Dlaczego budynki szkieletowe drewniane w ofercie deweloperskiej pojawiają się rzadko? Czy wynika to z ograniczeń po stronie podażowej związanych przede wszystkich z nieopłacalnością inwestycji spowodowaną m.in. cenami materiałów, czy z braku zainteresowania potencjalnych klientów, nieprzekonanych w dalszym ciągu do tej technologii? Na pytania te spróbujemy odpowiedzieć w artykule.

Zalety i wady domów drewnianych

Budownictwo oparte na drewnie jest obecnie bardzo szybko rozwijającą się gałęzią sektora budowlanego na całym świecie. Wynika to m.in. z ogromnego nacisku, jaki w ostatnich dziesięcioleciach jest kładziony na ochronę środowiska naturalnego. Budownictwo drewniane spełnia założenia dbałości o środowisko w dwóch obszarach. Przede wszystkim trudno sobie wyobrazić bardziej ekologiczny materiał od tego, który stworzyła natura, a przecież drewno, nie tylko w poprzednich stuleciach, ale również dzisiaj, jest z powodzeniem wykorzystywane do budowy domów bez większej obróbki. Drugim aspektem jest potrzeba zużywania jak najmniejszej ilości energii przez współczesne budynki. Wieloletnia eksploatacja zasobów naturalnych nie tylko wyczerpała ich złoża, ale zazwyczaj związana jest także z niekorzystnym oddziaływaniem na środowisko samego procesu wydobycia, dlatego też budynki o niskim zapotrzebowaniu energetycznym oznaczają zmniejszenie wydobycia surowców, a tym samym są przyjazne środowisku. W te założenia również wpisują się domy drewniane, zwłaszcza wykonywane w technologii szkieletowej. Fakt, że domy budowane w konstrukcji szkieletowej są budynkami o niskim zapotrzebowaniu energetycznym, wpływa bezpośrednio także na kolejną ważną zaletę tej technologii, a mianowicie na możliwość bardzo ekonomicznego utrzymania budynków w niej zrealizowanych. Przyjmuje się, że do zapewnienia takiej samej temperatury potrzeba w domach szkieletowych ok. 70% mniej energii cieplnej niż w tradycyjnych murowanych [1]. Ponadto ściana w technologii szkieletowej może być o ok. 10% cieńsza od tradycyjnej murowanej z ociepleniem przy zachowaniu tych samych parametrów izolacyjności cieplnej, co można wykorzystać np. na zwiększenie powierzchni użytkowej budynku. W stosunkowo łatwy sposób domy szkieletowe można wykonać nawet jako zeroenergetyczne [2].

W tym miejscu należy zauważyć, że ekonomiczne względy utrzymania trzeba rozpatrywać oddzielnie od kosztów realizacji samej budowy, ponieważ w ostatnich latach drewno i produkty drewnopochodne bardzo podrożały, przez co pod względem opłacalności zakupu przestały być atrakcyjne tak, jak były kiedyś. Niemniej jednak konieczność ograniczenia zużycia energii wynikająca ze stale rosnących jej kosztów stała się jednym z najważniejszych wyzwań wszystkich gospodarek na całym świecie (zwłaszcza w obliczu wciąż trwającej wojny w Ukrainie). Tym samym przewaga domów szkieletowych nad budownictwem tradycyjnym w aspekcie możliwości tworzenia obiektów energooszczędnych może być tym czynnikiem, który w najbliższym czasie nabierze jeszcze większego znaczenia.

>>> Marmormolen – kolejna duża drewniana budowla w Danii

>>> Wartość rynku konstrukcji drewnianych w Polsce to już ponad 3 mld zł

>>> Materiały z włókien drzewnych i bambusowych w budownictwie

Fot. © Christian Delbert – stock.adobe.com

Niewątpliwymi zaletami drewnianego budownictwa szkieletowego są ponadto:

• lekkość elementów ułatwiająca transport i montaż na budowie;
• możliwość wdrażania stosunkowo łatwych do przeprowadzenia modernizacji na każdym etapie budowy, a także w późniejszym użytkowaniu;
• możliwość realizacji domów w technologii szkieletowej o każdej porze roku – po wykonaniu fundamentów niskie temperatury nie oznaczają konieczności wstrzymania prac, tak jak może to mieć miejsce w przypadku robót murarskich czy betoniarskich;
• krótki czas budowy, który można dodatkowo przyśpieszyć dzięki częściowej prefabrykacji;
• czystość placu budowy – ze względu na ograniczoną ilość zapraw i klejów place budowy domów szkieletowych są dużo czystsze od tradycyjnych.

Największą wadą domów szkieletowych jest ich niska akumulacyjność cieplna, która sprawia, że takie budynki szybko się nagrzewają i szybko wychładzają. Z tego powodu po kilku godzinach od zaprzestania ogrzewania domu szkieletowego zaczyna być w nim zimno, podczas gdy dobrze wygrzane ściany domu murowanego potrafią „trzymać” ciepło nawet całą dobę. Paradoksalnie w niektórych przypadkach ta duża bezwładność cieplna domów szkieletowych może być zaletą. Mianowicie w okresie zimowym, po np. 2–3 dniach przerwy w ogrzewaniu, które mogą być spowodowane wyjazdem lub awarią, w domu murowanym potrzeba kilku, a czasami nawet kilkunastu godzin, by ponownie wygrzać ściany. W domu szkieletowym natomiast kilka godzin ogrzewania (nawet po długiej przerwie) w zupełności wystarcza, by osiągnąć komfort cieplny. Ma to znaczenie np. w przypadku domków rekreacyjnych, które używane są sezonowo.

>>> Pojemność cieplna ścian o konstrukcji szkieletowej drewnianej

>>> Nowoczesny dom z drewna – poznaj korzyści prefabrykacji

>>> Drewniany biurowiec w Środzie Śląskiej – jeden z pierwszych w Polsce

Wracając jednak do problemu, należy wyjaśnić, że niska akumulacyjność cieplna domów szkieletowych wynika z faktu, iż wypełnieniem szkieletu, które stanowi 80% powierzchni przegród, są materiały o bardzo niskim wskaźniku bezwładności cieplnej [3]. Samo drewno jest w tym układzie materiałem budowlanym o największej pojemności cieplnej (1200 J/m³/kg), co w zestawieniu z gęstością o średniej wartości i niską przewodnością cieplną daje stosunkowo przyzwoite parametry bezwładności cieplnej, jednak wełny mineralne – skalne czy szklane – oraz izolacje oparte na włóknach celulozy mają bezwładność cieplną niespełna osiemdziesiąt razy mniejszą od drewna [4]. We współczesnym budownictwie wypracowano rozwiązania mające na celu radzenie sobie z tym problemem. Najprostszym jest wykonanie posadzek – pierwszej na gruncie oraz tej na stropie – w postaci tradycyjnej wylewki betonowej, która pełni funkcję akumulatora cieplnego. Takie rozwiązania znacząco poprawiają zdolność do utrzymywania przez budynek temperatury na określonym poziomie przez dłuższy czas. Analogiczne zastosowanie, tylko o znacznie większej wydajności, mają materiały zmiennofazowe (ang. phase change materials – PCM). Mogą mieć one formę prostych układów lub bardziej skomplikowanych systemów zlokalizowanych zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz pomieszczeń [5]. Ich użycie, podobnie jak w przypadku posadzek betonowych, można przewidzieć już na etapie budowy, albo zrealizować z powodzeniem w okresie późniejszym. Innym, dużo łatwiejszym i tańszym sposobem, który można wdrożyć w budynku już użytkowanym, jest wykonanie fragmentów obudowy ścian z powszechnie dostępnych materiałów o dużej akumulacyjności cieplnej, np. ceramicznych, które dodatkowo również mogą  pełnić ozdobną funkcję architektoniczną. W tab. przedstawiono wartości wybranych parametrów poszczególnych materiałów stosowanych jako konstrukcja ścian budynków wznoszonych w technologii murowanej i szkieletowej.

Tab. Zestawienie wybranych parametrów materiałów konstrukcyjnych ścian. Tab. opracowanie autora

Domy drewniane wykonywane w technologii szkieletowej cechują się także niższą od murowanych odpornością na silne wiatry, co oznacza, że przy wichurach o prędkości wiatru rzędu ok. 100 km/h i więcej wewnątrz budynku może być odczuwalna lub słyszalna praca budynku. Nie jest to niebezpieczne dla konstrukcji budynku i w żaden sposób nie zagraża życiu użytkowników, jednak dla niektórych osób może stanowić pewien dyskomfort.

Budownictwo drewniane – uwarunkowania ekonomiczne

Początki nowoczesnego budownictwa szkieletowego w Polsce sięgają lat 70. ubiegłego wieku. Grupa osób zainspirowanych technologią stosowaną na szeroką skalę w Stanach Zjednoczonych oraz krajach Półwyspu Skandynawskiego zaczęła popularyzację tego rodzaju budynków w Polsce. W latach 80. i 90. rozpoczęło się wdrażanie tej technologii na szerszą skalę [6]. W zależności od wybranego rozwiązania konstrukcje szkieletowe są składane od podstaw na budowie albo łączone z częściowo prefabrykowanych wcześniej większych fragmentów ścian, stropów, dachu. Łączenia wykonywane są za pomocą wkrętów, śrub lub specjalnych gwoździ, czasami w zestawieniu z wykorzystaniem blach i kątów [7]. W obu wariantach oszczędność czasu w odniesieniu do technologii tradycyjnej jest porównywalna, co daje ogromną przewagę, zwłaszcza gdy konieczne jest dotrzymanie napiętych terminów. W temacie opłacalności inwestycji należy stwierdzić, że przez lata budowa domów w technologii drewnianej była dużo tańsza od budynków wznoszonych za pomocą materiałów tradycyjnych. Od 1 lipca 2020 r. weszły w życie przepisy zwiększające podatek od towarów i usług na drewno, w tym konstrukcyjne, z 8% do 23% [8], co sprawiło, że obecnie wybudowanie domu w obu technologiach kosztowo jest bardzo zbliżone. Były nawet okresy (np. 2. kwartał 2021 r.), w których cena drewna konstrukcyjnego przekraczała 3000 zł/m³ (przed zwiększeniem podatku VAT ceny utrzymywały się na poziomie ok. 1400 zł/m³). Niemniej jednak nie ma wątpliwości, że zmiana, która zaszła w 2020 r., nie mogła mieć wpływu na fakt, że w Polsce od wielu lat utrzymuje się trend, w którym domy szkieletowe w ofercie deweloperskiej występują rzadko i cieszą się dużo mniejszym zainteresowaniem.

>>> Wieżowiec Pi – najwyższy drewniany budynek w Szwajcarii

>>> Drewniane budynki mieszkalne – rozwiązania konstrukcyjne

Budownictwo drewniane – odbiór społeczny

Spróbujmy zatem przyjrzeć się stronie popytowej. By dokonać wglądu w problematykę odbioru budownictwa szkieletowego przez społeczeństwo, przeprowadzono badanie wśród potencjalnych klientów dwóch lokali w budynku bliźniaczym wykonanym w technologii szkieletowej, zlokalizowanym w małej miejscowości położonej w odległości 15 km od aglomeracji Trójmiasta. W 2021 r. na przestrzeni 5 miesięcy lokale były prezentowane 25 osobom. Badanie przeprowadzono wyłącznie wśród osób, które nie zdecydowały się na za- kup. Potencjalnych kupujących zapytano, które z następujących cech produktu wpłynęły na ich decyzję: lokalizacja, cena, jakość/standard czy technologia.

Z analizy otrzymanych odpowiedzi wynika, iż 64% osób badanych miało uwagi dotyczące lokalizacji budynku. Na uwypuklenie zasługuje fakt, że tylko 8% respondentów podnosiło argument cenowy, co zaprzecza obawom od strony podażowej dotyczącym kosztów. 12% ankietowanych wyraziło zastrzeżenia pod kątem standardu i/lub jakości wykonanego obiektu. Tym, co jednak najbardziej uderza w przeprowadzonej ankiecie, jest prawidłowość, że większość ankietowanych – 92% – miała wątpliwości dotyczące zastosowanej technologii. Padały pytania o okres trwałości czy odporność ogniową konstrukcji, zwłaszcza w przypadku uderzenia pioruna. Należy nadmienić, że w budynku zastosowana była instalacja odgromowa i był on wykonany z certyfikowanego drewna C24 na licencji skandynawskiej. Przytoczone wątpliwości podkreślają zatem skalę uprzedzeń tej przykładowej grupy, tym bardziej że jakość drewna wykorzystywanego w budynkach szkieletowych jest dużo wyższa od tarcicy stosowanej powszechnie na więźby dachowe budynków murowanych. Konkludując, należy wziąć pod uwagę fakt, że istotnym argumentem w procesie decyzyjnym dla znacznej liczby odbiorców była również peryferyjna lokalizacja osiedla, jednak zdaniem autora nie należy jej wiązać z niekorzystnym postrzeganiem technologii, w jakiej został wzniesiony obiekt.

Oczywiście przedstawione wyniki należy traktować jedynie jako wskazówkę w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, co jest istotą niekorzystnego postrzegania drewnianego budownictwa szkieletowego przez społeczeństwo w Polsce. Na ich podstawie nie powinno się wyciągać wniosków o szerszym zastosowaniu, zwłaszcza w obszarze inwestycyjnym. W celu pogłębienia tematu wskazane byłoby wykonanie większej ilości badań, najlepiej w obrębie innych miast i na różnych podmiotach deweloperskich.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę zebrane informacje, należy stwierdzić, że drewniane budownictwo szkieletowe ma zdecydowanie więcej zalet niż wad. Jeśli uwzględni się przy tym czas obecności tej technologii na rynku polskim, pozwalający na wyodrębnienie się wyspecjalizowanej kadry wykonawczej oraz poziom kosztów realizacji zbliżony do domów murowanych, można założyć, że omawiana gałąź budownictwa ma wszelkie podstawy do rozwoju na dużą skalę również w sektorze deweloperskim. Wydaje się, że uprzedzenia społeczne, wynikające prawdopodobnie przede wszystkim z braku dostatecznej i wyczerpującej wiedzy na ten temat, są główną przyczyną niewielkiego udziału budynków szkieletowych drewnianych w ofercie deweloperskiej. Być może rozwiązaniem problemu byłaby społeczna kampania informacyjna, która podniosłaby świadomość potencjalnych odbiorców dotyczącą zagadnień stosowania omawianej technologii.

Łukasz Kozak
kierownik ds. technicznych w Constradom, doktorant studiów w dyscyplinie Nauki o zarządzaniu i jakości na Uniwersytecie Gdańskim

Literatura

1. I. Major, J. Różycka, Współczesne domy drewniane – budynki o zoptymalizowanym potencjale energetycznym,
„Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym” nr 1(13)/2014, s. 63–70.
2. A. Klich, D. Kram, Energooszczędne konstrukcje drewniane, „Materiały Budowlane” nr 6/2020, s. 40–43.
3. W. Nitka, Mój dom z drewna, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2010.
4. G. Portillo, Inercia térmica, RenovablesVerdes.com, https://www.renovablesverdes.com/inercia-termica (dostęp: 26.01.2023).
5. V.V. Tyagi, D. Buddhi, PCM thermal storage in buildings. A state of art, „Renewable and Sustainable Energy Reviews” Vol. 11(6)/2007, s. 1146–1166.
6. M. Górecka, M. Chalecki, G. Rutkowska, Wooden skeleton constructions formerly and nowadays in Poland, „Scientific Review – Engineering and Environmental Sciences” No. 72/2016, s. 195–205.
7. W. Buczkowski, Budownictwo ogólne, t. 4, Konstrukcje budynków, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2009.
8. Ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1751 ze zm.).

Zmiany dotyczą Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (dalej: rozporządzenie) [1]. Nowelizujące je rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 9 maja 2024 r. [2] ma stanowić kontynuację procesu porządkowania zasad budowy oraz korygowanie rozbieżności interpretacyjnych w obowiązujących przepisach.

Fot. © fotomek – stock.adobe.com

>>> Projekt techniczny po 1 sierpnia 2024 r.

>>> Walka z patodeweloperką. Co zmieni się w przepisach po 1 sierpnia 2024 r.?

Zmiany dotyczące elementów drewnianych

Konstrukcyjne elementy liniowe

Paragraf 216 ust. 1 rozporządzenia wskazywał, że opisane tam elementy budynku (np. główna konstrukcja nośna), odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny co do zasady spełniać co najmniej wymagania określone w tabeli podanej przy tym przepisie. Elementy te scharakteryzowano jako nierozprzestrzeniające ognia, przy czym już wcześniej dopuszczono zastosowanie słabo rozprzestrzeniających ogień:

• elementów budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV oraz PM, o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 500 MJ/m2;
• ścian wewnętrznych i zewnętrznych oraz elementów konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku PM niskim o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 1000 MJ/m2 oraz
• ścian zewnętrznych w budynku niskim ZL IV.

Od 15 sierpnia 2024 r. [2] przepisy dopuszczają również zastosowanie słabo rozprzestrzeniających ogień:

• konstrukcyjnych elementów liniowych (dalej: elementy A) w budynku niskim (N) ZL oraz
• konstrukcyjnych dachowych elementów liniowych (dalej: elementy B) w budynku niskim (N) lub średniowysokim (SW) hali sportowej albo krytego basenu – o dominującym jednym wymiarze.

Elementy A to elementy wykonane z drewna klejonego warstwowo o minimalnym wymiarze przekroju poprzecznego co najmniej 14 cm (zwłaszcza belki i słupy). Elementy A można zastosować, jeżeli:

• klasa odporności ogniowej tych elementów jest nie niższa niż R 30 oraz
• zastosowano rozwiązania ograniczające możliwość rozprzestrzeniania się pożaru między kondygnacjami (projektodawca wskazuje na takie przykładowe rozwiązania jak lokalne obudowy i uszczelnienia ognioodporne w miejscu przejścia elementu przez strop).

Przez elementy B należy rozumieć elementy wykonane z drewna klejonego warstwowo o minimalnym wymiarze przekroju poprzecznego co najmniej 14 cm. Można je będzie zastosować, jeżeli ich klasa odporności ogniowej wyniesie co najmniej R 30.

WAŻNE!

Zdaniem projektodawcy dzięki zmianie dotyczącej konstrukcyjnych elementów liniowych będzie można wykonywać słupy lub belki z drewna struganego, o dobrej jakości, bez konieczności stosowania kosztownych i niekorzystnych dla środowiska zabezpieczeń ogniochronnych.

Jak wskazuje uzasadnienie do nowelizacji [2], kryterium wymiaru przekroju poprzecznego określono na podstawie wyników badań oraz zasad wiedzy technicznej dotyczących określania klas reakcji na ogień elementów budowlanych wykonanych z drewna, w tym na podstawie informacji uzyskanych od Instytutu Techniki Budowlanej.

W dalszej części artykułu:

Zmiany dotyczące elementów drewnianych

• Oddzielenie ppoż.
• Biegi i spoczniki

Zmiany dotyczące usytuowania budynku na działce budowlanej

Przepisy przejściowe

Cały artykuł dostępny jest w numerze 9/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.

Maciej Lipka

Literatura
1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1225 ze zm.).
2. Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 9 maja 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 726).
3. Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 27 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2442).

Kongres Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE stał się forum dyskusji nad wyzwaniami związanymi z odbudową Ukrainy oraz perspektywą jej współpracy z Unią Europejską.

BOGATY PROGRAM I MIĘDZYNARODOWI GOŚCIE
Uczestników przywitał Tomasz Kobierski, prezes Grupy MTP, który wspólnie z partnerami merytorycznymi, w tym z Jackiem Piechotą, prezesem Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej, i Janem Stylińskim, prezesem Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, uroczyście otworzył wydarzenie. Inauguracyjne przemówienia wygłosili m.in. Krzysztof Paszyk, minister rozwoju i technologii, Paweł Kowal, przewodniczący Rady ds. Współpracy z Ukrainą przy Premierze RP, oraz Andrij Sadovy, mer Lwowa.
Kongres odbywał się na czterech scenach tematycznych: strategicznej, budownictwa, profesjonalistów oraz dobrych praktyk. Każda z nich umożliwiła dogłębną dyskusję na tematy związane z odbudową Ukrainy – od aspektów makroekonomicznych i infrastrukturalnych, przez praktyczne porady biznesowe, po wsparcie dla weteranów wojennych.

KLUCZOWE UMOWY O WSPÓŁPRACY
Jednym z najważniejszych momentów kongresu było podpisanie umowy o współpracy pomiędzy Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej a Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Celem umowy podpisanej przez wiceministra Konrada Wojnarowskiego i prof. Martę Postułę, wiceprezes BGK, jest wsparcie polskich przedsiębiorstw zaangażowanych w odbudowę Ukrainy. Kolejne kluczowe umowy podpisano 8 października, kiedy to Bank Gospodarstwa Krajowego zawarł porozumienia z ukraińskimi bankami: PrivatBankiem i KredoBankiem. Te partnerstwa umożliwią finansowanie projektów infrastrukturalnych u naszych wschodnich sąsiadów.

POLSKA JAKO KLUCZOWY HUB ODBUDOWY UKRAINY
Podczas kongresu wielokrotnie podkreślano rolę Polski w odbudowie Ukrainy. Bliskie relacje handlowe, geograficzne sąsiedztwo
oraz współpraca ponad 600 polskich firm na rynku ukraińskim stawiają Polskę w roli strategicznego partnera. Wielkopolska, jako gospodarz wydarzenia, była także wymieniana jako region kluczowy dla dalszego rozwoju relacji między oboma krajami.

ROLA KOBIET W ODBUDOWIE UKRAINY
Drugi dzień kongresu zainaugurowano panelem „Ukraina jest kobietą”, który skupił się na roli kobiet w procesie odbudowy kraju. Liderki, takie jak Julia Bogusławska, Iryna Karabut i Marijka Nebozhenko, opowiadały o odwadze i przedsiębiorczości Ukrainek, które odgrywają aktywną rolę w transformacji swojego kraju zarówno na miejscu, jak i w Polsce.

PODSUMOWANIE I PRZYSZŁE WYZWANIA
Kongres zakończył się refleksją nad przyszłymi wyzwaniami i szansami związanymi z odbudową Ukrainy, a także podkreślono znaczenie dalszej jej współpracy z Polską oraz integracji z Unią Europejską. Wydarzenie COMMON FUTURE stało się ważnym krokiem w budowaniu partnerstw i zrozumieniu realiów, które towarzyszą powojennej odbudowie kraju.

Fot. Grupa MTP

Czytaj także:

V Regionalne Forum Inżynierskie

II Kongres Budownictwa Polskiego w Warszawie

WaterFolderDay 2024

Wydarzenie, które z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem, miało na celu promowanie korzystania z fachowej wiedzy inżynierów podczas realizacji inwestycji budowlanych. Tegoroczna edycja przyniosła rozszerzenie liczby punktów konsultacyjnych, a także przyciągnęła uwagę mediów i inwestorów indywidualnych z całego województwa mazowieckiego.

UROCZYSTA INAUGURACJA W SIEDZIBIE URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO
Inauguracja tegorocznego wydarzenia miała miejsce w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego. W ceremonii wzięli udział m.in.: Anna Brzezińska, członek zarządu Województwa Mazowieckiego, Elżbieta Janiszewska-Kuropatwa, minister budownictwa w latach 2006–2007, Marzena Dębowska, mazowiecki wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego, Ilona Łącka, przewodnicząca OKK MOIIB, Mieczysław Grodzki, prezes Krajowej Rady Spółdzielczości, Krzysztof Myszkowski, zastępca dyrektora Departamentu Wyrobów Budowlanych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, Roman Lulis, przewodniczący OR MOIIB, Radosław Sekunda, przewodniczący OSD MOIIB, Wojciech Górski, zastępca sekretarza MOIIB, który poprowadził spotkanie.
W swoim wystąpieniu organizatorzy podkreślali, jak istotne jest korzystanie z wiedzy doświadczonych inżynierów w dobie uproszczonych przepisów budowlanych. Celem tego typu wydarzeń jest uświadamianie inwestorów o konieczności współpracy z profesjonalistami, aby unikać błędów na etapie realizacji inwestycji, które mogą generować koszty i niebezpieczeństwa.

73 PUNKTY KONSULTACYJNE
W tym roku dzień otwarty został zorganizowany w 73 punktach konsultacyjnych na terenie województwa mazowieckiego. Eksperci MOIIB byli do dyspozycji mieszkańców w godzinach 14:00–18:00, oferując darmowe konsultacje dotyczące budowy, remontu i prawa budowlanego.
Wzrost liczby punktów konsultacyjnych w stosunku do poprzedniego roku świadczy o coraz większym zainteresowaniu tym wydarzeniem zarówno ze strony inwestorów indywidualnych, jak i osób planujących budowę domów lub większe remonty. Przez 4 godziny specjaliści udzielali odpowiedzi na pytania dotyczące przepisów prawa budowlanego, technologii budowlanych oraz rozwiązań technicznych, które mogą pomóc w uniknięciu błędów podczas realizacji inwestycji.

KLUCZOWE TEMATY
Jednym z tematów omawianych podczas tegorocznej edycji były zmiany w przepisach prawnych, które umożliwiają budowę domów jednorodzinnych bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Eksperci wyjaśniali, że uproszczenie procedur formalnych nie oznacza uproszczenia samego procesu budowlanego. W celu uniknięcia błędów ważne jest korzystanie z fachowej wiedzy na każdym etapie inwestycji: od projektu po realizację.
W rozmowach z inwestorami podkreślano również znaczenie bezpieczeństwa konstrukcji i odpowiedniego wykonania prac budowlanych, zwłaszcza w kontekście zmniejszenia formalnych wymogów nadzoru ze strony urzędów. Inżynierowie pomagali mieszkańcom Mazowsza w zrozumieniu, jakie konsekwencje mogą wiązać się z brakiem odpowiedniego nadzoru oraz błędami projektowymi.
Czwarta edycja Dnia Otwartego Inżyniera Budownictwa okazała się dużym sukcesem, przyciągając licznych uczestników i pozwalając na udzielenie wielu cennych porad. Wydarzenie to nie tylko promuje wiedzę inżynierską wśród społeczeństwa, ale również przypomina o znaczeniu profesjonalizmu w procesie budowlanym. Dzięki zaangażowaniu specjalistów z Mazowieckiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa mieszkańcy Mazowsza mogli uzyskać wsparcie w kwestiach, które często budzą wiele pytań i wątpliwości.
Inicjatywa ta zyskuje na znaczeniu i z pewnością będzie kontynuowana w kolejnych latach, a rosnące zainteresowanie nią dowodzi, że Polacy coraz chętniej sięgają po pomoc fachowców przy realizacji swoich inwestycji budowlanych.

Wojciech Górski

Fot. Andrzej Papliński

Przeczytaj też:

XXXIV Konkurs PZITB „Budowa Roku”

Chwile radości i chwile zadumy

W 2023 r. sektor budowlany w Polsce zmagał się z licznymi wyzwaniami i zmianami. Głównym czynnikiem wpływającym na branżę był dalszy wzrost kosztów materiałów i pracy, odzwierciedlający trudne warunki rynkowe. Kluczową rolę w rozwoju sektora odgrywały podmioty publiczne, zwłaszcza w obszarze inwestycji infrastrukturalnych, takich jak kolej i drogi. Rok 2023 przyniósł również problemy związane z niedoborem pracowników oraz rosnącymi kosztami zatrudnienia, co zmusiło firmy do skuteczniejszego zarządzania zasobami i szybkiego dostosowywania się do zmieniających się warunków. Staranne planowanie i efektywne wykorzystanie zasobów ludzkich były niezbędne, aby uniknąć opóźnień w realizacji projektów. W sektorze nieruchomości mieszkaniowych wysokie stopy procentowe utrudniały kredytobiorcom spłatę zobowiązań, co prowadziło do ograniczenia popytu. Choć ceny materiałów budowlanych w 2023 r. utrzymywały się na wysokim poziomie, tempo ich wzrostu było niższe niż w 2022 r. Możliwe ożywienie w budownictwie mieszkaniowym, związane z wprowadzeniem programu „Bezpieczny kredyt 2%” oraz odblokowaniem środków z Krajowego Planu Odbudowy, mogło wpłynąć na dalszy wzrost cen materiałów z powodu zwiększonego popytu.

Jak na tle powyższych okoliczności prezentują się wynagrodzenia inżynierów posiadających uprawnienia budowlane? W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie przeprowadzono stosowne badania ankietowe, które następnie poddano analizie. Łącznie zebrano 10 764 ankiety, pozyskane, jak dotychczas, dzięki zaangażowaniu dwóch internetowych społeczności działających na portalu Facebook: „Sensowna Praca dla Inżynierów Budownictwa” oraz „Grupa Wsparcia Inżynierów Sanitarnych”. Natomiast bez wątpienia do istotnego zwiększenia próby badawczej przyczyniła się Polska Izba Inżynierów Budownictwa, która zgodziła się objąć badania swoim patronatem.

Na podstawie pozyskanych informacji opracowane zostały tabele z orientacyjnymi poziomami zarobków dla następujących obszarów sektora budowlanego:

• budownictwo kubaturowe (z rozróżnieniem na: projektowanie – 897 ankiet (tab. 1) oraz wykonawstwo – 3596 ankiet (tab. 2));
• budownictwo drogowe (z rozróżnieniem na: projektowanie – 285 ankiet (tab. 3) oraz wykonawstwo – 692 ankiety (tab. 4));
• budownictwo mostowe (z rozróżnieniem na: projektowanie – 128 ankiet (tab. 5) oraz wykonawstwo – 263 ankiety (tab. 6));
• instalacje i urządzenia cieplne, wentylacyjne, gazowe, wodociągowe i kanalizacyjne (z rozróżnieniem na: projektowanie
• 712 ankiet (tab.7) oraz wykonawstwo– 1117 ankiet (tab. 8));
• budownictwo kolejowe (z rozróżnieniem na: projektowanie – 83 ankiety (tab. 9) oraz wykonawstwo – 252 ankiety (tab. 10));
• geotechnika(projektowanie oraz wykonawstwo łącznie – 119 ankiet) (tab. 11);
• instalacje i urządzenia elektryczne i elektroenergetyczne (z rozróżnieniem na: projektowanie – 429 ankiet (tab. 12) oraz wykonawstwo – 671 ankiet (tab. 13));
• budownictwo hydrotechniczne (projektowanie oraz wykonawstwo łącznie – 146 ankiet) (tab. 14);
• branża teletechniczna (projektowanie oraz wykonawstwo łącznie – 134 ankiety) (tab. 15).

Tab. 1. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach projektowych o profilu kubaturowym (próba: 897 osób)	Tab. 2. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach wykonawczych o profilu kubaturowym (próba: 3596 osób)

>>> Rodzaje i specjalności uprawnień budowlanych

>>> Profil zawodowy inżynierów posiadających uprawnienia budowlane

Tab. 3. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach projektowych o profilu drogowym (próba: 285 osób)	Tab. 4. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach wykonawczych o profilu drogowym (próba: 692 osoby)

Tab. 5. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach projektowych o profilu mostowym (próba: 128 osób)	Tab. 6. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach wykonawczych o profilu mostowym (próba: 263 osoby)

>>> Historia uprawnień budowlanych

>>> Wyzwania w zakresie kształcenia kadr dla budownictwa

Tab. 7. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach projektowych o profilu sanitarnym (próba: 712 osób)	Tab. 8. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach wykonawczych o profilu sanitarnym (próba: 1117 osób)

Tab. 9. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach projektowych o profilu kolejowym (próba: 83 osoby)	Tab. 10. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach wykonawczych o profilu kolejowym (próba: 252 osoby)

Tab. 11. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach o profilu geotechnicznym (próba: 119 osób)	Tab. 12. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach projektowych o profilu elektrycznym i elektroenergetycznym (próba: 429 osób)

Tab. 13. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach wykonawczych o profilu elektrycznym i elektroenergetycznym (próba: 671 osób)	Tab. 14. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach o profilu hydrotechnicznym (próba: 146 osób)

Tab. 15. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa pracujących w firmach o profilu teletechnicznym (próba: 134 osoby)

Tab. 1–15 przedstawiają wyniki badań ankietowych dotyczących poziomów wynagrodzenia netto w zależności od branży oraz doświadczenia zawodowego, mierzonego w latach przepracowanych przez respondentów. Wynagrodzenia zostały podane jako średnia arytmetyczna z kwot przelewów netto, otrzymanych przez poszczególnych inżynierów w 2023 r. Takie podejście pozwoliło uniknąć niejasności związanych z różnorodnymi formami zatrudnienia oraz rozliczeniami podatkowymi, które mogą prowadzić do istotnych różnic w wynagrodzeniach netto przy identycznych kwotach brutto.

Należy jednak zwrócić uwagę, że w tabelach, gdzie liczebność próby wynosi mniej niż 200 respondentów, dane te powinny być traktowane raczej jako orientacyjne w zakresie wynagrodzeń inżynierów danej branży, a nie jako precyzyjna informacja statystyczna.

Rys. Średnie wynagrodzenie netto inżynierów budownictwa z podziałem na branże
Objaśnienia: PK – projektanci kubaturowi, WK – wykonawcy kubaturowi, PD – projektanci drogowi,
WD – wykonawcy drogowi, PM – projektanci mostowi, WM – wykonawcy mostowi, PS – projektanci sanitarni,
WS – wykonawcy sanitarni, BT – branża teletechniczna, PKO – projektanci kolejowi, WKO – wykonawcy kolejowi,
BG – branża geotechniczne, PE – projektanci elektryczni i elektroenergetyczni, WE – wykonawcy elektryczni
i elektroenergetyczni, BH – branża hydrotechniczna

Na podstawie danych zawartych w tab. 1–15 oraz na rys. należy stwierdzić, że:

• ogólnie rzecz biorąc, wykonawcy (kolor pomarańczowy na rys.) we wszystkich branżach zarabiają więcej niż projektanci (kolor zielony na rys.). Najwyższe wynagrodzenie netto osiągają wykonawcy mostowi (WM) ze średnią płacą 9860,27 zł oraz wykonawcy kolejowi (WKO) ze średnim wynagrodzeniem na poziomie 9668,65 zł. Wynika to przede wszystkim z wysokich wymagań stawianych realizacji projektów infrastrukturalnych;
• zdecydowanie wyróżnia się branża geotechniczna (BG), w której średnie wynagrodzenie wynosi 10 180,67 zł netto, co czyni ją najlepiej opłacaną dziedziną w budownictwie. Jest to związane z kluczowym charakterem badań geotechnicznych dla stabilności i bezpieczeństwa przedsięwzięć budowlanych;
• projektanci sanitarni (PS) osiągają najniższe wynagrodzenie w analizowanych grupach, wynoszące 7661,52 zł netto. Z kolei wynagrodzenia w branży hydrotechnicznej (BH) i teletechnicznej (BT) są stosunkowo wysokie, co może odzwierciedlać rosnące znaczenie tych specjalizacji w kontekście zmian klimatycznych i rozwijającej się infrastruktury cyfrowej;
• branża elektroenergetyczna (PE i WE) również oferuje konkurencyjne wynagrodzenia, szczególnie dla wykonawców, co może być związane z rosnącym zapotrzebowaniem na specjalistów w obszarze energii elektrycznej, zwłaszcza w kontekście transformacji energetycznej.

Analizie poddano również długość dziennego czasu pracy kadry inżynierskiej oraz jego związek z zarobkami. Przyjęto sześć różnych wariantów, które określają zaangażowanie czasowe: poniżej połowy etatu, niepełny etat, etat przy pracy od godziny 8 do 16 plus nadgodziny, etat przy pracy od godziny 7 do 17 plus nadgodziny, etat przy pracy od godziny 7 do 17 plus nadgodziny i pracujące soboty oraz praca w ciągłej delegacji. Otrzymane wyniki przedstawiono w tab. 16.

Tab. 16. Wynagrodzenia netto inżynierów budownictwa w 2023 r. w zależności od czasu pracy (próba: 10 764 osoby)

Jak wynika z danych zawartych w tab. 16:

• wynagrodzenie inżynierów rośnie proporcjonalnie do czasu pracy oraz liczby nadgodzin. Inżynierowie pracujący w najbardziej wymagających trybach, takich jak etat przy pracy w godzinach 7–17, nadgodzinach i pracujących sobotach oraz praca w ciągłej delegacji, osiągają najwyższe średnie wynagrodzenia netto, odpowiednio: 10 958,46 zł i 10 858,16 zł. Wskazuje to na premiowanie intensywności pracy, gdzie dodatkowe godziny i zaangażowanie są wyraźnie wynagradzane wyższymi płacami;
• najniższe wynagrodzenia obserwowane są u osób pracujących na niepełny etat oraz poniżej pół etatu. Pracownicy zatrudnieni w takim wymiarze rzadko przekraczają próg wynagrodzenia netto wynoszącego 8000 zł. Z kolei inżynierowie pracujący w pełnym wymiarze godzin z nadgodzinami oraz ci na stałej delegacji mają większe szanse na wynagrodzenie powyżej 11 000 zł, a nawet sięgające 20 000 zł i więcej;
• w grupie inżynierów pracujących na pełny etat z nadgodzinami (62,38% próby) średnie wynagrodzenie wynosi 8508,15 zł, co sugeruje, że chociaż nadgodziny są normą, nie zawsze prowadzą do najwyższych poziomów wynagrodzeń, szczególnie gdy porównamy je z osobami pracującymi w najbardziej intensywnych trybach, jak praca w ciągłej delegacji;
• najwyższe wynagrodzenia, przekraczające 20 000 zł netto, są najczęściej osiągane przez inżynierów zatrudnionych na etat przy pracy w godzinach 7–17, nadgodzinach i pracujących sobotach oraz w ciągłej delegacji. Warto zauważyć, że nawet wśród osób na niepełnym etacie istnieją jednostki osiągające tak wysokie wynagrodzenia, co może być związane z wyjątkowo specjalistycznymi umiejętnościami lub wysoką pozycją zawodową.

Zarobki inżynierów przebadano również pod kątem miejsca pracy. W badaniach utrzymano osiem wielkości miast i obszarów:

• poniżej 10 000 mieszkańców;
• od 10 000 do 24 999 mieszkańców;
• od 25 000 do 49 999 mieszkańców;
• od 50 000 do 99 999 mieszkańców;
• od 100 000 do 249 999 mieszkańców (Gdynia, Częstochowa, Radom, Toruń, Sosnowiec, Kielce, Rzeszów, Gliwice, Zabrze, Olsztyn, Bielsko-Biała, Bytom, Zielona Góra, Rybnik, Ruda Śląska, Opole, Tychy, Gorzów Wielkopolski, Dąbrowa Górnicza, Elbląg, Płock, Wałbrzych, Włocławek, Tarnów, Chorzów, Koszalin);
• od 250 000 do 499 999 mieszkańców (Gdańsk, Szczecin, Bydgoszcz, Lublin, Białystok, Katowice);
• od 500 do 999 999 mieszkańców (Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań);
• 1 000 000 mieszkańców i więcej (Warszawa).

Tab. 17. Wynagrodzenia inżynierów z uprawnieniami budowlanymi w 2023 r. w zależności od miejsca wykonywania pracy (próba: 10 764 osoby)

Wyniki przedstawiono w tab. 17. Analizując te dane, można zauważyć, że:

• średnie wynagrodzenia inżynierów rosną wraz z wielkością miejscowości, w której wykonują pracę. Najwyższe wynagrodzenia netto, średnio 10 179,45 zł, odnotowano w Warszawie, z populacją powyżej 1 mln mieszkańców. Jest to znacząco więcej niż w mniejszych miejscowościach, co może wynikać z większej konkurencyjności na rynku pracy w dużych aglomeracjach, wyższych kosztów życia oraz większej liczby i złożoności realizowanych projektów;
• inżynierowie pracujący w miejscowościach o populacji od 100 do 500 tys. mieszkańców zarabiają średnio między 8700 a 8950 zł, co wskazuje na stabilne wynagrodzenia w tej grupie. Zarobki te są nieco niższe niż w największych miastach, ale wyraźnie wyższe niż w najmniejszych miejscowościach;
• w miejscowościach poniżej 10 tys. mieszkańców oraz w przedziale 10–25 tys. mieszkańców średnie wynagrodzenia wynoszą odpowiednio 8407,78 zł i 8263,27 zł. Chociaż różnice te nie są drastyczne, wskazują one na trend niższych płac w mniejszych miejscowościach, co może być efektem mniejszej liczby dostępnych projektów oraz niższego popytu na specjalistyczne usługi inżynierskie;
• inżynierów zarabiających powyżej 11 000 zł netto częściej spotyka się w największych miastach. W Warszawie blisko 30% inżynierów osiąga wynagrodzenia powyżej 11 000 zł, co jest najwyższym odsetkiem w porównaniu z innymi regionami. W mniejszych miejscowościach ten odsetek jest znacząco niższy, co potwierdza związek między wielkością aglomeracji a potencjałem do osiągania wyższych dochodów;
• odsetek inżynierów zarabiających w najniższych przedziałach (2000–5000 zł) jest znacznie niższy w większych miejscowościach, zwłaszcza w tych powyżej 500 mieszkańców, co sugeruje, że duże aglomeracje oferują bardziej konkurencyjne wynagrodzenia, nawet na niższych stanowiskach.

Podsumowując:

• branże o wysokim stopniu specjalizacji, takie jak geotechnika, oferują najwyższe wynagrodzenia, co podkreśla znaczenie zaawansowanych kompetencji w sektorze budowlanym;
• inżynierowie, którzy poświęcają więcej czasu na pracę, szczególnie w trybach obejmujących nadgodziny i ciągłe delegacje, są wynagradzani wyższymi zarobkami. To sugeruje, że intensywność pracy jest kluczowym czynnikiem wpływającym na poziom wynagrodzeń;
• wynagrodzenia inżynierów są znacząco wyższe w większych miastach, szczególnie w Warszawie. Wskazuje to na konieczność uwzględniania regionalnych różnic przy planowaniu kariery w sektorze budowlanym;
• zróżnicowanie wynagrodzeń w zależności od branży, formy zatrudnienia oraz lokalizacji podkreśla potrzebę ciągłego monitorowania przez inżynierów rynku pracy i dostosowywania swoich strategii zawodowych do dynamicznie zmieniających się warunków.

dr inż. Krzysztof Kaczorek
Pełnomocnik Dziekana ds. opracowywania opinii i ekspertyz dla podmiotów zewnętrznych, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Warszawska;
Dyrektor Centrum Analiz Budowlanych, Instytut Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej

Targi BAU to kompletny przegląd wszelkich materiałów, systemów i rozwiązań stosowanych w budownictwie ze wskazaniem na najnowsze trendy związane z ochroną klimatu, energooszczędnością, zrównoważonym rozwojem i wykorzystaniem najnowszych technologii. Głównym ich celem jest prezentacja innowacji i rozwoju budownictwa mieszkalnego, przemysłowego, użytkowego oraz wnętrz. Nie ma w Europie lepszego miejsca dla poszukiwania inspiracji dla projektantów i architektów. Inspiracje te dotyczą zarówno konstrukcji budynków, jak i wykończenia wnętrz w nowo budowanych inwestycjach, jak i w tych wymagających odbudowy czy modernizacji.

Poszczególne hale są zorganizowane tematycznie i poświęcone między innymi takim grupom towarowym jak okna i drzwi, systemy aluminiowe, podłogi, chemia budowlana, pokrycia dachowe, ceramika, oświetlenie, systemy klimatyzacji i wentylacji, bramy garażowe i parkingi, szkło, drewno, kamień, stal i szereg innych produktów stosowanych w budownictwie.

Targi BAU mają szerokie grono odbiorców, adresowane są min. do liderów biznesu architektury, budownictwa i zarządzania, a więc do architektów, designerów, inżynierów budownictwa, planistów, inwestorów, przemysłu budowlanego, handlowców i dystrybutorów materiałów budowlanych, naukowców itd.

Ważnym i ambitnym celem targów jest wytyczanie kierunków przyszłości w budownictwie. Wielu wiodących wystawców prezentuje technologie przyszłości, chrakteryzujące się mniejszą materiałochłonnością, oszczędnością energii i ekologią.

Mnóstwo wiedzy w tym zakresie zostanie zaprezentowane podczas wydarzeń programu towarzyszącego, który w swych konferencjach, forach i pokazach specjalnych stawia przede wszystkim na prezentowanie przyszłości budownictwa.

Wiele różnych czynników wpływa na rozwój branży budowlanej. Tworzą one zmienne warunki rynkowe i wymagają kreatywnych rozwiązań od uczestników rynku. Te dynamiczne zmiany znajdują odzwierciedlenie w kluczowych tematach BAU. należą do nich:

• odporne, przyjazne klimatycznie konstrukcje;
• transformacja miast, terenów podmiejskich i dzielnic;
• wydajność surowców prowadząca do zrównoważonego budownictwa;
• budownictwo modularne, seryjne, prefabrykowane – jako rozwiązanie dla problemów mieszkaniowych.

Polska z liczbą około 70 stoisk należy do czołowych wystawców. Nie licząc gospodarzy byliśmy 4. krajem pod względem liczby wystawców, a także 4. pod względem odwiedzających gości w 2023 roku. W nadchodzącej edycji nasza obecność będzie równie widoczna, a największe ekspozycje zaprezentują nasze firmy z branży okien, podłóg, aluminium, a wśród nich m.in.: Barlinek, Drutex, Decora, Procular, Selena, Aluprof i wielu innych uznanych w Europie producentów. Stoiska przygotowane przez polskie firmy wyglądają profesjonalnie i przyciągają uwagę innowacyjnością. Około 25 polskich firm pokaże się na BAU po raz pierwszy, co z pewnością wzbogaci ofertę z naszego kraju.

Targi BAU to najważniejsza i długo oczekiwana impreza dla szeroko rozumianego przemysłu budowlanego. Na każdej kolejnej edycji liczba premier i nowości jest imponująca. Zachęcamy do zaplanowania wizyty w Monachium, by zobaczyć największą światową prezentację materiałów i technologii budowlanych.

Grzegorz Grabarczyk
Biuro Targów Monachijskich

Podlaska Konferencja Ciepłownicza została zapoczątkowana w 2013 r. przez Mirosława Truszkowskiego, ówczesnego przewodniczącego Koła PZITS przy Miejskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej w Białymstoku. Celem pierwszego spotkania było poszerzenie wiedzy technicznej w zakresie projektowania w dziedzinie ciepłownictwa.
Szczególny charakter tegorocznej, jubileuszowej konferencji podkreśliły wystąpienia zaproszonych gości: Marcina Moskwy, prezesa zarządu Enea Ciepło sp. z o.o., Mirosława Karolczuka, burmistrza Miasta Augustowa, Iwony Skoczko, prezes Oddziału PZITS w Białymstoku, Anny Bogdan, prezes zarządu głównego PZITS.
Część merytoryczną wydarzenia rozpoczęła prezentacja Artura Sofińskiego, prezesa zarządu MPEC „GIGA” w Augustowie. Przedstawiono doświadczenia z modernizacji ciepłowni, która polegała na budowie kotłowni bazującej na produkcji energii cieplnej ze spalania biomasy. Prezentację otwierającą przedstawiła Anna Pekar, kierownik Wydziału Finansowania Zagranicznego Departamentu Energetyki i Przemysłu NFOŚiGW. Wskazano aktualne możliwości finansowania inwestycji ciepłowniczych ze środków publicznych.
Wstępem do debaty było specjalne nagranie z wypowiedzią Bogusława Regulskiego, wiceprezesa zarządu Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie. Uczestnicy z zainteresowaniem przysłuchiwali się debacie z udziałem gości zaproszonych przez moderatora Michała Świąteckiego: Agnieszki Szypulskiej, dyrektor Wschodniego Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki, Anny Pekar z NFOŚiGW, Artura Sofińskiego, prezesa zarządu MPEC „GIGA” w Augustowie, Andrzeja Wiszniewskiego, prezesa zarządu Narodowej Agencji Poszanowania Energii S.A., Zenona Suchty, dyrektora Wydziału Dokumentacji, Inwestycji i Pomiarów w Enea Ciepło sp. z o.o., oraz Karola Ciepielewskiego, prezesa Zarządu Zakładu Energetyki Cieplnej sp. z o.o. w Wołominie. Debata odbyła się pod hasłem: „Wskaźniki czy wskazówki – czyli jak uniknąć ślepej uliczki dekarbonizacji ciepłownictwa”. Zastanawiano się, jak osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r. po akceptowalnych kosztach. Wysunięto wniosek, że sukces dekarbonizacji zależy od akceptacji społecznej. Konsumenci muszą być świadomi korzyści wynikających z przejścia na bardziej zrównoważone źródła ciepła (obniżenie kosztów ogrzewania w dłuższej perspektywie czy poprawa jakości powietrza). Konieczne są kampanie informacyjne i edukacyjne, które zwiększą świadomość ekologiczną oraz zachęcą do inwestowania w technologie niskoemisyjne.
Uczestnicy przez 2 dni mieli okazję wysłuchać wielu ciekawych prelekcji firm. Ostatnią, bardzo interesującą prezentację o poprawie efektywności energetycznej źródła poprzez wykorzystanie odzysku ciepła ze spalin oraz układu akumulacji ciepła wygłosił Paweł Jankowski z Enea Ciepło sp. z o.o. Po zamknięciu konferencji odbył się rejs statkiem po jeziorze Necko.
Patronatu honorowego konferencji udzielili: Urząd Regulacji Energetyki, Politechnika Białostocka, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Podlaska Izba Inżynierów Budownictwa, Narodowa Agencja Poszanowania Energii oraz Miasto Białystok. Partnerem wydarzenia była Enea Ciepło sp. z o.o. z Białegostoku, a rolę gospodarza przyjął MPEC „GIGA” Augustów.

Michał Świątecki

Sylwia Prabucka

Fot. Anna Sojko-Gil

Przeczytaj też:

27. Konferencja naukowo-techniczna w Ciechocinku

XXIII Forum Termomodernizacja

27. Konferencja naukowo-techniczna w Ciechocinku była poświęcona obszernej tematyce – istotnym elementom procesu inwestycyjnego, o których trzeba przypominać i pamiętać w czasie, gdy waloryzacja nie jest już przedmiotem dyskusji. Ta problematyka była prezentowana podczas ostatnich trzech edycji konferencji.
W 27. Konferencji naukowo-technicznej w Ciechocinku wzięła udział Agnieszka Olszewska, prezes Urzędu Zamówień Publicznych. Przedstawiła kierunki prac prowadzonych w urzędzie, wskazując też na konieczność analizy potrzeb rynku i bliższą współpracę z inżynierami. Gościliśmy też Jana Kuzawińskiego, prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, oraz Andrzeja Górnego, przedstawiciela Prokuratorii Generalnej RP, którzy chętnie odpowiadali na pytania i wątpliwości zgromadzonych uczestników.
Podczas dwóch dni obrad prelegenci poruszali w swoich wystąpieniach m.in. następujące zagadnienia: roszczenia wykonawców realizujących inwestycje budowlane – przedstawione przez prawników Marię Łabno i Andrzeja Sokołowskiego (Kancelaria JDP Drapała & Partners), jak skutecznie zarządzać zagrożeniami, czyli ryzyko pod kontrolą – mówił o tym mgr inż. Tomasz Maza, metodyka wyliczenia waloryzacji w przypadku zwłoki – przedstawiona przez mgr. inż. Wojciecha Waloszka i mgr. inż. Pawła Zejera, a także niezwykle cenne rekomendacje z wielu sporów budowlanych, w których brał udział autor tej prelekcji – mgr inż. Michał Skorupski.
Nie zabrakło też wiedzy związanej z poprawnym przygotowaniem kosztorysu inwestorskiego i ofertowego, przedstawionej z punktu widzenia dużego wykonawcy przez dyrektor Annę Jędrzejewską z firmy PORR oraz mgr inż. Balbinę Kacprzyk, eksperta i rzeczoznawcę SKB.

Z dużym zainteresowaniem spotkał się panel dyskusyjny z udziałem prawników, ekspertów i inżynierów. Mówiono o najlepszych sposobach rozwiązywania sporów (sąd, KIO, mediacje czy rozjemstwo), a także o waloryzacji – rekomendowanych klauzulach i sposobach wyliczania kwot waloryzacji.
W drugim dniu obrad o projektowaniu BIM mówiła mgr inż. Joanna Karczewska, na temat wyceny prac projektowych obszernie wypowiedział się Tomasz Domaradzki, wiceprezes ZOPI, a o kontroli kosztów na każdym etapie inwestycji z wykorzystaniem dostępnych cen i kosztów z wydawnictw SEKOCENBUD opowiedział z dużą szczegółowością mgr inż. Paweł Kaczmarski, członek Zespołu autorskiego SEKOCENBUD.
W podsumowaniu Mariola Gala-de Vacqueret, prezes zarządu SEKOCENBUD Sp. z o.o., sformułowała następujące wnioski:

• korzystnym rozwiązaniem sporów jest mediacja lub rozjemstwo,
• poprawne zapisy umowne są podstawą ograniczenia ryzyk w procesie inwestycyjnym,
• dzięki rekomendacji Prokuratorii Generalnej RP i Urzędu Zamówień Publicznych wszyscy uczestnicy rynku zaakceptowali systemowe rozwiązania związane z waloryzacją.

Mariola Gala-de Vacqueret
prezes zarządu SEKOCENBUD Sp. z o.o.

Fot. SEKOCENBUD Sp. z o.o.

Czytaj także:

I edycja Targów LiftExpo Poland zakończona

Kongres Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE

Przez 3 dni, od 1 do 3 października 2024 r., Targi LiftExpo Poland zgromadziły 50 wystawców z dziewięciu krajów i przyciągnęło ponad 1110 odwiedzających. Tuż po oficjalnym otwarciu goście mieli okazję zapoznać się z najnowszymi technologiami i rozwiązaniami branży dźwigowej. Wystawcy zaprezentowali zaawansowane modele wind, nowoczesne systemy sterowania, a także innowacyjne rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa i energooszczędności.

TARGI LIFTEXPO POLAND – NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA
Pierwszy dzień Targów LiftExpo Poland rozpoczął się od serii prelekcji poświęconych perspektywom rozwoju branży dźwigowej w Europie oraz znaczeniu polityki przemysłowej Unii Europejskiej dla tego sektora. Słuchacze mogli również dowiedzieć się więcej o standaryzacji oraz najnowszych zmianach regulacyjnych, które będą miały kluczowy wpływ na przyszłość branży.
Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się prezentacje globalnych liderów rynku, takich jak Schindler, KONE i OTIS. Firmy te zaprezentowały swoje najnowsze technologie, które zrewolucjonizują sposób, w jaki projektowane i eksploatowane są urządzenia transportu pionowego.
Podczas panelu dyskusyjnego „Winda, podnośnik, schodołaz” eksperci z firm Schindler, Global Lift i Fundacji Integracja poruszyli kluczowe zagadnienia dotyczące różnorodnych zastosowań urządzeń dźwigowych oraz modernizacji starych systemów. Dzień zakończyła interaktywna sesja „Zapytaj Eksperta”, podczas której uczestnicy mieli możliwość bezpośredniej konsultacji z liderami branży.

ATRAKCJE PODCZAS TARGÓW LIFTEXPO POLAND
W programie znalazły się liczne warsztaty, pokazy technologii oraz prelekcje dotyczące najnowszych trendów w branży dźwigowej i budowlanej. Szczególną uwagę należy zwrócić na „Wyspę Dostępności”, którą zaprezentowano drugiego i trzeciego dnia targów. To specjalna strefa, w której można było doświadczyć codziennych wyzwań, z jakimi mierzą się osoby z niepełnosprawnościami. Pozwoliło to zrozumieć, jak bariery w przestrzeni publicznej, problemy ze wzrokiem czy ograniczenia ruchowe wpływają na życie. Była to szansa na refleksję i dyskusję o budowaniu bardziej dostępnego oraz przyjaznego dla wszystkich środowiska.
Jednym z wyjątkowych wydarzeń, które odbyły się 3 października, była gra edukacyjna „Windą po wiedzę” skierowana do młodych osób zainteresowanych karierą w branży dźwigowej. Miała ona na celu inspirować i edukować przyszłych specjalistów w tej dynamicznie rozwijającej się dziedzinie.

KONKURSY
W czasie targów zorganizowano również dwa konkursy. Jeden z nich wyłaniał wygranych w związku ze zgłoszeniem innowacyjnego produktu, który polepsza działanie dźwigów osobowych. Zwycięzcy tego konkursu to: Omarlift s.r.l., Amtek oraz EON Jerzy Ejma. W drugim konkursie wyróżniono najciekawsze targowe stoiska. W tej kategorii jury przyznało nagrody firmom: Global Lift Polska sp. z o.o., Lift Components, Fermator oraz Orona.
Tegoroczna edycja okazała się ogromnym sukcesem. W związku z dużym zainteresowaniem Targami LiftExpo Poland organizator zaplanował już następną edycję tego wydarzenia w 2026 r. w EXPO XXI w Warszawie. Będzie to kolejna okazja do nawiązania wartościowych kontaktów biznesowych, wprowadzenia innowacyjnych produktów na rynek i wzmocnienia swojej marki w branży.

Fot. Lentewenc sp. z o.o.

Przeczytaj też:

Kongres Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE

XXIII Forum Termomodernizacja

PLGBC Green Building Summit to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych międzynarodowych wydarzeń dla wszystkich, którzy kształtują przyszłość zrównoważonego budownictwa, architektury oraz nieruchomości w Polsce. To tutaj uczestnicy dzielą się najlepszymi praktykami i inspiracjami, uczą się i doskonalą. Organizatorem jest Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC.
Tegoroczna edycja odbywała się w zrównoważonej i certyfikowanej przestrzeni Sound Garden Hotel w kompleksie Business Garden Warszawa oraz w trybie online. Przyciągnęła ponad 300 uczestników stacjonarnych. W programie znalazły się prelekcje, panele dyskusyjne, dynamiczne prezentacje case studies, a także ponownie speed networking, który cieszy się ogromną popularnością.
Pierwszy dzień PLGBC Green Building Summit tworzyły cztery sesje skupione wokół strategicznych obszarów:

• Rising to the Challenge: Climate Change Solutions,
• Reuse Revolution,
• Building Biodiversity,
• Exploring Health, Wellbeing and Life Satisfaction.

Wieczorem odbyło się wręczenie nagród PLGBC Green Building Awards 2024.
W ramach drugiego dnia konferencji – Free of Carbon Architecture przedstawiono platformę edukacyjno-obliczeniową, która pozwala na szacowanie śladu węglowego budynku w zakresie A1–A3 cyklu życia budynków. Aktywności te organizowano w nawiązaniu do międzynarodowego projektu FoCA.
Wydarzenie gościło blisko 50 prelegentów i prelegentek. Grono keynote speakerów tworzyli: Anita Cieślicka, Forum Energii, Kamil Domachowski, IFAgroup, Maciej Franta, Frantagroup Architects, Cristina Gamboa, World Green Building Council, Piotr Krzyżowski, himalaista, ratownik GOPR i prawnik, oraz Nadia Sahmi, Cogito Ergo Sum.
W ramach konferencji przygotowano także dodatkowe, angażujące aktywności, w tym: wirtualną wystawę – Grand Press Photo 2024, odsłonę online wystawy „Póki Pną Pnie”, przygotowaną przez Łódź Design Festival, polecajki książkowe Marcina Żebrowskiego z Urbcast.pl oraz muzyczną playlistę Anny Wojtkowiak z Grupy RMF FM.
Organizator przygotowuje Wirtualną Paczkę Uczestnika, w której poza prezentacjami i nagraniami znajdą się dedykowane materiały tematyczne.
Patronat honorowy nad PLGBC Green Building Summit 2024 objęli: Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej (IARP), Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP), Towarzystwo Urbanistów Polskich (TUP), World Green Building Council. Partnerem strategicznym był HOLCIM. Partnerzy wspierający to Aluprof, GEBERIT, Helvar, Horizone Studio, Strabag. Partnerzy: Assa Abloy, CBRE, Goldbeck Solar, JWA, midoripro, Panattoni, Prologis, Sieć badawcza ŁUKASIEWICZ – Warszawski Instytut Technologiczny, Steligence, Wicona Polska.
Organizacja wydarzenia oparta jest na zrównoważonych ideach, policzono i skompensowano ślad węglowy.
Więcej informacji o konferencji można znaleźć na: summit2024.plgbc.org.pl

Fot. Impact Production

Przeczytaj też:

X Podlaska Konferencja Ciepłownicza

XXIII Forum Termomodernizacja