Jest taki, jakby tu zawsze stał

18.08.2011

Pomimo że położony przy jednej z głównych wrocławskich ulic przecinających Stare Miasto, przez lata był niedostrzegany i zaniedbywany. Tylko lokalizacja na mapie miasta oraz niektóre ledwo widoczne w elewacji elementy historyczne zdradzały fakt, że mury tego niewyróżniającego się budynku mogą kryć w sobie historię sięgającą początków XV w.

Swoich średniowiecznych korzeni dowodzą jednak dobrze zachowane piwnice, w części przekryte długą kolebą i gotyckim sklepieniem krzyżowym oraz fragmenty murów parteru i I piętra – najstarszej części budynku z widocznym gotyckim portalem i śladami sklepień po byłej kaplicy szpitalnej. Tutaj kilkaset lat temu mieścił się miejski Szpital Dziecięcy Bożego Grobu (Kinderhospital zum Heilige Grabe), dając schronienie chorym, bezdomnym, ubogim, pielgrzymującym, starcom i osieroconym dzieciom, a kaplica była jego częścią.

Na przestrzeni pięciu wieków budynek wielokrotnie był przebudowywany i rozbudowywany. Jeszcze 10 lat temu mieścił szkołę specjalną. Na kilka lat przed ostatnią przebudową opustoszał, zyskując zainteresowanie jedynie pośredników skupu metali.

 

 

Dziś odzyskał należne mu znaczenie i rozpoczął swój nowy rozdział w historii. Niepozorny, nie udający zabytku budynek biurowy TIMES, bo o nim mowa, został tak nazwany z respektu dla czasu i poszanowania historii.

Obiekt ten z założenia miał więc wskazywać na nieuchronność zmian, jakie z upływem czasu dokonują się wokół nas i dokonały w nim, miał być też klamrą spinającą stare z nowym. TIMES miał pokazywać, że oto wkraczamy z nową funkcją, nowymi potrzebami i nowymi technologiami w historyczną tkankę, z poszanowaniem dla historii i czasu, który ten budynek zmieniał, lecz poszanowaniem umiarkowanym.

 

Obiekt biurowy TIMES powstał poprzez przebudowę istniejącego budynku wraz z zabudową uzupełniającą– budową nowego budynku. Przebudowa obejmowała wpisany do rejestru zabytków obiekt, stanowiący pierzeję ulic Św. Mikołaja 63 i Kazimierza Wielkiego 1. Nowo projektowany budynek w rzucie o kształcie litery L to przedłużenie pierzei ulicy Kazimierza Wielkiego w kierunku ulicy Ruskiej, stanowiące zamknięcie czworoboku utworzonego w ten sposób przez oba budynki. Powstała zabudowa obrzeżna działki wykształciła wewnętrzny dziedziniec – przestrzeń publiczną, który został przekryty szklanym dachem, a całość stanowi jednolity formalnie i funkcjonalnie obiekt biurowy.

Dobudowana nowa część obiektu TIMES została założona na rzucie wynikającym z przebiegu ulic przylegających do historycznego budynku oraz granic działki inwestora i jednocześnie historycznych linii zabudowy, które to granice w sposób rygorystyczny zostały odzwierciedlone w miejscowym planie. Wysokość i inne istotne parametry budynku zostały dostosowane do budynków sąsiadujących oraz zapisów w miejscowym planie, a budynek nawiązuje do historycznego otoczenia staromiejskiej zabudowy. Plan miejscowy został poprzedzony studium historyczno-architektonicznym, zaś w trakcie przygotowania projektu budowlanego zostały wykonane badania architektoniczno-konserwatorskie. Wyniki tych badań stały się podstawą do opracowania projektu, a potem także ratowniczych prac konserwatorskich. Dobudowany budynek nie stanowi wyłącznie wypełnienia wolnej przestrzeni, ale dość stonowane w formie uzupełnienie pierzei ulicy Kazimierza Wielkiego. Zachowane zostały wszystkie uwarunkowania dotyczące wysokości zabudowy, gabarytów, nachylenia dachów, wysokości gzymsu itp., zapisane w miejscowym planie. Elewacje, podporządkowane wymogom konserwatorskim, odwzorowują historyczny podział działek, jednocześnie ukazując nowoczesny charakter i nowe funkcje w obiekcie. Strefę wejściową (główne wejście) do budynku podkreślają przeszklone fasada oraz dach w formie i nachyleniu połaci, wskazujące na oś wejścia na wewnętrzny dziedziniec i określające główny element elewacji budynku od strony najważniejszej pierzei – ul. Kazimierza Wielkiego. Wejście nawiązujące do historycznej formy budynku wskazuje jednocześnie na współczesny charakter wewnętrznego dziedzińca, przy jednoczesnym zachowaniu kompozycji podkreślającej pionowe podziały elewacji na części wynikające z historycznych podziałów poszczególnych kamienic i parceli.

 

 

Projektowane elewacje budynku nawiązują do klasycystycznej formy, która ma uzasadnienie w historycznym ich wyglądzie. Poprzez zastosowanie odpowiednio dobranych kolorystycznie, szlachetnych materiałów wykończeniowych oraz znalezienie spójności i proporcji między nimi została wykreowana nowa, ale stonowana estetyka.

W zabytkowym budynku próba umiejscowienia nowych funkcji odpowiadających dzisiejszym standardom zawsze prowadzi do rozterek. Architekt musi zmierzyć się z dylematem: co jest ważniejsze i na co położyć większy nacisk. Jak dobrze powiązać stare z nowym, żeby zamiast tętniącego życiem obiektu nie stworzyć czegoś na kształt bezdusznego, zimnego muzeum, jakich użyć środków, jakie przyjąć rozwiązania, aby nie wyrządzając zabytkowej tkance krzywdy, wprowadzić weń nowe funkcje i technologie.

Umiar, z jakim udało się zrealizować założenia wpisania nowoczesnych funkcji, bez nadmiernego szafowania formą, jaki nieszczęśliwie stał się udziałem wielu współczesnych obiektów, jest niewątpliwie zaletą TIMES-a. Stojąc przed budynkiem, można by ulec złudzeniu, że jest taki, jakby tu zawsze stał i zawsze tak wyglądał (…), zaledwie trochę odmalowany.

 

arch. Krzysztof Skalski

Zdjęcia: ®Pilkington

 

Inwestor: City Point Sp. z o.o.

Inwestor Zastępczy: Projektmanagement Sp. z o.o., Damian Kosarewicz

Projekt: PRO ART

Architektura: główny projektant – mgr inż. arch. Krzysztof Skalski, współpraca – mgr inż. arch. Jacek Kowalski, mgr inż. arch. Krzysztof Maśluszczak, mgr inż. arch. Karol Gonera, mgr inż. arch. Grzegorz Pawelec

Projektanci konstrukcji: dr inż. Grzegorz Dmochowski, dr inż. Jan Gierczak (konstrukcja stalowa zadaszenia dziedzińca)

Projektanci instalacji: sieci sanitarne wod.-kan., c.o. – GP Omega, mgr inż. Piotr Marchewka, mgr inż. Piotr Adam Peregudowski, wentylacja – mgr inż. Paweł Skwarski, instalacje, sieci elektryczne i teletechniczne – mgr inż. Edward Skiba, branża drogowa – mgr inż. Adam Zoga, mgr inż. Danuta Michalska-Szczepańska

Kierownik budowy: mgr inż. Andrzej Glinka

 

Niektóre wybrane technologie i materiały użyte w obiekcie:

– elewacja, obramienia, opaski okienne, gzymsy – płyty dolomitowe

– elewacja – fasada szklana głównego wejścia w systemie Planar™firmy Pilkington szklenia strukturalnego (fasada bezprofilowa), opartego na stalowych wiązarkach cięgnowych

– szklany dach dziedzińca/patio w systemie Planar™SentryGlass® Plus System firmy Pilkington szklenia szkłem laminowanym strukturalnym z mocowaniem punktowym w narożnikach tafli

www.facebook.com

www.piib.org.pl

www.kreatorbudownictwaroku.pl

www.izbudujemy.pl

Kanał na YouTube

Profil linked.in