Zastosowanie żywic jako materiałów do wykonywania uszczelnień oraz iniekcji stabilizujących podłoże gruntowe na przykładzie budowy tunelu w Świnoujściu, stabilizacji nawierzchni autostrady A2 w województwie lubuskim i budowy II linii warszawskiego metra.
Podczas realizacji trzech różnych inwestycji w trakcie iniekcji geotechnicznych zastosowano żywice iniekcyjne o różnych właściwościach oraz parametrach technicznych.
Technologia iniekcji geotechnicznych i uszczelnień
Iniekcja do celów geotechnicznych jest procesem, w którym pompowalny materiał jest zdalnie wprowadzany do gruntu pod określonym ciśnieniem [1] w celu wzmocnienia i stabilizacji podłoża. W zależności od aplikowanego materiału można wyróżnić iniekcje cementowe oraz iniekcje na bazie żywic: polimerowe lub geopolimerowe, poliuretanowe, silikatowe itd.
Iniekcje uszczelniające konstrukcji prowadzone są najczęściej z wykorzystaniem materiałów na bazie żywic poliuretanowych i silikatowych. Technologia uszczelnień polega na niskociśnieniowej iniekcji materiału o określonych parametrach. Aplikację wykonuje się najczęściej poprzez wprowadzone lance lub pakery. Materiał tłoczony jest za pomocą pompy jedno- lub dwukomponentowej.
>>> Naprawa betonu poprzez iniekcję
>>> Nowoczesna technologia we wzmacnianiu konstrukcji zabytkowych, czyli iniekcje geopolimerowe
Żywice iniekcyjne stosowane do uszczelnień oraz iniekcji geotechnicznych
Na rynku występuje wiele materiałów przeznaczonych do iniekcji geotechnicznych i uszczelniających. Obecnie coraz częściej stosowane są w budownictwie także materiały (iniekty) do stabilizacji podłoża gruntowego na bazie żywic. Zwane są często inteligentnymi, szybkosprawnymi, szybkowiążącymi. Materiały iniekcyjne tej grupy to najczęściej żywice poliuretanowe, epoksydowe, żywice silikatowe oraz krzemianowe o różnych parametrach i właściwościach.
Zasadniczymi warunkami doboru materiału iniekcyjnego są rodzaj i stan ośrodka gruntowego wymagający stabilizacji, rodzaj konstrukcji oraz uwarunkowania geotechniczne i eksploatacyjne. Istotny jest dobór takich parametrów materiału iniekcyjnego, jak własności reologiczne, lepkość, gęstość, czas wiązania, oraz parametrów wtłaczania, tj. ciśnienia, objętości, wydatku [1].
Najczęściej stosowane są iniekty poliuretanowe, które charakteryzują się ekspansywnością podczas wiązania oraz wysokimi parametrami wytrzymałościowymi przy jednoczesnym zachowaniu pewnej elastyczności. Żywice epoksydowe cechuje wysoka wytrzymałość, duża odporność na zarysowania i obciążenia mechaniczne, a także wysoka sztywność. Żywice silikatowe z dodatkami krzemianów to materiały o wysokich parametrach wytrzymałościowych, z możliwością wiązania w środowisku wodnym. Charakteryzują się też brakiem przyrostu objętości podczas wiązania.
Materiał iniekcyjny w przenośnych metalowych beczkach. Fot. Agnieszka Poteraj-Oleksiak
Uszczelnienie gruntu na przykładzie tunelu drogowego w Świnoujściu
W ramach realizacji zadania polegającego na wydrążeniu tunelu pod rzeką Świną konieczne było zabezpieczenie gruntu poprzez uszczelnienie czołowej ściany komory startowej przed przejściem TBM. To zadanie zostało zaprojektowane w technologii iniekcji ciśnieniowej na bazie szybkowiążących materiałów iniekcyjnych.
Uszczelnienie komory startowej miało się odbyć w trzech etapach. W ramach każdego należało wykonać pierścień iniekcji wokół obszaru, przez który przejdzie tarcza TBM. Etap pierwszy i trzeci zakładały zastosowanie materiału spienialnego, szybkowiążącego, aby zahamować napływ wody. Etap drugi (pierścień skrajny) polegał na wypełnieniu dwóch ringów iniekcyjnych trzecim, ale z wykorzystaniem materiału o właściwościach niespienialnych i wysokich parametrach wytrzymałościowych. Rozstaw punktów iniekcyjnych po okręgu został zaprojektowany w odległościach ok. 0,5–0,6 m. Kluczowym elementem wykonania iniekcji uszczelniającej w tym przypadku był dobór właściwości materiałów iniekcyjnych w celu bezpiecznego i swobodnego przejścia głowicy TBM w komorze startowej przez ośrodek wokół. Do tego celu zostały wytypowane żywice iniekcyjne silikatowe przeznaczone do wykonywania wzmocnień i uszczelnień oraz wypełnienia pustek.
W dalszej części artykułu:
1. Realizacja tunelu w Świnoujściu:
- charakterystyka żywic wykorzystywanych do uszczelnienia,
- korzyści stosowania technik iniekcji niskociśnieniowych do stabilizacji na bazie żywic.
2. Stabilizacja podłoża gruntowego na przykładzie autostrady A2:
- stabilizacja płyt drogowych na autostradzie A2,
- żywice iniekcyjne wykorzystywane do stabilizacji – charakterystyka,
- zalety stosowania technik iniekcji niskociśnieniowych do stabilizacji na bazie żywic.
3. Uszczelnienia połączeń między tubingami tunelu na przykładzie warszawskiego metra:
- żywice iniekcyjne wykorzystywane do uszczelnienia – charakterystyka,
- zalety żywicy uszczelniającej.
Agnieszka Poteraj-Oleksiak Cover Technologies sp. z o.o. |
Cały artykuł znajdziesz w nr 10/2022 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
Literatura
- PN-EN 12715:2003 Wykonawstwo specjalnych robót geotechnicznych – iniekcja.
- Krajowa ocena techniczna Geofiller 2K.
- Karta techniczna Zaczyny iniekcyjne z żywic syntetycznych do napraw konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych betonu Geopur 2K.
- J. Bzówka, A. Juzwa, K. Knapik, K. Stelmach, Geotechnika Komunikacyjna, Politechnika Śląska, Gliwice 2015.
- Katalog Typowych Konstrukcji Nawierzchni. Załącznik do zarządzenia Nr 30 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16.06.2014 r.
- A. Szydło, Nawierzchnie drogowe z betonu cementowego, Polski Cement Sp. z o.o., Kraków 2004.
- A. Poteraj-Oleksiak, Wzmacnianie podłoża gruntowego i podbudowy dróg betonowych przy pomocy iniekcji geopolimerowych, II Suwalskie Forum Drogowe, Suwałki, 16.03.2018 r.
- Krajowa Ocena Techniczna Stickfoam 1K.
- www.covertechnologies.com.
- Karta techniczna Zaczyny iniekcyjne z żywic syntetycznych do napraw konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych betonu Geolift 2K.
- Krajowa Ocean Techniczna Geopur 2K.
- Krajowa Ocena Techniczna Geolift 2K.
- P. Hellmeier, E. Soranzo, W. Wu, R. Niederbrucker, A. Pasquetto, An experimental investigation into the performance of polyurethane grouting in soil, 14th Pan-American Conference on Soil Mechanics and Geotechnical Engineering 64th Canadian Geotechnical Conference, October 2–6 2011, Toronto, Ontario, Canada.