Przy wykonywaniu robót budowlanych kierownik budowy powinien m.in. koordynować przestrzeganie zasad zawartych w przepisach o bezpieczeństwie i higienie pracy (bhp). Przepisy te obejmują również maszyny budowlane oraz inne urządzenia techniczne wykorzystywane na placu budowy.
Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy wykonywaniu tych robót określają przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych [1] (dalej: rozporządzenie). Z kolei kierownik budowy koordynuje przestrzeganie podczas robót budowlanych zasad bhp zawartych w odpowiednich przepisach oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Problematyka bhp w obiektach objętych remontem lub przebudową została poruszona w artykule zamieszczonym w „Inżynierze Budownictwa” nr 5/2023, a teraz warto skoncentrować się na najważniejszych przepisach dotyczących maszyn budowlanych oraz innych urządzeń wykorzystywanych na placu budowy. Artykuł ten pomija bardziej oczywiste kwestie, takie jak np. konieczność posiadania odpowiednich uprawnień przez operatorów maszyn czy też obowiązek eksploatacji urządzeń zgodnie z instrukcją.
>>> Bezpieczeństwo na placu budowy
>>> BHP na budowie. Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem
Unormowania według kategorii
Bhp na placu budowy – eksploatacja maszyn i urządzeń
Maszyn i innych urządzeń technicznych (dalej łącznie: urządzenia), podlegających dozorowi technicznemu, można używać na terenie budowy tylko wówczas, jeżeli wystawiono dokumenty uprawniające do ich eksploatacji. Co więcej, dokumenty te powinny być dostępne dla organów kontroli w miejscu eksploatacji. Z kolei wykonawca użytkujący urządzenia niepodlegające takiemu dozorowi musi udostępnić organom kontroli ich dokumentację techniczno-ruchową lub instrukcję obsługi. Z taką dokumentacją wykonawca musi zapoznać pracowników jeszcze przed dopuszczeniem ich do wykonywania robót.
Zawsze przed rozpoczęciem pracy i przy zmianie obsługi należy sprawdzić urządzenia pod kątem ich sprawności technicznej i bezpiecznego użytkowania. Jeżeli dla danego urządzenia prowadzi się wymaganą dokumentację, wówczas takie sprawdzenie należy potwierdzić wpisem do tej dokumentacji.
Z kolei w przypadku stwierdzenia w czasie pracy uszkodzenia urządzenia należy je niezwłocznie unieruchomić i odłączyć dopływ energii do niego.
WAŻNE!
Na stanowiskach pracy przy stacjonarnych urządzeniach należy udostępnić instrukcje bezpiecznej obsługi i konserwacji, z którymi trzeba zapoznać osoby upoważnione do pracy na tych stanowiskach.
Stanowiska pracy operatorów maszyn lub innych urządzeń technicznych, które nie mają kabin, powinny być:
- zadaszone i zabezpieczone przed spadającymi przedmiotami oraz
- osłonięte w okresie zimowym.
Takie zabezpieczenia nie mogą jednak ograniczać operatorowi widoczności.
Zblocza jednokrążkowe i wielokrążkowe oraz inne zawiesia pomocnicze niepołączone na stałe z maszyną lub innymi urządzeniami technicznymi należy poddawać próbie obciążenia co najmniej raz w roku.
>>> Zarządzanie bezpieczeństwem w procesie budowlanym
>>> Sieci gazowe – zasady bhp przy budowie i eksploatacji
Bhp na placu budowy – przewody
Nie wolno używać przewodów uszkodzonych lub o nieznanej wytrzymałości. Natomiast przewody pracujące pod ciśnieniem sprężonego powietrza powinny mieć wytrzymałość dostosowaną do ciśnienia roboczego, z uwzględnieniem współczynnika bezpieczeństwa tych przewodów.
W dalszej części artykułu:
Bhp na placu budowy
- Przemieszczanie ładunków
- Żurawie
- Betoniarki
- Wymagania dotyczące narzędzi
- Osuszanie
Cały artykuł dostępny jest w numerze 10/2023 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
Maciej Lipka
specjalista w zakresie prawa budowlanego
Literatura
1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych, § 61–107 (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 47 poz. 401).
2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, art. 22 pkt 3b (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).
