Modernizacje węzłów ciepłowniczych często wymagają zaangażowania, znajomości rozwiązań, dużego nakładu czasu i pracy zarówno ze strony projektanta, jak i instalatora. O tym, jak można usprawnić ten proces, z Ryszardem Gawronkiem, wieloletnim ekspertem firmy Grundfos Pompy, rozmawia Katarzyna Seroka.
Ryszardzie, nie przesadzę, jeśli powiem, że jak na fachowca przystało, twoje tętno regulują dwa rodzaje pomp – czy może serce i pompy obiegowe (HVAC) po tylu latach pracy w branży są ze sobą nieodłącznie związane?
No tak, po 30 latach spędzonych zawodowo w świecie pomp moje życie to chyba rzeczywiście dobrze pracujący układ hydrauliczny.
I oby tak dalej było, jak najdłużej! Dziś chciałabym cię zapytać o specyficzne sytuacje związane z remontami instalacji i kotłowni. Spotykam się z opiniami, że takie modernizacje bywają wyzwaniem dla praktyków, bo każda z nich to odrębna historia i trzeba umiejętnie dopasować wiele elementów do różnych wymagań.
Faktycznie, instalatorzy i projektanci muszą uwzględnić nie tylko rodzaj oraz parametry samego układu, ale w przypadku starszych budynków również wymagania konserwatora zabytków. Przy czym głównym zadaniem osoby odpowiedzialnej za modernizację węzła ciepłowniczego jest realizacja celów inwestora, takich jak: poprawa efektywności instalacji, a co za tym idzie – optymalizacja wszystkich jej parametrów, w tym bardzo istotnej obecnie energochłonności, dostosowanie do wymogów, ułatwienie zarządzania siecią oraz oczywiście podniesienie komfortu użytkowania.
To wydaje się logiczne. Z czego wynikają komplikacje?
Logiczne nie znaczy proste. Musimy pogodzić oczekiwania z zastaną rzeczywistością. Podam przykład modernizacji instalacji we wrocławskim obiekcie. Piękna kamienica, właściciel planuje wynajem apartamentów, ale instalacja nie jest dostosowana. Stary układ zmieszania trzeba wymienić. Nowy należy zrównoważyć hydraulicznie tak, by ilości ciepła dostarczanego do określonych obiegów były odpowiednie. Wiadomo, że jest to szczególnie istotne w przypadku temperatury powrotu, bo jeśli ta wzrasta, jest to niekorzystne dla źródła ciepła. M.in. dlatego zaproponowałem innowacyjne rozwiązanie, które może ograniczyć wzrost tej temperatury powyżej ustalonej wartości.
Dwudrogowa pętla mieszająca
Czy to jakiś rodzaj automatyki? Na rynku jest sporo rozwiązań. Czy to coś nowego?
Można tak powiedzieć. We Wrocławiu, gdzie zmieniany był typ instalacji w obiekcie na podłogówkę, z jednego źródła ciepła zasila się obiegi wymagające zróżnicowanych temperatur. Klasyczny zawór mieszający podaje jedną temperaturę. Dlatego zaproponowałem urządzenie, które samo zareaguje, wyreguluje temperaturę i poda odpowiednią dla każdego z obiegów. Instalator nie musi sam doświadczalnie tego sprawdzać, co jak wiadomo, jest niełatwe i czasochłonne. MIXIT będzie samodzielnie tego pilnował. Również ze względu na brak miejsca i wymogi konserwatora budynku było to idealne rozwiązanie.
Czyli optymalizujemy instalację, ale co dalej?
Możemy wprowadzić dodatkowe funkcje monitorowania i limitowania niektórych parametrów istotnych dla optymalizacji pracy instalacji, takie jak wspomniane ograniczanie temperatury powrotu lub ograniczanie przepływu po stronie pierwotnej dzięki wbudowanemu czujnikowi przepływu (przepływomierzowi) typu VORTEX. Jedno urządzenie daje szereg korzyści, w tym prosty montaż i uruchomienie. Dzięki kompaktowości zestawu wymieniasz stary układ, montujesz MIXIT na istniejącym orurowaniu, podłączasz trzy przewody i masz spokojną głowę. Wymiana jest prosta, nie jest czasochłonna, a to daje przewagę – umożliwia instalatorowi zarządzanie układem z jednego poziomu, z jednego urządzenia. Wystarczy znać wartość Kvs i średnicę przyłączy. Wtedy dobiera się jedno „pudełko”, które zarządza instalacją. Poza tym dzięki MIXIT nie trzeba zabudowywać zaworu różnicowego ciśnienia, a to znów oszczędność czasu, pracy i pieniędzy, gdyż byłby to kolejny element do montażu i konfiguracji. Co więcej, taka pętla mieszająca łączy w sobie dwie funkcje, może być stosowana jako zawór dwu- i trzydrogowy – wybór należy do użytkownika. Dla hurtowników to też duża wygoda, by mieć w ofercie jedno urządzenie dla różnych klientów oraz aplikacji. MIXIT to kompaktowe urządzenie działające w różnego typu instalacjach grzewczych i chłodniczych, a przy tym, co warto podkreślić, zawiera wszelkie komponenty niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu mieszania.
Trójdrogowa pętla mieszająca
Podsumowując, jeśli dobrze rozumiem, mamy zawór mieszający dwu- lub trzydrogowy, w zależności od potrzeb przeznaczony do różnych aplikacji: obsługi instalacji grzejnikowych, ogrzewania podłogowego, nagrzewnic powietrza oraz instalacji chłodniczych.
Jedno małe urządzenie, które łączy w sobie aż do dwunastu innych, które są zoptymalizowane fabrycznie, bez konieczności konfiguracji w układzie. Czyli projektant nie traci czasu na dobór czujników, instalator nie musi montować poszczególnych elementów oddzielnie na rurociągach, gdyż montaż jest bardzo prosty – tylko trzy przewody do podłączenia. Automatyk bądź elektryk nie muszą konfigurować ich w układzie, co pozwala unikać błędów w miejscu uruchomienia.
Same zalety, gdzie jest haczyk? Nie może być tak idealnie.
Haczyka nie ma, ale rzeczywiście jest pewne ograniczenie. To urządzenie współpracuje z naszymi flagowymi produktami – pompami MAGNA3 i TPE3. Monitoruje temperaturę zasilania obiegu wtórnego, wykorzystując czujnik temperatury zabudowany w pompie MAGNA3 do pomiaru temperatury zasilania obiegu wtórnego. Tak więc aż czterema czujnikami zarządza się z poziomu jednego urządzenia, czyli sterownika. I stąd MIXIT jest oferowany dla średnic przyłącza od DN25 do DN50 i wartości Kvs od 6,3 do 40. Zatem jeśli zna się wartości Kvs i średnicę przyłącza, można zostać projektantem własnej instalacji, bo samo urządzenie jest fabrycznie prawidłowo skonfigurowane pod względem hydraulicznym. W zależności od aplikacji wybiera się jeden z rejestrów, od instalacji grzejnikowej po chłodniczą, a przewodnik uruchomieniowy urządzenia, zadając odpowiednie pytania, prowadzi użytkownika i pomaga w optymalnym ustawieniu MIXIT-a.
A gdybyś miał podsumować swoje doświadczenia ze wspomnianej modernizacji?
Chyba powiedziałbym, że MIXIT to prostota wymiany i konfiguracji, gdyż w standardowym układzie mieszającym: zawór, sterowniki i czujniki (przetworniki) muszą być dobrane przez projektanta, oraz pewność, bo wszystkie komponenty są fabrycznie skonfigurowane i nie wymagają ingerencji użytkownika podczas montażu oraz uruchomienia układu, a także wygoda – podstawowe nastawy w panelu sterującym i aplikacja GrundfosGO pozwalająca na pełne monitorowanie oraz sterowanie instalacją. I wreszcie innowacyjność – urządzenie jest przygotowane do podłączenia do BMS-u przy użyciu dwóch protokołów (bez dodatkowych modułów komunikacyjnych). Można je rozbudować jutro, za rok, w zależności od potrzeb.
Brzmi interesująco. Dziękuję za rozmowę i pozostaje życzyć ci kolejnych, równie inspirujących wyzwań w świecie HVAC.
Również dziękuję. Wszystkim Czytelnikom i sam sobie też tego życzę.
ul. Klonowa 23, 62-081 Baranowo
tel. 61 650 13 00
Czytaj także:
Ogrzewanie podłogowe – zalety, rodzaje, wymagania i właściwości
Prawidłowy montaż izolacji na instalacji chłodniczej i klimatyzacyjnej