Systemy dachów zielonych

Dachy zielone firmy Bauder

Budownictwo ekologiczne stanowi trend, a dachy zielone zakładane są jako środek wyrównawczy. Uzupełniają one układ warstw dachowych o ekologiczny aspekt i wnoszą istotny wkład w jego długotrwałość.

Zielone dachy magazynują wodę w sposób naturalny, wiążą pył i niewiele się nagrzewają w ekstremalnych temperaturach. Chronią one jeszcze lepiej hydroizolację dachową przed obciążeniami środowiskowymi niż balast w postaci żwiru i wydłużają jej przewidywaną żywotność. Przez zredukowanie opłat za uszczelnienie powierzchni, w wielu gminach, w których opłaty za odprowadzenie ścieków są rozdzielone, można zaoszczędzić pieniądze. Wraz z rosnącą tendencją dachy zielone są wymagane w planach zabudowy lub przynajmniej uznawane za środki kompensujące. Dla natury powstają wartościowe przestrzenie życiowe.

Dachy zielone zwiększają wartość budynków poprzez:

• magazynowanie wody opadowej i opóźnienie jej odpływu;
• zredukowanie opłat za uszczelnienie powierzchni w gminach z rozdzieloną opłatą za odprowadzenie
  ścieków;
• polepszenie ochrony cieplnej i akustycznej;
• ochronę hydroizolacji dachowej przed ekstremalnymi temperaturami, promieniowaniem UV, uszkodzeniami mechanicznymi, a także przedłużenie jej przewidywanej żywotności;
• polepszenie mikroklimatu poprzez wiązanie pyłów, wyrównanie temperatury, regulację wilgotności powietrza;
• tworzenie ekologicznych, wartościowych zastępczych przestrzeni życiowych dla roślin i zwierząt;
• polepszenie wyglądu;
• zwiększenie funkcji użytkowych powierzchni dachowych.

Do zalet dachów zielonych nie należy tylko ekologiczność oraz estetyka. Ich pozytywny wpływ na odpływ wód opadowych i temperaturę jest znaczny i zapewnia oszczędność pieniędzy.

Retencja wody
Wyraźnie ponad połowa opadów jest magazynowana w układzie warstw dachu zielonego i odparowuje na powierzchni substratu i zazielenienia. Odpływ nadmiaru wody jest znacznie opóźniony i odparowany. W porównaniu do tego dach żwirowy nie ma żadnego wartego wymienienia wpływu na odpływ. Opady są odprowadzane prawie bez opóźnienia.

Rozkład temperatur
Nawet na powierzchni podłoża wzrost temperatury w porównaniu do żwiru jest niewielki. Jeszcze większe różnice występują na dolnej krawędzi substratu, ewentualnie żwiru. Dach zielony nagrzewa się wolniej i zdecydowanie nie tak silnie.

Dachy zielone firmy Bauder – wskazówki dotyczące planowania

Dachy zielone stawiają specjalne wymagania budynkom i konstrukcjom dachowym. Niniejszy przegląd zawiera wybór tematów, które należy uwzględnić podczas planowania.

Statyka
Kluczowym kryterium dla zazielenienia jest nośność konstrukcji dachowej. Układy zazielenienia ekstensywnego firmy Bauder są wykonalne z ciężarem powierzchniowym od około 70 kg/m² w stanie nasycenia wodą. W przypadku zazielenienia intensywnego powinno się zaplanować przynajmniej 300 kg/m² ciężaru powierzchniowego, łącznie z uwzględnionymi obciążeniami komunikacyjnymi.

Odporność na przerastanie korzeni
Bauder oferuje szerokie spektrum pokryć w postaci membran oraz pap bitumicznych z funkcją odporności na przerastanie korzeni. Jedno z pokryć stanowi elastomerobitumiczna papa zgrzewalna BauderSMARAGD stanowiąca połączenie wysokowartościowej wierzchniej warstwy hydroizolacji oraz warstwy odpornej na przerastanie korzeni.

Odwodnienie dachu
Retencja wody i opóźnienie odpływu wody z dachu zielonego są deklarowane na podstawie współczynnika odpływu w zależności od grubości warstwy. Dzięki temu odpowiednio zwiększa się powierzchnia dachowa podłączona do wpustu dachowego. Wpusty dachowe muszą być dostępne w celu kontroli i konserwacji. Dotyczy to także wpustów dachowych na powierzchni pokrycia. Przy lekkich konstrukcjach dachowych należy szczególnie przestrzegać wymagań odwodnienia awaryjnego.

Nachylenie dachu
Idealne nachylenie dachu wynosi 1–5°. Zazielenienie intensywne może być wykonywane bezproblemowo na konstrukcjach dachowych pozbawionych spadku, zazielenienie ekstensywne musi zostać specjalnie zaplanowane. Przy nachyleniach dachu powyżej 5° powinno się zastosować system zazielenienia powierzchni stromych. Rozwiązanie firmy Bauder może być stosowane przy nachyleniach dachu do 25°.

Użytkowanie dachu
Wielofunkcyjnie użytkowane powierzchnie dachowe stanowią już niemal regułę. Czy będą to panele fotowoltaiczne, tarasy dachowe lub techniczne systemy dla budynków, wraz z użytkowaniem wzrastają wymogi dotyczące planowania. Wczesne uzgodnienie wszystkich zastosowań dachu jest bardzo wskazane.

Warunki miejscowe
Zazielenienie ekstensywne kocha słońce. Silnie zacienione powierzchnie są problematyczne. Dzięki szerokiemu spektrum roślin zazielenienie intensywne lepiej dopasowuje się do różnych warunków.

Siły ssące wiatru
Zazielenienie dachów może przejąć funkcję balastu dla ułożonych luzem hydroizolacji dachowych. Bezpieczeństwo położenia układu dachu zielonego, przez który przeniknęły korzenie jest bardzo wysokie. W obszarach niepokrytych zielenią może występować rozwiewanie, które można poprawiać z reguły w ramach pielęgnacji bez wielkich nakładów.

Pielęgnacja
Zazielenienie intensywne wymaga wysokiego nakładu pielęgnacji. Zazielenienie ekstensywne jest łatwe w pielęgnacji, ale także wymaga trochę opieki. Należy brać pod uwagę wymogi dotyczące bezpieczeństwa pracy, np. zabezpieczenia przed upadkiem poprzez zastosowanie odpowiednich asekurantów.

Powierzchnie komunikacyjne
Przy zastosowaniu wytrzymałych na ściskanie elementów drenażowych istnieje możliwość łatwego połączenia powierzchni komunikacyjnych dla pieszych wraz z zazielenieniem dachu. Znacząco wyższe wymagania dotyczące układu warstw, całkowitej konstrukcji dachowej i samej budowli stawiane są przez przejezdne powierzchnie komunikacyjne. Wymagane jest wtedy wykonanie szczegółowego planu.

Wysokości połączeń
Należy uwzględniać wymagania wytycznych dla dachów płaskich. Wysokością odniesienia dla dachów zielonych jest górna krawędź substratu, ewentualnie warstwy żwiru lub wykończenia z płyt. Przejścia wolne od barier muszą zostać zaplanowane oddzielnie.

Dachy zielone firmy Bauder. Zazielenienie ekstensywne

Celem zazielenienia ekstensywnego jest stworzenie naturalnej roślinności z niewielkim ciężarem powierzchniowym i minimalnym nakładem pielęgnacji. Jako rośliny znajdują tu często zastosowanie różne rodzaje rozchodników. W uzupełnieniu można zastosować odporne na suszę zioła, które wraz z rozchodnikami stworzą zbiorowisko roślinne.

Jako wytyczną dla układu warstw zazielenia ekstensywnego ustanowiono wielowarstwowe konstrukcje wraz z rozdzieleniem funkcji wegetacyjnych, filtracyjnych i drenażowych. Zadania warstwy wegetacyjnej przejmuje mineralny substrat z niewielkim udziałem substancji organicznych. Substrat musi potrafić magazynować wodę i substancje odżywcze, a także zapewnić roślinom wystarczającą przestrzeń korzeniową do dyspozycji. Woda, która nie zostanie pobrana przez rośliny, powinna zostać pewnie odprowadzona. W tym celu montuje się warstwę drenażową, składającą się z połączenia warstwy magazynującej wodę oraz warstwy drenażowej. Pomiędzy substratem i warstwą drenażową znajduje się włóknina filtracyjna zatrzymująca drobne cząstki pochodzące z substratu, zapewniając długotrwałe funkcje drenażowe.

Ciężary powierzchniowe układu warstw są określane głównie przez substrat. Każdy cm grubości warstwy substratów dostępnych na rynku oznacza ciężar około 10 do 13 kg/m² w stanie nasycenia wodą. Dla zazielenienia w postaci rozchodników zalecana grubość warstwy substratu wynosi przynajmniej 6 cm. Łącznie z warstwą wegetacyjną, filtracyjną i drenażową ciężary powierzchniowe wynoszą od około 70 do 100 kg/m². Ciężary zazielenienia w postaci rozchodników i ziół z przynajmniej 8 cm przestrzeni na korzenie zaczynają się od około 90 do 130 kg/m². W systemie lekkiego zazielenienia dla konstrukcji dachowych z niewielką nośnością, całkowity ciężar wynosi poniżej 70 kg/m². Wtedy jednak roślinność ma do dyspozycji ograniczoną ilość przestrzeni na korzenie.

Zazielenienie ekstensywne nie wymaga dużych nakładów pielęgnacji, jednak nie jest całkowicie bezobsługowe. Regularne usuwanie niepożądanych roślin oraz nawożenie w razie konieczności, stanowią najważniejsze środki pielęgnacji. Podlewanie przynajmniej przy tradycyjnym zazielenieniu ekstensywnym nie jest konieczne. Tylko przy nowych zasadzeniach w okresach suszy może być wymagane podlewanie awaryjne. Do momentu, gdy po jednym lub dwóch okresach wegetacji nie rozwinie się pożądana roślinność zakrywając całą powierzchnię, wymagany jest większy nakład pielęgnacji. Później wystarczające będą dwa zabiegi pielęgnacyjne w roku, w najlepszym przypadku wczesną wiosną i jesienią.

Dachy zielone firmy Bauder. Zazielenienie intensywne

Zazielenienie intensywne oferuje wielorakie możliwości projektowe, a przy odpowiednim wykonaniu może być użytkowane jak ogród na dachu. Możliwe jest ukształtowanie zieleni w postaci trawnika, jak również sadzenie drzew.

Przy prawidłowym zwymiarowaniu warstwy nośnej wegetacji, wystarczającego nawodnienia oraz zaopatrzenia w substancje odżywcze, warunki dla rozwoju roślin na dachu są prawie takie same jak na normalnym gruncie. Należy zwrócić uwagę na np. stabilność roślin drzewiastych lub możliwe negatywne oddziaływanie na budynek np. wpływ światła odbitego od fasad.

Planowanie zazielenienia intensywnego, a w szczególności doboru odpowiednich roślin dla danego obiektu wymaga fachowej wiedzy. W celu prawidłowego zwymiarowania warstwy nośnej wegetacji można zastosować prosty wzór „wysokość rośliny/10= grubość warstwy substratu. Trawy i rośliny płożące potrzebują przynajmniej 20 cm substratu. Mimo wysokich zdolności gromadzenia wody w substracie, obszary zazielenienia intensywnego, a przede wszystkim trawy w okresie suszy muszą być regularnie nawadniane. Tak, jak w każdym domowym ogrodzie istnieje bezpośrednia zależność pomiędzy stanem roślinności i pielęgnacją. Na podstawie szerokiego zakresu systemów zazielenienia intensywnego poleca się ustalenie zakresu pielęgnacji dla danego obiektu.

Nakład pielęgnacji jest wyraźnie wyższy niż przy zazielenieniu ekstensywnym. Dla orientacji można uwzględnić porównywalne założenia ogrodowe.

Więcej informacji: https://www.bauder.pl/pl/gruendach.html

BAUDER