Zgodnie z art. 17 pkt 3 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane [1] (dalej: p.b.) projektant jest uczestnikiem procesu budowlanego. Nie zawarto w niej jednak definicji projektanta, co wobec konieczności jego zmiany w trakcie wykonywania robót budowlanych i wobec regulacji dotyczących nadzoru autorskiego powoduje wątpliwości, czy należy go rozumieć szeroko jako dowolną osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie opisanych w rozdziale 2 p.b. czy wąsko – jedynie jako osobę będącą autorem projektu budowlanego.

Sprawowanie nadzoru autorskiego

Sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub organu administracji architektoniczno-budowlanej obejmuje: stwierdzanie w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem, uzgadnianie możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego (art. 20 ust. 1 pkt 4 p.b.).

Projektant może nie sprawować nadzoru autorskiego na podstawie Prawa budowlanego, ale wykonywać go zgodnie z art. 60 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych [2] (dalej: p.a.) w celu ochrony integralności formy i treści utworu. Wtedy przed oddaniem obiektu budowlanego do użytkowania inwestor powinien zawiadomić autora, zgodnie z art. 60 ust. 1 p.a., o możliwości przeprowadzenia nadzoru autorskiego. Temu wezwaniu powinno towarzyszyć wyznaczenie czasu na wykonanie prawa do nadzoru autorskiego [3].

>> Zmiana projektanta w toku procesu budowlanego

>> Nadzór autorski projektanta a interpretacja przepisów

>> Prawa i obowiązki projektanta w procesie budowlanym

W przypadku zmiany projektanta sprawującego nadzór autorski inwestor dołącza do dokumentacji budowy oświadczenie o przejęciu obowiązków przez tę nową osobę (art. 44 pkt 3 p.b.). Przepisy nie określają formy i elementów takiego oświadczenia, nie wskazują też, z jakich powodów można dokonać takiej zmiany. Zmiana projektanta jest możliwa na każdym etapie procesu budowlanego (zarówno w toku trwającego postępowania o udzielenie pozwolenia na budowę, jak i po jego zakończeniu, np. przy kwalifikowaniu zmian w projekcie jako istotnych bądź nieistotnych) i bez względu na przyczynę. Nowy projektant musi legitymować się prawem do korzystania z obcego projektu, czy to w ramach przeniesienia autorskich praw majątkowych czy udzielonej mu licencji, oraz uzyskać zgodę od twórcy na wprowadzanie zmian. W przeciwnym razie narusza prawa autorskie, a tym samym naraża się na odpowiedzialność cywilną (odszkodowawczą) i karną [4]. Z art. 44 pkt 3 p.b. wynika, że projektant, który ma zastąpić innego projektanta sprawującego dotychczas nadzór autorski, musi wyraźnie przejąć obowiązki w zakresie tego nadzoru – poprzez złożenie pisemnego oświadczenia w tym zakresie (podpisanie stosownej deklaracji o przejęciu obowiązków). Dokonując zmiany projektanta sprawującego nadzór autorski, należy pamiętać o tym, że czynność ta nie pociąga za sobą zmiany w zakresie autorstwa danego projektu. Mimo że nadzór sprawowany będzie faktycznie przez innego projektanta, twórcą projektu w rozumieniu prawa autorskiego będzie nadal projektant, który rzeczywiście go sporządził. Choć art. 60 ust. 5 p.a. nakazuje stosować odpowiednie przepisy do sprawowania nadzoru autorskiego nad utworami architektonicznymi, czyli przepisy p.b., autorowi (twórcy) projektu, niezależnie od tego, czy faktycznie sprawuje nadzór autorski, przysługują osobiste prawa autorskie do jego projektu. Praw tych, zgodnie z art. 16 p.a., nie może przenieść na inne osoby, w tym na innych projektantów albo inwestorów [5].

W dalszej części artykułu:

Dopuszczalność zmiany osoby sprawującej nadzór autorski
Nadzór autorski w przypadku śmierci autora projektu
Kwalifikacja zamierzonego odstąpienia

Cały artykuł dostępny jest w numerze 1/2025 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.

Piotr Jarzyński
prawnik, wspólnik w Kancelarii Prawnej Jarzyński & Wspólnicy,
ekspert Komitetu ds. Nieruchomości Krajowej Izby Gospodarczej

>>> Projektant – jego szczególna rola i odpowiedzialność zawodowa w procesie budowlanym

>>> Dokumentacja budowlana jako przedmiot ochrony prawa autorskiego

>>> Zmiana pozwolenia na budowę – kiedy i jak złożyć wniosek

Pomysłodawczynią inicjatywy jest Katarzyna Frydrych, head of BIM w PM Group Polska, która w październiku 2021 r. ogłosiła w mediach społecznościowych popołudniowe spotkanie dla zainteresowanych cyfryzacją budownictwa. To wydarzenie, pierwotnie mające charakter kameralny, zapoczątkowało ogólnopolską inicjatywę integrującą ludzi wokół technologii Building Information Modeling (BIM).

Fot. archiwum BIM Meetup

Początki BIM Meetupa
Pierwsze spotkanie we Wrocławiu zgromadziło ok. 60 osób. Prelekcję otwierającą wygłosił Jędrzej Pasalski, dyrektor cyfrowych innowacji w EPR Architects, który opowiedział o wdrożeniach BIM i podzielił się doświadczeniami z wprowadzania transformacji cyfrowej w firmie. Wydarzenie, złożone z trzech prelekcji, szybko zyskało popularność. Po pół roku odbyło się drugie spotkanie – większe, z czterema prelegentami i blisko 80 uczestnikami. Trzecia edycja była jeszcze bardziej rozbudowana i stała się punktem zwrotnym inicjatywy. Ponowne spotkanie dwojga liderów zaowocowało ideą zorganizowania pierwszej ogólnopolskiej konferencji BIM Meetup, która odbyła się w marcu 2023 r.
Podczas tego wydarzenia do grona założycieli dołączył Dawid Fedko, kolejny lider BIM z Mostostal Warszawa, który jako prelegent przedstawił swoje doświadczenia po stronie generalnego wykonawcy. Od tego momentu BIM Meetup ruszył w Polskę, docierając do miast takich jak Warszawa, Gdańsk, Gliwice, Kraków i Poznań, zyskując coraz większą liczbę sympatyków.

Fot. archiwum BIM Meetup

Rozwój i zasięg inicjatywy
BIM Meetup to obecnie coś więcej niż cykl konferencji. To oddolna inicjatywa tworzona przez pasjonatów z branży budowlanej, którzy pragną integrować społeczność wokół cyfryzacji i nowoczesnych technologii. Wydarzenia obejmują różnorodne tematy: od wdrożeń BIM, przez automatyzacje, po aspekty związane z dokumentacją oraz zarządzaniem zespołem. Twórcami i odbiorcami są członkowie społeczności
– osoby, które polubiły ideę szczerego, konkretnego opowiadania o tym, jak idzie im na co dzień w środowisku: o sukcesach, wyzwaniach i problemach dnia codziennego branży budowlanej.
Wrocław pozostaje miejscem największych wydarzeń, gdzie coroczne, całodniowe, ogólnopolskie konferencje gromadzą ok. 300 uczestników przyjeżdżających z całego kraju, by posłuchać o AI, open BIM, automatyzacjach czy zarządzaniu. Spotkania są jednocześnie profesjonalne i bezpośrednie – prowadzone w przystępnym języku, szczerej atmosferze i z odrobiną humoru.

Fot. Wojciech Artyniew

Edukacja i społeczność online
Założyciele BIM Meetupa nie ograniczają się do organizacji konferencji. Fundacja prowadzi bloga, podcasty i warsztaty, które mają na celu szerzenie wiedzy o cyfryzacji w budownictwie. Dawid Fedko i Jędrzej Pasalski regularnie nagrywają wywiady z ekspertami, a platforma internetowa Pastwisko BIM Meetup Polska zapewnia miejsce do wymiany doświadczeń oraz dyskusji. Publikowane artykuły poruszają techniczne i praktyczne aspekty wdrożeń BIM, umożliwiając zgłębianie tematu zarówno początkującym, jak i doświadczonym specjalistom. W miastach, które odwiedził BIM Meetup, zawiązują się sieci ambasadorów oraz przyjaciół inicjatywy.

Fot. archiwum BIM Meetup

Konferencje i warsztaty
Dotychczas odbyło się 13 edycji tego wydarzenia, które przyciągnęły ponad 800 unikalnych uczestników. Trzecia ogólnopolska konferencja, a 14. w historii inicjatywy, odbędzie się 13 i 14 marca br. we Wrocławiu. W programie zaplanowano dziewięć inspirujących prelekcji oraz równoległe dyskusje w trzech sekcjach tematycznych. Drugiego dnia uczestnicy będą mieli możliwość wzięcia udziału w warsztatach prowadzonych w kilku równoległych salach, oferujących różnorodne tematy – od podstaw BIM, przez zaawansowane technologie, po automatyzacje i metodyki zarządcze.

Fot. archiwum BIM Meetup

Motyw przewodni i unikalny klimat
Symbolem BIM Meetupa są owce, tzw. bimOwce, które reprezentują uczestników wspólnie działających na polskim „pastwisku budowlanym”. W ubiegłym roku wysłano je do BIMperium nowoczesnych technologii. Rok wcześniej do BIMzancjum. Tegoroczny temat przewodni jest niespodzianką. Założyciele kładą duży nacisk na autentyczność, szczerość i integrację. Dzięki temu konferencje cieszą się popularnością oraz uznaniem w branży, stając się nie tylko platformą wymiany wiedzy, ale także miejscem, gdzie nawiązują się kontakty zawodowe i rodzą pomysły na wspólne projekty.

Podsumowanie
BIM Meetup to inicjatywa, która w krótkim czasie zdobyła serca profesjonalistów z branży budowlanej w całej Polsce. Dzięki pasji Katarzyny Frydrych, Jędrzeja Pasalskiego i Dawida Fedko udało się stworzyć przestrzeń do dyskusji, nauki oraz integracji. Fundacja z sukcesem łączy kameralność lokalnych wydarzeń z profesjonalizmem ogólnopolskich konferencji, budując społeczność osób i organizacji
zaangażowanych w cyfryzację budownictwa. BIM Meetup to nie tylko miejsce, gdzie mówi się o technologiach, ale także ruch, który kształtuje przyszłość polskiej branży budowlanej.

Jędrzej Pasalski

Przeczytaj też:

O określaniu kompetencji ról BIM

BIM DAYS 2024 – Cyfrowe szanse w budownictwie

Spotkanie stanowiło kontynuację otwartego posiedzenia Zespołu ds. BIM zorganizowanego w maju 2024 r. Zebranych w imieniu władz izby powitała Elwira Korszla, przewodnicząca Zespołu ds. BIM. Wśród zaproszonych gości byli reprezentanci zarządu Fundacji BIM Meetup: Katarzyna Frydrych, prezes, i Dawid Fedko, członek zarządu fundacji.
W pierwszej części spotkania podpisano porozumienie pomiędzy Polską Izbą Inżynierów Budownictwa a Fundacją BIM Meetup celem zacieśnienia współpracy w zakresie przedsięwzięć i projektów w ramach wdrażania BIM w Polsce.
W obradach uczestniczyli m.in.: Filip Pachla (Krajowa Rada PIIB), Tomasz Piotrowski (Zespół ds. BIM przy Mazowieckiej OIIB), Konrad Skrodzki (Rada Młodych przy PIIB), Piotr Kołodziejuk (Izba Architektów RP), Jacek Magiera i Tomasz Malec (Politechnika Krakowska), Tomasz Owerko (AGH), Adam Glema (Politechnika Poznańska), Anna Rydzy i Paulina Magdzicka-Półtorak (Stowarzyszenie buildingSMART), Dariusz Kasznia (Fundacja ECC BIM), Katarzyna Orlińska-Dejer i Konrad Majewski (Stowarzyszenie BIM Klaster), Arkadiusz Mackiewicz i Tomasz Białek (PROCAD), Piotr Trusiewicz (BIM Ally Sp. z o.o.).
Zgodnie z agendą członkowie Zespołu ds. BIM oraz zaproszeni goście dyskutowali na temat określenia wymagań dla kluczowych stanowisk w projekcie prowadzonym w metodyce BIM.
Przewodnicząca Zespołu ds. BIM, otwierając dyskusję, przypomniała krótko tematykę pierwszego otwartego spotkania zespołu, które w głównej mierze dotyczyło tematów związanych z edukacją i podnoszeniem kwalifikacji w zakresie BIM w Polsce.
Następnie rozpoczęła się dyskusja w kwestii wyboru ról BIM, dla których stworzenie szczegółowych, minimalnych opisów zwiększyłoby szansę zamawiającego publicznego na poprawne zakończenie realizacji inwestycji. Wszyscy uczestnicy zgodzili się ze stwierdzeniem, że jednocześnie należy rozpocząć pracę nad określeniem minimalnych wymagań dla osób pełniących funkcje BIM menedżera oraz BIM koordynatora, a opisywane kompetencje muszą być mierzalne, sprawdzalne i neutralne.
Wśród zebranych wywiązała się dyskusja na temat tego, że równie ważne jak wymaganie osoby o określonych kompetencjach jest dla zamawiającego publicznego określenie wymagań kompetencji z zakresu BIM posiadanych przez samą organizację.
Padło również stwierdzenie, że najważniejsze jest opracowanie podręczników dostarczenia informacji, żeby zamawiający publiczny wiedział dokładnie, co zamawia.
Ustalono, że z przedstawicieli PIIB, IARP, stowarzyszeń, fundacji, uczelni wyższych oraz firm szkolących utworzone zostaną dwa zespoły robocze. Każdy będzie pracował nad opisem kompetencji dla jednej, wybranej roli, a następnie podda go konsultacjom z pozostałymi uczestnikami. Powstałe opisy kompetencji będą wykorzystane do przygotowania wniosków o włączenie funkcji BIM menedżera i BIM koordynatora do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, co pozwoli na ujednolicenie programu szkoleń i certyfikacji personelu BIM. Podkreślono, że podmioty szkolące nie mogłyby jednocześnie być podmiotami certyfikującymi te kwalifikacje.

Elwira Korszla
przewodnicząca Zespołu
ds. BIM KR PIIB

Fot. Tomasz Malec

Przeczytaj też:

Podsumowanie XLIV sesji egzaminacyjnej

Polsko-Szwedzkie Forum Budowlane

Jesienna sesja egzaminacyjna na uprawnienia budowlane rozpoczęła się 22 listopada 2024 r. egzaminem pisemnym, który został przeprowadzony w dwóch turach. O godz. 10:00 do egzaminu przystąpiły osoby ubiegające się o uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej (we wszystkich rodzajach i zakresach), natomiast o godz. 13:00 egzamin zdawali kandydaci w pozostałych specjalnościach (we wszystkich rodzajach i zakresach).
Do egzaminu pisemnego w XLIV sesji egzaminacyjnej przystąpiły 2664 osoby ubiegające się o uprawnienia budowlane, natomiast do egzaminu ustnego – 3051. Średnia zdawalność egzaminu pisemnego wyniosła 93,84%, natomiast ustnego – 75,48%. Ogólna zdawalność egzaminów w okręgowych izbach inżynierów budownictwa wyniosła 84,04%.

2303 osoby uzyskały w tej sesji uprawnienia budowlane, z czego najwięcej w specjalności konstrukcyjno-budowlanej (971 osób), a najmniej w specjalnościach: inżynieryjnej hydrotechnicznej (39) oraz inżynieryjnej kolejowej w zakresie sterowania ruchem kolejowym (27). W tej sesji, podobnie jak w poprzedniej, nikt nie przystąpił do egzaminu na uprawnienia budowlane w specjalności inżynieryjnej wyburzeniowej.
Jeśli chodzi o liczbę uprawnień nadanych w poszczególnych okręgowych izbach inżynierów budownictwa, to najwięcej decyzji wydano w Mazowieckiej OIIB (355), następnie w Śląskiej OIIB (241), Lubelskiej OIIB (188), Wielkopolskiej OIIB (183), Małopolskiej OIIB (175) i Dolnośląskiej OIIB (173).
Gratulujemy wszystkim, którzy uzyskali uprawnienia budowlane w XLIV sesji egzaminacyjnej.

mgr inż. Krzysztof Latoszek
przewodniczący Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej PIIB

Fot. Piotr Margas, © Din Nasahrudin – stock.adobe.com

Czytaj także:

Spotkanie Rady Młodych

Aktualna problematyka szkoleniowa w PIIB – zamierzenia na 2025 r.

XVIII Konferencja Naukowo-Techniczna Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego odbędzie się w trybie stacjonarnym w hotelu „Uroczysko” w Cedzynie koło Kielc, w którym zakwaterowani będą uczestnicy wydarzenia. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc przewidziana jest możliwość zakwaterowania uczestników w innym hotelu położonym w sąsiedztwie lub w hotelu w Kielcach. Dla uczestników konferencji zakwaterowanych w Kielcach będzie zapewniony dogodny dojazd do hotelu w Cedzynie.

Wychodząc naprzeciw potrzebie doskonalenia zawodowego czynnie działających w branży budowlanej specjalistów, organizowana w formie warsztatów, Konferencja Naukowo-Techniczna Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego stała się już od wielu lat miejscem przekazywania i wymiany informacji, wiedzy i doświadczeń z zakresu szeroko rozumianego rzeczoznawstwa budowlanego. Podstawowym jej celem jest prezentowanie podstaw naukowych działalności budowlanej, koniecznych do rozwiązywania konkretnych, nierzadko bardzo złożonych problemów, związanych z obowiązkiem zapewnienia bezpieczeństwa i trwałości obiektów budowlanych.

Biorąc pod uwagę, że obecnie wiele obiektów zmienia sposób użytkowania lub ze względu na swój wiek wchodzi w okres podwyższonego zagrożenia i awaryjności, częściej też występują kataklizmy, takie jak powodzie, pożary i huragany, a także powstają obiekty o znacząco „odpowiedzialnej” konstrukcji, problemy z zakresu rzeczoznawstwa coraz bardziej się rozszerzają. Wymaga to ciągłego uzupełniania wiedzy szczególnie z zakresu: zastosowania nowych materiałów, prowadzenia monitoringu i diagnostyki oraz stosowanych w tym celu metod badawczych i interpretacji uzyskiwanych wyników, a także wdrażania nowoczesnych technologii budowlanych oraz metod napraw i wzmacniania. Wszystko to powoduje potrzebę coraz liczniejszej kadry przygotowanej do podejmowania tych bardzo odpowiedzialnych zadań, a tym samym potrzebę współpracy i transferu wiedzy między środowiskiem naukowym a środowiskiem społeczno-gospodarczym.

Tematy warsztatów:

1. Zagadnienia formalno-prawne w działalności rzeczoznawcy i specjalisty budowlanego.

2. Systemy monitoringu i nieniszczące metody badawcze stosowane w ocenie stanu technicznego obiektów budowlanych z analizą wyników i przykładami zastosowań.

3. Zagadnienia związane z oddziaływaniami na konstrukcje.

4. Oceny stanów technicznych nośności i trwałości konstrukcji z uwzględnieniem oceny możliwości wykorzystania istniejących elementów konstrukcji.

5. Problemy utrzymania i wzmacniania obiektów infrastruktury drogowej.

Program konferencji obejmuje:

1. Referaty zamawiane w formie wykładów.

2. Referaty zgłoszone przez uczestników na temat rozwiązania ciekawych problemów w budownictwie.

3. Dyskusje tematyczne zainspirowane przez wygłoszone wykłady i referaty.

4. Prezentacje sprzętu diagnostycznego oraz stosowanych nowoczesnych technologii.

5. Spotkania inżynierskie.

Organizatorami konferencja są: Politechnika Świętokrzyska Wydział Budownictwa i Architektury, PZITB Oddział Kielce, Instytut Techniki Budowlanej.

Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli:

Urząd Wojewódzki Województwa Świętokrzyskiego

wojewoda Józef Bryk

Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego

marszałek Renata Janik

Urząd Miasta Kielce

prezydent Agata Wojda

Instytut Techniki Budowlanej

dyrektor ITB dr inż. Robert Geryło

Polska Izba Inżynierów Budownictwa

prezes PIIB Mariusz Dobrzeniecki

Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa

przewodnicząca PZiTB prof. dr hab. inż. Maria Kaszyńska

Politechnika Świętokrzyska

rektor PŚk prof. dr hab. inż. Zbigniew Koruba

Adres komitetu organizacyjnego:

Politechnika Świętokrzyska

Wydział Budownictwa i Architektury

„Rzeczoznawstwo 2025”

25-314 Kielce, Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7

tel. 41 34 24 546, 501621627

faks. 41 34 43 784

rzecz2025@tu.kielce.pl

rzeczoznawstwo2025.tu.kielce.pl

Przeczytaj też:

Kongres Polska Moc Biznesu 2024

XII Konferencja SIDiR – „Zarządzanie Terminami w Umowach”

Dlaczego warto wybrać zmywarkę do zabudowy?

Zmywarka do zabudowy 60 cm to bardzo praktyczne urządzenie, bez którego większość osób nie wyobraża sobie kuchni. Mycie naczyń w zmywarce jest znacznie szybsze i mniej męczące niż zmywanie ręczne. Nowoczesne modele są ponadto energooszczędne i zużywają niewielkie ilości wody, co pozwala na spore oszczędności. Wysoka temperatura wody i specjalne detergenty zapewniają dokładne umycie naczyń i pozbycie się wszelkich bakterii, a delikatne programy mycia sprawiają, że nawet najbardziej delikatne szkło czy porcelana są bezpieczne. Zmywarki do zabudowy mają jeszcze jedną ważną zaletę: dzięki możliwości dopasowania frontu do pozostałych mebli stają się niewidoczne, co pozwala na utrzymanie spójnej estetyki wnętrza.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze zmywarki?

Wybierając sprzęt, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych parametrów. Duże znaczenie ma klasa energetyczna – zmywarka o wysokiej klasie pomoże Ci ograniczyć zużycie prądu. Ważne są również dostępne programy mycia, ponieważ im jest ich więcej, tym większa uniwersalność zmywarki. Przydatne są programy do szybkiego mycia, intensywnego zmywania, szkła czy delikatnych naczyń. Nowoczesne urządzenia tego typu oferują wiele dodatkowych funkcji, takich jak półka na sztućce, trzecia szuflada, system ochrony przed zalaniem czy opóźniony start. O czym jeszcze warto pamiętać? Warto zwrócić uwagę na poziom hałasu generowany przez zmywarkę, zwłaszcza jeśli kuchnia jest połączona z salonem.

Jeśli chodzi o pojemność, jest to sprawa indywidualna, powinna ona być dopasowana do potrzeb użytkownika i liczby domowników. Zmywarki do zabudowy 60 cm są bardzo pojemne i umożliwiają mycie garnków, mis czy większych naczyń do pieczenia, natomiast wielkość 45 cm jest niekiedy jedyną możliwością w małych kuchniach, przydatną też dla singli czy osób, które niewiele gotują. Dokonując wyboru, warto przejrzeć zestawienia popularnych modeli. Bez względu na to, czy interesuje Cię większe urządzenie, czy też wspomniana zmywarka do zabudowy 45, ranking, który właśnie linkujemy, pozwoli Ci podjąć najlepszą decyzję. Ciekawostka: pierwsze miejsce zajmuje zmywarka firmy Samsung o prawie 1000 zł tańsza od tych na miejscu drugim i trzecim (odpowiednio firm Beko i Electrolux).

Czym wyróżniają się nowoczesne zmywarki do zabudowy?

Producenci zmywarek stale wprowadzają nowe rozwiązania, które mają ułatwić użytkowanie i zwiększyć wydajność urządzeń. Wśród najnowszych trendów można wymienić zmywarki z funkcją parową, które skuteczniej usuwają zaschnięte zabrudzenia i tłuszcz. Coraz popularniejsze są również zmywarki z aplikacjami mobilnymi, umożliwiające zdalne sterowanie urządzeniem. Zmywarki z czujnikami automatycznie dozującymi detergent pozwalają natomiast zaoszczędzić na zużyciu substancji i uniknąć niepotrzebnego marnowania. A jeśli nie wiesz, jakie wybierać tabletki do zmywarki, ranking z pewnością okaże się pomocny. Możemy tylko zdradzić, że pierwsze trzy miejsca zajmują produkty ocenione maksymalną liczbą punktów – z czego dwa pochodzą od tego samego producenta.

Wybór zmywarki to indywidualna decyzja, która zależy od konkretnych potrzeb i preferencji. Bez względu na to, który model urządzenia wybierzesz, zmywarka do zabudowy 60 cm z pewnością okaże się inwestycją, która znacznie ułatwi codzienne obowiązki, a przy okazji pomoże oszczędzić czas i pieniądze.

Zgodnie z art. 22 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane [1] do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:

• protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;
• prowadzenie dokumentacji budowy;
• zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;
• koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:

– przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno;

– przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;

• koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach, o których mowa w 21a ust. 3 ustawy – Prawo budowlane [1], oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
• wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b ustawy – Prawo budowlane [1], oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych¹;
• podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;
• zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów, zgodnie z art. 10;
• wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;
• zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;
• realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
• zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;
• przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;
• zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo budowlane [1].

W świetle przytoczonego obszernego ustawowego wyliczenia nie sposób nie stwierdzić, że obowiązki kierownika budowy są tak liczne i różnorodne, że pełnienie funkcji kierownika budowy jest niezwykle wymagające. Obowiązki obejmują zarówno aspekty organizacyjne, jak i techniczne, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności za bezpieczeństwo na budowie i zgodność prac z przepisami. To wyjątkowo złożona rola, wymagająca dużej wiedzy technicznej (i oczywiście prawnej) oraz umiejętności managerskich czy organizacyjnych. Jej nadrzędnym celem jest zapewnienie sprawnego przebiegu budowy oraz spełnienie wszystkich wymogów prawnych i jakościowych. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo na budowie i nadzór nad całością prac dodatkowo podkreślają znaczenie tej funkcji w procesie inwestycyjnym.

>> Odpowiedzialność kierownika budowy

>> Obowiązki i uprawnienia kierownika budowy

>> Kiedy inżynier budownictwa zmienia branżę?

Fot. @ Michael Cunningham/peopleimages.com – stock.adobe.com

Uprawnienia kierownika budowy

Z kolei kwestię uprawnień kierownika budowy określa art. 23 ustawy – Prawo budowlane [1]. Zgodnie z tym przepisem kierownik budowy ma prawo:

• występowania do inwestora o zmiany w rozwiązaniach projektowych, jeżeli są one uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych lub usprawnienia procesu budowy;
• ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.

Rola kierownika budowy w orzecznictwie sądów administracyjnych i cywilnych

Jednym z częściej komentowanych rozstrzygnięć zapadłych na kanwie aspektów administracyjnych obowiązków kierownika budowy jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 maja 2016 r. [2]. Sąd wskazał w nim, że „kierownik budowy jest tylko jeden i przez cały okres, w jakim pełni swoją funkcję, ponosi odpowiedzialność za przejęty teren budowy i wszystkie zdarzenia, które mają tam miejsce [podkr. aut.]. Projektantów może być kilku, inspektorów nadzoru inwestorskiego z założenia jest wielu, natomiast kierownik budowy jest jeden. Oczywiście na budowie może występować wielu kierowników robót budowlanych, jednak ich funkcje są służebne w stosunku do kierownika budowy i ich udział w procesie budowlanym w żaden sposób nie ogranicza ilości obowiązków spoczywających na kierowniku budowy”.

Jak podkreślił sąd w dalszej części uzasadnienia, „kierownik budowy przede wszystkim winien należycie wykonywać swoje obowiązki i w przypadku jakichkolwiek problemów z inwestorem, który nie wypełnia swoich obowiązków, lub z wykonawcą, który również lekceważy swoje obowiązki wobec pracowników, powinien zrezygnować z kierowania taką budową. Wszelkie nieprawidłowości stwierdzone w zakresie wykonywania funkcji kierownika budowy mogą bowiem stanowić podstawę ukarania go z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Nadto kierownik budowy w każdej chwili może zrezygnować z pełnienia swojej funkcji. Jednak w takim przypadku ma obowiązek dokonania odpowiedniego wpisu w dzienniku budowy i poinformowania, najlepiej na piśmie, inwestora i organ nadzoru budowlanego o swojej rezygnacji. Jest to niezwykle istotne ze względu na możliwość uniknięcia odpowiedzialności za zdarzenia, które będą miały miejsce na budowie po tej dacie. Kierownik może skorzystać z takiej możliwości, gdy inwestor przerywa na dłuższy czas budowę. Bardzo dużym ryzykiem w takim przypadku jest zachowanie przez kierownika budowy odpowiedzialności za teren budowy i obiekty znajdujące się na nim, zwłaszcza wtedy, gdy teren ten nie będzie strzeżony (tak: Robert Dziwiński, Paweł Ziemski, komentarz do art. 22 ustawy – Prawo budowlane, Lex)”.

>>> Rezygnacja z funkcji kierownika budowy wbrew woli inwestora

>>> Kierownik robót branżowych na budowie domu jednorodzinnego

Z kolei w innym rozstrzygnięciu, zapadłym na skutek apelacji w sprawie o zapłatę, Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 27 czerwca 2013 r. [3] podkreślił, że „to kierownik budowy powinien dbać o wykonywanie prac budowlanych zgodnie z zatwierdzonym projektem. Dysponuje on zarówno wiedzą specjalistyczną, konieczną do oceny propozycji inwestora, jak i instrumentami prawnymi mogącymi powstrzymać bezprawne działania inwestora. Jeśli inwestor proponuje rozwiązania wykraczające poza projekt, kierownik budowy winien się temu sprzeciwić i w ostateczności wstrzymać budowę”.

Interesujący wzorzec staranności zawodowej osób pełniących funkcję kierownika budowy oraz moment początkowy odpowiedzialności za przebieg budowy wskazał Sąd Apelacyjny w Szczecinie w rozstrzygnięciu w sprawie o zapłatę z dnia 18 marca 2020 r. [4]. Przede wszystkim zdaniem sądu punktem wyjścia dla oceny zaistnienia przesłanek do miarkowania odszkodowania na podstawie art. 362 ustawy – Kodeks cywilny [5] (dalej: k.c.) jest ustalenie, czy zachowanie się poszkodowanego (osoby lub osób, którymi posługiwał się przy wykonaniu umowy z pozwanym) stanowiło współprzyczynę szkody. Oceny tej należy dokonywać przez pryzmat normy wynikającej z art. 354 § 2 k.c., która nakazuje wierzycielowi współdziałać z dłużnikiem przy wykonywaniu umowy według wzorca odwołującego się do treści i celu społeczno-gospodarczego zobowiązania, a także zasad współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów. Odnosząc się do konkretnych przepisów ustawy – Prawo budowlane [1] wprowadzających szczególne wymagania dla kwalifikacji i doświadczenia zawodowego osób pełniących funkcje kierownika budowy, znajdujące wyraz w „obowiązku legitymowania się formalnym (urzędowym) potwierdzeniem tych kwalifikacji i uzyskania publicznoprawnego uprawnienia do wykonywania takiej działalności zawodowej”, konstruować należy „wzorzec staranności zawodowej wymagany na podstawie art. 355 § 2 k.c. przez pozwanego jako stronę umowy, na podstawie której miał świadczyć usługi w ramach swojej działalności zawodowej. Powinności kierownika budowy i sposób ich wykonywania muszą być oceniane ponadto przez pryzmat celów sformalizowania działalności budowlanej. Należy więc mieć na względzie to, że celem regulacji jest minimalizacja ryzyka wypadku (katastrofy budowlanej), jakie wiąże się zarówno z samym prowadzeniem prac budowlanych (z uwagi na ich istotę i złożoność), jak i (następnie) eksploatacją wadliwe wzniesionych obiektów budowlanych. Stąd także wyprowadzać należy wymóg zachowania szczególnej zawodowej (profesjonalnej) staranności przy pełnieniu samodzielnej funkcji budowlanej. „Zachowanie wymaganego poziomu staranności musi być zatem oceniane przez pryzmat szczególnych kwalifikacji zawodowych formalnie potwierdzonych przez decyzję nadającą uprawnienia budowlane w rozumieniu ustawy [podkr. aut.]”.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie podstawowe powinności kierownika dotyczą zadań organizujących przebieg budowy: „nie jest więc kierownik nadzorującym budowę (jak inspektor nadzoru), lecz osobą decydującą w bieżących kwestiach związanych z pracami budowlanymi. Obowiązkiem jego jest niewątpliwie współdziałać z inwestorem. Oznacza to jednak współdziałanie aktywne – w tym także uzgadnianie decyzji i dbałość o to, by zmiany inwestorskie wykonywane były zgodnie z prawem budowlanym (a więc jeśli zmiany te wymagałyby zmian w projekcie lub zmian w pozwoleniu na budowę – informowanie inwestora o tym i piecza nad tym, by prace te miały właściwą podstawę formalną”. Już fakt złożenia oświadczenia o objęciu funkcji rodzi odpowiedzialność kierownika budowy za jej przebieg. Protokolarne przejęcie placu budowy zaś stanowi czynność, która ma utrwalać (udokumentować) stan tego placu w chwili objęcia funkcji. W ocenie sądu „nie można więc wywodzić, że dopiero protokół przejęcia placu aktualizuje obowiązki kierownika, o których mowa w art. 22 Prawa budowlanego”. Oczywiście nie może ujść uwadze, że także „inwestor ma obowiązek współpracy z kierownikiem budowy przy realizacji obiektu. W szczególności nie powinien z pominięciem kierownika organizować budowy, wydając polecenia faktycznym wykonawcom robót [podkr. aut.]”.

Podsumowanie

Za uchybienie obowiązkom zawodowym wynikającym z przepisów ustawy – Prawo budowlane [1] kierownik budowy ponosi nie tylko odpowiedzialność zawodową (art. 95 pkt 4 [1]), lecz także dyscyplinarną, jako członek samorządu zawodowego inżynierów budownictwa (art. 45 Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa [6]). Dodatkowo, zwłaszcza w świetle powyższych orzeczeń sądów zapadłych na gruncie spraw cywilnych, jeżeli jego wadliwe działanie narazi inwestora na szkodę, będzie on za tę szkodę odpowiedzialny na podstawie przepisów k.c. W szczególnie nagannych przypadkach, stanowiących czyny zabronione, niewykluczona jest także jego odpowiedzialność na podstawie ustawy – Kodeks karny [7].

¹Kwestie związane ze sporządzeniem planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie lub zapewnieniem jego sporządzenia reguluje art. 21a ustawy – Prawo budowlane [1]. Także w tym przypadku kierownik budowy ma obowiązek w oparciu o informację, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji przemysłowej.

Joanna Maj
radca prawny, SWK Legal Sebzda-Załuska, Wójcik, Kamińska Radcowie Prawni

Literatura
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 maja 2016 r., sygn. akt VI SA/Wa 3299/15.
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. akt I ACa 521/13.
4. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 18 marca 2020 r., sygn. akt I ACa 652/19.
5. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
6. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 551).
7. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 17 ze zm.).

Knelsen Polska wybudował nowoczesny budynek biurowy z przylegającą halą magazynową. Obiekt biurowy zaprojektowano i wykonano w technologii energooszczędnej, a jego centralnym punktem jest przestronna sala szkoleniowa.

Do biurowca przylega nowoczesna hala magazynowa, dostosowana do wielopoziomowego składowania towarów. Dzięki jej dużej powierzchni firma znacząco zwiększyła dostępność produktów na miejscu, co pozwala na szybszą realizację wysyłek.

Cały kompleks został zaprojektowany z myślą o przyszłości i dalszym rozwoju Knelsen Polska. Budynek biurowy oraz magazyn mają znacznie większą powierzchnię, niż wymaga tego obecna skala działalności. Nieużywane przestrzenie są udostępniane do wynajmu, co stanowi dodatkowe źródło dochodów dla przedsiębiorstwa.

Pierwsze lata działalności Knelsen Polska były wyzwaniem pod względem lokalowym. Firma rozpoczęła swoją działalność w niewielkim biurze przy ul. Mokrej w Bydgoszczy, a magazyn znajdował się w hali namiotowej. Wkrótce przeniosła się do Osielska, gdzie do dyspozycji było już większe biuro, własna sala szkoleniowa oraz magazyn. Jednak dynamiczny rozwój przedsiębiorstwa sprawił, że dostępna przestrzeń stała się niewystarczająca, a dalsze poszerzanie asortymentu dostępnego od ręki było niemożliwe. W związku z tym zapadła strategiczna decyzja o budowie własnej siedziby.

Idealną lokalizację znaleziono w strefie inwestycyjnej Vistula Park I w Wielkim Konopacie, w pobliżu zjazdu z drogi ekspresowej S5 i kilkanaście kilometrów od węzła autostrady. Na czas budowy firma na 2 lata przeniosła się do Świecia, wynajmując tam powierzchnię biurową i magazynową.

Knelsen GmbH zajmuje się tworzeniem, projektowaniem i produkcją rozwiązań do montażu stolarki w warstwie ocieplenia. Podnoszą one jakość każdego montażu, tym samym przyczyniając się do poprawy efektywności energetycznej budynków. Sprawdzają się bardzo dobrze w budynkach pasywnych i energooszczędnych.

W 2012 r. rozwiązania montażowe marki Knelsen zaczynają trafiać do Polski. Dzieje się tak głównie za sprawą polskich firm oferujących stolarkę otworową na rynku niemieckim wraz z montażem. Pracując w tamtejszych stronach, montażyści mieli okazję zapoznać się z funkcjonującymi w Niemczech rozwiązaniami, stosując je po powrocie do kraju na rodzimym rynku.

Źródło: Knelsen Polska Sp. z o.o.

Przeczytaj też:

Nowa fabryka BSH małego AGD

Wrocław Campus 2 w kolejnym etapie budowy

Żaluzje poziome vs. pionowe – różnice w sposobie montażu

Montaż żaluzji różni się w zależności od tego, czy wybierzesz żaluzje poziome czy pionowe. Wszystko przez odmienną konstrukcję. O ile żaluzje pionowe przesuwają się wzdłuż pionowej osi, żaluzje poziome otwierają się i zamykają poziomo.

Montaż żaluzji pionowych opiera się na specjalnych prowadnicach, które przyczepia się do ściany lub sufitu. To właśnie na szynach umieszcza się listwy żaluzji, co pozwala na ich obrót oraz przesuwanie. Montaż żaluzji poziomych wykonuje się przy pomocy dedykowanych uchwytów, które mocuje się do górnej części okna albo ściany.

Oba rodzaje żaluzji mogą być zainstalowane zarówno inwazyjnie, jak i bezinwazyjnie, a wybór odpowiedniego modelu i sposobu montażu powinien być uzależniony od miejsca, w którym mają się znaleźć osłony okienne oraz od osobistych preferencji.

Czy trzeba wiercić? Porównanie instalacji inwazyjnej i bezinwazyjnej

Jednym ze sposobów montażu żaluzji wewnętrznych jest montaż inwazyjny. W tym przypadku musisz wywiercić otwory na kołki lub wkręty, do których przymocujesz osłony okienne. Wymaga posiadania wiertarki, jednak sam proces montażu nie jest szczególnie skomplikowany. Ten sposób jest szczególnie często wybierany w przypadku okien bez możliwości otwierania czy do okien dachowych.

Myślisz o zamontowaniu żaluzji w swoim wnętrzu, ale zniechęca Cię wiercenie? Alternatywą dla montażu inwazyjnego jest montaż żaluzji bezinwazyjny. Polega na zamocowaniu żaluzji na dedykowanych zaczepach, które w każdej chwili możesz zdjąć. Montaż żaluzji bez wiercenia to świetne rozwiązanie dla osób, które mieszkają w wynajmowanym mieszkaniu czy lubią często zmieniać aranżację wnętrza.

Jakie narzędzia będą potrzebne?

Proces montażu żaluzji na oknie nie wymaga posiadania skomplikowanego sprzętu. W przypadku większości modeli w zestawie znajdziesz potrzebne do instalacji śruby mocujące, wkręty i kołki. Podobnie wygląda sprawa z zaczepami do montażu bezinwazyjnego.

Oprócz tego upewnij się, że masz pod ręką miarkę budowlaną i linijkę, które pozwolą dokładnie wymierzyć miejsce montażu. Nie zapomnij o poziomicy, tak aby mieć pewność, że zamontujesz swoje żaluzje równo. Do zaznaczania przyda się ołówek, a skracanie nadmiaru żyłki przeprowadzisz z pomocą nożyczek. Inwazyjne mocowanie żaluzji wymaga dodatkowo dysponowania śrubokrętem i wiertarką lub wiertarko-wkrętarką.

Jak poprawnie zmierzyć okno przed montażem?

Zanim przystąpisz do montażu żaluzji wewnętrznych, musisz wybrać odpowiedni model i rozmiar. Podstawa to dokładne zmierzenie okna. Tylko w ten sposób jesteś w stanie zapewnić płynną pracę mechanizmu. Jak zmierzyć okna do żaluzji?

W zależności od wybranego sposobu montażu zmierz inne miejsce. Dla przykładu, jeśli decydujesz się na montaż żaluzji do ściany wewnątrz wnęki okiennej, zmierz szerokość ościeżnicy i odejmij od niej po 2 centymetry z każdej ze stron. Wysokość żaluzji dopasuj do wysokości ościeżnicy albo odejmij od niej 2 centymetry. Gdy planujesz zakup żaluzji do montażu na ramie okna, dokonaj pomiaru szyby okna – osłony okienne powinny być po około 1,5 centymetra szersze po każdej ze stron, tak aby nie utrudniały dostępu do klamki.

Gdzie zamontować uchwyty do żaluzji? Przegląd metod montażu

Żaluzje na okno da się zamocować na kilka sposobów. Do wyboru masz pięć głównych miejsc, w których możesz przyczepić uchwyty do żaluzji. Każdy ze sposobów montażu ma swoje zastosowanie.

Wewnątrz wnęki okiennej

Montaż żaluzji we wnęce okiennej pozwala zaoszczędzić miejsce. Takie osłony okienne są niezwykle eleganckie i pozwalają stworzyć spójny efekt aranżacji. Żaluzje we wnęce okiennej mogą ograniczać swobodę obsługi okna, dlatego tak ważne jest ich dokładne wymierzenie i pozostawienie wymaganego zapasu. Są szczególnie polecane do okien nieotwieralnych.

Na powierzchni szyby

Montaż żaluzji w świetle szyby pozwala wkomponować osłonę tak, aby tworzyła z szybą jedną całość. Pozwala na stworzenie schludnych i minimalistycznych aranżacji. Żaluzja zamontowana na powierzchni szyby jest bardzo dyskretna i będzie stanowiła dobre tło dla innych elementów wykończenia. Zaletą takiej metody montażu jest dobra ochrona przed światłem i możliwość łatwego otwierania okna.

Na ramie okna

Montaż żaluzji na ramie okiennej to jeden z najpopularniejszych sposobów montażu. Można go łatwo przeprowadzić w formie bezinwazyjnej. Najlepiej sprawdza się jednak na niewielkich oknach. Jeśli zdecydujesz się na taki sposób montażu, dokładnie zweryfikuj kształt oraz głębokość listwy przyszybowej. Warto pomyśleć także o zamontowaniu prowadzenia bocznego, tak aby mieć możliwość przytrzymania żaluzji bezpośrednio przy oknie, gdy ustawisz je w pozycji uchylnej.

Przy ścianie

Montaż żaluzji do ściany dobrze sprawdzi się w sytuacji, gdy chcesz zasłonić cały otwór okienny. Taka instalacja jest łatwa w wykonaniu i nie narusza konstrukcji okna. Dzięki temu nie będziesz mieć problemów z jego otwieraniem.

Przy suficie

Montaż żaluzji do sufitu jest szczególnie chętnie wybierany w przypadku dużych przeszkleń. Taki sposób instalacji świetnie nadaje się do przestronnych, nowoczesnych wnętrz. Żaluzje montowane przy suficie są polecane m.in. do szerokich okien przesuwnych.

Jak pielęgnować żaluzje? Porady dotyczące czyszczenia i konserwacji

Zapewnienie trwałości i ładnego wyglądu żaluzji na długie lata wymaga regularnego czyszczenia i konserwacji. Z tego powodu na bieżąco czyść swoje osłony okienne z wykorzystaniem suchej szmatki lub miotełki z miękką szczotką. Ten sposób pielęgnacji sprawdzi się w przypadku każdego rodzaju żaluzji.

Większe zabrudzenia usuniesz z pomocą mokrych chusteczek, ciepłej wody czy dedykowanych detergentów. Pamiętaj, aby sposób czyszczenia dopasować do materiału, z jakiego są wykonane Twoje żaluzje. Użycie nieodpowiednich środków może doprowadzić do powstania uszkodzeń.

Wybierając żaluzje, zwróć uwagę na ich właściwości. W sklepie Żaluzjeonline.pl czeka na Ciebie szeroki wybór materiałów, z których są wykonane osłony okienne. Oprócz klasycznych żaluzji aluminiowych czy drewnianych, do wyboru masz żaluzje bambusowe, drewnopodobne czy PCV, które są szczególnie odporne na wilgoć. Dzięki temu łatwo połączysz funkcjonalność produktu z wyglądem dopasowanym do swojego wnętrza.

Jak długo trwa montaż żaluzji?

Żaluzje możesz zamontować w czasie od kilku do kilkudziesięciu minut. Długość trwania procesu zależy przede wszystkim od wybranego sposobu instalacji i materiału, z jakiego są wykonane osłony.

Dla przykładu montaż żaluzji drewnianych trwa przeciętnie około 40 minut, podczas gdy montaż żaluzji dzień noc przeprowadzisz nawet w kilkanaście minut. Im lżejsze osłony wybierzesz, tym co do zasady łatwiej będzie je zainstalować. Montaż żaluzji aluminiowych wykonasz z kolei w około pół godziny.

Żaluzje to funkcjonalne i atrakcyjne wizualnie osłony okienne. Szeroki wybór materiałów, kolorów oraz sposobów montażu sprawia, że można je dopasować do każdego wnętrza. Instalację żaluzji z powodzeniem przeprowadzisz na własną rękę. Przed przystąpieniem do pracy dopasuj model i miejsce montażu do całości aranżacji oraz swoich potrzeb.

Grupa BSH Home Appliances, producent sprzętu gospodarstwa domowego, wzmacnia swoją działalność w Polsce. Panattoni zbuduje dla firmy nową, większą fabrykę, do której zostanie przeniesiona produkcja małych urządzeń gospodarstwa domowego z obecnej lokalizacji.

Nowa fabryka BSH powstanie w Rudnej Wielkiej koło Rzeszowa. Całkowita wartość tego projektu wyniesie w nadchodzących latach niemal 600 mln zł. Nowoczesny obiekt o powierzchni 73 000 m² będzie składał się z hali produkcyjnej, części logistycznej oraz biurowej. Został zaprojektowany zgodnie z wysokimi standardami zrównoważonego rozwoju.

Fabryka będzie miejscem pracy dla ponad 1000 osób z zespołu BSH w Rzeszowie. Na etapie jej projektowania zwrócono szczególną uwagę na bezpieczeństwo i bardzo dobre warunki pracy, takie jak dostęp do maksymalnie dużej ilości dziennego światła, szerokie ścieżki komunikacyjne czy przestronną kantynę. Atutem tej lokalizacji w pobliżu Rzeszowa jest bliskość autostrady oraz drogi ekspresowej, a także dostęp do komunikacji publicznej i kolei.

– Budowa tej nowej fabryki małego AGD to kolejny krok milowy dla naszej spółki i najlepsze potwierdzenie, że BSH czuje się w Polsce bardzo dobrze i widzi tutaj dobre perspektywy. Rozwijamy się w Polsce już od ponad 30 lat. Tworzymy ponad 7000 miejsc pracy w sześciu fabrykach, centrach logistycznych, dwóch centrach badań i rozwoju oraz centrach usług wspólnych. Dotąd zainwestowaliśmy w Polsce niemal półtora miliarda euro. Ma to niebagatelny wpływ na rozwój miast i regionów, w których działamy. Jesteśmy dumni, że możemy kontynuować długą i bogatą historię produkcji AGD na Podkarpaciu – powiedział Konrad Pokutycki, prezes zarządu BSH w Polsce.

Zakończenie budowy fabryki jest zaplanowane na połowę 2026 r.

Marek Dobrzycki, partner w Panattoni podkreśla, że to już kolejna współpraca pomiędzy firmami – wcześniej deweloper wybudował m.in. fabrykę zmywarek BSH w Łodzi.

Firma BSH jest obecna w na Podkarpaciu od 12 lat. Rzeszowski oddział produkuje kapsułkowe ekspresy do kawy Bosch Tassimo i odkurzacze. W ostatnim czasie firma zainwestowała w nowe linie produkcyjne, na których uruchomiła produkcję pionowych, bezprzewodowych odkurzaczy Bosch. BSH ma także w Rzeszowie centrum badań i rozwoju małego AGD. Spółka buduje właśnie w Rzeszowie nowoczesny budynek dla tego obszaru działalności.

Źródło: Panattoni

Czytaj także:

Zeroemisyjny City Park Wrocław

Wrocław Campus 2 w kolejnym etapie budowy