Czy budowa budynku gospodarczego typu ziemianka/piwniczka ogrodowa wymaga pozwolenia na budowę lub zgłoszenia w kontekście zmian w Prawie budowlanym z czerwca 2023 r.? Wprowadziły one bowiem taką możliwość dla budynku gospodarczego o powierzchni do 150 m2. Proszę również o informację dotyczącą wymagań związanych z budową wiat samochodowych oraz altanek ogrodowych.
Jeśli chodzi o wolno stojące garaże i wiaty, to rozpoczęcie robót budowlanych w tym zakresie nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia do właściwego organu architektoniczno-budowlanego. Skądinąd rzeczone zwolnienie tyczy się wyłącznie wolno stojących garaży i wiat o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki. Te same zasady obowiązują przy rozpoczęciu robót budowlanych dotyczących parterowych budynków gospodarczych.
Fot. © Patryk Kosmider – stock.adobe.com
Dodać tutaj należy, że z dniem 3 czerwca 2023 r. weszły w życie zmiany w Prawie budowlanym [1], które rozszerzyły katalog budów zwolnionych z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę, aczkolwiek – jak już wspomniano – wciąż wymagających zgłoszenia do organu architektoniczno-budowlanego. Mowa tutaj o jednokondygnacyjnych budynkach gospodarczych i wiatach o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m2 przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 7 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
>>> Stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę
>>> Braki formalne i merytoryczne wniosku o pozwolenie na budowę
Z kolei nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia budowa:
- obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej, będących parterowymi budynkami gospodarczymi o powierzchni zabudowy do 35 m2 przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m;
- wiat o powierzchni zabudowy do 50 m2, sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m2 powierzchni działki;
- wolno stojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
- altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w Ustawie z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych [2];
- jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 150 m2 przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
Pkt 5. został dodany do katalogu budów zwolnionych z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia, co nastąpiło zgodnie z nowelizacją Prawa budowlanego, która weszła w życie 3 czerwca 2023 r.
>>> Obiekty budowlane w rolnictwie – zmiana przepisów dotyczących budowy
>>> Legalizacja obiektu budowlanego bez pozwolenia na budowę lub zgłoszenia
>>> Zmiana pozwolenia na budowę – kiedy i jak złożyć wniosek
Budowa budynku gospodarczego typu ziemianka lub piwniczka
Zupełnie odrębną kwestią jest konieczność uzyskania pozwolenia na budowę albo zgłoszenia w celu wybudowania ziemianki/piwniczki. Tutaj sprawa ma się zgoła odmiennie i nowelizacja Prawa budowlanego w tym zakresie niczego nie zmieniła. W przypadku ziemianki/piwniczki nie sposób przyjąć, że prace zmierzające do jej wybudowania nie będą ingerowały istotnie w grunt, także w drodze niwelacji gruntu.
Uzyskanie pozwolenia na budowę albo uprzednie zgłoszenie budowy lub wykonywania innych robót budowlanych jest konieczne w ściśle określonych przypadkach.
Muszą zostać bowiem spełnione dwie przesłanki, a mianowicie:
1) prace niwelacyjne stanowią prace przygotowawcze do rozpoczęcia budowy obiektu budowlanego w rozumieniu 41 ust. 2 pkt 2 ustawy – Prawo budowlane,
2) rzeczone prace niwelacyjne zmierzają do wzniesienia obiektu budowlanego, w tym budowli ziemnej.
Obiekt budowlany to budynek, budowla bądź obiekt małej architektury wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych (więcej na ten temat można znaleźć w artykule pt. Czy poziomowanie gruntu wymaga pozwolenia na budowę? w „Inżynierze Budownictwa” nr 10/2023 [3]). Przy czym definicja budowli ziemnej została przedstawiona w wyroku NSA z dnia 26.02.2014 r. [4], gdzie wskazano, że jest to budowla, której podstawowym tworzywem jest ziemia. Jest ona wykonana w gruncie lub z gruntu. Przykładem takiej budowli może być wał wzniesiony z ziemi.
Budowla ziemna musi mieć charakter kubaturowy, być widoczna i istnieć w kategoriach obiektywnych.
Przyjmując zatem, że budowa ziemianki/piwniczki wymaga prac z gruntem w celu wykonania budowli, która jest rozumiana jako obiekt budowlany wykonany w gruncie, rekomendujemy bezpieczne przyjęcie, że w takiej sytuacji nie następuje zwolnienie z uzyskania pozwolenia na budowę albo zgłoszenia. Jednakże w przypadku tak nieoczywistej infrastruktury należy dla pewności każdorazowo dokonać indywidualnej oceny za pośrednictwem inżyniera budownictwa.
Odpowiedzi udzielili:
Marek Chudzicki
specjalista z zakresu obsługi prawnej firm budowlanych
Grzegorz Gajda
specjalista z zakresu obsługi prawnej firm budowlanych
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).
- Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 o rodzinnych ogrodach działkowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1073).
- Chudzicki, G. Gajda, Czy poziomowanie gruntu wymaga pozwolenia na budowę?, „Inżynier Budownictwa” nr 10/2023, s. 29–31.
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lutego 2014 , sygn. akt II OSK 2320/12.
