Na co trzeba zwrócić uwagę przy projektowaniu wentylacji w obiektach przemysłowych? Jakie rozwiązania polecają specjaliści?
Według raportu Cushman & Wakefield’s zasoby rynku magazynowego w Polsce przekroczyły w pierwszym półroczu 2019 r. powierzchnię 14,3 mln m2, a nowych obiektów wciąż przybywa. Ta tendencja aktywizuje coraz więcej projektantów i instalatorów, którzy są odpowiedzialni za zapewnianie prawidłowego mikroklimatu wewnątrz budynków przemysłowych. W utrzymaniu odpowiednich warunków kluczowe jest osiągnięcie zgodnej z przepisami wartości zanieczyszczeń w powietrzu. Poziom zanieczyszczeń powinien być niższy od najwyższej dopuszczalnej wartości NDS (średnia liczba ważona czynnika szkodliwego dla zdrowia w przestrzeni pracy. Jej wytyczne znajdują się w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeksu Pracy). W zapewnieniu bezpiecznych warunków wewnątrz obiektów wielkokubaturowych pomoże wentylacja strefowa oraz miejscowa, wykorzystująca kurtyny powietrzne.
Fot. Wentylacja w hali produkcyjnej. CentroClima
Wentylacja strefowa w obiektach przemysłowych
W budynkach wielkokubaturowych ważne jest skuteczne zoptymalizowanie współczynnika IAQ (ang. Indoor Air Quality), który określa jakość powietrza wewnętrznego. Jedną z możliwości, która pomoże zoptymalizować ten parametr jest wentylacja strefowa. Wykorzystywana jest przede wszystkim w obiektach, w których może dojść do niekontrolowanej emisji zanieczyszczeń (strefy przesypywania i pakowania, lakiernie, spawalnie). Pozwala na tworzenie sektorów, z których różnego rodzaju pyły czy gazy zostają natychmiast wyeliminowane. Projektowana jest indywidualnie, w zależności do specyfiki pomieszczenia. Musi uwzględniać potencjalne zagrożenia, które mogą pojawić się na terenie obiektu. Wykorzystanie wentylacji strefowej daje przede wszystkim możliwość przewietrzenia i odizolowania narażonych powierzchni. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie trzeba intensywnie wentylować całego obiektu. Można skupić się tylko na wybranych miejscach (np. obszar spawania)
Aby wentylacja strefowa w pełni spełniała swoje zadanie, powinna być uzupełniona miejscowymi odciągami powietrza. Są to np. odciągi montowane przy stołach roboczych. Jest to niezbędny element stanowisk szlifierskich czy spawalniczych. Aby funkcjonował prawidłowo, należy go połączyć z wentylacją ogólną budynku. Częścią wentylacji miejscowej są także kurtyny powietrzne, które oddzielają powierzchnie o różnym zanieczyszczeniu powietrza lub innej temperaturze. Najczęściej umieszcza się je przy bramach wjazdowych, przy których dochodzi do gwałtownego mieszania się mas powietrza o różnej temperaturze. Jest to jedno z miejsc o największych stratach ciepła. Dlatego urządzenia te wyposaża się także w elementy grzewcze. Są też tzw. kurtyny zimne, których zadaniem jest minimalizowanie strat energii elektrycznej, wynikających np. z długo otwartej bramy wjazdowej.
Fot. Kanały wentylacyjne w obiektach przemysłowych. Shutterstock
Dlaczego wentylacja obiektów przemysłowych jest taka ważna?
W obiektach przemysłowych zanieczyszczenia rozprzestrzeniają się nieustannie (działają maszyny, a pracownicy przemieszczają się). Dlatego też przy opracowywaniu schematu wentylacji trzeba mieć na uwadze prądy konwekcyjne, które związane są z różnicami temperatur. Ważne jest także, aby montowane urządzenia oprócz wysokiej wydajności, charakteryzowały się energooszczędnością.
Podczas jednej z naszych realizacji – w hali Fideltronik, w której odbywa się montaż elementów elektronicznych, najważniejsze było dostarczenie ekonomicznych urządzeń i zaprojektowanie instalacji tak, aby generowała ona maksymalne oszczędności, jednocześnie pracując jak najbardziej efektywnie. Zaproponowane rozwiązanie zakładało wykorzystanie dwóch central, które łącznie są w stanie przepracować 60 tys. m³/h jednocześnie odzyskując ciepło i chłód. Zainstalowane urządzenia wyposażone są w komorę mieszania, chłodnico-nagrzewnicę freonową, a także sekcję chłodu. Zaletą takiego połączenia jest możliwość przenikania się dwóch strumieni – chłodnego, świeżego powietrza oraz recyrkulacji ciepłego – wyjaśnia specjalista z firmy CentroClima.
Przy projektowaniu instalacji wentylacji w obiektach przemysłowych, warto uwzględniać ideę zrównoważonego biznesu, w myśl której działa coraz więcej przedsiębiorstw. Priorytetem jest bezpieczeństwo pracowników, ale także energooszczędność i minimalizowanie kosztów użytkowania oraz troska o środowisko naturalne.
Sprawdź: Wentylacja w budynkach użyteczności publicznej
Wentylacja obiektów przemysłowych z odzyskiwaniem ciepła
Nowoczesne układy, w które coraz częściej wyposażane są centra przemysłowe opierają się na technologii odzysku ciepła z powietrza wywiewanego, czyli z tzw. rekuperacji. Ponadto urządzenia mogą je odbierać z niektórych procesów technologicznych, a następnie przekazywać do ogrzania np. pomieszczeń socjalnych czy części biurowych. Dedykowane centrale mają również przestrzenie, w których może być ono przez jakiś czas magazynowane, dzięki temu nie ma konieczności wykorzystywania go na bieżąco.
Centrale z odzyskiem ciepła mogą dać dość duże oszczędności podczas użytkowania. Rekuperacja ogrzewa powietrzem wywiewanym powietrze nawiewane, nie dopuszczając do zmieszania się dwóch strumieni. Warto pamiętać o tym, że energooszczędne rozwiązania to nie tylko kwestia preferencji właściciela obiektu, ale także wymóg prawny, który musi być uwzględniony w projekcie. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury istnieje obowiązek zapewnienia w obiektach niezamieszkałych, układu z odzyskiem ciepła o sprawności przekraczającej 73% w przypadku wentylacji nawiewno-wywiewnej o wydajności powyżej 500 m³/h. Wartość ta systematycznie wzrasta od 2014 roku, kiedy sprawność minimalna miała wynosić 50%.
Fot. Centrala wentylacyjna w hali. CentroClima
Przy projektowaniu wentylacji w obiektach o silnym zanieczyszczeniu powietrza należy uwzględnić proces oczyszczania powietrza przed wyrzuceniem go na zewnątrz. W tym celu wykorzystuje się osadniki lub filtry suche i mokre.
CentroClima
Zobacz też: Świeże powietrze w hotelu. Wymagania dla obiektów hotelowych