Użytkowanie obiektu budowlanego. PRZEPISY

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane (Pb) do użytkowania obiektu budowlanego, na którego budowę wymagana jest decyzja o pozwoleniu na budowę albo zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 i 2, można przystąpić po zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji lub w przypadkach określonych w art. 55 – po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

Fot. stock.adobe/Bruce Shippee

Ta sama ustawa nie zawiera jednocześnie definicji „użytkowanie obiektu budowlanego”. W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że użytkowanie obiektu budowlanego należy rozpatrywać, w znaczeniu języka powszechnego, jako używanie rzeczy lub korzystanie z niej. Przez pojęcie przystąpienia do użytkowania należy rozumieć wystąpienie określonego stanu faktycznego, polegającego na rozpoczęciu korzystania z obiektu lub jego części. Dla przyjęcia faktu przystąpienia do użytkowania wystarczające jest bowiem nawet krótkotrwałe przystąpienie do użytkowania. Słusznie się uznaje, że przystąpienie do użytkowania jest działaniem jednorazowym. Przystąpić do użytkowania można tylko raz, późniejszy stan faktyczny w zakresie użytkowania należy ocenić już jako trwające użytkowanie.

Zobacz:

• Projekt budowlany w 2021 roku – przepisy
• Istotne odstąpienia od projektu budowlanego
• Czym jest projekt budowlany?
• Kontrola budowy według Prawa budowlanego

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny o przystąpieniu do użytkowania budynku mieszkalnego nie świadczy składowanie w nim elementów wyposażenia, połączone nawet z nocowaniem w tym budynku w celu pilnowania tego wyposażenia czy też w celu nadzorowania miejsca budowy. W takiej sytuacji można mówić o ewentualnym przygotowaniu obiektu do użytkowania, co nie zostało objęte przez ustawodawcę sankcją w postaci nałożenia kary z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Jednakże w przypadku użytkowania obiektów przemysłowych i potrzeby dokonania rozruchu technologicznego należy zaznaczyć, że konieczność jego przeprowadzenia przed rozpoczęciem faktycznego użytkowania obiektu budowlanego nie zwalnia inwestora z obowiązku uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

W zakresie wymierzania kar z tytułu nielegalnego przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego nowelizacja Prawa budowlanego, która weszła w życie 19 września 2020 r., przyniosła prawdziwą rewolucję. Do tej pory stwierdzenie przez nadzór budowlany przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego, bez dopełnienia odpowiednich procedur, łączyło się z jednorazowym wymierzeniem kary pieniężnej. Obecnie procedura ukarania jest dużo bardziej sformalizowana i pozwala na wielokrotne nakładanie kar na osobę, na której ciąży obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie lub dokonania zgłoszenia. Dla dalszych rozważań dotyczących procedury wymierzenia kary pieniężnej, o której mowa, konieczne jest ustalenie adresata obowiązku zapłaty tej kary. Do czasu wejścia nowelizacji można było zauważyć, że orzecznictwo sądów administracyjnych nie jest jednolite i przedstawia dwie koncepcje adresata kary z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Pierwsza z nich stała na stanowisku, że bez względu na to, kto przystąpił do użytkowania, adresatem tym jest zawsze inwestor. Taki wniosek płynął z literalnego brzmienia przepisów, gdyż ustawa wprost nakładała właśnie na inwestora obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Jednakże coraz częściej zdarzały się sytuacje, gdy do użytkowania obiektu budowlanego dochodziło wbrew woli inwestora. W takim przypadku mieliśmy do czynienia z drugą koncepcją adresata kary z tytułu nielegalnego użytkowania. Inwestor miał możliwość uwolnić się od odpowiedzialności przy jednoczesnym wykazaniu, że sprzeciwiał się samowolnemu przystąpieniu do użytkowania, a nawet podjął działania, aby do takiego użytkowania nie doszło. Obecnie znowelizowane przepisy ustawy przewidują nałożenie kary na inwestora lub właściciela obiektu budowlanego.

mgr Aleksandra Bednorz

Polecamy: Produkty budowlane