Dynamiczny postęp cywilizacyjny oraz rozwój gospodarczy powodują, że coraz częściej powstaje potrzeba wybudowania niezbędnej infrastruktury telekomunikacyjnej na obszarach przyległych do pasa drogowego.
Jeśli inwestor zobowiązany jest pozyskać decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (DULICP), stosownie do przepisów Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [1] (dalej: u.p.z.p.) konieczne jest uprzednie uzgodnienie decyzji z innymi organami. W przypadku inwestycji planowanych na obszarach przyległych do pasa drogowego uzgodnienie to, zgodnie z art. 53 ust. 4 pkt 9 u.p.z.p., powinno nastąpić z zarządcą drogi, czyli podmiotem zdefiniowanym w Ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych [2] (dalej: u.d.p.). Zarządca drogi wpływa zatem na ostateczną treść decyzji lokalizacyjnej, w tym również może dokonać negatywnego uzgodnienia, co spowoduje negatywną DULICP. Ponieważ uzgodnienie to ma charakter uznaniowy, zarządca drogi (np. GDDKiA) zobowiązany jest dokładnie, racjonalnie i precyzyjnie uzasadnić zajęte stanowisko, a samo rozstrzygnięcie musi mieścić się w granicach prawa. W przypadku infrastruktury telekomunikacyjnej zarządca drogi zobowiązany jest uwzględnić cel publiczny takiej inwestycji, tj. zapewnienie łączności publicznej dla jak największej liczby odbiorców, i wyważyć go z innym celem publicznym – bezpieczeństwem w ruchu drogowym.
Fot. © Leonid – stock.adobe.com
>>> Lokowanie stacji bazowych telefonii komórkowej w obrębie lotnisk
>>> Obszar oddziaływania stacji bazowej telefonii komórkowej
>>> Miejsca dostępne dla ludności na gruncie ustawy POŚ
>>> Zasada otwartości miejscowych planów na inwestycje infrastruktury technicznej
Za całkowicie pozbawione podstaw prawnych należy uznać negatywne uzgodnienia zarządcy drogi, które prowadzą do negatywnej DULICP dla stacji bazowych, w przypadku gdy opierają się np. na hipotetycznych planach rozbudowy dróg czy hipotetycznych i nieuzasadnionych przypuszczeniach o możliwym wystąpieniu katastrofy budowlanej w odniesieniu do masztu telekomunikacyjnego, z uwagi na np. warunki klimatyczne czy atmosferyczne. Taka argumentacja mogłaby być teoretycznie aktualna wobec każdej inwestycji, co do której zachodzi konieczność uzgodnienia z zarządcą drogi, niemniej jednak praktyka pokazuje, że jest ona nadzwyczaj często stosowana w odniesieniu do infrastruktury telekomunikacyjnej. Powtarzające się nagminnie stanowisko zarządcy drogi, zgodnie z którym każdorazowo konieczne jest przesunięcie konstrukcji wsporczej dla anten od zewnętrznej krawędzi jezdni na odległość dużo większą od tej, którą określają przepisy prawa (art. 43 ust. 1 u.d.p.), w tym na odległość stanowiącą minimum wysokość planowanej inwestycji, a nawet jej wielokrotność, nie może być uznane za prawidłowe. Tego typu oczekiwania GDDKiA nie wynikają z żadnych przepisów prawa, a stanowią jedynie dowolne, niepoparte empirycznie, a zatem nieuzasadnione i niedopuszczalne działania organu. Co prawda wspomniany art. 43 ust. 1 u.d.p. ustala minimalną odległość usytuowania obiektów budowlanych od zewnętrznej krawędzi jezdni, ale nie może być on rozumiany jako zezwolenie dla zarządcy drogi do dowolnego, nieracjonalnego i arbitralnego żądania przesunięcia danej inwestycji bez wskazania merytorycznie uzasadnionych argumentów mających związek z prawidłowym zarządzaniem drogami publicznymi, w tym dbałością o bezpieczeństwo na drogach. W sprawach negatywnych uzgodnień DULICP przez zarządcę drogi niejednokrotnie wypowiadały się sądy administracyjne, w całości negując stanowisko m.in. GDDKiA co do braku uzgodnienia z uwagi na czysto hipotetyczne, niepoparte dowodami twierdzenia o potencjalnej możliwości wystąpienia katastrofy budowlanej z udziałem masztu. Sądy wielokrotnie zwracały uwagę, że takie działania zarządców drogi, którzy opierają negatywne stanowisko na hipotetycznych przesłankach, niemających oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym, jest nieprawidłowe – potwierdzenie tego można odnaleźć choćby w wyroku NSA z 25.05.2020 r. [3], wyroku NSA z 22.06.2021 r. [4], wyroku WSA w Warszawie z 9.02.2021 r. [5] czy wyroku WSA w Warszawie z 16.06.2023 r. [6].
Tamara Laprus-Bałuka
radca prawny
Literatura
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.).
- Ustawa z dnia 21 marca 1985 o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 645 ze zm.).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 05.2020 r., sygn. akt II OSK 3120/19.
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 06.2021 r., sygn. akt II OSK 2713/18.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 02.2021 r., sygn. akt IV SA/Wa 2435/20.
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16.06.2023 , sygn. akt VII SA/Wa 786/23.
