Zadaniem tych wyrobów jest zapewnienie właściwego bezpieczeństwa pożarowego w budynkach poprzez oddzielenie strefy zajętej ogniem od strefy bezpiecznej.
Bramami przeciwpożarowymi nazywane są wyroby budowlane z grupy urządzeń przeciwpożarowych, które w przypadku wybuchu pożaru samoczynnie zamykają otwory o dużych powierzchniach, usytuowane w ścianach o określonej odporności ogniowej. Dostępne są różne rozwiązania materiałowo-konstrukcyjne bram przeciwpożarowych, zarówno o ruchu poziomym, jak i pionowym.
Rodzaje bram
Bramy, w tym przeciwpożarowe, dzieli się zasadniczo w zależności od rodzaju ruchu na bramy o ruchu poziomym, poruszające się z maksymalną prędkością 0,3 m/s, oraz o ruchu pionowym, o maksymalnej prędkości 0,15 m/s. Wśród wyrobów o ruchu poziomym wyróżnia się głównie bramy przesuwne i rozwierane, a do wyrobów o ruchu pionowych zalicza się najczęściej bramy segmentowe i rolowane oraz opuszczane (przesuwne pionowo).
Bramy przesuwne występują jako jedno- lub wieloskrzydłowe, poruszające się liniowo oraz teleskopowo. Charakterystyczną cechą tych wyrobów jest sposób otwierania, realizowany poprzez przesuwanie skrzydła/skrzydeł równolegle do płaszczyzny ściany, w lewą lub prawą stronę, przy czym może to następować ręcznie albo za pomocą napędu. Podstawowym elementem bram przesuwnych jest skrzydło zawieszone na prowadnicy górnej, którego ruch odbywa się za pomocą połączonych z jego ramą rolek, przesuwających się po szynach prowadnicy.
>> Bramy – rodzaje, budowa, użytkowanie, normy
>> Bezpieczeństwo pożarowe – czy starszy budynek trzeba dostosować?
>>> Szkło ogniochronne w przegrodach o określonej klasie odporności ogniowej
Fot. Hörmann KG
Drugi rodzaj wyrobów otworowych o ruchu poziomym, jakimi są bramy rozwierane, dostępny jest w formie dwu- lub (rzadziej) jednoskrzydłowej. Otwieranie tego typu bram następuje w wyniku obrotu skrzydła względem osi pionowej, przechodzącej przez jego boczną krawędź. Skrzydła bramy są zawieszone na zawiasach mocowanych do ościeżnicy i wyposażone w samozamykacze (fot. 1).
>> Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego
>> Wpływ użytkowania na właściwości drzwi przeciwpożarowych
>>> Drzwi przeciwpożarowe – normy, konstrukcja, klasy odporności ogniowej
Fot. 1. Brama przeciwpożarowa rozwierana jednoskrzydłowa
Do bram o ruchu pionowym zaliczane są bramy segmentowe, zapewniające pełne wykorzystanie usytuowania w otworze ściany budynku. Charakteryzują się konstrukcją, w której skrzydło w formie płaszcza utworzonego ze specjalnych segmentów w trakcie otwierania przesuwa się po prowadnicach w górę aż pod sufit lub strop pomieszczenia. Prowadnice mogą być usytuowane w górnej części poziomo lub pionowo. Przedstawione rozwiązanie pozwala na uzyskanie optymalnej szerokości światła bramy, ponadto nie zabiera dodatkowego miejsca w obrębie wjazdu (fot. 2).
Fot. 2. Przykład bram segmentowych
Inne rozwiązanie bram o ruchu pionowym stanowią bramy rolowane. Skrzydło tego wyrobu występuje w postaci płaszcza składającego się z paneli/lamel, przesuwającego się w prowadnicach bocznych i nawijającego na wał usytuowany w kasecie zainstalowanej przeważnie w nadprożu (fot. 3). Bramy zajmują niedużo miejsca, wyróżniając się cichą pracą i komfortową obsługą.
Fot. 3. Przykład bramy rolowanej
Kolejnym rodzajem bram o ruchu pionowym są bramy opuszczane, wyposażone w skrzydło przesuwające się pionowo w prowadnicach. Skrzydło jest zamocowane na wózkach jezdnych i zawieszone na stalowych linkach zabezpieczonych przed zerwaniem (fot. 4). Taka brama może być sterowana ręcznie, za pomocą hamulca elektromagnetycznego, zapewniającego stałą prędkość zamykania oraz zatrzymanie w dowolnym momencie lub automatycznie, poprzez wyposażenie w silnik elektryczny z centralą sterującą.
Fot. 4. Bramy przeciwpożarowe opuszczane pionowo
W dalszej części artykułu:
Bramy przeciwpożarowe – wymagania
Zasady wprowadzania do obrotu
Standardowe rozwiązania materiałowo-konstrukcyjne
- Bramy przeciwpożarowe o ruchu poziomym
- Bramy przeciwpożarowe o ruchu pionowym
Cały artykuł dostępny jest w numerze 12/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
inż. Zbigniew Czajka
były pracownik Zakładu Aprobat Technicznych Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego PEWB, a także ITB – Oddział Wielkopolski