Niezależnie od przyjętej koncepcji uszczelnienia (układ drenażowy czy z uszczelnieniem zespolonym) rozwiązanie konstrukcyjne balkonu powinno uwzględniać wszystkie czynniki oddziałujące na połać – obciążenia stałe, zmienne, termiczne, wilgoć.
Projektowanie balkonu musi być poprzedzone precyzyjnym określeniem funkcji, jaką konstrukcja ta ma pełnić w przyszłości, analizą jego schematu konstrukcyjnego, określeniem obciążeń i czynników destrukcyjnych. Dopiero na tej podstawie możliwe jest przyjęcie poprawnych technicznie rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych, czyli systemowych izolacji przeciwwilgociowych, izolacji termicznych (jeżeli są niezbędne), urządzeń odwadniających czy systemowych rozwiązań materiałowych ochrony strukturalnej i powierzchniowej. Drugim równie ważnym warunkiem prawidłowego zaprojektowania konstrukcji jest wykonawstwo zgodne ze sztuką budowlaną.
Fot. stock.adobe/Grand Warszawski
Balkon może być zaprojektowany jako wspornikowy: płyta lub ustrój belkowo-płytowy, a także jako podwieszany i oparty na konstrukcji dostawianej (słupach lub ścianach).
Rozwiązanie konstrukcyjne balkonu powinno uwzględniać wszystkie czynniki oddziałujące na połać (obciążenia stałe, zmienne, termiczne, wilgoć). Konieczne jest:
- zapewnienie przeniesienia obciążeń działających na konstrukcję,
- zabezpieczenie przed wnikaniem wód opadowych w konstrukcję balkonu,
- zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania osobom korzystającym z balkonu,
- wyeliminowanie mostków termicznych na styku płyty nośnej ze ścianą.
Boki i spód płyty balkonowej należy także zabezpieczyć przed oddziaływaniem czynników atmosferycznych, np. za pomocą wymalowań ochronnych.
Zobacz:
Skuteczna eliminacja mostków termicznych. Łączniki balkonowe FB i FBS firmy Forbuild
Sztuka remontu balkonów i tarasów
Odprowadzenie wody z tarasu i balkonu. Systemy drenażowe
Okapy balkonów i tarasów – błędy wykonawcze
Obróbki blacharskie balkonów i tarasów – główne problemy
Projektowanie balkonów ze względu na obciążenie wilgocią
Niezależnie od rodzaju konstrukcji stosuje się rozwiązanie z uszczelnieniem zespolonym lub drenażowym odprowadzeniem wody (rys. 1 i 2) [1].
Rys. 1. Uszczelnienie balkonu – wariant z powierzchniowym odprowadzeniem wody, tzw. uszczelnienie zespolone: 1 – obróbka blacharska, 2 – taśma uszczelniająca, 3 – okładzina ceramiczna na kleju klasy c2 S1 lub c2 S2, 4 – elastyczny szlam uszczelniający, 5 – jastrych zespolony na warstwie sczepnej (warstwa spadkowa), 6 – płyta konstrukcyjna balkonu (rys. ZDB) [1]
Rys. 2. Uszczelnienie balkonu – wariant z drenażowym odprowadzeniem wody: 1 – obróbka blacharska drzwi (okapnik), 2 – obróbka blacharska, 3 – taśma uszczelniająca, 4 – okładzina ceramiczna na kleju klasy c2 S1 lub C2 S2, 5 – jastrych wodoprzepuszczalny, 6 – warstwa ochronna wodoprzepuszczalna, 7 – mata drenażowa, 8 – warstwa ochronna, 9 – izolacja przeciwwodna, 10 – jastrych zespolony na warstwie sczepnej (warstwa spadkowa), 11 – płyta konstrukcyjna balkonu (rys. ZDB) [1]
Powierzchniowy sposób odprowadzenia wody wymaga wykonania uszczelnienia zespolonego (podpłytkowego) i okładziny ceramicznej lub z kamieni naturalnych (rys. 1). Istotą tego rozwiązania jest niedopuszczenie do penetracji wilgoci i wody w głąb jastrychu. Drenażowy sposób odprowadzenia wody zakłada możliwość wnikania wody opadowej w warstwy wierzchnie (użytkowe) konstrukcji. Polega na odprowadzeniu wody opadowej zarówno po powierzchni użytkowej (płytach betonowych, kamiennych, okładzinie ceramicznej), jak i przez specjalną warstwę drenującą (rys. 2). Może tu być wykorzystany układ tradycyjny, w którym termoizolacja chroniona jest przez hydroizolację, albo odwrócony charakteryzujący się tym, że hydroizolacja chroniona jest przez termoizolację. Spadek połaci balkonu powinien wynosić 1,5-2%.
Uszczelnienie zespolone (podpłytkowe) w balkonach z powierzchniowym odprowadzeniem wody
Do wykonania uszczelnienia zespolonego najczęściej się stosuje elastyczne szlamy (mikrozaprawy) uszczelniające. Rzadziej stosuje się hybrydowe masy uszczelniające albo maty czy folie uszczelniające (specjalny wyrób rolowy z tworzywa sztucznego mocowany w systemowej zaprawie klejącej).
Wymagania stawiane szlamom i masom hybrydowym przez normę [2] podano w tabeli niżej.
Wymagania podstawowe muszą być zawsze spełnione, wymagania dodatkowe dotyczą tylko takich warunków użytkowania, w których zalecany jest podwyższony poziom wymagań podstawowych (stanowią one jednocześnie dodatkową informację o właściwościach wyrobów) – istotne mogą być warunki dotyczące mostkowania pęknięć w niskiej i/lub bardzo niskiej temperaturze.
Ze względu na wymogi stawiane klejom do okładzin ceramicznych, niezależnie od minimalnych wymagań dotyczących przyczepności zawartych w normie, należy stosować jedynie szlamy o przyczepności porównywalnej z 1 MPa. Warstwą użytkową przy uszczelnieniu zespolonym są płytki ceramiczne o wymiarach nieprzekraczających 33 x 33 cm, o niskiej nasiąkliwości (nieprzekraczającej 3% – zalecane 0,5%), klasa Bla lub Ala, wg [3], klejone na kleju klasy min. C2 S1 wg [4], spoinowane zaprawą spoinującą o podwyższonych wymaganiach – CG2 WA wg [5]. Szerokość spoin nie może być mniejsza niż 5 mm (dla dużych płytek 7-8 mm). Płytki muszą być mrozoodporne wg [6].
Nie zaleca się stosowania do uszczelnienia podpłytkowego polimerowych, dyspersyjnych mas uszczelniających (tzw. folii w płynie).
Wymagania stawiane matom i foliom uszczelniającym (wraz z klejem mocującym materiał do podłoża) podane są w stosownej ocenie technicznej. Należy jedynie zwrócić uwagę, aby rzeczywista przyczepność międzywarstwowa układu była porównywalna z 1 MPa (ze względu na wymagania stawiane klejom do okładzin ceramicznych).
W dalszej części artykułu:
- Izolacja wodochronna w balkonach z drenażowym odprowadzeniem wody
- Projektowanie balkonów ze względu na obciążenia termiczne
- Projektowanie balkonów ze względu na bezpieczeństwo użytkowania
- Projektowanie balkonów ze względu na wymagania cieplno-wilgotnościowe
mgr inż. Maciej Rokiel
Literatura
- Belagskonstruktionen mit Fliesen und Platten auGerhalb von Gebauden, ZDB, 2019.
- PN-EN 14891:2017-03 Wyroby nieprzepuszczające wody stosowane w postaci ciekłej pod płytki ceramiczne mocowane klejami – Wymagania, metody badań, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych, klasyfikacja i znakowanie.
- PN-EN 14411:2016-09 Definicja, klasyfikacja, właściwości, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych i znakowanie.
- PN-EN 12004-1:2017-03 Kleje do płytek ceramicznych – Część 1: Wymagania, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych, klasyfikacja i znakowanie.
- PN-EN 13888:2010 Zaprawy do spoinowania płytek. Wymagania, ocena zgodności, klasyfikacja i oznaczenie.
- PN-EN ISO 10545-12:1999 Płytki i płyty ceramiczne – Oznaczanie mrozoodporności.
Artykuł oparty na tekście, który pierwotnie ukazał się w miesięczniku „Izolacje” nr 10/2015.
