Wybierając materiał na posadzkę w łazience, nie jesteśmy skazani wyłącznie na płytki ceramiczne.
Rozwiązanie konstrukcyjne przegród pomieszczeń narażonych na oddziaływanie wody/wilgoci powinno uwzględniać wszystkie czynniki oddziałujące na przegrody (obciążenia stałe, zmienne, termiczne, wilgoć). Konieczne jest zatem:
- zapewnienie przeniesienia obciążeń oddziałujących na konstrukcję;
- zabezpieczenie przed wnikaniem wody/ wilgoci w warstwy konstrukcji (podłoga, ściana) i w pomieszczenie poniżej;
- zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania;
- utrzymanie komfortu cieplnego we wnętrzu pomieszczenia;
- zapewnienie odpowiedniej izolacyjności akustycznej.
Uszczelnienie zespolone (podpłytkowe) to standardowa izolacja wodochronna pomieszczeń narażonych na obciążenie wilgocią/wodą. Praktyka pokazuje, że zatrzymanie wilgoci na poziomie spodu płytki (z wyjątkiem specjalnych rozwiązań) to najlepszy sposób na zapobieżenie wnikaniu wody w element/konstrukcję i związanym z tym procesom destrukcyjnym.
Do wykonania uszczelnienia zespolonego z materiałów bezspoinowych stosuje się najczęściej trzy typy materiałów:
- elastyczne szlamy (mikrozaprawy) uszczelniające,
- dyspersyjne polimerowe masy uszczelniające (folie w płynie),
- elastyczne chemoodporne reaktywne powłoki uszczelniające.
Znacznie rzadziej, przynajmniej w Polsce, stosuje się materiały rolowe – specjalne maty uszczelniające. Występują zwykle w dwóch wariantach, ich częścią wspólną jest obsadzenie na zaprawę klejącą.
Posadzka w łazience – popularne formaty płytek, dekoracyjne żywice
Możliwe są jednak inne sposoby wodoszczelnego i dekoracyjnego wykończenia. Dlatego posadzki w pomieszczeniach mokrych należą do ciekawszych pod względem wyglądu elementów wykończeniowych. Wprawdzie do lamusa nie odchodzą płytki, ale standardowe o wymiarach 20 x 20 cm czy 30 x 30 cm stosuje się coraz rzadziej. Częściej są to płytki o dużym formacie (80 x 80 cm do 100 x 100 cm), płytki typu deska (szerokość 20-30 cm i długość od 100 do 200 cm) czy wręcz płyty wielkoformatowe (o powierzchni powyżej 2 m2). Na drugiej stronie bieguna znajdują się płytki o wymiarach rzędu kilku centymetrów. Format płytek bywa ze sobą łączony, zwłaszcza gdy ogrzewanie podłogowe wykonuje się tylko na części posadzki, np. przed brodzikiem.
Coraz większą popularność zdobywają dekoracyjne posadzki żywiczne. Tu przyczyną jest przede wszystkim niemal nieograniczona możliwość aranżacji, także z nadaniem wyglądu 3D.
Uzupełnieniem są bezbarierowe kabiny prysznicowe (brodzik jest wpuszczany w warstwy podłogi), oparte na odpływach liniowych, coraz częściej ukrytych w ścianie. Z technicznego punktu widzenia nie jest problemem nietypowy kształt (płyta brodzika może być zintegrowana wpustem lub dać się przycinać).
Zobacz również:
Posadzki żywiczne i ceramiczne w łazienkach
Projektowanie zabezpieczeń wodochronnych pomieszczeń wilgotnych i mokrych
Wymagania stawiane instalacji elektrycznej w pomieszczeniach kąpielowych
Posadzka w łazience z ogrzewaniem podłogowym
Takie rozwiązania, jakkolwiek wizualnie ciekawe (choć można z tym dyskutować), wymagają bardzo starannego zaplanowania prac. Tym bardziej że poszczególne sposoby wykonywania posadzki można ze sobą łączyć. Do tego często dochodzi ogrzewanie podłogowe. Także w tym przypadku możliwych jest kilka wariantów. Nie chodzi tylko o ogrzewanie wodne/elektryczne i zróżnicowanie stref oraz związane z tym kwestie estetyczne (przykładowo układ dylatacji przy okładzinie ułożonej w karo), lecz także o łączenie ze sobą posadzek żywicznych i ceramicznych czy z kamieni naturalnych..
Dlatego projektowania posadzki nie można ograniczać do doboru materiałów na wykładzinę [1-5], [11]. Obecność ogrzewania podłogowego oznacza konieczność spełnienia dodatkowych wymogów techniczno-technologicznych. W większości przypadków nie analizuje się zjawisk zachodzących w warstwach podłogi, wykonawca ogranicza się do sprawdzenia równości i ewentualnie wilgotności podłoża (i to nie zawsze) oraz doboru kleju i zaprawy spoinującej.
Polecamy:
Elektryczne ogrzewanie podłogowe
Montaż brodzika w łazience krok po kroku
Jak ocenić odporność posadzki na poślizg?
Posadzki żywiczne w muzeach i galeriach sztuki na 3 różne sposoby
Czy pralka może stać obok prysznica?
Niezależnie od tego, czy ogrzewanie podłogowe realizowane jest przez wykonanie jastrychu grzewczego czy przez zastosowanie maty grzewczej zatopionej w kleju, przystępując do projektowania/wykonywania podłogi grzewczej, trzeba zaplanować rodzaj materiału na posadzkę. Musi to być materiał o jak największym współczynniku przewodzenia ciepła λ, dlatego najczęściej stosuje się płytki ceramiczne lub kamień naturalny. Współczynnik λ dla płytek wynosi zazwyczaj 1,1-1,3 W/mK, dla kamieni naturalnych od 1,1 do nawet 3,5 W/mK. Przy wyborze innych materiałów można kierować się wartościami oporu przewodzenia ciepła RλB, który wg [4] dla posadzki i bezpośrednio znajdującego się pod nim podłoża nie powinien przekraczać 0,15 m2K/W. Pozwala to na dobór optymalnej posadzki i uzyskanie wysokiej efektywności późniejszej pracy ogrzewania podłogowego. Im wyższa wartość RλB, tym wyższa musi być temperatura czynnika grzewczego. Dla płytek czy kamieni naturalnych jest to wielkość rzędu 0,00570,012 m2K/W (dla porównania dla wykładzin dywanowych RλB waha się od 0,07 do 0,17 m2K/W).
Istotnym etapem prac jest prawidłowe rozmieszczenie i wykonanie dylatacji. Pozwalają one przede wszystkim na kompensację odkształceń skurczowych oraz termicznych. Projektuje się je, uwzględniając obciążenia działające na posadzkę, obecność ogrzewania podłogowego, powierzchnię, kształt i konstrukcję podłogi. Ułożenie rur lub mat grzewczych musi być skoordynowane z układem dylatacji.
O ile dylatacje konstrukcyjne, brzegowe i montażowe są przenoszone z podłoża na posadzkę w sposób intuicyjny i bezsprzeczny, o tyle z bezpośrednim przeniesieniem dylatacji strefowych na wykładzinę ceramiczną mogą się wiązać pewne problemy natury estetycznej (np. przez płytki układane w karo). A dylatacje te pełnią bardzo ważną funkcję zarówno przy obecności ogrzewania podłogowego, jak i przy różnym od prostokąta bądź nieregularnym kształcie jastrychu. Tym bardziej że można rozróżnić tu dwa przypadki: pierwszy, gdy ogrzewanie podłogowe występuje nie pod całą powierzchnią jastrychu, i drugi, gdy ogrzewanie podłogowe występuje pod całą powierzchnią jastrychu. W pierwszym przypadku podział na strefy ogrzewane i nieogrzewane jest niezależny od kształtu pomieszczenia, strefy te muszą być rozdzielone dylatacjami. Dylatacje tego typu wykonuje się ponadto w przypadku znacznych różnic w temperaturze czynnika grzewczego lub rodzaju ogrzewania podłogowego (elektryczne, wodne). Oddylatować od siebie należy także pola z niezależnie regulowanym ogrzewaniem. Dylatacje strefowe powinny być wykonane w przejściach komunikacyjnych (progi drzwiowe), zwłaszcza w miejscach łączenia się wylewek w pomieszczeniach o różnych wymiarach, na styku podłóg o różnej grubości i/lub konstrukcji. Umiejscowienie maty grzewczej w podłodze bezpośrednio przed wejściem do kabiny natryskowej wymusza oddylatowanie tej części posadzki.
W dalszej części artykułu:
- Posadzka w łazience wykonana z żywicy
- Właściwości żywic epoksydowych i poliuretanowych
- Prawidłowe wykonanie posadzki z żywicy
mgr inż. Maciej Rokiel |
Literatura
1. Beläge auf Zement- und Calziumsulfatestrich Keramische Fliesen und Platten, Naturwerkstein und Betonwerkstein auf zement- und calciumsulfatgebundenen Estrichen im Wohnungsbau oder bei ähnlicher Nutzung, ZDB , 2019.
2. A bdichtungen im Verbund. Hinweise für die Ausführung von Abdichtungen im Verbund mit Bekleidungen und Belägen aus Fliesen und Platten für den Innenbereich, ZDB , 2019.
3. Großformate, ZDB 2019.
4. Einsatz von Bodenbelägen auf Flächenheizungen und -Kühlungen – Anforderungen und Hinweise, Richtlinie Nr. 9, Bundesverband Flächenheizungen und Flächenkühlungen e.V., 2010.
5. Fliesen kompakt. Kennziffern, Regeln, Richtwerte, Rudolf Mueller Verlag, 2018.