Pierwsza fabryka płyt warstwowych w Polsce została otworzona ponad 50 lat temu. Dziś szacuje się, że nawet do 90% hal produkcyjnych i magazynowych budowanych jest z pomocą tej technologii. Niestety powszechne jest mylne przeświadczenie, że ten sposób pokrycia ścian oraz dachu jest całkowicie bezobsługowy. W praktyce jednak konieczna jest regularna konserwacja powierzchni hal i ocena ich stanu technicznego. W jaki sposób przeprowadzić taką kontrolę i jak często ją wykonywać?
Fot. 1. Ściana hali wykonana z płyt warstwowych Paneltech
Kiedy przeprowadzać kontrolę stanu technicznego obudowy z płyty warstwowej?
Na początku warto zaznaczyć, że kontrola stanu technicznego zewnętrznej powłoki budynku wynika wprost z przepisów prawnych. Zgodnie z art. 62 Prawa budowlanego konieczne jest przeprowadzenie kontroli okresowych budynku:
- co najmniej raz w roku w celu sprawdzenia stanu technicznego elementów budynków, które są narażone na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących w czasie użytkowania obiektu budowlanego;
- co najmniej raz na pięć lat w celu sprawdzenia stanu technicznego oraz przydatności do użytkowania, a także estetyki obiektów budowlanych.
Pierwszy punkt nie dotyczy jedynie domów jednorodzinnych, zagrodowych i letniskowych.
Częstsze kontrole techniczne budynków przemysłowych przekładają się na lepszą ochronę płyt warstwowych, a tym samym zwiększają ich bezawaryjność i żywotność. Z tego powodu zaleca się dokonywanie co najmniej dwóch kontroli w roku. Ma to odbicie także w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1999 r. Dotyczy ono budynków o powierzchni zabudowy powyżej 2000 m², czy obiektów z dachami o powierzchni powyżej 1000 m².
Zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem kontrola okresowa powinna być wykonywana do 31 maja (po sezonie zimowym) oraz do 30 listopada (przed sezonem zimowym). Jednak dodatkowe kontrole stanu hali przemysłowej należy dokonać także po wystąpieniu naturalnych żywiołów w postaci bardzo ulewnego deszczu, silnych wichur czy dużych opadów śniegu.
>>> Forma zatrudnienia osób, które mogą wykonywać kontrole stanu technicznego obiektu budowlanego
>>> Budynki z płyt warstwowych – okresowe kontrole stanu technicznego
>>> Kontrole 5-letnie budynku – termin i zakres
Na co zwrócić uwagę w czasie kontroli płyt warstwowych?
W czasie kontroli technicznej płyt warstwowych należy sprawdzić ich stan techniczny, aby jak najwcześniej zabezpieczyć różnego rodzaju uszkodzenia. Warto zwrócić szczególną uwagę na:
- Stan powłoki organicznej płyt warstwowych. Częstym źródłem uszkodzeń oraz ognisk rdzy są opiłki. Rysa mogła powstać także wskutek upadku ciężkiej gałęzi lub innego przedmiotu. Jeśli powłoka ochronna płyty warstwowej jest uszkodzona, konieczna będzie naprawa takiego miejsca.
- Stan połączeń poszczególnych płyt. Czy nie pojawiły się na nich ślady rdzy lub inne uszkodzenia? Można także sprawdzić, czy łączniki i blachowkręty się nie poluzowały.
- Stan obróbki blacharskiej. Wszelkie czynności wykończeniowe wiążą się z ryzykiem niewidocznego początkowo uszkodzenia powłoki ochronnej. Dlatego też należy dokładnie przyjrzeć się miejscom wykonania obróbek blacharskich na dachach z płyt warstwowych.
- Koryta dachowe. Prawidłowo działający system odwodnieniowy dachu zapewnia odpowiednie warunki jego funkcjonowania. W przypadku zatkanych rur spustowych lub zbiorczych może dojść do utrzymywania się wody na płytach, co negatywnie wpływa na ich żywotność.
- Stolarkę otworową. Na ewentualne uszkodzenia w czasie montażu i użytkowania narażone są także płyty elewacyjne sąsiadujące z różnymi elementami wstawionymi w ściany lub dach.
Producent płyt warstwowych gwarantuje ich bezawaryjność jedynie w przypadku zachowania organicznej warstwy ochronnej. Oznacza to, że powierzchnia budynku musi być prawidłowo konserwowana i eksploatowana. Oprócz okresowych kontroli stanu technicznego wiąże się to także z koniecznością czyszczenia powierzchni z zabrudzeń.
Czym czyścić płyty warstwowe?
Fot. 2. Konserwacja dachowych płyt warstwowych
Powierzchnie płyt warstwowych na budynkach i halach powinny być czyszczone w celu usunięcia gromadzącego się śniegu oraz zanieczyszczeń powierzchni. Mogą one powodować uszkodzenia powłoki ochronnej. Przykładem mogą być ptasie odchody posiadające kwaśny odczyn pH, co przyczynia się do chemicznego uszkadzania powierzchni malarskiej. Jednak wystarczy stosować się do kilku prostych zasad, by utrzymać płyty izolacyjne w doskonałym stanie:
- Na początku warto po prostu spłukać całą powierzchnię dachu oraz ścian. Pozwoli to usunąć luźną część zabrudzeń oraz przygotować płyty warstwowe do dalszego czyszczenia.
- Nie używać w czasie mycia silnych detergentów. Najlepsze będą środki czyszczące o pH mieszczącym się w zakresie od 4 do 9.
- Pomocna w czyszczeniu jest myjka ciśnieniowa. Charakterystyka jej pracy powinna być zbliżona do modułowych myjni bezdotykowych dla samochodów. Maksymalne ciśnienie w czasie mycia nie powinno przekraczać 30 bar.
- Unikać wlewania wody w połączenia między płytami warstwowymi. Może się ona bowiem przedostać do materiału izolacyjnego wewnątrz płyty.
- Nie stosować narzędzi o ostrych powierzchniach czyszczących. Wszelkie uszkodzenia powłoki ochronnej spowodują szybsze zużycie się płyt oraz wymagać będą generalnej naprawy (nałożenia nowej powłoki malarskiej).
Regularne i częste czyszczenie powierzchni warstwowych płyt izolacyjnych w halach przemysłowych pozwala na znaczne przedłużenie ich żywotności.
W jaki sposób konserwować i przeprowadzać drobne naprawy powłok płyt warstwowych?
Fot. 3. Powłoki ochronne płyt warstwowych Paneltech
Okładzina płyty warstwowej składa się z kilku istotnych warstw:
- organicznej powłoki na stronie licowej,
- powłoki gruntującej,
- warstwy ochronnej cynku,
- rdzenia stalowego,
- warstwy ochronnej cynku od strony materiału izolacyjnego,
- spodniej powłoki ochronnej organicznej.
Każda z warstw odgrywa znaczną rolę w ochronie płyty warstwowej przed czynnikami zewnętrznymi. W czasie kontroli najważniejsze jest sprawdzenie ciągłości organicznej powłoki malarskiej. W przypadku uszkodzenia, konieczna jest jej regeneracja. Wykonuje się ją w formie typowych technik malarskich. Uszkodzony fragment należy najpierw dokładnie oczyścić. Kluczowe jest usunięcie wszystkich śladów korozji – mogą one bowiem stanowić źródło kolejnych uszkodzeń w przyszłości.
Następnie należy nałożyć powłoki ochronne zgodnie z zaleceniami producenta. Warto zaznaczyć, że istnieje kilka typów powłok:
- SP25 to powłoka poliestrowa do uniwersalnego zastosowania zarówno wewnątrz budynków, jak i powierzchni zewnętrznych narażonych na oddziaływanie czynników atmosferycznych i środowiskowych.
- PU, czyli powłoki poliuretanowe, które doskonale znoszą szczególnie agresywne i wymagające warunki pracy, w szczególności promieniowanie UV.
- FARM przeznaczona jest do hal rolnych i inwentarskich. Przystosowana jest do przetrzymywania żywego inwentarza i drobiu, co wiąże się z agresywnym środowiskiem pracy.
- FOOD SAFE posiada odpowiednie certyfikaty potrzebne przy kontakcie z żywnością. Jest też łatwo zmywalna.
Powłoki specjalne stosowane są do obiektów o charakterystycznym środowisku pracy, gdzie wymagane są szczególne, nietypowe właściwości powłok ochronnych.
Przed przystąpieniem do naprawy trzeba upewnić się, jaka warstwa ochronna została zastosowana na płytach warstwowych. W czasie obowiązywania gwarancji każdą naprawę należy najpierw skonsultować z wykonawcą dachu.
Przed nakładaniem powłok, powierzchnię płyty warstwowej trzeba odpylić, odtłuścić oraz oczyścić. Na końcu miejsce naprawy można zamalować farbą, a w przypadku niewielkich powierzchni – także lakierem do napraw. Po zakończeniu prac może się okazać, że odnowiony fragment będzie miał inny odcień niż reszta dachu. Wynika to z naturalnych procesów starzeniowych i wpływu promieniowania UV.
Jak przeprowadzić generalną konserwację powłok płyt warstwowych?
Fot. 4. Okładzina ściennej płyty warstwowej Paneltech
Płyta warstwowa z rdzeniem termoizolacyjnym w dwustronnej okładzinie z blachy powlekanej organicznie może zmieniać stopniowo swój wygląd w czasie eksploatacji. Wynika to z ekspozycji powierzchni płyty na czynniki atmosferyczne. W szczególności promieniowanie słoneczne (w tym promienie UV) mogą mieć istotne znaczenie na wygląd powłoki malarskiej płyt dachowych. Szybkość zmian wyglądu zależna jest także od agresywności środowiska miejskiego, wiejskiego lub przemysłowego.
Płyty warstwowe są zabezpieczone antykorozyjnie, jednak konieczne są okresowe kontrole stanu technicznego, a także prawidłowa konserwacja całej powierzchni. Zalecane jest regularne czyszczenie płyt warstwowych. W przypadku zauważenia problemów z powłoką ochronną konieczne jest przeprowadzenie generalnej konserwacji płyt warstwowych. W tym celu należy dokładnie je oczyścić i znaleźć wszystkie uszkodzenia warstwy ochronnej.
Na początku trzeba wszystkie płyty warstwowe dokładnie oczyścić z łuszczącej się farby i substancji, które zmniejszają przyczepność nowej farby (smary, zanieczyszczenia, pył czy rdza). W tym celu najlepiej wykorzystać druciane szczotki oraz papier ścierny. Kolejnym etapem jest wyszlifowanie całej odnawianej powierzchni. Jeżeli nie jest uszkodzona warstwa ochronna cynku, idealnie gładkie płyty warstwowe należy dokładnie umyć za pomocą myjki ciśnieniowej. Do odtłuszczenia powierzchni nie warto używać zwykłych detergentów, ale przeznaczonych do tego celu specjalistycznych preparatów. Na tak przygotowaną powierzchnię można nałożyć farbę. Na tym etapie czas ma szczególne znaczenie, ponieważ cały dach lub ściany trzeba pokryć nową warstwą malarską w stosunkowo krótkim czasie. W ten sposób znacznie wydłuża się żywotność pokrycia hali przemysłowej, a jednocześnie zapobiega się powstaniu poważnych uszkodzeń ściennej, a zwłaszcza dachowej płyty warstwowej (przerwania rdzenia stalowego z powodu rdzy i namoknięcia warstwy izolacyjnej).
Przy okazji generalnej renowacji powierzchni dachu z płyt warstwowych można skorzystać ze specjalistycznych powłok termoizolacyjnych odbijających promienie słoneczne i redukujących nagrzewanie się dachu. Jeśli powodem uszkodzenia powłoki płyt warstwowych od strony wewnętrznej była para wodna i wilgoć, należy rozważyć zastosowanie renowacyjnych farb antykondensacyjnych do blach powlekanych organicznie.
Podsumowanie
Prawidłowa pielęgnacja i konserwacja ścian i dachów z płyt warstwowych umożliwia długotrwałe użytkowanie obiektów. Odpowiednia pielęgnacja pozwala w pełni zachować warunki gwarancyjne producenta płyty. Wszelkie uszkodzenia oryginalnej powłoki wynikające z zaniechania lub nieodpowiedniej pielęgnacji są równoznaczne z utratą gwarancji. Przystępując do generalnych napraw i nanoszenia nowej powłoki, należy zadbać o użycie odpowiednich lakierów oraz wykonanie usługi przez profesjonalną firmę, która zapewni nam odpowiednią gwarancję na roboty naprawcze.
Jeśli szukasz więcej informacji, zapraszamy do kontaktu >>> www.izbudujemy.pl/firmy/181/PANELTECH
Materiał promocyjny firmy Paneltech