Radykalne ograniczenie negatywnego oddziaływania ciepłowni na środowisko naturalne to cel godny naśladowania.
Zaledwie kilkanaście sekund potrzebowała specjalizująca się w rozbiórkach i wyburzeniach obiektów budowlanych firma Major z Gliwic, aby położyć znany olsztynianom 120-metrowy biało-czerwony emitor, wzniesiony pod koniec lat 70. XX w. Zapowiadana wraz z modernizacją ciepłowni Kortowo rozbiórka miała miejsce na początku wiosny. Dziś w Olsztynie przy ul. Słonecznej pracuje już nowy, nieco niższy (70 m), ale dużo nowocześniejszy komin.
Cel, pal! 27 marca 2021 r. widowiskowe wyburzenie komina. Tak stary biało-czerwony emitor MPEC-u zniknął z krajobrazu Olsztyna
Wyburzenie starego komina odbyło się metodą strzałową, co pozwoliło na szybkie i bezpieczne położenie komina.
W tym celu użyliśmy 25 kg dynamitu, rozmieszczonego w 400 otworach o średnicy 3 cm każdy, nawierconych w strukturze obiektu w siedmiu rzędach na wysokości około 2 m – opisuje Krzysztof Dymek z firmy zajmującej się wyburzeniem.
Dzięki takiemu działaniu wykruszono beton ściany nośnej podstawy komina i położono go precyzyjnie na przygotowanym placu, na którym usypano wcześniej dwa wały amortyzujące uderzenie padającego emitora.
Czytaj też:
Obowiązki kierownika budowy przy pracach rozbiórkowych i wyburzeniowych
Wykorzystanie materiałów wybuchowych w pracach wyburzeniowych – ładunki kumulacyjne
Metody prowadzenia pomiarów i ocen oddziaływania robót wyburzeniowych na otoczenie
Zagrożenia dla obiektów budowlanych zlokalizowanych w sąsiedztwie robót wyburzeniowych
Decyzja o wyburzeniu komina zapadła na podstawie wykonanej w 2016 r. ekspertyzy kominiarskiej, która wskazała, że wykładzina ceramiczna komina ma obniżoną szczelność i następuje przyspieszona migracja produktów spalin i wilgoci do wnętrza jego przekroju. Trzon komina wykazał lokalnie zdegradowane miejsca powodujące jego osłabianie. Wyniki badań laboratoryjnych betonu oraz występujące zjawiska powierzchniowe ujawnione podczas inwentaryzacji trzonu wskazały, że komin jest już wyeksploatowany i w ciągu najbliższych kilku lat powinien zostać wyłączony z eksploatacji i zastąpiony nowym.
Ponieważ wyburzenie komina polegało na jego położeniu, wyznaczona została strefa bezpieczeństwa o promieniu 150 m od osi komina – wyjaśnia kwestie bezpieczeństwa Jerzy Druciak, nadzorujący modernizację ciepłowni.
Komin osłonięto elementami żelbetowymi, zabezpieczając w ten sposób usytuowane w pobliżu instalacje i obiekty przed uszkodzeniem przez odłamki. Poza strefą zagrożenia wyznaczono miejsce zbiórki dla pracowników ruchu ciepłowni i budowy miejskiej ciepłowni Kortowo. Wybrano taki czas wyburzania, kiedy nie jeżdżą pociągi przebiegającą w pobliżu linią kolejową, uzgodniono to z olsztyńskim Zakładem Linii Kolejowych PKP. O terminie i czasie wyburzania poinformowano straż pożarną, policję i straż miejską. Wyburzanie zaplanowano na sobotę, kiedy na terenie zakładu przebywa niewielu pracowników. Od 6 rano 27 marca na teren zakładu mogły wjechać jedynie wyznaczone pojazdy budowy. W tym czasie założone zostały ładunki wybuchowe, które dostarczono nad ranem. Na granicy strefy bezpieczeństwa rozstawiono posterunki wyposażone w radiotelefony. O godz. 11.45 wycofano wszystkich pracowników ze strefy zagrożenia. Wyznaczeni kierownicy złożyli meldunki o wycofaniu swoich pracowników. Odebrano informację od sąsiednich posterunków PKP, że w ciągu 30 minut na linię nie wjedzie żaden pociąg. Następnie po dwóch sygnałach syreną (długi i krótki w odstępie kilku minut) nastąpiło odliczanie od dziesięciu do zera i odpalenie ładunków.
Wyburzenie komina jest częścią projektu modernizacji ciepłowni Kortowo – informuje Konrad Nowak, prezes zarządu olsztyńskiego Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (MPEC). To kolejne z poważnych przedsięwzięć podejmowanych przez miejską spółkę ciepłowniczą. W 2020 r. zakończyliśmy budowę nowej ciepłowni opalanej biomasą Kortowo BIO. Nasz partner prywatny rozpoczął budowę instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych z kotłownią szczytową, a my przeszliśmy do kolejnego etapu modernizacji ciepłowni węglowej. W ten sposób dostosowujemy nasze źródło do nowych uwarunkowań środowiskowych, realizując tym samym misję naszej firmy, która zakłada radykalne ograniczenie negatywnego oddziaływania ciepłowni na środowisko naturalne.
Modernizacja ciepłowni węglowej stała się konieczna ze względu na to, że z początkiem 2023 r. wejdą w życie zaostrzone wymogi dotyczące emisji przemysłowych określonych w tzw. dyrektywie IED ‒ uzupełnia Jarosław Kosin, dyrektor ds. technicznych MPEC.
Sama modernizacja ciepłowni polega przede wszystkim na budowie instalacji redukujących emisję tlenków azotu i oczyszczających spaliny z pyłów i tlenków siarki. Uzyskamy możliwość ograniczenia ilości zanieczyszczeń w emitowanych do atmosfery spalinach – da to w porównaniu z obecnym stanem mniej o około 50% tlenków azotu, o 80% pyłu i o 70% tlenków siaki. W efekcie realizacji projektu nastąpi znaczące zmniejszenie emisji związanej z wytwarzaniem ciepła na potrzeby Olsztyna.
Zobacz też:
Spektakularne wyburzenia Tree – wrocławski szkieletor
BHP na budowie. Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem
Chłodnie kominowe – metody wyburzania
Warto jeszcze na koniec sięgnąć krótko do historii olsztyńskiego komina. Komin żelbetowy z wykładziną ceramiczną został wybudowany w 1979 r. i przez ponad 40 lat odprowadzał spaliny z sześciu kotłów WR-25. Emitor odprowadzał do atmosfery produkty spalania węgla kamiennego z biomasą. Autorem projektu komina było Biuro Projektów i Dostaw Pieców Tunelowych z Krakowa. Wysokość: 120 m, średnica zewnętrzna u podstawy: 7,80 m, średnica wewnętrzna wylotu: 2,80 m, dodatkowe wyposażenie: drabiny włazowe zewnętrzne, instalacja świateł przeszkodowych, instalacja piorunochronna, czopuch (wlot), pomosty zewnętrzne. Zgodnie z dokumentacją projektową komin został wykonany metodą deskowań ślizgowych. Fundament stanowiła kołowa, żelbetowa płyta o średnicy 25 m i wysokości 2 m. Trzon został wykonany jako żelbetowy o przekroju kołowym, zbieżnym do szczytu komina. Średnica zewnętrzna w poziomie podstawy wynosiła 7,80 m, natomiast na poziomie +117,50 m ‒ 4,30 m. W dolnej części trzonu znajdował się jeden otwór wlotowy kanału spalin o wymiarach 1,68 x 6,50 m. Zwieńczenie komina stanowiła poszerzona korona przewodu, którą przykrywają ułożone na zakład płyty żeliwne.
Wyburzenie komina jest częścią projektu zakładającego realizację głównego celu programu priorytetowego „Wsparcie przedsięwzięć w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej gospodarki. Część 1. E-kumulator – ekologiczny akumulator dla przemysłu”, dofinansowanego pożyczką ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Barbara Klem
Fot. Jarosław Skórski (archiwum MPEC Olsztyn)
Sprawdź też:
