Nowelizacja warunków technicznych jest bardzo ważna dla projektantów, inwestorów i wykonawców.
1 stycznia 2018 r. weszła w życie nowelizacja rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniająca rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie1 (WT). Wprowadzonych zmian jest dużo. Jedna z większych poprawek dotyczy całego rozdziału zawierającego m.in. wymiary stanowisk postojowych czy odległości parkingów od budynków. Kolejne zmiany nastąpiły w wymiarach szerokości dojazdów w garażach oraz odległości miejsc postojowych od ścian i słupów konstrukcyjnych.
Fot. pixabay/jarmoluk
Parkingi – przepisy. Jaka jest definicja parkingu?
Przede wszystkim zdefiniowano pojęcie parkingu. Jest to bardzo dobry zapis, którego dotychczas brakowało w obowiązujących przepisach. Definicja została dodana w paragrafie 3 pkt 25, w rozdziale „Przepisy ogólne”. Zgodnie z tym przepisem przez parking należy rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują;
Niestety definicja ta dotyczy wyłącznie samochodów, pomijając motocykle, które są równoprawnym użytkownikiem stanowisk postojowych i które na Zachodzie włączane są w wymagania techniczne i przepisy prawne. Konsekwencją tego ominięcia jest w Polsce szeroko stosowana praktyka parkowania motocykli na chodnikach lub w innych miejscach do tego nieprzeznaczonych.
Rozdział 3 w całości poświęcony (po nowelizacji) parkingom i garażom dla samochodów zawiera również zmiany w nomenklaturze. Termin „stanowiska postojowe” zastępuje powszechnie dotychczas używane sformułowanie „miejsca postojowe” (§ 18 ust. 1). Paragraf 18 ust. 2 uzupełnił natomiast zapisy mówiące o źródle informacji na temat projektowania liczby miejsc parkingowych. Liczba stanowisk postojowych regulowana jest bowiem w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Dotychczasowy przepis zawierał wyłącznie odniesienie do dokumentu WZiZT, a dopisanie planów miejscowych jest wyłącznie słusznym dopełnieniem. W rzeczywistości decyzje/plany miejscowe podają dokładną informację o minimalnej liczbie stanowisk dla danej inwestycji, chyba że są to obiekty zlokalizowane w historycznych centrach, gdzie zgodnie z polityką miasta ograniczającą ruch kołowy wyznacza się wskaźniki maksymalne.
§ 3 pkt 25 parking – należy przez to rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują
Parkingi – przepisy dotyczące odległości parkingu od budynku
Paragraf 19 ust. 1 likwiduje ograniczenie zapisu, który w poprzedniej wersji dotyczył wyłącznie samochodów osobowych (w nowej wersji) pojawiają się regulacje również dla samochodów innych niż osobowe. Przepis ten w całości poświęcony jest wyznaczeniu odległości stanowisk postojowych do placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży oraz okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Odległości te w nowym rozporządzeniu dotyczą (oprócz występujących do tej pory budynków mieszkalnych i budynków zamieszkania zbiorowego) dotychczasowych wyłączeń, czyli obiektów opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania. Wachlarz wyjątków poszerzył się również o motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko młodzieżowe i schronisko. Odległości te posiadają różne wartości dla samochodów osobowych i innych niż osobowe. Dystanse dla samochodów osobowych pozostają bez zmian, natomiast (co jest najistotniejsze w tej nowelizacji w tematyce parkingów) zwiększeniu ulega dopuszczalna powierzchnia parkingów, których te odległości dotyczą.
Konsekwencje wprowadzenia takiego zapisu oznaczają w praktyce możliwość zaprojektowania większych parkingów bliżej budynku, a tym samym bardziej efektywne wykorzystanie terenu działki. Równocześnie na etapie projektowym może wystąpić przenoszenie stanowisk postojowych z garażu podziemnego na teren nieruchomości, co nie koresponduje z kierunkiem zrównoważonego rozwoju. „Zielone budownictwo” postuluje bowiem odwrotny trend w celu zmniejszenia zjawiska wyspy ciepła, zaburzeń infiltracji wód opadowych oraz ochrony terenów zielonych.
Uspokajając prywatnych właścicieli domów jednorodzinnych, należy zaznaczyć, że powyższe wytyczne co do odległości parkingu od budynku ich nie dotyczą za sprawą nowego § 19 ust. 5.
Jeśli chodzi o samochody inne niż osobowe, odległości od budynku są większe i wynoszą 10 m w przypadku parkingu do 4 stanowisk włącznie i 20 m w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk (§ 19 ust. 1).
W przypadku stanowisk dla pojazdów używanych przez osoby niepełnosprawne stanowiska te mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków, oczywiście pod warunkiem ich odpowiedniego oznakowania. Poprzednie warunki techniczne określały tę odległość na: „nie mniejszą niż 5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego oraz zbliżone bez żadnych ograniczeń do innych budynków”2.
Zobacz:
Miejsce w garażu podziemnym na wagę złota
Uszkodzenia płyty fundamentowej w garażu podziemnym
Płyta fundamentowa w garażu – technologia, uszkodzenia
Odległość parkingu od granicy działki
Dystanse do granicy działek (§ 19 ust. 2) podzielone zostały na dwie kategorie: 1) dla samochodów osobowych i 2) dla innych niż osobowe. Zwiększona została dopuszczalna wielkość parkingu: do 10 stanowisk postojowych – 3 m, 11-60 stanowisk – 6 m, powyżej 60 stanowisk – 16 m. Odległości te stosuje się również do sytuowania wjazdów do zamkniętego garażu w stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, budynku oświaty i wychowania, a także placów zabaw i boisk dla dzieci i młodzieży (§ 19 ust. 3). W paragrafie 19 pojawiają się dodatkowo dwa nowe ustępy mówiące o przypadkach, gdy wytyczne dotyczące odległości parkingów do granicy działki nie obowiązują. Ustępy te opisują niezadaszone parkingi jedno- lub dwustanowiskowe w zabudowie jednorodzinnej oraz zagrodowej stykające się z niezadaszonymi parkingami dla samochodów osobowych na sąsiedniej działce (§ 19 ust. 6). Drugim przypadkiem jest sytuacja, gdy sąsiednia działka jest działką drogową (§ 19 ust. 7).
Rys. Fragment standardów projektowych przygotowanych przez Miasto Warszawa. Rysunek pokazuje minimalne (100 cm) oraz zalecane (120 cm) odstępy między stojakami na rowery przy parkowaniu prostopadłym3
Wymiary stanowiska postojowego
Największą zmianą dotyczącą stanowisk postojowych jest zmiana ich wymiarów. Nowelizacja rozporządzenia wprowadza poszerzenie stanowiska do 2,5 m (§ 21 ust. 1 pkt 1). Poprzednie przepisy nakazywały planowanie miejsc parkingowych o 20 cm węższych, a stosowanie stanowisk o szerokości 2,5 m było jedynie dobrą praktyką projektową. Jakie mogą być konsekwencje wprowadzenia tej zmiany? Otóż największy wpływ będzie miała na konstrukcję budynku posiadającego parking podziemny. Parkingi o nowych wymiarach wymuszą bowiem inny rozstaw słupów konstrukcyjnych, a tym samym zmienią architekturę wyższych kondygnacji (podział na pomieszczenia, lokale mieszkalne itp.). Jeżeli chodzi o tereny zewnętrzne, oczywistą konsekwencją jest zwiększenie powierzchni nieprzepuszczalnej, co wpłynie negatywnie na wspomnianą wcześniej gospodarkę wodną oraz na zwiększenie efektu wyspy ciepła. Paragraf 21 wprowadza również nowe przepisy dotyczące wymiarów stanowisk postojowych dla samochodów ciężarowych (§ 21 ust. 2 pkt 3) oraz autobusów (§ 21 ust. 2 pkt 4).
Tab. Nowe wymiary stanowisk postojowych w świetle nowelizacji WT*
Dojazd do stanowisk postojowych
W rozdziale dziesiątym WT „Garaże dla samochodów osobowych” zmianie uległ zapis dotyczący szerokości dojazdów do stanowisk postojowych (§ 104). Szerokość dojazdu zmniejszyła się w nowelizacji z 5,7 na 5 m, co pozytywnie wpłynie na ergonomię i koszt budowy garaży. Zlikwidowane zostały natomiast zapisy dotyczące szerokości dojazdów w przypadku usytuowania stanowisk pod kątem 45 i 60 stopni. Pojawiły się wytyczne dotyczące odległości między dłuższą krawędzią stanowiska a ścianą (co najmniej 0,3 m) oraz słupem (co najmniej 0,1 m pod warunkiem zapewnienia swobodnego otwarcia drzwi samochodu).
Stanowiska postojowe dla rowerów
Oprócz braku wytycznych projektowych dla motocykli, o czym wspomniano, największą luką nowelizacji jest brak zapisów dotyczących rowerów.
Liczba miejsc przeznaczonych dla rowerów podana jest zawsze dla danej inwestycji w wypisach z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego bądź decyzjach WZiZT. Natomiast określenie konkretnych wymiarów dla stanowiska postojowego dla rowerów, wielkości terenu, jaki powinien być przeznaczony na zadaszone lub niezadaszone stojaki itp., wynika z dobrej praktyki projektowej lub standardów przygotowywanych przez niektóre miasta (m.in. Warszawę, Wrocław czy Gdańsk). Tam odnaleźć można konkretne wymiary, poszczególne odległości od budynku, zalecenia.
mgr inż. arch. Marta Promińska
LEED AP O+M
przewodnicząca GR7
Stowarzyszenie Nowoczesne Budynki
Tekst zaktualizowany 10.01.2022 r. przez Katarzynę Czajkowską-Matosiuk
1 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2017 poz. 2285).
2 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 ze zm.).
3 Standardy projektowe i wykonawcze dla systemu rowerowego w Warszawie – zarządzenie nr 5523/2010 Prezydenta m.st. Warszawy, https://rowery.um.warszawa.pl/sites/rowery.um.warszawa.pl/files/standardy_stojaki.pdf
Sprawdź: Produkty budowlane