W 2013 r. koszty budowy obiektów budowlanych zarówno kubaturowych, jak i inżynieryjnych były niższe niż w roku 2012, co z pewnością dało poczucie bezpieczeństwa finansowego uczestnikom procesu inwestycyjnego.
Koszty budowy 2012–2013
W czwartym kwartale ubiegłego roku w porównaniu z czwartym kwartałem 2012 r., jak wynika z prowadzonych cyklicznie w systemie Sekocenbud badań rynku, koszty budowy budynków wielorodzinnych i domów jednorodzinnych były niższe odpowiednio o: 2,6 i 3,3%. Podobny trend zanotowano w grupie obiektów użyteczności publicznej – koszty budowy spadły o 3,2%. Taniej budowało się też obiekty inżynieryjne: drogi kołowe o 4,5%, mosty i wiadukty o 3,4 %, przyłącza i sieci kanalizacyjne o 4,5%, a koszt budowy linii elektroenergetycznych był aż o 10% niższy. Zmiany procentowe, jakie nastąpiły w minionym roku (czwarty kwartał 2013 r. do czwartego kwartału 2012 r.) w poszczególnych grupach obiektów, zaprezentowano na wykresie 1.
Spadki (lub wzrosty) kosztów budowy są wynikiem ruchu cen na rynku wszystkich czynników produkcji – a w szczególności zmian cen materiałów. Udział poszczególnych czynników w wartości całkowitej obiektu kształtuje się dla obiektów budownictwa mieszkaniowego i inżynieryjnego następująco:
– materiały stanowią od 58 do 68% (budownictwo kubaturowe) i od 30 do 40% (obiekty inżynieryjne);
– robocizna odpowiednio od 13 do 16%, a w obiektach inżynieryjnych od 11 do 25%;
– sprzęt od 2 do 11% oraz od 9 do 28%;
– koszty pośrednie i zysk stanowią razem maksymalnie 20% wartości obiektu, bez względu na funkcjonalne przeznaczenie obiektu.
Według informacji Sekocenbud w czwartym kwartale 2013 r. ceny materiałów zużywanych w budownictwie ogółem spadły średnio w skali kraju o prawie 3% w stosunku do czwartego kwartału roku poprzedniego i był to największy spadek cen materiałów budowlanych w ciągu ostatnich trzech lat. Spadek cen w minionym roku w największym stopniu dotyczył materiałów elektrycznych (13,4%), niższe były też ceny materiałów budowlanych – o 2,3%, a materiałów instalacyjnych o 1,1% (wykres 2).
W ubiegłym roku stawki robocizny kosztorysowej, notowane w systemie Sekocenbud na terenie całego kraju, dla robót ogólnobudowlanych (inwestycyjnych), w tym m.in. dla budownictwa mieszkaniowego, były niższe średnio o 1,6% wobec czwartego kwartału 2012 r., a dla robót inżynieryjnych spadły średnio o 2,1% (wykres 2).
W 2012 r. obserwowano generalnie stabilny poziom kosztów budowanych obiektów, z niewielką tendencją wzrostu cen mniej więcej w połowie roku. Jedynie w przypadku budowy linii elektroenergetycznych koszt ich budowy od połowy roku 2012 charakteryzował się znaczną tendencją spadkową, która została nieco wyhamowana pod koniec 2013 r. Po okresie względnej stabilizacji (w 2012 r.) zarysował się w 2013 r. trend spadkowy nie tylko dla obiektów inżynieryjnych, ale również dla obiektów budownictwa kubaturowego.
W czwartym kwartale 2013 r. (w stosunku do czwartego kwartału 2011 r.) zanotowano spadek kosztów budowy:
– mieszkań w budynkach wielorodzinnych o 3%, domów jednorodzinnych o 3,9% (wykres 3),
– budynków użyteczności publicznej o 3,6% (wykres 4),
– mostów i wiaduktów o 4,4%, a dróg kołowych o 4,3% (wykres 5),
– linii elektroenergetycznych aż o 20,5%, natomiast przyłączy i sieci ciepłowniczych o 3,5% (wykres 6).
Prognozy na rok 2014
Według oceny ekspertów Sekocenbud obecny na rynku budowlanym w minionym roku trend spadkowy cen powinien się utrzymać w pierwszym kwartale tego roku z pojawiającą się tendencją stabilizacji cen. Niewielkiego wzrostu cen materiałów, a w konsekwencji kosztów budowy realizowanych inwestycji można spodziewać się w drugim i trzecim kwartale 2014 r.
W całym roku można mówić o umiarkowanej tendencji wzrostowej dla:
– budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego średnio +1,0%,
– budownictwa drogowego średnio +0,8%.
Z najnowszych prognoz zmian cen, opublikowanych w miesięczniku „Błyskawica”, na najbliższe trzy miesiące (luty, marzec, kwiecień 2014 r.) wynika, że już w kwietniu tego roku można spodziewać się niewielkich wzrostów cen. I tak np. koszty budowy budynków wielo- i jednorodzinnych będą wyższe w granicach od 0,1 do 0,2% (w porównaniu do miesiąca poprzedniego).
Trendy zmian cen pozostałych rodzajów budownictwa – w zeszycie ZWW za pierwszy kwartał 2014 r.
Mariola Gala-de Vacqueret
redaktor naczelna wydawnictw Sekocenbud