Kto jest stroną postępowania administracyjnego dotyczącego wydania decyzji o pozwoleniu na budowę inwestycji telekomunikacyjnej i jakie akty prawne to określają?
Stroną postępowania w sprawie pozwolenia na budowę są, zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy – Prawo budowlane [1] (dalej: p.b.), inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści albo zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. W myśl definicji legalnej, zawartej w art. 3 pkt 20 p.b. [1], obszarem oddziaływania budowli jest teren wyznaczony w jej otoczeniu na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających dotyczące tego obiektu ograniczenia w zabudowie terenu. Interes prawny strony postępowania nie jest więc związany z bliskością danej nieruchomości od planowanej inwestycji, ale z koniecznością wykazania, że inwestycja ta będzie oddziaływać na ową nieruchomość w sposób ograniczający jej zabudowę, stosownie do konkretnych przepisów prawa materialnego (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 8 lutego 2023 r., sygn. akt II SA/Łd 760/22 [2], wyrok WSA w Poznaniu z dnia 14 kwietnia 2023 r., sygn. akt IV SA/Po 810/22 [3] czy wyrok WSA w Poznaniu z dnia 10 lutego 2023 r., sygn. akt II SA/Po 593/22 [4]). Brak takiego wykazania, czyli realnie występującego prawnego ograniczenia możliwości zabudowy nieruchomości znajdujących się w sąsiedztwie obiektu, musi skutkować ustaleniem przez organ administracji nieistnienia interesu prawnego danego podmiotu (właściciela, użytkownika wieczystego albo zarządcy nieruchomości) i odmową przypisania mu statusu strony w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę.
W przywołanych wyrokach sądy administracyjne jednoznacznie wskazywały na właściwe ustalanie przez organy administracji kręgu stron w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę stacji bazowej telefonii komórkowej, tj. stronami byli tylko inwestor oraz właściciele tych nieruchomości, które znajdowały się w obszarze oddziaływania planowanej inwestycji telekomunikacyjnej. Natomiast za strony w postępowaniu nie zostali uznani właściciele nieruchomości sąsiednich, w odniesieniu do których to nieruchomości nie zachodziły żadne ograniczenia w możliwości ich zabudowania, znajdujące podstawę w konkretnych przepisach prawnych. W szczególności sądy podkreślały, że choć stacja bazowa telefonii komórkowej może w potocznym rozumieniu oddziaływać na nieruchomości sąsiednie, to aby uznać, że właściciel tej nieruchomości ma interes prawny, legitymizujący go jako stronę postępowania, oddziaływanie stacji bazowej musi być rozumiane tylko i wyłącznie prawnie, czyli musi istnieć odrębny przepis prawny, który wyeliminuje lub ograniczy możliwość zabudowy danej nieruchomości. Nie może to być ogólnie pojmowany czy hipotetyczny wpływ na nieruchomości w otoczeniu inwestycji, ale wynikający z konkretnych norm, w szczególności określających warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, oraz związanych z ochroną środowiska.
>>> Odległość wież telekomunikacyjnych od innych obiektów specjalnych
>>> Lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej przy drodze
>>> Lokowanie stacji bazowych telefonii komórkowej w obrębie lotnisk
Podkreślić trzeba, że w odniesieniu do przepisów środowiskowych kluczowym i jedynym zagadnieniem, które ma znaczenie dla celów prawidłowego wyznaczenia obszaru oddziaływania obiektu będącego stacją bazową (i w konsekwencji ustalenia kręgu stron postępowania o pozwolenie na budowę), jest wyznaczenie zasięgu ponadnormatywnego promieniowania elektromagnetycznego, określonego właściwym rozporządzeniem wykonawczym. Natomiast w związku ze zmianą w 2022 r. przepisów prawnych dotyczących kwalifikacji instalacji radiokomunikacyjnych jako przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i usunięcia przedmiotowych kwalifikacji z katalogu tego typu przedsięwzięć organ nie powinien już dokonywać analizy w zakresie badania miejsc dostępnych dla ludności w osi głównej wiązki promieniowania anteny od środka elektrycznego w celu ustalenia, kto jest stroną postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę.
Poglądy judykatury zaprezentowane w przywołanych orzeczeniach dotyczące kryteriów prawnych przypisania danemu podmiotowi przymiotu strony w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę uznać należy za prawidłowe i w pełni odzwierciedlające ratio legis art. 28 ust. 2 p.b. [1].
Tamara Laprus-Bałuka
radca prawny
Literatura
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).
2. Wyrok WSA w Łodzi z dnia 8 lutego 2023 r., sygn. akt II SA/Łd 760/22.
3. Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 14 kwietnia 2023 r., sygn. akt IV SA/Po 810/22.
4. Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 10 lutego 2023 r., sygn. akt II SA/Po 593/22.
>>> Miejsca dostępne dla ludności na gruncie ustawy POŚ
>>> Zasada otwartości miejscowych planów na inwestycje infrastruktury technicznej
>>> Obszar oddziaływania stacji bazowej telefonii komórkowej
