Podczas realizacji inwestycji trzeba pamiętać o wielu zasadach bhp, do których należy się zastosować, aby prace przebiegały bezpiecznie i nie stwarzały zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi.
Podstawowym dokumentem regulującym kwestie bezpieczeństwa przy budowie i eksploatacji sieci gazowych jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie i eksploatacji sieci gazowych oraz uruchamianiu instalacji gazowych gazu ziemnego [1]. W dokumencie tym zostały przedstawione wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy:
- wykonywaniu prac gazoniebezpiecznych i niebezpiecznych przy budowie oraz eksploatacji sieci gazowych;
- budowie, przebudowie, remontach i eksploatacji sieci gazowych gazu ziemnego;
- uruchamianiu instalacji gazu ziemnego w obiektach budowlanych oraz montażu i demontażu gazomierzy.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do prac wykonywanych przy:
- przemysłowych i doświadczalnych instalacjach gazowych,
- instalacjach skroplonego gazu ziemnego (LNG),
- sieciach gazowych w zakładach górniczych w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego.
Fot. © Leszek Kobusinski – stock.adobe.com
>>> Budowa sieci gazowych – przepisy i uwarunkowania
>>> Bezwykopowa budowa przyłączy do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej
>>> Instalacja gazowa w budynku – przepisy
Jednym z ważniejszych zagadnień dotyczących bezpieczeństwa pracy przy sieciach gazowych jest określenie terminu „atmosfery wybuchowej”. Atmosfera wybuchowa to mieszanina substancji palnych w postaci gazu, pary, pyłu lub włókien z powietrzem w warunkach atmosferycznych, w której po zapaleniu spalanie rozprzestrzenia się na całą niespaloną mieszaninę. Innymi ważnymi terminami są „prace gazoniebezpieczne” i „prace niebezpieczne”. Prace gazoniebezpieczne to prace szczególnie niebezpieczne w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, wykonywane na urządzeniach, instalacjach oraz sieciach gazowych, napełnionych lub napełnianych gazem ziemnym oraz opróżnianych z gazu ziemnego, podczas których może dojść do wypływu gazu ziemnego powodującego zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego, wybuchu lub pożaru. Natomiast prace niebezpieczne to inne prace szczególnie niebezpieczne w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów prawa budowlanego, przy wykonywaniu których istnieje duże zagrożenie wypadkiem. Obiekty technologiczne, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa, należy w sposób widoczny oznakować znakiem:
- ostrzegawczym informującym o możliwości wystąpienia atmosfery wybuchowej;
- zakazu wstępu osób nieupoważnionych;
- zakazu używania otwartego ognia i palenia tytoniu;
- zakazu używania urządzeń powodujących iskrzenie, w tym również telefonów komórkowych;
- wskazującym na rodzaj strefy zagrożenia wybuchem.
Na rys. 1 przedstawiono przykładowy znak ostrzegawczy informujący o możliwości wystąpienia atmosfery wybuchowej.
Rys. 1. Przykładowy znak ostrzegawczy informujący o możliwości wystąpienia atmosfery wybuchowej. Rys. 2. Podział prac gazoniebezpiecznych. Rys. 1. źródło: www.znakowo.pl, rys. 2. opracowanie autora
Na tablicach informacyjnych, którymi są oznakowane obiekty technologiczne, należy umieścić co najmniej następujące dane:
- nazwę, adres i numer telefonu użytkownika obiektu;
- numer telefonu alarmowego pogotowia gazowego;
- numer telefonu Centrum Powiadamiania Ratunkowego;
- numer telefonu alarmowego Państwowej Straży Pożarnej;
- numer telefonu alarmowego pogotowia ratunkowego.
W dalszej części artykułu:
- Sieci gazowe – zasady organizacji prac gazoniebezpiecznych i niebezpiecznych.
- Kontrola stanu technicznego gazociągów.
Cały artykuł dostępny jest w numerze 7/8/2023 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
prof. dr hab. inż. Krzysztof Jan Chmielowski
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Katedra Inżynierii Gazowniczej; Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie, Instytut Politechniczny
Literatura
1. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie i eksploatacji sieci gazowych oraz uruchomienia instalacji gazowych gazu ziemnego (Dz.U. z 2010 r. nr 2 poz. 6).
2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r. poz. 640).
3. www.znakowo.pl (dostęp: 16.05.2023 r.).
4. www.psgaz.pl (dostęp: 16.05.2023 r.).
