Odpowiada mgr inż. Anna Sas-Micuń – Stowarzyszenie Nowoczesne Budynki.
Mam pytanie dotyczące rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie. Zwracam się z prośbą o interpretację art. 6 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie. „Odległość zamkniętych zbiorników na płynne odchody zwierzęce oraz zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, mierzone od pokryw i wlotów wentylacyjnych, powinny wynosić co najmniej: (…)
2) 15 m od magazynów środków spożywczych, a także od obiektów budowlanych służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych”.
Jesteśmy w trakcie projektowania obory dla krów mlecznych. Pod całą oborą mają być kanały gnojowe, a na nich ruszty żelbetowe (ażurowe). Wydaje mi się, że taką konstrukcję należy zakwalifikować jako zamknięty zbiornik na płynne odchody zwierzęce według tego samego rozporządzenia art. 6 ust. 2 pkt 2. Jeśli tak zakwalifikujemy kanały gnojowe, to powinniśmy je odsunąć 15 m od magazynów środków spożywczych, a także od obiektów budowlanych służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych (art. 6 ust. 4 pkt 2). Czy w takim razie pomieszczenie „chłodnia mleka” – do którego trafia mleko zaraz po udoju, musi się znajdować 15 m od kanałów gnojowych?
Pomieszczenie chłodnia mleka jest wydzielonym pomieszczeniem w tym samym budynku (oborze), mleko jest tam przechowywane w specjalnym szczelnym zbiorniku chłodzącym mleko, a mleko nie leży w chłodni dłużej niż 24 godziny.
Projektując budynek inwentarski wraz z technologicznym wyposażeniem budynku, należy mieć na względzie spełnienie wymagań rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie, oraz wymagań rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie [1] ustala w rozdziale 2 szczegółowe warunki usytuowania budowli rolniczych, przez które zgodnie z § 3 należy rozumieć m.in. zamknięte zbiorniki na płynne odchody zwierzęce. W świetle ustaleń § 6 ust. 1 [1] do usuwania i przechowywania odchodów zwierzęcych powinny być zastosowane urządzenia i budowle rolnicze odpowiednie do systemów utrzymywania zwierząt. A zatem jeśli zastosuje się zbiorniki na płynne odchody znajdujące się całkowicie lub częściowo pod budynkiem inwentarskim, stanowiące technologiczne wyposażenie budynku inwentarskiego, mają do nich zastosowanie ust. 4 tego paragrafu. Ustala on wymagane minimalne odległości zamkniętych zbiorników na płynne odchody zwierzęce, mierzone od pokryw i wylotów wentylacyjnych, w tym odległość od magazynów środków spożywczych, a także od obiektów budowlanych służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych. Tak sformułowane wymaganie oznacza, że są to dopuszczalne minimalne odległości (w tym przywołane w ust. 4 pkt 2 [1] – 15 m) między odrębnymi obiektami – zbiornikiem, zlokalizowanym pod budynkiem inwentarskim (oborą) i magazynem lub innym obiektem budowlanym służącym przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych, a nie odległości zbiorników, zlokalizowanych pod budynkiem inwentarskim (oborą), od pomieszczeń służących takim celom i zlokalizowanych w tym budynku.
Do tego przypadku ma zastosowanie § 10 [1], który stanowi, że odległości między budowlami rolniczymi a budowlami i budynkami związanymi z nimi technologicznie nie ogranicza się, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Wynika z tego nakaz uwzględnienia uwarunkowań odległościowych dla pomieszczeń chłodni mleka, jeśli takie są przedmiotem odrębnych uregulowań.
W uzupełnieniu należy wskazać, że do budowli rolniczych dla potrzeb rolnictwa i przechowywania płodów rolnych, które są przedmiotem regulacji ww. rozporządzenia, zgodnie z § 3 [1], oprócz zamkniętych zbiorników na płynne odchody zwierzęce zalicza się również takie budowle, jak: płyty do składowania obornika, silosy na kiszonki, silosy na zboże, komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego.
Projektując budynek gospodarczy czy inwentarski, należy także mieć na względzie potrzebę spełnienia wymagań rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [2]. Paragraf 3 pkt 8 tego rozporządzenia ustala definicję budynku gospodarczego, przez który w odniesieniu do zabudowy zagrodowej należy rozumieć budynek przeznaczony również do przechowywania środków produkcji rolnej i sprzętu oraz płodów rolnych. Definicję budynku inwentarskiego, do którego odwołują się przepisy bezpieczeństwa pożarowego, znaleźć można w § 209 ust. 1 pkt 3. Przez budynki inwentarskie należy rozumieć budynki służące do hodowli inwentarza, określane jako IN. W § 12 [2] ustalone zostały warunki sytuowania budynku gospodarczego i inwentarskiego na działce w odniesieniu do granicy działki budowlanej, budynku o innym przeznaczeniu. I tak w myśl m.in. ust. 8 § 12 budynek inwentarski lub budynek gospodarczy, uwzględniając odległościowe przepisy odrębne oraz zawarte w § 13 i 60 (usytuowanie ze względu na higienę i zdrowie) i § 271-273 (usytuowanie z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe), nie może być sytuowany ścianą z oknami lub drzwiami w odległości mniejszej niż 8 m od ściany istniejącego na sąsiedniej działce budowlanej m.in. budynku mieszkalnego lub takiego, dla którego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem ustaleń ust. 4 pkt 3 w zakresie usytuowania budynku gospodarczego o długości nie większej niż 6,5 m i wysokości nie większej niż 3 m bezpośrednio przy granicy działki budowlanej lub w odległości nie mniejszej niż 1,5 m ścianą bez okien i drzwi. Zbiornik na płynne odchody zwierzęce znajdujący się pod budynkiem inwentarskim, w świetle ustaleń § 6 ust. 4 pkt 1 i 3 [1], powinien być oddalony 10 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich, jednak nie mniej niż 15 m od otworów okiennych i drzwiowych w tych pomieszczeniach, a 4 m od granicy działki sąsiedniej. Z kolei w § 47 [2] ustalone zostały warunki wyposażenia technicznego budynków gospodarczych i inwentarskich, wskazując, że wyposażenie takich budynków w instalację wodociągową wymaga zastosowania odprowadzenia ścieków. Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla budynków inwentarskich zawarte są w § 282-285 [2], a wymagania oszczędności energii dla budynków gospodarczych, magazynowych i produkcyjnych w § 328 i 329 [2]. Przy czym w § 328 [2] ustalono wymóg spełniania przez budynki, w tym także gospodarcze, wymagań w zakresie wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, wymóg spełnienia przez przegrody oraz wyposażenie techniczne wymagań w zakresie izolacyjności cieplnej określonych w załączniku nr 2. W § 329 [2] ustalono maksymalną wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną dla budynku gospodarczego, której nie można przekroczyć, projektując budynek gospodarczy, magazynowy lub produkcyjny. Podsumowując, spełnienie przedstawionych wymagań powinno być poprzedzone zakwalifikowaniem projektowanego budynku, ze względu na jego planowane przeznaczenie i sposób użytkowania, do określonego typu. Z kwalifikacji tej wynikają dalsze konsekwencje przestrzegania przywołanych wymagań technicznych ustalonych dla budynków, budowli rolniczych i ich usytuowania oraz przepisów odrębnych, które powinny być łącznie spełniane.
1. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz.U. z 2014 r. poz. 81).
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422 i z 2017 r. poz. 2285).
