Czym pokryć dach skośny

Wybór pokrycia dachu to jeden z najtrudniejszych wyborów, jakich należy dokonać jeszcze na etapie projektowym zarówno w nowych, jak również modernizowanych budynkach. Jest on determinowany jednak nie tylko kwestią kosztów, ale także rodzajem konstrukcji dachu, jego spadkami i otoczeniem, w jakim budynek ma powstać.

Rys. 1. Przykładowe układy płaszczyzn ukośnych dachu w zależności od złożoności rzutu budynku (źródło własne)

Wśród wszystkich dostępnych rozwiązań najbardziej wymagającym, a jednocześnie najbardziej złożonym rozwiązaniem pod względem detali wykończenia są dachy skośne, nazywane również dachami spadzistymi lub pochyłymi. Są to dachy najczęściej o kącie nachylenia połaci dachowych od 20^o do nawet 60^o. Forma dachu przypomina wielościan, którego podstawą jest wielobok odpowiadający rzutowi ścian zewnętrznych danego budynku. Należy jednak zauważyć, że poziom złożoności wykonania konstrukcji, a tym samym również pokrycia dachowego staje się tym bardziej złożony, im więcej płaszczyzn ukośnych składa się na całą powierzchnię dachu. Dachy jedno- oraz dwuspadowe stanowią w większości powszechnie znane i stosowane rozwiązania, przy których ilość problematycznych elementów jest stosunkowo niewielka. Znacznie poważniejszą kwestią są sytuacje, gdy rzut budynku ma nieregularną postać wymagającą zastosowania konstrukcji dachu wielospadowego.

Fot. 1. Dach skośny wykończony dachówką ceramiczną

Podstawą, bardzo często determinującą rodzaj dachu na projektowanym budynku, jest decyzja o warunkach zabudowy, jednak równie istotną kwestią są otoczenie i same parametry danego poszycia. To ostatnie ma swoje największe przełożenie na konstrukcję, a dokładniej na jej wymaganą nośność. Dlatego też oprócz strony wizualnej powinno się wziąć pod uwagę właśnie ciężar pokrycia, choć dla inwestora istotna będzie także cena.

Wśród rozwiązań polecanych dla dachów skośnych można z powodzeniem stosować takie materiały, jak:

• dachówki ceramiczne,
• dachówki betonowe,
• blachodachówki,
• gonty bitumiczne,
• blacha płaska (łączona na rąbek stojący),
• blachy trapezowe,
• rozwiązania alternatywne:
• pokrycie trzcinowe,
• dachy zielone,
• rozwiązania nowej generacji – dachówki i dachy solarne,

Wśród wielu dostępnych obecnie rozwiązań dachówka podnosi walory estetyczne obiektu. Ponadto może być z powodzeniem stosowana przy kącie nachylenia połaci dachowej równym 10° (chociaż się zaleca, aby kąt wynosił przynajmniej 20-30°). Z tego też powodu największą popularnością dachówka cieszyła się w obiektach sakralnych. Niestety jest to też jedno z droższych rozwiązań, wymagających szczegółowych kalkulacji nie tylko w obrębie powierzchni dachu przeznaczonego do pokrycia, ale również elementów towarzyszących, takich jak dachówki wentylacyjne czy akcesoria kominiarskie.

Analizując dostępne rodzaje dachówek, pojawia się konieczność zwrócenia uwagi na kilka aspektów, pozwalających na klasyfikację ze względu na: kształt, zastosowany materiał, sposób produkcji, rodzaj powłoki ochronnej.

Od dokonanych na tym etapie wyborów będzie w głównej mierze zależała trwałość, efekt wizualny i oczywiście cena poszycia. Również na tym etapie konieczne będzie dobranie konstrukcji samej więźby (ze względu na obciążenia), a w szczególności rozstaw łat.

Zobacz:

Prawidłowy montaż okna dachowego

Pokrycia dachowe w Polsce – wartość rynku i prognozy

Produkty budowlane

Dachówka mnich-mniszka jest to najbardziej masywny rodzaj dachówek, a jednocześnie jedyny, w którym wykorzystuje się dwa podstawowe rodzaje tego materiału. Są to z reguły długie, korytkowe dachówki, nieznacznie się zwężające ku dołowi. Układa się je w dwóch warstwach: pierwsza – mniszka – oraz druga – mnich – pokrywająca styk dwóch sąsiadujących ze sobą mniszek. Dawniej ten rodzaj dachówek montowało się na zaprawę, jednak obecnie są dostępne produkty, które mocuje się za pomocą drutów lub specjalnych klamer, znacznie ułatwiających wykonanie połaci dachowej. Niestety duża pracochłonność i duże (w porównaniu z innymi dachówkami) zużycie materiału sprawiają, że jest to kosztowne rozwiązanie, najczęściej wykorzystywane przy rekonstrukcjach lub renowacjach obiektów zabytkowych.

Dachówka karpiówka to jedno z najprostszych, a zarazem najpowszechniejszych dawniej rozwiązań, którego nazwa pochodzi od jednego ze sposobów układania (w rybią łuskę). Dachówki zakończone na prosto, koliście lub ostro, bez jakichkolwiek krzywizn w płaszczyźnie powierzchni dachówki. Kolejne rzędy dachówek są montowane z przesunięciem względem poprzedniego rzędu lub układane dwuwarstwowo (w koronkę), gdzie pierwszy rząd dachówki przytwierdza się do łat, a drugi do pierwszego już ułożonego rzędu dachówek. Warto również zaznaczyć, że jest to rodzaj dachówki najłatwiejszy do układania i doskonale sprawdzający się również w przypadku nietypowych układów połaci dachowych oraz przekryć strzelistych (wieżyczek).

Dachówka esówka jest zwana czasem holenderką lub dachówką przesuwną. Przekrój poprzeczny esówki przypomina literę S i pozwala na zmianę rozstawu kolejnych dachówek w celu unikania czasochłonnej i nie zawsze skutecznej docinki. To właśnie ten rodzaj dachówki jest najchętniej wybierany podczas wymiany poszycia dachowego ze względu na dużą tolerancję w rozstawie łat pod ich montaż.

W dalszej części artykułu:

• Dachówka zakładkowa na dach skośny
• Blachodachówki
• Powłoki ochronne dachówek
• Dachówki solarne na dach skośny
• Dachy zielone
• Prawidłowe wykonanie pokrycia dachowego
• Akcesoria dachowe

dr inż. Barbara Ksit

mgr inż. Michał Majcherek

Czytaj też:

• Wiatry, dachy i pokrycia dachowe
• Wymiarowanie połączenia krokiew-murłata w przypadku dachów rozporowych
• Dachy zielone balastowe
• Dachy płaskie – monitoring konstrukcji
• Konstruowanie dachów w czasach zmian klimatycznych