Rosja wkrótce stanie się drugim największym rynkiem centrów handlowych w Europie

Z raportu dotyczącego rozwoju centrów handlowych w Europie European Shopping Centre Development 2013 wynika, że największymi rynkami pod względem zasobów powierzchni w centrach handlowych są Francja i Wielka Brytania, na które przypada odpowiednio 16,95 mln m² i 16,48 mln m². Jednak trzecia w rankingu Rosja z zasobami wynoszącymi 16,47 mln m² wkrótce wyprzedzi Wielką Brytanię ze względu na planowane inwestycje na poziomie 2,4 mln m² w latach 2013-2014, co stanowi prawie jedną czwartą (22%) łącznej podaży w przygotowaniu w Europie w tym okresie.

Na drugiej pozycji rankingu rynków, na których przygotowywana jest największa ilość nowej powierzchni handlowej w latach 2013-2014, znalazła się Turcja z ponad 1,5 mln m² GLA, z czego ponad 50% powstanie w Stambule. Jeżeli wszystkie projekty zostaną ukończone w terminie, Turcja może odnotować wzrost podaży powierzchni w centrach handlowych do końca 2014 r. o 23%.

Neal Best, Associate Director z europejskiego działu badań firmy Cushman & Wakefield, powiedział: Oprócz Rosji i Turcji dwucyfrowy wzrost podaży do końca 2014 r. możliwy jest także w Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, Bułgarii i na Ukrainie, co świadczy o rosnącym udziale Europy Środkowo-Wschodniej w nowych zasobach powierzchni w centrach handlowych w Europie.

W 2012 r. łączna podaż nowej powierzchni w centrach handlowych Europy wyniosła 5,7 mln m², z czego prawie 65% przypadło na Europę Środkowo-Wschodnią. 

Według autorów raportu tegoroczna podaż nowej powierzchni w Europie może wynieść 7 mln m² i być najwyższa od 2009 r., gdy oddano do użytku 7,8 mln m². Wynika to głównie z faktu, że realizacja kilku inwestycji na niektórych rynkach została opóźniona w ubiegłym roku z powodu trudności z uzyskaniem finansowania i termin ich ukończenia przesunięto z drugiej połowy 2012 r. na bieżący rok. 

W 2013 r. powstanie 215 nowych centrów handlowych w Europie, w tym 147 w Europie Środkowo-Wschodniej. Ponadto na bieżący rok planowana jest rozbudowa kolejnych 109 obiektów, z czego 77 w Europie Zachodniej. Natomiast w 2014 r. nowa podaż powierzchni w centrach handlowych może wynieść 3,7 mln m², czyli tylko nieznacznie przekroczy połowę tegorocznej prognozowanej podaży.

W drugiej połowie 2012 r. zasoby powierzchni w centrach handlowych w Europie wzrosły o 3,4 mln m², przy czym na Rosję przypadło 33% nowej podaży, czyli 1,1 mln m². W tym czasie otwarto łącznie 100 nowych centrów handlowych: 66 w Europie Środkowo-Wschodniej i 34 w Europie Zachodniej. Największym nowym obiektem ukończonym w tym okresie było centrum handlowe Marmara Park w Stambule o powierzchni 100 000 m². Ponadto ukończono rozbudowę 59 obiektów handlowych (12 w Europie Środkowo-Wschodniej i 47 w Europie Zachodniej). Jednak obiektem, w którym oddano do użytku najwięcej nowej powierzchni w ramach pojedynczej zrealizowanej inwestycji, był drugi etap Puerta Venecia w hiszpańskiej Saragossie, gdzie istniejący park handlowy rozbudowano o 123 475 m². W marcu 2013 r. otwarto dwa kolejne duże centra handlowe: Trinity Leeds o powierzchni 75 900 m² w Wielkiej Brytanii oraz Paradise Center o powierzchni 80 000 m² w stolicy Bułgarii Sofii.

W drugiej połowie 2012 r. wartość transakcji inwestycyjnych na rynku nieruchomości handlowych w Europie przekroczyła 21 mld euro, co stanowi wzrost o 9 mld euro w porównaniu z poprzednimi sześcioma miesiącami. Dla porównania wolumen transakcji w drugim półroczu 2011 r. wyniósł 19,4 mld euro. Udział rynku nieruchomości handlowych w łącznej wartości transakcji inwestycyjnych w drugiej połowie 2012 r., który wyniósł 28%, był zbliżony do odnotowanego w tym samym okresie w 2011 r. i wzrósł o 7% w porównaniu z pierwszym półroczem 2012. Największy wolumen transakcji inwestycyjnych na rynku nieruchomości handlowych odnotowano w Wielkiej Brytanii i Niemczech, na które łącznie przypadła ponad połowa obrotów w Europie.

Mike Rodda, dyrektor działu ds. inwestycji w nieruchomości handlowe w krajach EMEA w firmie Cushman & Wakefield, powiedział: W pierwszym kwartale 2013 r. wolumen obrotów na rynku inwestycji w nieruchomości handlowe wyniósł tylko 8,4 mld euro, czyli o 5,4 mld euro mniej niż w czwartym kwartale 2012 r. Pomimo silnego popytu na najlepsze aktywa prognozy na pozostałe miesiące 2013 r. są nadal ostrożne. Dostęp do kapitału jest nadal dla wielu utrudniony, a niewystarczająca podaż atrakcyjnych obiektów w połączeniu z selektywnym popytem najemców może dodatkowo spowolnić aktywność inwestycyjną.