W połowie 2016 r. Wspólne Centrum Badawcze (JRC) opublikowało szczegółowy raport zatytułowany „Zużycie energii i efektywność energetyczna, trendy w UE w latach 2000-2014″.
Zużycie energii…
W połowie 2016 r. Wspólne Centrum Badawcze (JRC) opublikowało szczegółowy raport zatytułowany „Zużycie energii i efektywność energetyczna, trendy w UE w latach 2000-2014″. Raport1 omawia trendy zużycia energii w latach 2000-2014 w odniesieniu do czterech sektorów: mieszkalnictwo, usługi, transport, przemysł (rys. 2).
Przedmiot analiz tego raportu zawiera się w obszarze zagadnień wyznaczonym ramami prawnymi ustalonymi przede wszystkim następującymi aktami prawa unijnego:
– dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej,
– dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków,
– dyrektywa w sprawie ekoprojektu,
– dyrektywa w sprawie etykiet efektywności energetycznej,
– dyrektywa w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych,
– dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych,
– dyrektywa ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych.
Rys. 1 Zużycie energii końcowej w UE-28 [Mtoe], źródło: raport JRC (rys. 12, str. 18)
Najbardziej ogólnym wnioskiem raportu jest potwierdzenie sumarycznego spadku końcowego zużycia energii w UE w analizowanym przedziale czasu (spadek o 6,3%). Warto zwrócić uwagę, że za ponad 55% unijnego zużycia w 2014 r. odpowiadały cztery największe państwa członkowskie (Niemcy, Francja, Wielka Brytania i Włochy), a jedynie 14 spośród 28 państw było łącznie odpowiedzialnych za 90% zużycia. W roku 2014 wielkość zużycia energii końcowej po raz pierwszy osiągnęła zapisany w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej unijny cel 20-procentowej poprawy efektywności energetycznej. Jego miarą jest redukcja wielkości zużycia energii w UE względem wielkości prognozowanej na 2020 r. Cel ten wynosi <1086 Mtoe. Także cel dotyczący zużycia energii pierwotnej był bardzo bliski zrealizowania w 2014 r. (1505 Mtoe wobec 1483 Mtoe)[1][2] wymaganych na 2020 r.
Zużycie energii w kolejnych latach może naprzemiennie zwiększać się lub zmniejszać, dlatego istotne jest śledzenie trendu dochodzenia do zakładanego celu (rys. 1). Fakt, iż w 2014 r. udało się zrealizować cel zakładany na rok 2020, nie oznacza zatem, że do 2020 r. jego (co najmniej) utrzymanie jest niezagrożone. W perspektywie należy mieć także cele redukcyjne wyznaczone na kolejne dekady – w grudniu 2016 r. Komisja Europejska zaproponowała zwiększenie celu poprawy efektywności energetycznej na 2030 r. z 27% do 30%.
Rys. 2 Zużycie energii końcowej w poszczególnych sektorach [Mtoe], źródło: raport JRC (rys. 9, str. 16)
…w sektorze mieszkalnictwa
Budynki mieszkalne mają blisko 25-procentowy udział w zużyciu energii końcowej UE. W roku 2010 zużycie energii w tym sektorze było najwyższe[3] nie tylko w analizowanym okresie, ale także w latach 1990 -2014. W 2014 r. zanotowano z kolei najniższą jego wartość w obu tych przedziałach czasowych oraz jednocześnie największy roczny spadek wynoszący 11,7%. Widoczne ogólne wahania zużycia energii w UE generowane są przez grupę 15 państw tzw. starej Unii (rys. 3).
Rys. 3 Zużycie energii końcowej w sektorze mieszkalnictwa [Mtoe], źródło: raport JRC (rys. 29, str. 43)
Mimo że ogólny unijny spadek zużycia energii w budynkach mieszkalnych między rokiem 2000 a 2014 wyniósł 9,5%, to różnice między starą Unią a grupą nowych państw członkowskich są bardzo wyraźne. Pokazuje to zwłaszcza statystyka dotycząca pojedynczego mieszkańca. Tutaj zmiany wyniosły odpowiednio -16,2% oraz +1,1% (rys. 4).
Rys. 4 Zużycie energii końcowej w sektorze mieszkalnictwa na jednego mieszkańca [koe/os.], źródło: raport JRC (rys. 32, str. 45)
Na zużycie energii w sektorze mieszkalnictwa wpływ mają przede wszystkim: warunki klimatyczne, zamożność społeczeństwa i sytuacja gospodarcza kraju, średnia liczba osób zamieszkujących w pojedynczym lokalu oraz wielkość takiego lokalu, charakterystyka energetyczna budynków, klasa energetyczna używanych urządzeń, uwarunkowania kulturowo-społeczne. Największe zużycie energii na jednego mieszkańca notuje się obecnie w Finlandii, Luksemburgu i Danii, najniższe natomiast na Malcie, w Portugalii i Bułgarii.
Między rokiem 2000 a 2014 w sektorze odnotowano:
– spadek o 15,3% ogólnego zużycia gazu (w Polsce wzrost o 3%),
– wzrost o 9,4%, ogólnego zużycia energii elektrycznej (w Polsce wzrost o 33,5%). W przeliczeniu na jednego mieszkańca wzrosło ono o 5,2% (+1,6% w grupie „starej” UE oraz +18,4% w grupie nowych państw UE). Jednocześnie w 2000 r. mieszkaniec „starej” Unii zużywał 2,25 razy więcej energii elektrycznej niż mieszkaniec pozostałej części Wspólnoty. W 2014 r. indeks ten zmniejszył się do 1,85.
Głównym a niekiedy jedynym źródłem zużycia energii w budynkach mieszkalnych są produkty związane z energią (urządzenia AGD, urządzenia grzewcze, chłodzące, oświetleniowe, sprzęt elektroniczny itp.). Klasy efektywności energetycznej produkowanych w kolejnych latach urządzeń stale rosną. Jest to m.in. potwierdzeniem skuteczności unijnych regulacji dotyczących ekoprojektu i etykiet efektywności energetycznej.
Źródło: Informator – Zrównoważone budownictwo w UE- cz. LXVI; tekst opracował: Kamil Kułaga, Instytut Techniki Budowlanej, http://www.itb.pl/zrownowazone-budownictwo.html.
[1]Raport w języku angielskim do pobrania ze strony: http://ietjrc.ec.europa.eu/energyefliciency/node/9145 Energy Consumption and Energy Efficiency. Trends in the EU-28 2000-2014
[2]Zgodnie z dyrektywą Rady 2013/12/UE z dnia 13 maja 2013 r. dostosowującą dyrektywę PE i Rady 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej w związku z przystąpieniem Republiki Chorwacji.
[3]Prawdopodobnie w związku z licznymi anomaliami pogodowymi: http://www.twojapogoda.pl/wiadomosci/107611,2010-rok-anomalii-pogodowych
