Pierwsze półrocze 2011 r. upłynęło pod znakiem zmniejszenia skali inwestycji budowlanych. Liczba ogłaszanych przetargów na wszelkie prace budowlane w okresie styczeń – czerwiec bieżącego roku była o ponad 11,6% mniejsza niż w analogicznym czasie ubiegłego roku – wynika z danych opracowanych przez serwis eGospodarka.pl.
Warto podkreślić, że spadek liczby ogłoszeń o udzielenie zamówienia publicznego zanotowano jedynie w tym segmencie. W pozostałych dwóch kategoriach – czyli dostawach usług oraz towarów – liczba ogłoszeń wzrosła.
Dane, opracowane w oparciu o ogłoszenia przetargowe publikowane w serwisie www.Przetargi.eGospodarka.pl, wskazują, że w pierwszym półroczu 2011 r. liczba ogłaszanych zamówień publicznych wzrosła względem analogicznego okresu ubiegłego roku o 3,2%.
W ciągu pierwszych 6 miesięcy 2011 r. opublikowano 83 tys. 559 ogłoszeń o wszczęciu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, wobec 80 tys. 935 w analogicznym okresie roku 2010.
W czerwcu 2011 r. w Biuletynie Zamówień Publicznych ukazało się 16 tys. 778 ogłoszeń, wobec 15 tys. 239 w maju, 14 tys. 9 ogłoszeń w kwietniu, 15 tys. 836 w marcu, 11 tys. 691 ogłoszeń w lutym i 10 tys. 6 w styczniu. W zeszłym roku – w czerwcu 2010 – w BZP pojawiło się 16 tys. 817 ogłoszeń.
W relacji miesięcznej – względem maja 2011 r. – przyrosty wystąpiły we wszystkich trzech kategoriach ZP (dostawy towarów, dostawy usług, roboty budowlane). W ujęciu rocznym, poniżej „kreski” – co nie powinno dziwić – znalazły się ogłoszenia na realizację prac budowlanych. Liczba ogłoszeń na roboty budowlane w ujęciu rocznym spadła w czerwcu 2011 względem czerwca 2010 o 6,4%. W czerwcu nie została więc przełamana tendencja widoczna od początku roku – w relacji rok do roku liczba ogłoszeń przetargowych na prace budowlane spadała w maju, kwietniu, marcu i lutym. Tak więc wynik całego pierwszego półrocza stał się naturalną konsekwencją trendu widocznego w poszczególnych miesiącach – w publicznych zamówieniach budowlanych dzieje się gorzej, niż rok temu.
W ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2011 r. spadek liczby ogłaszanych postępowań o ZP względem pierwszego półrocza 2010 r. w segmencie budowlanym wyniósł 11,65%. W przypadku ogłoszeń na dostawy usług wystąpił przyrost, tak samo jak w przypadku postępowań na dostawy towarów. W pierwszym przypadku porównanie pierwszych półroczy 2011 i 2010 r. zamyka się dodatnim bilansem w wysokości 13,2%. Z kolei w okresie styczeń-czerwiec 2011 r. pojawiło się o 9,8% więcej ogłoszeń na dostawy towarów niż w analogicznym okresie roku 2010. W kategorii prac budowlanych spadek można zauważyć również nie tylko względem roku 2010, ale też pierwszych półroczy lat 2009 i 2008. W segmencie budowlanym widać więc mocne i wyraźne spowolnienie, co niestety nie jest dobrym prognostykiem – bowiem inwestycje są ograniczane, a wiele wskazuje na to, że maksimum inwestycji mamy już za sobą.
Inflacja i wysychanie unijnej skarbonki
Jak podał Główny Urząd Statystyczny, w czerwcu produkcja przemysłowa w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wzrosła tylko o 2%. W ciągu sześciu miesięcy bieżącego roku produkcja wzrosła o 7,4%, w ubiegłym roku w porównywalnym okresie ten wzrost był wyższy i wyniósł 10,6%.
W tym roku gospodarkę napędza jeszcze budownictwo, gdzie trafiają środki unijne i realizowane są inwestycje związane z Euro 2012. Potwierdza to wysoka dynamika produkcji budowlanej związanej z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (40% wzrostu) oraz specjalistycznych robót budowlanych (prawie 23% wzrost). Środki unijne jednak się kończą i już wkrótce główny motor naszej gospodarki zacznie się dławić. O nadchodzącym osłabieniu w budownictwie jednoznacznie świadczy spadająca liczba ogłaszanych nowych postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Realizowane obecnie inwestycje będą więc kontynuowane, ale boom już się kończy i nie należy oczekiwać powtórki hossy w tym segmencie.
Na szczęście zaczyna wyhamowywać inflacja. Według danych GUS, w czerwcu inflacja w ujęciu rocznym wyniosła 4,2%, wobec 5% przed miesiącem. To mniej niż prognozowali ekonomiści. Z kolei według danych NBP, inflacja bazowa w czerwcu, po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła 2,4% w ujęciu rocznym.
W czerwcu 2011 r. w porównaniu do maja odnotowano spadek liczby bezrobotnych i stopy bezrobocia. Natomiast w stosunku do analogicznego okresu ub. roku nastąpił niewielki wzrost liczby bezrobotnych i stopy bezrobocia. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy w końcu czerwca 2011 r. wyniosła 1 mln 883,3 tys. osób i była niższa niż przed miesiącem o 79,3 tys. osób. Bezrobotni zarejestrowani w urzędach pracy w końcu czerwca 2011 r. stanowili 11,8% ludności aktywnej zawodowo (w maju 2011 r. – 12,2%; w czerwcu 2010 r. – 11,7%).
Budowlanka: odwrót na całej linii
Dane opracowane przez serwis eGospodarka.pl wskazują, nadal bardzo intensywnie realizowane są inwestycje związane z budową i odbudową infrastruktury przeciwpowodziowej. W czerwcu 2011 r. liczba ogłoszeń przetargowych na wykonanie tego typu prac („roboty w zakresie ochrony przeciwpowodziowej”) wzrosła aż o 616% względem analogicznego miesiąca roku ubiegłego.
W zestawieniu rdr tylko przetargi na prace związane z ochroną przeciwpowodziową wykazują tak wysoką dodatnią dynamikę. Następne w rankingu prace – roboty budowlane związane z obiektami na terenach sportowych – wykazują już zaledwie 28-procentową dynamikę w odniesieniu do czerwca 2010 r. Niewiele ustępują im ogłoszenia na wykonanie robót murarskich i murowych (20,91% więcej niż w czerwcu 2010 r.), roboty rozbiórkowe (20,55-procentowy przyrost), roboty w zakresie kształtowania placów zabaw (20,23-procentowa dynamika).
Dwucyfrowe przyrosty względem czerwca ubiegłego roku wykazały jeszcze ogłoszenia na dostawę urządzeń medycznych (+15,60%), wyposażenie placów zabaw (+15,27%), roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych (+11,97%) oraz dostawę pakietów oprogramowania i systemów informatycznych (+10,62%).
W stosunku do czerwca ubiegłego roku najbardziej spadło zapotrzebowanie na roboty w zakresie kanalizacji ściekowej (-38,55%), roboty budowlane w zakresie układania chodników i asfaltowania (-35,79 proc.), usługi nadzoru budowlanego (-33,33%), nadzór nad robotami budowlanymi (-31,44%), roboty budowlane w zakresie budowy wodociągów i rurociągów do odprowadzania ścieków (-29,10%), roboty w zakresie budowy dróg (-28,29%), roboty w zakresie nawierzchni dróg (-27%), izolacja cieplna (-24,71%), usługi szkolenia zawodowego (-24,29%), roboty budowlane w zakresie budowy rurociągów, linii komunikacyjnych i elektroenergetycznych, autostrad, dróg, lotnisk i kolei oraz wyrównywanie terenu (-21,46%) a także na roboty w zakresie konstruowania, fundamentowania oraz wykonywania nawierzchni autostrad, dróg, roboty w zakresie różnych nawierzchni, roboty instalacyjne wodno-kanalizacyjne i sanitarne, roboty drogowe, roboty w zakresie stolarki budowlanej, wykonywanie pokryć dachowych, usługi szkoleniowe, roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej oraz usługi inżynierii projektowej w zakresie inżynierii lądowej i wodnej.
W relacji miesięcznej (względem maja 2011 r.) najbardziej wzrosła liczba ogłoszeń o udzielenie ZP na roboty budowlane związane z obiektami na terenach sportowych (+86,34%), wyposażenie placów zabaw (+58,95%), roboty rozbiórkowe (+58,56%), roboty w zakresie kształtowania placów zabaw (+52,94%), pakiety oprogramowania i systemy informatyczne (+52,44%), roboty wykończeniowe w zakresie obiektów budowlanych (+47,13%), roboty murarskie i murowe (+37,11%), pokrywanie podłóg i ścian (+36,36%), roboty w zakresie stolarki budowlanej (+35,23%), wykonywanie pokryć dachowych (+34,91%), wykonywanie pokryć i konstrukcji dachowych oraz podobne roboty (+33,64%), drukarki laserowe (+31,19%).
W ciągu miesiąca najbardziej spadła liczba postępowań przetargowych na usługi restauracyjne i dotyczące podawania posiłków (-43,65%), usługi edukacyjne i szkoleniowe (-23,64%), usługi szkolenia w dziedzinie rozwoju osobistego (-22,81%), usługi projektowania architektonicznego (-12,5%), usługi inżynieryjne w zakresie projektowania (-9,78%), produkty farmaceutyczne (-5,31%), roboty budowlane w zakresie układania chodników i asfaltowania (-4,72%), roboty w zakresie nawierzchni dróg (-3,57%).
Zestawienie pierwszego półrocza 2011 r. z analogicznym okresem roku 2010 wskazuje jednoznacznie na spadki niemal wyłącznie w segmencie budowlanym. I tak, w bieżącym roku dużo rzadziej niż rok temu zamawiano roboty w zakresie kanalizacji ściekowej, roboty budowlane w zakresie budowy wodociągów i rurociągów do odprowadzania ścieków, usługi projektowania architektonicznego, roboty budowlane w zakresie układania chodników i asfaltowania, usługi nadzoru budowlanego, instalowanie urządzeń oświetlenia drogowego, roboty budowlane w zakresie budowy linii energetycznych, roboty w zakresie nawierzchni ulic, usługi inżynierii projektowej w zakresie inżynierii lądowej i wodnej, usługi inżynieryjne w zakresie projektowania, roboty w zakresie budowy dróg, roboty w zakresie konstruowania, fundamentowania oraz wykonywania nawierzchni autostrad, dróg, roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę i roboty ziemne, roboty budowlane w zakresie rurociągów do odprowadzania wody burzowej, nadzór nad robotami budowlanymi, roboty remontowe i renowacyjne, urządzenia medyczne, roboty instalacyjne wodno-kanalizacyjne i sanitarne, roboty w zakresie różnych nawierzchni, roboty instalacyjne w budynkach.
Jak widać, znaczne spadki dotknęły nie tylko zamówień na prace typowo wykonawcze, ale również usługi projektowe i nadzoru. Oznacza to, że w najbliższym czasie znacząco zmniejszy się zakres wykonywanych prac budowlanych. Prace projektowe są bowiem wstępnym etapem wszelkich inwestycji.
