Pełnienie funkcji rzeczoznawcy budowlanego to nie tylko prestiż i specjalistyczna wiedza, ale przede wszystkim ogromna odpowiedzialność. Od rzetelności oraz kompetencji tych ekspertów zależy bezpieczeństwo konstrukcji, jakość realizowanych inwestycji i zaufanie społeczne do całej branży budowlanej.
Rzeczoznawstwo budowlane pełni kluczową rolę w procesie inwestycyjnym, o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa i jakości realizowanych obiektów. W artykule przybliżamy istotę tej funkcji, jej miejsce w strukturze zawodów technicznych oraz znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania branży budowlanej.
Rzeczoznawstwo budowlane a samodzielna funkcja techniczna w budownictwie
Rzeczoznawca budowlany pełni czynności zawodowe polegające na wykonywaniu ekspertyz lub opinii w określonym zakresie merytorycznym, wynikającym z przedmiotu prowadzonych badań i analiz. Wprowadzenie funkcji rzeczoznawcy budowlanego wynikało z potrzeb, jakie generował proces budowlany, obejmujący zarówno przygotowanie oraz realizację inwestycji, jak i utrzymanie w należytym stanie obiektów o coraz wyższym skomplikowaniu technicznym i technologicznym. Konieczne stało się wydawanie ekspertyz lub opinii w zakresie: oceny stanu technicznego obiektów, przygotowania inwestycji, jakości i poprawności wykonywanych robót, poprawności eksploatacji i obsługi obiektów budowlanych w celu wyeliminowania błędów w przyszłych procesach budowlanych, przyjęcia właściwych rozwiązań projektowych, a także podejmowania obiektywnie uzasadnionych decyzji gospodarczych (w tym administracyjnych).
Fot. © Grispb – stock.adobe.com
Mimo że przepisy nie określają definicji rzeczoznawcy budowlanego, można za [1] przyjąć, iż rzeczoznawca budowlany to osoba posiadająca szczególną wiedzę i doświadczenie zawodowe, która wyróżnia się swoimi wiadomościami oraz dorobkiem praktycznym spośród osób posiadających uprawnienia budowlane, a nieposiadających tytułu rzeczoznawcy budowlanego.
W obecnych uregulowaniach prawnych, tj. w Ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa [2], tytuł rzeczoznawcy budowlanego może być nadany osobie, która:
- korzysta w pełni z praw publicznych;
- posiada:
– tytuł zawodowy magistra inżyniera, magistra inżyniera architekta, inżyniera lub inżyniera architekta;
– uprawnienia budowlane bez ograniczeń;
– co najmniej 10 lat praktyki w zakresie objętym rzeczoznawstwem;
– znaczący dorobek praktyczny w zakresie objętym rzeczoznawstwem;
- jest członkiem właściwej izby samorządu zawodowego.
W dalszej części artykułu:
Rzeczoznawstwo budowlane a samodzielna funkcja techniczna w budownictwie cd.
Przykłady złych praktyk rzeczoznawców budowlanych
Przypadki odpowiedzialności dyscyplinarnej rzeczoznawcy budowlanego
>>> Cały artykuł dostępny jest w numerze 7-8/2025 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
>>> Członkowie Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa mają dostęp do miesięcznika przez portal członkowski >>>
dr inż. Radosław Sekunda
dr inż. Lesław Hebda
Literatura
1. J. Smarż, Rzeczoznawstwo budowlane w świetle obowiązujących przepisów, „Inżynieria i Budownictwo” nr 9/2017, s. 479–481.
2. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 551).
