Uchwała NSA: mocy anten nie należy sumować

Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) została podjęta w związku z indywidualną sprawą zapoczątkowaną odmową przez wójta gminy określenia środowiskowych uwarunkowań planowanego przedsięwzięcia dla konkretnego inwestora, co uniemożliwiło realizację inwestycji. Sformułowane zostało w tej sprawie (sygn. akt III OPS 1/22) następujące zagadnienie prawne: „Czy na podstawie 3 ust. 1 pkt 8 i § 3 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2016 r. poz. 71 ze zm.) [dalej: Rozporządzenie z 2010 r. – przyp. autora] przy kwalifikacji instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych jako inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko należy brać pod uwagę równoważną moc promieniowaną izotropowo wyznaczoną dla pojedynczej anteny czy też sumę równoważnych mocy promieniowanych izotropowo wszystkich anten na terenie zakładu lub obiektu?”. 7 listopada 2022 r. NSA w składzie 7 sędziów udzielił w formie uchwały następującej odpowiedzi: „Przy kwalifikacji instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych na podstawie § 3 ust. 1 pkt 8 i § 3 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2016 r. poz. 71 ze zm.) jako inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko należy brać pod uwagę równoważną moc promieniowaną izotropowo wyznaczoną dla pojedynczej anteny także wówczas, gdy w skład instalacji wchodzi kilka anten”.

Uchwała ta została podjęta przez NSA z uwagi na rozbieżne dotychczasowe orzecznictwo w tej kwestii. W części wyroków Naczelny Sąd Administracyjny wyrażał pogląd, że parametr, od którego zależy zaliczenie planowanej instalacji do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, ustala się dla pojedynczej anteny (zob. np. wyrok NSA z 11 stycznia 2022 r., sygn. akt III OSK 7423/217). W innych wyrokach NSA prezentował stanowisko, że należy brać pod uwagę sumę równoważnych mocy promieniowanych izotropowo wszystkich anten na terenie zakładu lub obiektu (zob. np. wyrok z 4 listopada 2021 r., sygn. akt II OSK 135/19).

Mocy anten nie należy sumować. Uchwałę dotyczącą tego zagadnienia podjął NSA 7 listopada 2022 roku. Fot. hin255/stock.adobe.com

>>> Interpretacja MPZP w świetle aktualnego orzecznictwa dotyczącego inwestycji telekomunikacyjnych

>>> Stacja bazowa telefonii komórkowej a ład przestrzenny

>>> Lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 7 listopada 2022 r. przychylił się do pierwszego stanowiska, gdyż przede wszystkim przemawia za tym literalna treść § 3 ust. 1 pkt 8 Rozporządzenia z 2010 r., która nie budzi wątpliwości. Wynika z niej, że parametr równoważnej mocy promieniowanej izotropowo jako warunek zakwalifikowania instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych pod przepisy rozporządzenia z 2010 r. należy przyjmować w odniesieniu do „pojedynczej anteny”. Argumenty tezy przeciwnej, odwołujące się do wykładni systemowej i funkcjonalnej, nie uzasadniają odstąpienia od wykładni literalnej. NSA wyjaśnił także, że przepis 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia nie może mieć zastosowania do instalacji wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 8, gdyż warunkiem jego zastosowania jest ustalenie, że na terenie jednego zakładu lub obiektu obok planowanej inwestycji występuje jeszcze inne dodatkowe „przedsięwzięcie tego samego rodzaju”. Stacja bazowa z antenami sektorowymi i antenami radiolinii oraz urządzeniami doprowadzającymi jako całość technologiczna stanowi jedno „przedsięwzięcie” w rozumieniu § 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia i przepis ten nie może znaleźć zastosowania do instalacji składającej się z kilku anten. Dodatkowo NSA zauważył, że na etapie rozstrzygania o charakterze przedsięwzięcia nie ma podstaw do badania rzeczywistego oddziaływania instalacji na środowisko, a tym samym, że § 3 ust. 1 pkt 8 zawiera kompleksową i wyczerpującą metodę ustalania charakteru przedsięwzięcia. Omawiana uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego była istotna, ponieważ sposób liczenia mocy stacji bazowej decydował o tym, jak inwestycja zostanie zakwalifikowana z punktu widzenia ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. 2022 r. poz. 1029). W zależności od sposobu liczenia mocy instalacja mogła być zakwalifikowana jako „zawsze znacząco oddziałująca na środowisko” lub „potencjalnie znacząco oddziałująca na środowisko”.

>>> Stacje bazowe – planowanie i projektowanie

>>> Sieć telekomunikacyjna bez pozwolenia na budowę

>>> Komórkowe stacje bazowe jako inwestycje na obiektach budowlanych

>>> Produkty budowlane

Rozporządzenie z 2010 r. utraciło moc z dniem 11 października 2019 r., tj. z dniem wejścia w życie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U z 2019 r. poz. 1839). Natomiast rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 5 maja 2022 r. (Dz.U. z 2022 poz. 1071), które weszło w życie z dniem 4 czerwca 2022 r., zmieniającym rozporządzenie z 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, w rozporządzeniu z 10 września 2019 r. usunięte zostały instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne z listy przedsięwzięć mogących oddziaływać na środowisko.

Uchwała NSA będzie więc miała kluczowe znaczenie dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych w sprawach sądowych rozpoczętych przed wejściem w życie nowych przepisów, czyli przed 4 czerwca 2022 r.

prof. dr hab. Maciej Rogalski radca prawny Uczelnia Łazarskiego Kancelaria Prawna Rogalski i Wspólnicy