Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie. ZMIANA przepisów

Ustawa, która weszła w życie 13.05.2021 r., ma na celu dostosowanie przepisów krajowych do przepisów Unii Europejskiej w zakresie zapewnienia zainteresowanej społeczności dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach związanych ze środowiskiem. Innymi słowy chodzi o zapewnienie stronom postępowania oraz organizacjom ekologicznym szerszych uprawnień w procesie inwestycyjnym dotyczącym przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Zakresem zmian objęto zarówno przepisy regulujące wydawanie decyzji środowiskowych, jak i przepisy dotyczące decyzji inwestycyjnych, do których wymagane jest uzyskanie decyzji środowiskowej, tj. pozwolenia na budowę, pozwolenia wodnoprawne czy zezwolenia na realizację inwestycji drogowej.

Fot. stock.adobe/Olga Korowacka

Najważniejsze rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2021 r. poz. 247) to:

• wprowadzenie obowiązku udostępniania treści decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz treści decyzji inwestycyjnych na stronach Biuletynu Informacji Publicznej;
• wprowadzenie możliwości złożenia wniosku o wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji środowiskowej przez organ odwoławczy oraz możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie organu odwoławczego w tej sprawie, a w następnej kolejności prawo do wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na rozstrzygnięcie w tym przedmiocie;
• wprowadzenie szczególnej podstawy do wystąpienia przed sądem z wnioskiem o wstrzymanie wykonania decyzji środowiskowej, który powinien być rozpatrzony przez sąd w terminie 30 dni;
• wprowadzenie 3-miesięcznego terminu rozpoznania przez wojewódzki sąd administracyjny skargi na decyzję środowiskową w przypadku wydania postanowienia o wstrzymaniu wykonania tej decyzji.

Sprawdź też:

Prawne aspekty projektowania zjazdów z dróg publicznych

Decyzja legalizacyjna. PRZEPISY

Dziennik budowy po nowelizacji Prawa budowlanego

Samowola budowlana – zmiany po nowelizacji Prawa budowlanego

Produkty budowlane

Komentowana ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane

(Dz.U. z 2020 r. poz. 1333, ze zm.), dotyczące wydawania decyzji dla inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, poprzedzonych decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa. Mowa tu o: decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu, decyzji o zatwierdzeniu projektu architektoniczno-budowlanego, decyzji o legalizacji, a także decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych.

• Po pierwsze, organ będzie miał obowiązek podania po publicznej wiadomości informacji o wydaniu takich decyzji oraz udostępnienia ich treści na okres 14 dni w Biuletynie Informacji Publicznej. Zainteresowani będą mieli także możliwość zapoznania się z dokumentacją sprawy.
• Po drugie, strony postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowych oraz organizacje ekologiczne (także w przypadku gdy nie brały udziału w postępowaniu prowadzonym przez organ pierwszej instancji) będą miały prawo do wnoszenia odwołań od takich decyzji. Przy czym organizacja ekologiczna musi spełniać warunek prowadzenia działalności statutowej w zakresie ochrony środowiska lub ochrony przyrody przez minimum 12 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania w sprawie zezwolenia na inwestycję. Organizacje ekologiczne lub strony, o których mowa wyżej, będą też uprawnione do złożenia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o zezwoleniu na tego rodzaju inwestycję, a sąd, na ich wniosek, może wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości albo w części zaskarżonej decyzji, jeżeli stwierdzi, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Złożone przez te podmioty środki zaskarżenia muszą wskazywać, w jakim zakresie zezwolenie na inwestycję jest niezgodne z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach lub nie uwzględnia jej postanowień.
• Po trzecie, w przypadku zamierzenia budowlanego poprzedzonego decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, wprowadzono wymóg dołączenia przez inwestora do wniosku o pozwolenie na budowę (a także pozostałych ww. decyzji) załącznika graficznego określającego przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz przewidywany obszar, na który będzie oddziaływać to przedsięwzięcie. Dokument ten ma umożliwić organom potwierdzenie, że wnoszący odwołanie posiadał status strony na etapie wydawania decyzji środowiskowej.
• Po czwarte, organ będzie musiał zawiesić postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na inwestycję w przypadku wstrzymania wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przez sąd administracyjny.

Ustawa nowelizująca wprowadza także zmiany w wielu innych ustawach inwestycyjnych, m.in. ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne. Zmiany te polegają przede wszystkim na wprowadzeniu stosownych odesłań do znowelizowanych przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Natomiast w przypadku tzw. specustaw złagodzone zostały dotychczasowe ograniczenia dla sądu administracyjnego w zakresie możliwości uchylenia zezwolenia na inwestycję, a także ograniczenia w zakresie stwierdzania nieważności takiego zezwolenia, przy czym zniesienie ograniczeń dotyczy przypadku niezgodności zezwolenia na inwestycję z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach.

Opracowała Aneta Malan-Wijata