W sprawie opinii ZUDP

W nawiązaniu do tekstu p. Zenona Mieruszyńskiego „Wymagana procedura uzgadniania dokumentacji projektowej inwestycji liniowych i przyłączy w ramach ZUD” (nr 6/2014 „IB”) chciałbym niniejszym uzupełnić, a także sprostować niektóre kwestie poruszone w tym artykule.

Uzyskanie opinii zespołu uzgadniania dokumentacji projektowej ma swoje umocowanie prawne w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 2 kwietnia 2001 r. Zgodnie z tym aktem wykonawczym ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne uzgodnień usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu dokonuje się po uprzednim zbadaniu bezkolizyjności usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu z już istniejącymi i projektowanymi innymi przewodami i urządzeniami, z obiektami budowlanymi, znakami geodezyjnymi, grawimetrycznymi i magnetycznymi, zielenią wysoką, pomnikami przyrody, a także po zbadaniu ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Należy jednak wskazać, że dla wszystkich dróg publicznych od 2006 r. funkcjonuje ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji drogowych, która zgodnie z art. 11i ust. 2 znosi przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Oznacza to, że dla inwestycji drogowych ustalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nie są obowiązujące, w konsekwencji nie ma konieczności sprawdzenia zgodności tej inwestycji z zapisami planu. Niejako projektowanie inwestycji drogowej stoi ponad tymi planami.

Zgodnie z przytoczonym rozporządzeniem uzgodnień w pasie drogowym lub liniach rozgraniczających drogi dokonuje się, opierając się na przepisach o drogach publicznych, a także na warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Zgodnie z ustawą o drogach publicznych (art. 39 ust. 3) w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego (a więc np. sieci uzbrojenia  terenu) może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi wydawanym w drodze decyzji administracyjnej. Jednakże właściwy zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury wyłącznie wtedy, jeżeli ich umieszczenie spowodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych lub miałoby doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy, przebudowy lub remontu drogi. W tej decyzji określa się w szczególności: rodzaj inwestycji, sposób, miejsce i warunki jej umieszczenia w pasie drogowym oraz pouczenie dla inwestora, że przed rozpoczęciem robót budowlanych jest zobowiązany do uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy wykonywania robót budowlanych, uzgodnienia projektu budowlanego obiektu lub urządzenia z zarządcą drogi (przed uzyskaniem pozwolenia na budowę) oraz uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, dotyczącego prowadzenia robót w pasie drogowym lub na umieszczenie w nim obiektu lub urządzenia. W konsekwencji w granicach pasa drogowego to nie Starosta, ale zarządca drogi ma właściwe kompetencje, a tryb uzgadniania usytuowania sieci w pasie drogowym powinien kończyć się decyzją przez niego wydaną (a nie opinią Starosty). Pozostaje więc pytanie, dlaczego starostowie wydają opinie również dla sieci projektowanych w pasie drogowym?

Do wniosku do Starosty o wydanie opinii ZUDP zgodnie z cytowanym rozporządzeniem dołącza się następujące dokumenty:

– trzy egzemplarze projektu usytuo­wania sieci uzbrojenia terenu;

– decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

– warunki techniczne podłączenia obiektu do istniejących sieci uzbrojenia terenu, uzyskane od jednostek zarządzających tymi sieciami;

– orientację położenia projektowanych sieci uzbrojenia terenu w stosunku do sąsiednich terenów i stron świata.

Wymienione rozporządzenie poprzez swoje zapisy jednoznacznie wskazuje, jakie dokumenty mają być dostarczone. Ten katalog należy traktować jako zamknięty. Okoliczność dołączenia innych dokumentów do wniosku miałaby umocowanie prawne w przypadku, kiedy przepisy rozporządzenia dopuszczałyby taką możliwość, np. przez użycie sformułowania „w szczególności” lub „w zależności od potrzeb”. Ale ponieważ tego nie czynią, żądanie innych dokumentów, np. uzgodnień branżowych, nie ma podstawy prawnej. Niezależnie należy podkreślić, że projektując inwestycję drogową, nie ma obowiązku uzyskiwania indywidualnych zgód właścicieli terenu, ponieważ konieczność np. przebudowy sieci uzbrojenia terenu na nieruchomości prywatnej w wyniku planowanej inwestycji drogowej zostanie nadana w prawomocnej decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej w ramach tzw. obowiązku (art. 11f ust. 1 pkt 8 lit. e, g–h ustawy o szczególnych zasadach…). Dla inwestycji drogowych nie uzyskuje się tzw. prawa dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Równocześnie należy wskazać, że przy planowaniu inwestycji drogi publicznej zgodnie z zapisami wspomnianej spec­ustawy nie uzyskuje się ani decyzji o warunkach zabudowy, ani decyzji inwestycji celu publicznego czy jakiejkolwiek innej decyzji „lokalizacyjnej”. Tym samym dla planowanej inwestycji drogowej, składając wniosek do Starosty zgodnie z jego kompetencjami (czyli w zakresie uzgadniania dla obszaru poza pasem drogowym), projektant nie ma formalnie możliwości spełnienia wymagań rozporządzenia, gdyż nie jest w stanie przedłożyć prawomocnych warunków zabudowy, bo takich w procesie przygotowania inwestycji drogowej zwyczajnie się nie pozyskuje. Co należałoby, w złożonym wniosku na ZUDP zwyczajnie wyjaśnić.

Warto podkreślić, że zgodnie z rozporządzeniem opinia zespołu uzgadniania dokumentacji projektowej powinna dotyczyć wyłącznie usytuowania projektowanych sieci na mapie do celów projektowych (a więc wyłącznie w zakresie sytuacyjnym), a niestety często przeradza się w uzgadnianie całej dokumentacji projektowej.

Jednocześnie uzgodnieniu przez zespół uzgadniania dokumentacji projektowej przy Staroście nie podlega usytuowanie projektowanych sieci uzbrojenia terenu na terenach zamkniętych, o których mowa w ustawie – Prawo geodezyjne i kartograficzne, z wyjątkiem sieci uzbrojenia terenu wyprowadzonych poza granice tych terenów. Dla terenów zamkniętych (często terenów kolejowych) uzgodnienia prowadzi zarządzający terenem zamkniętym, z zachowaniem przepisów przedmiotowego rozporządzenia.

Istotne jest również przypomnienie, że uzgadnianie sieci będących przyłączami do budynku lub budowli w części usytuowanej na nieruchomości, w stosunku do której prawo do dysponowania na cele budowlane przysługuje wnioskodawcy (który jest po prostu właścicielem, użytkownikiem bądź zarządcą tej nieruchomości), nie wymaga przedłożenia wniosku na posiedzeniu zespołu i zasięgania opinii jego członków.

Należy również sprostować, że właścicielami gruntów pod drogi są nie tylko Skarb Państwa i gmina, zgodnie bowiem z ustawą o drogach publicznych (art. 2a) jest to także samorząd województwa (drogi wojewódzkie) oraz samorząd powiatu (drogi powiatowe).

Wspominany w tekście z czerwcowego „IB”  projekt organizacji ruchu podlega  zatwierdzeniu przez organ zarządzający ruchem na drodze, co  wynika bezpośrednio z aktu wykonawczego Prawa o ruchu drogowym, tj. z rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem. Zgodnie z tymi przepisami projekt organizacji ruchu nie jest ani projektem budowlanym, ani nawet projektem wykonawczym, ale stanowi część dokumentacji budowy.Nie podlega więc (na razie) bezpośrednio przepisom Prawa budowlanego oraz na szczęście nie zawiera projektowanych obiektów lub urządzeń, który wymagałyby uzyskania opinii przez zespół uzgadniania dokumentacji projektowej.

mgr inż. Andrzej Gumuła

AG Doradztwo i Projektowanie