Wieże telekomunikacyjne w pasie drogowym

Operatorzy sieci komórkowych realizujący infrastrukturę sieciową napotykają na utrudnienia w budowie wież telekomunikacyjnych w pasie drogowym wynikające z odmownych decyzji administracyjnych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz innych zarządców dróg. Instytut Badawczy Dróg i Mostów przeanalizował przepisy regulujące kwestię warunków lokalizacji wież telekomunikacyjnych w pasie drogowym i jego sąsiedztwie. Celem analizy było zebranie obowiązujących przepisów oraz standardów, wskazanie odpowiedniego procesu, a w konsekwencji usprawnienie go i umożliwienie realizacji celu publicznego, jakim jest budowa stacji bazowych. Przeprowadzona kwerenda objęła:

• ustawę z 16 kwietnia 2004 o wyrobach budowlanych,
• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 305 z 9 marca 2011,
• ustawę z 21 marca 1985 o drogach publicznych,
• ustawę z 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
• wybrane przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Fot. Stock.adobe/Leonid

Z analizy IBDiM wynika, że znaczną część decyzji odmownych wydawano w sposób niewłaściwy. Przyjęte przez GDDKiA zasady lokalizacji wież na gruntach należących do Skarbu Państwa będących w zarządzie GDDKiA nie są zgodne z obowiązującymi przepisami m.in. w zakresie uzgadniania decyzji administracyjnej dotyczącej obiektów budowlanych, w tym przypadku wież telekomunikacyjnych. W ocenie instytutu organ administracyjny przed podjęciem decyzji w sprawie uzgodnienia lokalizacji powinien każdorazowo badać wszelkie uwarunkowania prawne i wynikające z nich ewentualne ograniczenia w możliwości posadowienia wieży zgodnie z projektem inwestora oraz uwzględniać limity odległości wynikające z ustawy o drogach publicznych. W dotychczasowej praktyce brak jest takiego podejścia, a decyzje w tym zakresie podejmowane są w dużej mierze w sposób automatyczny. Na gruncie obowiązującego prawa brak jest podstaw do arbitralnej odmowy uzgodnienia decyzji w sprawie lokalizacji wieży zaplanowanej do posadowienia w odległości czyniącej zadość wymogom zawartym w art. 43 ust. 1 ustawy o drogach publicznych. W szczególności zarządca drogi nie może odmówić uzgodnienia lokalizacji obiektu, powołując się w uzasadnieniu na wewnętrzne wytyczne lub praktyki, co dotyczy wszystkich zarządców, w tym GDDKiA. W przypadku lokalizacji wież każdorazowo należy brać pod uwagę stan faktyczny, uwarunkowania konkretnego przypadku i ich wpływ na realne, a nie hipotetyczne pogorszenie warunków bezpieczeństwa ruchu drogowego. W praktyce takie hipotetyczne zagrożenie jest często przyczyną negatywnych orzeczeń zarządców dróg.

Negatywne decyzje zarządców dróg publicznych wydane bez należytego badania uwarunkowań prawnych możliwości usytuowania wieży w pasie drogowym w istotny sposób naruszają zarówno interes strony wnioskującej, jak i interes społeczny.

>>> Stacje bazowe telefonii komórkowej bez kwalifikacji środowiskowej

>>> Pozwolenie na budowę dla wolno stojącego, przenośnego masztu antenowego

>>> Przenośne, wolno stojące maszty antenowe. REALIZACJA

>>> Kwalifikacje środowiskowe instalacji radiokomunikacyjnych

>>> Stacja bazowa telefonii komórkowej a ład przestrzenny

Wieże telekomunikacyjne w pasie drogowym. Badanie podłoża

Z ekspertyzy IBDiM wynika, że co do zasady konstrukcje należy sytuować w miejscach, gdzie występują proste warunki gruntowe, ale dopuszcza się również budowę w warunkach gruntowych złożonych. W wyjątkowych sytuacjach budowa możliwa jest również na terenach szkód górniczych, kopalń oraz w innych warunkach szczególnych, obejmujących m.in. obszary:

• powierzchniowych ruchów masowych ziemi,
• procesów i zjawisk krasowych,
• procesów i zjawisk tektonicznych,
• gruntów zwietrzelinowych, skał i masywów skalnych,
• gruntów podatnych na deformacje filtracyjne, rozmakanie oraz uplastycznienie, w tym gruntów lessowych i wydmowych.

Przy prostych uwarunkowaniach należy określić geotechniczne warunki posadowienia obejmujące opinię geotechniczną, dokumentację badań podłoża gruntowego oraz projekt geotechniczny. Dokumentacja badań podłoża musi zawierać opis metodyki badań polowych i laboratoryjnych, wyniki oraz interpretację badań, model geologiczny jak i zestawienie wyprowadzonych wartości geotechnicznych dla każdej warstwy gruntu.

Złożone warunki geologiczne wymagają dodatkowej dokumentacji geologiczno-inżynierskiej zgodnie z przepisami Prawa geologicznego i górniczego oraz rozporządzenia dotyczącego ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. W tym celu niezbędne jest opracowanie projektu robót geologicznych według rozporządzenia Ministra Środowiska z 20 grudnia 2011 r. W przypadku wież na terenach występowania niekorzystnych zjawisk geologicznych przed rozpoczęciem projektowania należy wykonać dokumentację geologiczno-inżynierską oraz dodatkowe badania geofizyczne i geotechniczne celem określenia przyszłych możliwych deformacji podłoża i wskaźników deformacji terenu, które będą podstawą do opracowania na etapie projektu technicznego ekspertyzy konstrukcyjno-geotechnicznej oraz wprowadzenia wymogu stosowania automatycznego monitoringu pochylenia wieży.

Wieże telekomunikacyjne w pasie drogowym. Założenia ogólne

Standardowe wieże telekomunikacyjne osiągają zazwyczaj wysokość 50–60 m. Decydujący wpływ na wytężenie elementów konstrukcji mają obciążenia poziome. Wieże poddawane są również obciążeniom pionowym pochodzącym z ciężaru własnego oraz wagi wyposażenia. Stosuje się dwa typy wież: kratownicowe i pełne z rur stalowych. Klasę niezawodności konstrukcji ocenia się w skali trzystopniowej. Przyjęto, że w przypadku wież budowanych w sąsiedztwie dróg autostradowych stosuje się konstrukcje klasy trzeciej, zapewniającej najwyższy stopień bezpieczeństwa. Takie konstrukcje są wykonywane od lat i nie odnotowano sytuacji, w której uległyby istotnej awarii.

Poniżej zestawiono wytyczne projektowania fundamentów wież:

1. Posadowienie wież powinno spełniać wymagania norm PN-EN 1997-1 Eurokod 7 oraz PN-EN 1997-2.

2. Posadowienie powinno spełniać warunki stanów granicznych nośności. Zgodnie z PN-EN 1997-1 należy sprawdzić stany graniczne nośności fundamentów co najmniej: STR – zniszczenia konstrukcji, GEO – zniszczenia podłoża. Przy sprawdzaniu stanów granicznych nośności podłoża trzeba stosować podejście obliczeniowe 3 dla stateczności ogólnej i podejście obliczeniowe 2 dla pozostałych przypadków zgodnie z Załącznikiem krajowym NA zawartym w PN-EN 1997 1:2008/Ap2:2010.

3. Posadowienie powinno spełniać warunki stanów granicznych użytkowalności: osiadania, przechylenia, przemieszczeń poziomych, uniesienia.

4. Dla określenia stanów granicznych nośności oraz użytkowalności niezbędne są badania podłoża, które powinny zapewnić rozpoznanie gruntów w podłożu i bezpośrednim otoczeniu obiektu wywierającym wpływ na jego zachowanie.

5. Rodzaj posadowienia wież telekomunikacyjnych należy dostosować do warunków geotechnicznych i wymagań konstrukcyjnych, przyjmując:

a) posadowienie bezpośrednie na gruncie rodzimym, na podłożu wzmocnionym;

b) posadowienie głębokie na mikropalach lub innych palach o niedużej średnicy.

6. Posadowienie bezpośrednie na gruncie rodzimym należy stosować w prostych warunkach gruntowych, w podłożu z gruntów gruboziarnistych co najmniej w stanie średnio zagęszczonym i o uziarnieniu odpowiadającym co najmniej piaskom Dopuszcza się stosowanie posadowienia w gruntach drobnoziarnistych co najmniej w stanie twardoplastycznym, za wyjątkiem pyłów. Nazwy wymienionych gruntów są zgodne z klasyfikacją według PN-EN ISO 14688-1.

7. W celu wzmocnienia podłoża można wykonywać m.in. wymiany warstwy podłoża słabego na nasyp budowlany z gruntu gruboziarnistego lub drobnoziarnistego, stabilizowanego spoiwem.

8. Do posadowienia głębokiego można wykorzystywać m.in.:

a) pale wiercone, według PN-EN 1536,

b) mikropale, według PN-EN 14199

Budowa wież telekomunikacyjnych na gruntach będących w zarządzie GDDKiA, a także innych zarządców dróg publicznych, jest możliwa i jest to zgodne z obowiązującym prawem.

Mirosław Stando sekretarz generalny Stowarzyszenie Inżynierów Telekomunikacji

>>> Kwalifikacje środowiskowe wg prawa europejskiego w odniesieniu do instalacji radiokomunikacyjnych wytwarzających pole elektromagnetyczne

>>> Refarming – nieunikniona zmiana

Sprawdź: Produkty budowlane