Przegalina prowadzona będzie już przy ruchu jednostek pływających.
Do tej pory zrealizowano prace związane ze stanem surowym nowo projektowanych budynków na terenie stopnia wodnego, w toku jest wykonawstwo infrastruktury wewnętrznej, sieci i instalacji. Z jednostek pływających prowadzone są roboty kafarowe związane z pogrążaniem blisko 100 pali stalowych stanowiących oparcie dla stalowej konstrukcji pomostu ważącego prawie 100 t, przy którym docelowo ma cumować osiem lodołamaczy. Trwają prace przy przebudowie ubezpieczeń brzegowych o łącznej długości 1,75 km w awanportach Śluzy Południowej oraz rozpoczęto roboty na wodzie związane z remontem stalowych konstrukcji kierownic. W kwietniu zaczęły się też prace przy remoncie historycznej maszynowni.
Drugi etap prac na stopniu wodnym Przegalina obejmuje modernizację obiektu w zakresie zaplecza technicznego zespołu funkcjonowania śluzy, bazy cumowania lodołamaczy, przebudowę infrastruktury wewnętrznej stopnia wodnego wraz z nowym układem drogowym oraz remont części obiektów wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych, czyli komory Śluzy Północnej wraz z układem zasilania wrót oraz budynek historycznej maszynowni. Renowacja budynku historycznej siedziby nadzoru wodnego będzie się odbywać pod nadzorem konserwatorskim. Na połowę maja br. zaplanowano realizację wygrodzenia komory Śluzy Północnej, odcięcie dopływu wody od strony awanportu dolnego łączącego śluzę z Martwą Wisłą, a następnie kontrolowane obniżenie zwierciadła wody wewnątrz komory. Od poprzednio prowadzonych prac konserwatorskich w obiekcie oraz opracowania projektu przez zamawiającego i uzyskania pozwolenia na budowę minęło wiele lat, dlatego trzeba będzie dokonać oceny aktualnego stanu technicznego po jego odwodnieniu, która pozwoli zaplanować kolejne kierunki prac. Ocena będzie przeprowadzona razem z konserwatorem zabytków. Wyzwaniem stojącym przed firmą Strabag jest wykonanie remontu i uruchomienie systemu zasilania oraz napędu wrót Śluzy Północnej, który został zaprojektowany w oparciu o napęd wodny i jest jedynym tego rodzaju obiektem w Polsce.
Łączna wartość inwestycji wynosi 62 mln zł. Termin jej realizacji: wrzesień 2019 r. – wrzesień 2021 r.
Przeczytaj też: Tunel pod Martwą Wisłą otwarty
Przeprawa drogowa przez Martwą Wisłę – cz. I
