Podstawowymi parametrami decydującymi o zakresie stosowania elewacji wentylowanej są odporność: na parcie i ssanie wiatru, na uderzenia, korozję i ogień.
Coraz częściej na ulicach naszych miast powstają budynki z elewacjami wentylowanymi. Takie rozwiązania techniczne elewacji, charakteryzujące się wieloma zaletami, są coraz bardziej dostępne i rozpowszechnione. Elewacje wentylowane przestały być wyłącznym atrybutem budynków prestiżowych, podkreślającym status i zamożność właściciela, są stosowane coraz częściej w budynkach użyteczności publicznej (np. szkoły i przedszkola), są również ozdobami zwykłych budynków mieszkalnych. Oprócz walorów estetycznych klasyczne elewacje wentylowane – okładziny kamienne, ceramiczne, betonowe zamocowane na ruszcie – w porównaniu z elewacjami wykonanymi w systemie BSO (bezspoinowy system ociepleń) są trwalsze i łatwiejsze w utrzymaniu. Z całą pewnością okładzina ceramiczna/kamienna/betonowa posłuży o wiele dłużej niż cienka warstwa tynku. W większości przypadków uszkodzone okładziny w systemach wentylowanych można łatwo wymienić. W przypadku uszkodzenia elewacji wykonanej w systemie BSO naprawa niewielkiego odcinka może wymagać malowania całego obiektu (aby uniknąć widocznych plam).
Wszystkie elewacje ulegają destrukcji i uszkodzeniom. Przykłady uszkodzeń elewacji wentylowanych na jeszcze nieoddanych do użytkowania budynkach przedstawia fot. 1.
Dlaczego te elewacje tak szybko uległy zniszczeniu? Kto zawinił: materiały budowlane czy człowiek? Prace ekspertów ITB dają odpowiedź na to pytanie: przyczyn awarii należy szukać w zastosowaniu nieprzebadanych zestawów elewacyjnych, niskiej jakości prac budowlano-montażowych, pomyłkach projektantów, niewłaściwej kontroli nadzoru budowlanego.
W 2012 r. ITB rozpoczął pracę nad opracowaniem poradnika dotyczącego odbiorów elewacji wentylowanych, którego celem jest przedstawienie najważniejszych elementów kontroli przy wykonaniu i odbiorze elewacji wentylowanych. Artykuł przedstawia najważniejsze założenia opracowania.
Fot. 1 Uszkodzenia okładzin elewacji wentylowanych: a) rozwarstwienie płyty HPL, b) rozwarstwienie okładziny z piaskowca
Tab. Możliwe strefy zastosowania okładzin do elewacji wentylowanych w zależności od odporności na uderzenie
|
Odporność na uderzenie, w dżulach [J]
|
Miejsca zastosowania okładzin
|
|||
|---|---|---|---|---|
|
Części elewacji znacznie oddalone od poziomu gruntu
|
Części elewacji niedostępne dla ludzi
|
Ograniczony dostęp ludzi, minimalna możliwość uderzeń
|
Dolne części elewacji, duży ruch ludzi
|
|
|
1 J (ciało twarde)
|
Brak uszkodzeń
|
–
|
–
|
–
|
|
10 J (ciało twarde)
|
–
|
Brak uszkodzeń
|
Brak uszkodzeń
|
Brak uszkodzeń
|
|
10 J (ciało miękkie)
|
–
|
–
|
Brak uszkodzeń
|
Brak uszkodzeń
|
|
60 J (ciało miękkie)
|
Brak uszkodzeń
|
Brak uszkodzeń
|
–
|
–
|
|
300 J (ciało miękkie)
|
–
|
–
|
Brak uszkodzeń
|
–
|
|
400 J (ciało miękkie)
|
–
|
–
|
–
|
Brak uszkodzeń
|
|
|
|
|
|
|
Niezbędne dokumenty
Zestaw do wykonania elewacji wentylowanych (jako całość) powinien posiadać krajową aprobatę techniczną. Wraz z przyjęciem europejskich zaleceń udzielania aprobat technicznych (ETAG 034) zestawy do wykonania elewacji wentylowanych będą mogły być wprowadzane do obrotu w budownictwie na podstawie europejskich aprobat technicznych.
Poszczególne elementy składowe zestawów do wykonania elewacji wentylowanych powinny posiadać deklaracje zgodności z wymaganymi dokumentami odniesienia, np.:
– łączniki mechaniczne do mocowania rusztu oraz wełny mineralnej powinny posiadać deklaracje zgodności z krajową lub europejską aprobatą techniczną,
– wełna mineralna powinna mieć deklarację zgodności z PN-EN 13162,
– podkonstrukcja aluminiowa powinna spełniać wymagania serii norm PN-EN 755 (aluminium i stopy aluminium),
– okładziny włóknisto-cementowe powinny mieć deklarację zgodności z PN-EN 12467.
Czytając aprobatę techniczną, należy zwrócić uwagę na zakres stosowania elewacji wentylowanej. Najważniejszymi parametrami decydującymi o zakresie stosowania są: odporność na parcie i ssanie wiatru, odporność na uderzenie ciałem miękkim i ciężkim, odporność na uderzenie ciałem twardym (strefy stosowania elewacji zależnie od odporności na uderzenie przedstawia tabela), odporność ogniowa, odporność na działanie korozji.
Analizując aprobatę techniczną, należy również zwrócić uwagę, czy zestaw wyrobów do wykonania elewacji wentylowanych można stosować do wykończenia elementów poziomych (w postaci sufitów podwieszanych w podcieniach, przejściach etc.).
Fot. 2 Przykład niewłaściwego rozwiązania połączenia dwóch systemów
Łączenie systemów
Dość często na elewacjach budynków łączy się kilka systemów: elewacja wentylowana, elewacja wykonana w systemie BSO, przeszklenie konstrukcyjne. Podczas projektowania takich elewacji należy przemyśleć sposoby łączenia różnych systemów elewacyjnych.
Skuteczność rozwiązania, jeżeli nie zostało sprawdzone i opisane w katalogach systemodawcy (producenta zestawów do wykonania elewacji wentylowanych), najlepiej sprawdzić poprzez badania laboratoryjne na reprezentatywnej próbce. Wśród prób należy koniecznie sprawdzić właściwości połączenia systemów: wodoszczelność, przepuszczalność powietrza. Oprócz tego warto sprawdzić połączenie pod względem przewodności cieplnej oraz izolacyjności akustycznej.
Przykład niewłaściwie zaprojektowanego połączenia fragmentów elewacji wentylowanej z przeszkleniem konstrukcyjnym przedstawia fot. 2. Błędy projektowe wraz z niewłaściwym wykonawstwem skutkowały przeciekami wody do mieszkania.
Fot. 3 Przykład podłoża murowego nienadającego się do rozpoczęcia prac elewacyjnych – niewłaściwe osadzenie okien, niska jakość prac murarskich
Fot. 4 Przykład niewłaściwego składowania i docinania okładzin elewacyjnych
Fot. 5 Uszkodzona okładzina kamienna
Kontrole i sprawdzenia przed rozpoczęciem robót
Przed rozpoczęciem robót elewacyjnych należy sprawdzić stan techniczny podłoża (ścian oraz płaszczyzn poziomych), do którego będą montowane elementy elewacji. Minimalny zakres sprawdzenia to:
– Sprawdzenie podłoża pod względem jego przygotowania zgodnie z zaleceniami aprobaty technicznej, karty technicznej producenta wyrobu (jeżeli takie zalecenia są). Warto zwrócić szczególną uwagę na równość podłoża, szerokość spoin i stan elementów murowych, spękania i rozwarstwienia podłoży betonowych, przyczepności tynków (w przypadku wykonania elewacji wentylowanej na budynkach już użytkowanych). Niedopuszczalne jest występowanie elementów luźnych na podłożu. Podłoże nie powinno być zawilgocone i zagrzybione.
– Sprawdzenie odporności na wyrwanie łączników do mocowania rusztu oraz wełny mineralnej w podłożu rzeczywistym. Otrzymane wartości należy porównać z założeniami projektu. W aprobatach technicznych łączników należy sprawdzić, czy łączniki mogą być stosowane na tym podłożu.
W ocenie ITB przy odbiorze podłoża można skorzystać z postanowień już wycofanej ze zbiorów PKN normy PN–B-06190:1972 Roboty kamieniarskie – Okładzina kamienna – Wymagania w zakresie wykonywania i badania przy odbiorze (dopuszczalne odchyłki podłoża określono w tab. 1 normy).
Dla większości typów elewacji wentylowanych przed rozpoczęciem robót elewacyjnych powinny być zamontowane okna i drzwi, jakość ich montażu udokumentowana protokołem.
Przykład podłoża niespełniającego wymagań w zakresie jakości robót murarskich, osadzenia okien, przyczepności tynków przedstawia fot. 3.
Odbiór podłoża również powinien być potwierdzony protokołem.
Fot. 6 Pierwsze sprawdzenie międzyoperacyjne – sprawdzenie rozstawu konsoli
Fot. 7 Przykład niewłaściwego wykonania podkonstrukcji, brak spełnienia podstawowych wymagań w zakresie bezpieczeństwa użytkowania oraz trwałości
Fot. 8 Przykład izolacji ściany z dużymi fragmentami nieciągłości
Sprawdzenie jakości poszczególnych elementów zestawu do wykonania elewacji
Podczas odbioru materiałów budowlanych na placu budowy należy sprawdzić:
– Czy przekrój dostarczonego rusztu jest zgodny z przekrojem przedstawionym w aprobacie technicznej (AT) oraz projekcie (sprawdzenie za pomocą suwmiarki).
– Czy materiał rusztu jest zgodny z postanowieniami AT. W przypadku metalowych rusztów jakość stopu można sprawdzić na podstawie deklaracji zgodności wystawionej przez hutę.
– W przypadku rusztów drewnianych oprócz wymiarów sprawdzić, czy wilgotność rusztu jest zgodna z zaleceniami AT oraz czy ruszt został zabezpieczony środkami chemicznymi przewidzianymi w AT. Liczba sęków lub innych wad drewna nie powinna przekraczać liczby określonej w AT. Niedopuszczalne jest stosowanie drewna ze śladami sinizny. W przypadku rusztów drewnianych warto sięgnąć po opinię uprawnionego brakarza.
– Czy kształt i wymiary okładzin ściennych są zgodne z opisem przedstawionym w AT. Okładziny o wymiarach mniejszych lub większych od przewidzianych w AT nie mogą być stosowane bez odpowiedniego sprawdzenia (wg wskazówek jednostki aprobującej). Należy również porównać deklarację zgodności dostarczonej okładziny z opisem okładzin umieszczonym w AT (zdarzały się przypadki podmiany okładzin: zamiast okładzin włókno-cementowych stosowano okładziny magnezowe).
– Czy łączniki do mocowania posiadają AT; trzeba także porównać parametry tych łączników z parametrami określonymi w AT elewacji wentylowanej.
– Jeśli okładziny ścienne klejone są do podkonstrukcji – czy klej jest zgodny z postanowieniami AT oraz czy nie jest przeterminowany.
– W przypadku elementów docieplających (wełny, styropianu) – czy dostarczone materiały są zgodne ze wskazówkami AT i projektu. Parametry dostarczonych elementów docieplenia (wg deklaracji zgodności) powinny być nie gorsze od parametrów wymienionych w AT.
– W przypadku mas tynkarskich (istnieją elewacje wentylowane przewidujące aplikację tynków na płyty okładzinowe) – czy masy są objęte AT oraz czy nie są przeterminowane. W przypadku mas barwionych aplikowanych na powierzchni jednej elewacji rekomenduje się upewnić, czy masy pochodziły z jednej partii oraz linii produkcyjnej.
Niedopuszczalne i bardzo ryzykowne jest łączenie systemów (ruszt jednego producenta, płytki innego). Niekoherentność wyrobów może doprowadzić do awarii, np. wskutek różnej rozszerzalności liniowej.
Wyniki odbioru materiałów i wyrobów powinny być każdorazowo wpisywane do dziennika budowy.
Fot. 9 Zastosowanie nieodpowiednich ze względu na wymagania ppoż. łączników mechanicznych na wysokości +26 m
Fot. 10 Wykonanie termoizolacji w pasie cokołowym
Fot. 11 Widok zgłoszonej do kontroli międzyoperacyjnej warstwy termoizolacyjnej
Sprawdzenia w trakcie wykonania robót elewacyjnych
Niektórzy systemodawcy udzielają gwarancji na swoje wyroby wyłącznie w przypadku wykonania prac przez autoryzowanych montażystów. Dlatego przed rozpoczęciem prac warto sprawdzić kwalifikacje poszczególnych pracowników zatrudnionych przy pracach elewacyjnych (dowodem może być imienny certyfikat).
Sprzęt do wykonania elewacji wentylowanych powinien być zgodny z wymaganiami systemodawcy. Szczególną uwagę należy zwracać na narzędzia do cięcia, klejenia, robienia otworów w okładzinach.
Istotny wpływ na jakość i trwałość elewacji wentylowanej ma sposób składowania materiałów. Sposób składowania elementów zestawu do wykonania elewacji wentylowanych powinien być zgodny z zaleceniami AT oraz producenta. Fot. 4 ilustruje niewłaściwy sposób składowania i docinania płyt HPL (wilgotne, nierówne, niestabilne podłoże).
Podczas wykonania robót elewacyjnych należy sprawdzać, czy warunki pogodowe pozwalają na wykonywanie prac (dotyczy przede wszystkim chemii budowlanej, systemów tynkowych aplikowanych na płyty okładzinowe).
Niedopuszczalne jest zastosowanie uszkodzonych elementów (np. okładzin, rusztu) – fot. 5.
Podczas wykonania robót należy sprawdzać kompletność akcesoriów niezbędnych do wybudowania elewacji (np. zastosowanie systemowych przekładek pomiędzy konsolą a podłożem). Zastosowanie niesystemowych akcesoriów może mieć istotny wpływ na trwałość oraz bezpieczeństwo użytkowania elewacji.
Fot. 12 Trwałe zacieki na okładzinach spowodowane brakiem właściwego odprowadzenia wody w pasie nadokiennym
Fot. 13 Liczne pomyłki przy osadzeniu okien mające istotny wpływ na bezpieczeństwo użytkowania obiektu oraz właściwości termoizolacyjne przegrody
Fot. 14 Zastosowanie nieodpowiednich materiałów do uszczelnienia dylatacji
Pierwsza kontrola międzyoperacyjna powinna obejmować sprawdzenie rozstawu konsoli na ścianie. Podczas kontroli sprawdza się odległości między konsolami, liniowość rzędów konsoli. Sprawdzenie można przeprowadzić za pomocą niwelatora. Szczególną uwagę warto zwrócić na rozmieszczenie stałych i ruchomych podpór. Odstęp pomiędzy konsolami nie powinien przekraczać wartości dopuszczalnych określonych w AT. Na fot. 6 widać przygotowaną do kontroli międzyoperacyjnej ścianę z zamontowanymi konsolami.
Drugi etap kontroli powinien obejmować rozstaw poziomych i pionowych elementów rusztu, należy zwrócić uwagę na rozstaw rusztu w narożnikach budynku oraz w częściach najbardziej narażonych na działanie wiatru. Rozpiętość profili podkonstrukcji nie powinna przekraczać rozpiętości dopuszczalnej określonej w AT. Odchyłki od wymiarów między elementami podkonstrukcji, jak również odchyłki od pionu i poziomu nie powinny przekraczać wartości dopuszczalnych (określonych w AT).
Na fot. 7 pokazano konstrukcję rusztu niespełniającą podstawowych wymagań w zakresie bezpieczeństwa użytkowania oraz trwałości. Wykonawca zastosował niesystemowy ruszt, zamiast aluminiowego – stalowy, nieposiadający należnego zabezpieczenia antykorozyjnego. Zamiast systemowych konsoli pionowe elementy rusztu przymocowano do wyciętych blach stalowych zamontowanych w styropianie.
Elewacja wentylowana musi spełniać odpowiednie wymagania w zakresie termoizolacji budynku. Na jakość wykonania termoizolacji ścian budynku ma istotny wpływ kolejność wykonania robót. Niektórzy systemodawcy przewidują wykonanie termoizolacji po zamontowaniu konsoli, inni – po zamontowaniu rusztu. Jakość wykonania warstwy termoizolacyjnej powinna być objęta kontrolą międzyoperacyjną, a jej odbiór udokumentowany protokołem. Podczas wkładania izolacji cieplnej należy sprawdzić:
– czy współczynnik przewodności cieplnej izolacji λ jest zgodny z założeniami projektu (na podstawie dostarczonych deklaracji zgodności termoizolacji);
– czy grubość izolacji jest zgodna z założeniami projektu;
– czy montaż płyt izolacyjnych przewiduje dodatkowe klejenie (na podstawie wskazówek AT lub kart technicznych);
– czy zachowana została ciągłość warstwy izolacyjnej (fot. 8);
– czy izolacja została przymocowana do ściany od właściwej strony i we właściwym kierunku (w przypadkach zastosowania nietypowej izolacji termicznej);
– czy liczba łączników mechanicznych stosowanych do mocowania warstwy termoizolacyjnej jest zgodna z założeniami AT, może być zmienna zależnie od obciążenia wiatrowego;
– czy na wyższych partiach budynku zastosowano łączniki mechaniczne spełniające wymagania bezpieczeństwa ogniowego (fot. 9);
– czy w części cokołowej oraz pasach przyposadzkowych (balkony, tarasy) zastosowano styropian XPS (fot. 10); wełna nie powinna się kontaktować z powierzchnią, na której może występować zastój wody;
– czy wiatroizolacja, jeżeli taka jest przywidziana, jest ciągła.
Przykład przygotowanej do kontroli warstwy termoizolacyjnej przedstawia fot. 11.
Przystępując do montażu okładzin, należy sprawdzić w AT lub karcie technicznej systemodawcy kolejność montażu – czy montaż należy rozpocząć od dołu czy od góry elewacji.
Przed montażem okładziny trzeba wykonać sortowanie (mieszanie) okładzin pochodzących z różnych partii w celu niedopuszczenia powstania rażących różnic w kolorze elewacji.
Rozpiętość elementów okładzinowych oraz liczba punktów zaczepowych powinna być zgodna ze wskazówkami AT. W przypadku osadzenia elementów okładzinowych bezpośrednio w profilach należy sprawdzić występującą głębokość osadzenia i porównać z głębokością dopuszczalną (wskazaną w AT).
W przypadku mocowania okładzin do podkonstrukcji za pomocą nitów należy sprawdzić odległości od krawędzi płyty do otworu nitowego i porównać z wymaganymi w AT. Średnica otworu i rozstaw nitów powinny być zgodne z zaleceniami AT. Niepoprawny rozstaw nitów może doprowadzić do uszkodzeń okładziny.
W przypadku klejenia okładzin do profili konieczne jest sprawdzenie, czy elementy podkonstrukcji oraz okładziny zostały w odpowiedni sposób przygotowane. W trakcie klejenia trzeba sprawdzić ciągłość nakładanej warstwy kleju. Klejenie okładzin należy wykonać w warunkach klimatycznych zgodnych z zaleceniami producenta kleju oraz AT. W losowo wybranych miejscach należy sprawdzić przyczepność przyklejonych okładzin do rusztu.
W przypadku mocowania okładzin do podkonstrukcji za pomocą elementów zaciskowych (fot. 9) należy manualnie sprawdzić mocowanie okładzin. Niedopuszczalne jest stosowanie pozasystemowych elementów zaciskowych. Elementy zaciskowe muszą być sprawdzone pod względem odporności na działanie korozji.
W przypadku cięcia okładzin niedopuszczalne jest zastosowanie okładzin z rozkruszającymi się krawędziami. Krawędzie okładzin nie powinny stanowić zagrożenia dla ludzi.
W przypadku wycięć w okładzinach wielkowymiarowych (na przykład w pasach przyokiennych, w miejscach przejścia elementów instalacji wentylacyjnej) geometrię wycięć należy uzgodnić z systemodawcą. Należy przy tym pamiętać, że wycięcia wykonane w okładzinach wielkowymiarowych mogą istotnie obniżyć parametry wytrzymałościowe elewacji (odporność na ssanie/parcie wiatru, odporność na uderzenie).
Podczas wykonania okładzin wentylowanych szczególną uwagę należy zwrócić na obróbkę otworów, parapetów, gzymsów. Elewacja powinna być zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby woda, która powstaje na powierzchni okładzin wskutek działania deszczu, kondensatu, nie akumulowała się w środku zestawu i mogła być odprowadzona na zewnątrz (porównaj fot. 12).
Fot. 15 Rażące odchylenia przebiegu spoin od linii prostej; elewacja została zamontowana bez termoizolacji
Fot. 16 Przykłady niedopuszczalnego montażu elementów instalacji oraz odwodnienia do okładzin i rusztu
Fot. 17 Występujące fragmenty rusztu na zgłoszonej do odbioru elewacji wentylowanej
Ważne jest właściwe wykonanie pasa cokołowego elewacji. Możliwość styku płyty okładzinowej z gruntem powinna być uzgodniona z systemodawcą, np. przy wykonaniu elewacji wentylowanych z okładzinami HPL odległość od dolnej krawędzi okładziny do powierzchni gruntu/nawierzchni chodnika powinna wynosić co najmniej 5 cm (wg wskazówek producentów płyt HPL). Przy zastosowaniu okładzin kamiennych dopuszczalny jest styk dolnej krawędzi okładzin z gruntem, pod warunkiem zabezpieczenia krawędzi papą.
W celu zapewnienia długotrwałej eksploatacji elewacji i niedopuszczenia do degradacji termoizolacji należy przyjrzeć się stykowi podokiennika i konstrukcji elewacji. Podokienniki zewnętrzne powinny po osadzeniu zapewnić prawidłowy spływ wody opadowej. Spoina pozioma między podokiennikiem i krawędzią elementu okładziny pionowej, znajdującej się pod otworem okiennym, oraz styki podokiennika z elementami konstrukcji okna powinny być wypełnione wodoszczelnym elastycznym kitem. Nieprawidłowe osadzenie okna (fot. 13) na pewno uniemożliwi skuteczne odprowadzenie wody, doprowadzi do powstania mostków termicznych oraz stanowi poważne zagrożenie dla użytkowników lokalu i przechodniów.
Podczas układania płyt okładzinowych należy sprawdzać, żeby odległość pomiędzy elementami obudowy i warstwą izolacyjną lub podłożem (przestrzeń wentylowana) wynosiła co najmniej 20 mm. Przestrzeń ta może być zmniejszona lokalnie o 5–10 mm. Powierzchnia przekroju szczeliny wentylacyjnej w dolnej części budynku oraz przy krawędzi dachu powinna wynosić nie mniej niż 50 cm2 na metr długości.
Podczas odbioru robót należy sprawdzić jakość wykonania dylatacji konstrukcyjnych oraz dylatacji kompensacyjnych (jeżeli takie są przewidziane) pozwalających przemieszczać się elementom okładzinowym. W przypadku okładzin kamiennych odstęp pomiędzy dylatacjami kompensacyjnymi nie powinien przekraczać 20 m. Istotne jest, aby dylatacje konstrukcyjne pokrywały się z dylatacją systemu elewacyjnego. W przypadku wykonania dylatacji otwartej osie szczelin dylatacyjnych okładziny i budynku powinny się pokrywać, przy dylatacji krytej zaś powinny być przesunięte o grubość elementu okładziny. Rozwiązania poszczególnych dylatacji ze wskazaniem właściwości uszczelniaczy muszą być przewidziane w dokumentacji technicznej. Na fot. 14 pokazano przykład nieprawidłowego uszczelnienia dylatacji.
Sprawdzenie grubości spoin i prawidłowości ich przebiegu weryfikuje się za pomocą oględzin zewnętrznych, a w przypadkach budzących wątpliwości za pomocą suwmiarki lub sznura. Dopuszczalne odchylenia należy określić w specyfikacji technicznej/umowie o roboty budowlane, uwzględniając specyfikę okładzin. W okładzinach z prostokątnych lub kwadratowych elementów spoiny powinny tworzyć siatkę wzajemnie równoległych i prostopadłych linii bez załamań lub skrzywień (jeżeli projekt nie przewiduje inaczej). Odchyłki linii spoin od linii prostych nie powinny przekraczać 1 mm na długości 1 m. Przykład niedopuszczalnych odchyleń spoin od linii prostej ilustruje fot. 15.
Dopuszczalne odchylenia od projektowanej powierzchni okładzin powinny być określone w specyfikacji technicznej z uwzględnieniem typu okładziny. Dla okładzin płaskich nie powinny przekraczać połowy sumy odchyłek dopuszczalnych dla poszczególnych elementów okładziny (wg wymagań norm przedmiotowych na te elementy). Sprawdzenia dokonuje się przez przyłożenie do okładzin (w dowolnych miejscach) dwumetrowej łaty kontrolnej i pomiaru szczelinomierzem.
Podczas odbioru robót należy sprawdzić sposób montażu elementów instalacji, odwodnienia, klimatyzacji (fot. 16). Elementy takie nie mogą być montowane do okładzin oraz rusztu (jeżeli zapisy AT nie stanowią inaczej).
Widok zgłoszonej do odbioru elewacji budynku powinien być zgodny z założeniami projektu (fot. 17).
dr inż. Ołeksij Kopyłow
Instytut Techniki Budowlanej
1Co nazywamy elewacją wentylowaną oraz podstawowe wymagania stawiane takiego rodzaju wyrobom, zostało określone w publikacji Elewacje wentylowane z wykorzystaniem elementów okładzinowych, „IB” nr 1/2011.
Z ostatniej chwili: 21 czerwca br. został zatwierdzony ETAG 034, co daje możliwość objęcia elewacji wentylowanych Europejską Aprobatą Techniczną. Więcej informacji na stronie: http://www.eota.be/en-gb/content/latest-news/15/
