W myśl idei budownictwa zrównoważonego zaprojektowanie budynku wymaga podejścia kompleksowego, które uwzględnia wszystkie aspekty związane z procesem budowlanym, tj. projektowanie, budowę, użytkowanie budynku zgodnie z jego przeznaczeniem i utrzymanie obiektu budowlanego. Wiąże się to z koniecznością wykorzystania najlepszych dostępnych rozwiązań technologicznych, materiałowych i architektonicznych.
Według art. 5.1 ustawy – Prawo budowlane [1]: „Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając: 1) spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz.Urz. UE L 88 z 4.04.2011, str. 5, z późn. zm.), dotyczących:
a) nośności i stateczności konstrukcji,
c) higieny, zdrowia i środowiska,
d) bezpieczeństwa użytkowania i dostępności obiektów,
e) ochrony przed hałasem,
f) oszczędności energii i izolacyjności cieplnej,
g) zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych”.
Unia Europejska poza dążeniem do niskoenergetycznego budownictwa podjęła się bardzo trudnego zadania, jakim było sprecyzowanie oraz wskaźnikowe ujęcie oceny oddziaływania budynków w kontekście środowiskowego, socjalnego i ekonomicznego zrównoważonego rozwoju.
>>> Budownictwo zrównoważone a zmiany klimatu
>>> Budynki inteligentne zrównoważone – charakterystyka i przykład analizy
>>> Rola systemów automatyki budynkowej w kontekście zrównoważonego budownictwa jednorodzinnego
Fot. © vetrana – stock.adobe.com
Pod szerokim pojęciem, jakim jest rozwój zrównoważony, kryją się wartości społeczne, środowiskowe i ekonomiczne, które na przestrzeni dziesięcioleci ulegały waloryzacji. Tak jak zobrazowano na rys. 1, początkowo główny nacisk kładziono na aspekty środowiskowe, do których należało m.in. odpowiednie gospodarowanie ograniczonymi zasobami naturalnymi, a dopiero w latach 90. XX w. zaczęto kalkulować opłacalność innowacyjnych rozwiązań na rzecz wdrażania racjonalizacji. Współcześnie stawia się na: wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i odejście od tzw. brudnej energii, zmniejszenie uciążliwości podejmowanych działań na rzecz środowiska, ochronę bioróżnorodności, ulepszenie efektywności energetycznej procesu produkcji i produktów, analizę ekoefektywności działalności gospodarczej oraz zapewnienie człowiekowi potrzeb biologicznych, socjalnych i psychicznych [2].
Rys. 1. Koncepcja zrównoważonego rozwoju w ujęciu czasowym [3]
W dalszej części artykułu:
Budownictwo zrównoważone – charakterystyka
Certyfikacja wielokryterialna budynków zrównoważonych (BREEAM, LEED)
Główne obszary oceniania w ramach certyfikacji budynków
Inne systemy certyfikacji budynków i komponentów budowlanych (Passive House, DGNB, MINERGIE®, HQE)
Cały artykuł (część I) dostępny jest w numerze 12/2023 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
Budownictwo zrównoważone – projektowanie i realizacja (część II) >>>
dr inż. Krzysztof Pawłowski, prof. PBŚ
Politechnika Bydgoska, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska
mgr inż. Patrycja Podworska
Politechnika Bydgoska, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska
mgr inż. Robert Małkowski
Politechnika Bydgoska, Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska
Literatura
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.).
2. L.W. Kamionka, Architektura zrównoważona i jej standardy na przykładzie wybranych metod oceny, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2012.
3. P. Mielcarek, Prefabrykowane budownictwo mieszkaniowe, „Materiały Budowlane” nr 6/2019, www.materialybudowlane.info.pl/images/2019/6/s52-53.pdf (dostęp: 20.04.2023 r.).
>>> Produkty budowlane >>>
