Wózki jezdniowe z napędem silnikowym należą do grupy urządzeń technicznych, które są poddawane znacznym obciążeniom, często w skrajnych warunkach środowiskowych. Intensywne warunki pracy wózków mogą być przyczyną wielu potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W takich przypadkach bardzo istotnym czynnikiem, który bezpośrednio decyduje o bezpiecznym użytkowaniu wózków, jest ich eksploatacja zgodnie z przeznaczeniem przez osoby posiadające potwierdzone kwalifikacje.
Popularność zawodu operatora wózków jezdniowych nie maleje. Co więcej, firmy wciąż borykają się ze znacznymi brakami kadrowymi. Niedobór wykwalifikowanych operatorów, a także zmieniające się w ostatnich latach regulacje prawne w zakresie wydawania uprawnień do obsługi wózków jezdniowych z napędem silnikowym powodują nieustanne zaangażowanie Urzędu Dozoru Technicznego oraz wzrost podejmowanych przez niego działań w obszarze poprawy bezpieczeństwa podczas eksploatacji tych urządzeń. Wciąż dostrzegamy, że wprowadzone w przepisach zmiany, nowelizacje oraz okresy przejściowe mogą być niezrozumiałe zarówno dla wielu przedsiębiorców, jak i samych operatorów. Zacznijmy zatem od tematu uzyskiwania uprawnień w zakresie obsługi wózków jezdniowych z napędem silnikowym.
>>> Kontrola trzeźwości na budowie
Fot. © 0xfrnt – stock.adobe.com
Podział wózków jezdniowych z napędem silnikowym
Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia
Wózek podnośnikowy to wózek z przymocowaną platformą, widłami lub innymi urządzeniami do manipulowania ładunkami, przystosowany do podnoszenia ładunku paletyzowanego lub nie na wysokość umożliwiającą jego składowanie i pobieranie, a także układanie w gniazdach i podejmowanie z nich.
Należy zaznaczyć, że dozorowi technicznemu podlegają wyłącznie wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. Przez napęd mechaniczny podnoszenia należy rozumieć wszelkie rodzaje napędu (np. spalinowy, elektryczny, hydrauliczny) niewymagające bezpośredniego działania siły mięśni podczas wykonywania czynności podnoszenia ładunku.
>>> Obarierowanie tymczasowych konstrukcji na budowie w odniesieniu do wytycznych normowych
>>> Bhp na placu budowy – wymogi dotyczące maszyn i innych urządzeń technicznych
Przykładowe odmiany konstrukcyjne wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia, z podziałem na konieczność uzyskania stosownych uprawnień przez operatora:
- wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, z wysięgnikiem oraz wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem – ta kategoria uprawnia również do obsługi wszystkich pozostałych wózków jezdniowych z mechanicznym napędem podnoszenia;
- wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem.
Wózki jezdniowe inne niż wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia
Do grupy wózków jezdniowych, które nie podlegają dozorowi technicznemu, należą wózki jezdniowe inne niż wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. Są to:
- wózki jezdniowe, które nie wykonują czynności podnoszenia ładunku;
- wózki jezdniowe podnośnikowe z ręcznym napędem podnoszenia.
Przykładowe odmiany konstrukcyjne wózków jezdniowych przedstawiono na rys. 7–10.
W dalszej części artykułu:
Jakie wymagania są stawiane operatorowi
Zmiany dla operatorów posiadających zaświadczenia kwalifikacyjne wydane przez UDT
Krok po kroku do uzyskania zaświadczenia kwalifikacyjnego
Cały artykuł dostępny jest w numerze 1/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
Katarzyna Ignaczak
specjalista ds. wsparcia dozoru technicznego, Urząd Dozoru Technicznego, Oddział w Łodzi
Krzysztof Dębski
ekspert urządzeń transportu bliskiego Urząd Dozoru Technicznego, Oddział w Łodzi
Rys. archiwum UDT