Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) realizuje w latach 2022–2024 kampanię prewencyjno-kontrolną skierowaną m.in. do przedsiębiorstw sektora budowlanego. Kontrolom podlega zapewnianie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (bhp) na polskich budowach, zwłaszcza tych mniejszych.
Przygotowanie do kontroli powinno nastąpić poprzez analizę programu działań kontrolnych PIP oraz weryfikację spełniania przepisów bhp wobec załogi pod kątem bieżących zadań i obecnej technologii stosowanej na budowie. Analiza przepisów powinna objąć również ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy, z której wynikają prawa i obowiązki kontrolowanego. Co więcej, PIP opublikowała skondensowaną informację o formalnych przygotowaniach do kontroli na: www.pip.gov.pl/dla-pracodawcow/niezbednik-pracodawcy/jak-przygotowac-sie-do-kontroli. Przede wszystkim jednak wydała dokument pt. „Program działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2022-2024. Rok 2024” [1] (dalej: Program). Wynika z niego, że w tym roku zaplanowano 60 tys. kontroli, a część z nich ma objąć place budowy. Program zawiera też strategie, które znajdą zastosowanie m.in. w sektorze budowlanym.
>>> Środki ochrony indywidualnej a bezpieczeństwo pracy w budownictwie
>>> Kontrola trzeźwości na budowie
>>> Bhp na placu budowy – wymogi dotyczące maszyn i innych urządzeń technicznych
Fot. © jminspirations – stock.adobe.com
Strategia kontroli i działań prewencyjnych dla sektora budowlanego
Za cel opisanej w Programie strategii kontrolno-prewencyjnej uznano radykalne zmniejszenie występujących zagrożeń wypadkowych przy wykonywaniu prac budowlanych.
Cel strategii kontrolnej
Kontrole mają na celu likwidację:
- bezpośrednich zagrożeń dla życia lub zdrowia pracujących, a także
- nieprawidłowości w przestrzeganiu obowiązujących przepisów, które od lat skutkują największą liczbą wypadków przy pracy.
WAŻNE
PIP zapowiada przeprowadzenie na części placów budowy kompleksowych kontroli, które obejmują również prawną ochronę pracy i legalność zatrudnienia.
>>> Sieci gazowe – zasady bhp przy budowie i eksploatacji
>>> Praca na rusztowaniach budowlanych – zagrożenia
W każdym okręgowym inspektoracie PIP wytypowano grupę placów budowy o szczególnym znaczeniu w celu objęcia ich zintensyfikowanym nadzorem. Dotyczy on budów wielkokubaturowych i długich odcinkowo (drogowo-mostowych, kolejowych, wodno-kanalizacyjnych, ciepłowniczych oraz gazowych).
PIP zamierza w 2024 r. kontynuować kompleksową ocenę stanu przestrzegania prawa pracy, w tym bhp, na wytypowanych placach budowy.
Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy pod kątem wypadków
Strategia ma również na celu maksymalne wyeliminowanie i ograniczenie zagrożeń wypadkowych.
WAŻNE
PIP zauważa, że najczęstsze zagrożenia wypadkowe w budownictwie mają związek z wykonywaniem prac na wysokości, w tym na rusztowaniach i drabinach, a także podczas prac ziemnych, w tym z użyciem maszyn budowlanych i urządzeń technicznych, oraz z pracą w wykopach.
Działania kontrolne mają zweryfikować bezpieczną organizację pracy, uwzględniającą zwłaszcza koordynowanie pracy osób prowadzących roboty jednocześnie w jednym miejscu i czasie, a działających dla większej liczby pracodawców. Ma to szczególne znaczenie z uwagi na dużą liczbę wykonawców i podwykonawców na polskich budowach.
Na czerwiec i wrzesień zaplanowano przeprowadzenie akcji na małych budowach pod kątem przestrzegania przepisów bhp. W ramach ostatnich podobnych kontroli stwierdzono nawet w 90% przypadków nieprawidłowości, które dotyczyły zwłaszcza pracy na wysokości.
WAŻNE
Inspektorzy PIP mają także kontrolować te place budowy, na których mogą wydarzyć się wypadki o najpoważniejszych skutkach, w tym nagłaśniane medialnie. Kontrole mają również objąć place, gdzie ujawniono wyjątkowe okoliczności nieprzestrzegania prawa pracy i legalności zatrudnienia.
Państwowa Inspekcja Pracy zauważa, że niektóre roboty remontowe i modernizacyjne prowadzone są na tyle krótko, iż wykonawcy zwracają szczególną uwagę na szybką realizację kontraktu, pomijając kwestie bhp. Dlatego też ma objąć swoimi kontrolami również prace krótkotrwałe, wykonywane często bez pozwolenia na budowę, zgłoszenia i najczęściej bez kierownika budowy.
Co więcej, PIP ma również wdrożyć kontrole, których potrzeba przeprowadzenia wynika ze zgłoszeń osób trzecich, dotyczących np. zagrożeń o charakterze publicznym, a niekwalifikujących się do kontroli prowadzonych w ramach omawianej strategii.
W dalszej części artykułu:
STRATEGIA KONTROLI I DZIAŁAŃ PREWENCYJNYCH DLA SEKTORA BUDOWLANEGO – cd.
Żurawie
Kampania „Budowa. Stop wypadkom!”
STRATEGIA KONTROLI ZAGROŻEŃ CHEMICZNYCH ŚRODOWISKA PRACY W LATACH 2022–2024
KONTROLA PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI PRACY DOTYCZĄCA WYPEŁNIANIA NORM Z ZAKRESU BHP
Azbest
Kontrola zaistniałych wypadków przy pracy
KONTROLA PRZESTRZEGANIA PRAWA PRACY I LEGALNOŚCI ZATRUDNIENIA
JAKIE PRZEPISY STOSOWAĆ
Cały artykuł dostępny jest w numerze 6/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
Maciej Lipka
Literatura
1. Program działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2022-2024. Rok 2024”, https://www.pip.gov.pl/files/238/Misja-i-Program-PIP/982/Program-dziaania-PIP-2024.pdf.
