Jakkolwiek panuje powszechne przekonanie, że nazwa zamierzenia budowlanego to odzwierciedlenie woli inwestora, a jej określenie leży wyłącznie w gestii projektanta, w praktyce zdarza się, że organy administracji architektoniczno-budowlanej podejmują działania zmierzające do „wymuszenia” jej zmiany. Czy słusznie? Jakie wytyczne w zakresie ustalania nazwy wynikają z obowiązujących przepisów?
W szeroko pojętym prawie budowlanym nie zdefiniowano pojęcia zamierzenia budowlanego, mimo że w obowiązujących aktach prawnych używane jest wielokrotnie. Prawodawca nie wskazał również, co powinna zawierać nazwa zamierzenia budowlanego, choć należy podać ją we wniosku o pozwolenie na budowę oraz zamieścić na stronach tytułowych każdego z elementów projektu budowlanego.
Zgodnie z art. 33 ust. 1 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane [1] (dalej: p.b.) pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. Wynika z tego, że nazwa zamierzenia budowlanego winna obejmować całą inwestycję. Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego [2] projekt zagospodarowania działki lub terenu (dalej: p.z.t.), projekt architektoniczno-budowlany (dalej: p.a.b.) oraz projekt techniczny (dalej: p.t.) zawierają stronę tytułową, na której zamieszcza się w szczególności informacje dotyczące zamierzenia budowlanego, w tym jego nazwę (§ 7 ust. 2 pkt 2 lit. a). Z formularza wniosku o pozwolenie na budowę (PB-1) ustalonego Rozporządzeniem Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 lutego 2021 r. w sprawie określenia wzoru formularza wniosku o pozwolenie na budowę [3] wynika, że nazwa zamierzenia budowlanego powinna w sposób ogólny określać to zamierzenie, np. Zespół budynków jednorodzinnych wraz z infrastrukturą. Z kolei wniosek składany przez portal eBudownictwo zawiera instrukcję o treści: „Nazwa powinna w sposób ogólny określać zamierzenie budowlane, np. Przebudowa pierwszej kondygnacji w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, Rozbudowa galerii handlowej o nazwie…, Budowa zespołu budynków jednorodzinnych wraz z infrastrukturą”.
Nie powinno być zatem żadnych wątpliwości odnośnie do tego, że nazwanie zamierzenia budowlanego zarówno Stacja bazowa telefonii komórkowej, jak i Budowa stacji bazowej telefonii komórkowej winno zostać uznane za wystarczające do nadania sprawie biegu. Oczywiście za prawidłowe należy uznać także określenia zawierające dodatkowe wskazanie numeru kodowego stacji czy wzmianki o infrastrukturze technicznej lub towarzyszącej. Nie są one jednak niezbędne. Podkreślić należy, iż nie jest celem nazwy zamierzenia odzwierciedlenie charakterystycznych parametrów inwestycji bądź jej części. O zakresie przedsięwzięcia oraz przyjętych rozwiązaniach projektowych danego zamierzenia budowlanego organ dowiaduje się z treści p.z.t. i p.a.b. podczas sprawdzania ich zgodności z prawem i kompletności (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 26 czerwca 2024 r., sygn. akt II SA/Kr 552/24 [4]: „(…) strona tytułowa służy do wskazania m.in. nazwy planowanego zamierzenia budowlanego – co zostało na stronie tytułowej projektu wskazane – a nie szczegółów zamierzenia, które w projekcie się znajdują.”).
>>> Inwestor się pospieszył – pozwolenie będzie nieważne?
>>> Dostęp do informacji publicznej w zakresie projektu budowlanego
>>> Przymiot strony w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę
Dodatkowe oczekiwania organów w tej kwestii są natomiast rozmaite. W szczególności operatorzy w ramach prowadzonego procesu inwestycyjnego zobowiązywani są do:
- uzupełnienia braków w nazwie zamierzenia budowlanego poprzez wyszczególnienie ilości i typu projektowanych anten;
- doprecyzowania pojęcia infrastruktury technicznej bądź infrastruktury towarzyszącej poprzez wskazanie, że przedmiotem zamierzenia budowlanego jest stacja bazowa telefonii komórkowej wraz z infrastrukturą energetyczną czy kanalizacją kablową;
- dostosowania nazwy inwestycji do określenia zamierzenia budowlanego, jakim posłużył się organ wydający decyzję ustalającą lokalizację inwestycji celu publicznego.
Wymagania te mają jeden wspólny mianownik, którym jest brak jakiejkolwiek podstawy prawnej do ich nakładania. Organy administracji architektoniczno-budowlanej domagają się poprawienia projektu budowlanego, powołując się na przepis art. 35 ust. 3 p.b., podczas gdy z tej regulacji jasno wynika, że nałożenie obowiązku usunięcia wskazanych nieprawidłowości, z określeniem terminu ich usunięcia, może dotyczyć wyłącznie nieprawidłowości w zakresie określonym w ust. 1 art. 35 p.b. Próżno tu doszukiwać się podstaw do zobowiązania inwestora do poprawienia nazwy zamierzenia budowlanego, skoro w polskim porządku prawnym nie ma takiego przepisu, który zawierałby jednoznaczną i konkretną normę ustalającą sposób nadawania nazwy danemu zamierzeniu. Zakres weryfikacji p.z.t. oraz p.a.b. nie obejmuje sprawdzenia nazwy zamierzenia budowlanego. Wszelkie tego rodzaju żądania organów należy uznać za bezzasadne, a brak ich wypełnienia nie może stanowić samodzielnej podstawy do wydania decyzji odmawiającej udzielenia pozwolenia na budowę. W ocenie autorki aktywności organów w kontekście nazwy zamierzenia budowlanego można by zasadnie oczekiwać jedynie wówczas, gdyby w treści wniosku w ogóle nie wskazano nazwy zamierzenia budowlanego albo też gdyby podano nazwę całkowicie abstrahującą od przedłożonego do zatwierdzenia projektu budowlanego (np. w treści wniosku w pozycji: nazwa zamierzenia budowlanego wskazano by: Zespół budynków mieszkalnych, a załączono projekt zatytułowany: Stacja bazowa telefonii komórkowej). Natomiast właściwym trybem do wyeliminowania tego rodzaju nieprawidłowości winno być wezwanie do usunięcia braków formalnych podania (art. 64 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego [5]), nie zaś przepisy p.b.
>>> Stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę
>>> Braki formalne i merytoryczne wniosku o pozwolenie na budowę
>>> Zmiana pozwolenia na budowę – kiedy i jak złożyć wniosek
Wobec faktu, iż w trybie art. 35 ust. 1 p.b. organ sprawdza zgodność p.z.t. oraz p.a.b. z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, zaś w myśl przepisu art. 55 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [6] (dalej: u.p.z.p.) decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego wiąże organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę, mogą pojawić się głosy sprzeciwu wobec postawionej tezy o braku zasadności żądania zachowania spójności pomiędzy nomenklaturą przyjętą w decyzji lokalizacyjnej a nazwą zamierzenia budowlanego przyjętą w dokumentacji projektowej. Trzeba więc zauważyć, że nazwa inwestycji nie jest elementem składowym decyzji lokalizacyjnej. Nie można utożsamiać pojęcia rodzaju inwestycji z art. 54 ust. 1 pkt 1 u.p.z.p. z pojęciem nazwy zamierzenia budowlanego. Związanie organu wydającego pozwolenie na budowę decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oznacza, że organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie może kształtować warunków zabudowy i zagospodarowania terenu odmiennie od tych, które zostały określone w tej decyzji. Związanie dotyczy tych warunków decyzji, które określają parametry planowanego obiektu, a także warunków i zasad, które powinna spełniać inwestycja.
Podsumowując: czego zatem może oczekiwać organ w kontekście omawianej nazwy? Po pierwsze, by w ogóle była. Po drugie, aby była adekwatna, co oznacza, że winna określać w sposób ogólny zamierzenie budowlane. Nie może ona abstrahować od przedmiotu inwestycji, natomiast nie musi obejmować jej elementów charakterystycznych czy części składowych. Po trzecie, należy zachować spójność w jej określeniu w p.z.t., p.a.b. i p.t. Na tym zakres ewentualnej ingerencji organu winien się kończyć.
Jagoda Gilewicz-Rachowska
radca prawny, partner w DGR Kancelaria Radców Prawnych Dobrowolski, Gilewicz-Rachowska sp.p.
Literatura
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego(t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1679 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 lutego 2021 r. w sprawie określenia wzoru formularza wniosku o pozwolenie na budowę (Dz.U. z 2021 r. poz. 410).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 26 czerwca 2024 r., sygn. akt II SA/Kr 552/24.
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 572 ze zm.).
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.).