Kontrola dostępu ma za zadanie ograniczenie i uporządkowanie ruchu osób i/lub pojazdów na danym terenie lub w obiekcie w oparciu o odpowiednio skonfigurowaną bazę danych oraz rejestrację powiązanych zdarzeń.
Systemem kontroli dostępu określa się zespół wzajemnie współpracujących urządzeń elektronicznych oraz mechanicznych, których działanie ma na celu (całkowite albo tylko w pewnym zakresie) ograniczenie dostępu użytkownikom nieuprawnionym do określonych stref na danym terenie lub w obiekcie, a także zapewnienie dostępu do stref chronionych użytkownikom uprawnionym.
Systemy kontroli dostępu – charakterystyka ogólna
Każdy system składa się co najmniej z dwóch rodzajów urządzeń:
- wejściowych urządzeń identyfikujących – decydujących o udostępnieniu chronionych stref, głównie w postaci domofonów, identyfikatorów, czytników i terminali biometrycznych;
- zaporowych urządzeń wejściowych/wjazdowych – umożliwiających to udostępnianie, czyli drzwi, furtek i bram wyposażonych w stosowne okucia, a także bramek lub szlabanów.
W systemach kontroli dostępu identyfikowanie użytkowników może być realizowane poprzez urządzenia wejściowe w sposób zależny od wymaganego poziomu zabezpieczeń, który najczęściej dzielony jest na trzy stopnie. Pierwszy to standardowy, oparty o domofony analogowe, cyfrowe lub wideo-domofony, gdzie dostęp do określonej strefy jest uzyskiwany po wprowadzeniu stosownego kodu. W drugim stopniu, określanym jako średni, stosuje się identyfikatory w postaci kart z kodem kreskowym, magnetycznych lub zbliżeniowych, z których dane odczytywane są przez odpowiednie czytniki. Trzeci, nazywany wysokim stopniem zabezpieczeń, jest uzyskiwany dzięki użyciu terminali biometrycznych w postaci skanerów, którymi są czytniki linii papilarnych, oraz poprzez identyfikację rysów twarzy lub siatkówki i tęczówki oka.
Fot. © Philipp Berezhnoy – stock.adobe.com
Systemy kontroli dostępu w maksymalny sposób zmniejszają ryzyko strat, które mogą powstać w wyniku kradzieży mienia lub informacji, jednocześnie zwiększając bezpieczeństwo użytkowników przebywających na chronionym terenie lub w obiekcie. Ważną ich cechą jest również możliwość rozbudowy uzyskanego już stopnia zabezpieczenia oraz bezproblemowe integrowanie z różnymi systemami alarmowymi oraz z telewizją przemysłową, co zwiększa funkcjonalność, a także skuteczność ich działania. W odniesieniu do współpracy w zakresie ochrony przeciwpożarowej możliwe jest w przypadku wykrycia pożaru spowodowanie otwarcia wszystkich wejść objętych systemem.
>>> Jak zintegrować systemy bezpieczeństwa pożarowego
>>> Oświetlenie ewakuacyjne w obiektach użyteczności publicznej
Stosowane w różnego rodzaju ogrodzeniach systemy kontroli dostępu zapewniają możliwość elastycznego zarządzania wjazdem i wyjazdem pojazdów, a także ruchem pieszych, i mogą być skonfigurowane w zależności od indywidualnych potrzeb i wymagań użytkownika. W tym celu niezbędne jest zdefiniowanie:
- użytkowników bądź grupy użytkowników,
- nośników z informacjami o nich,
- możliwości uruchamiania poszczególnych bram i szlabanów, a także furtek, drzwi i bramek,
- określonych przedziałów czasowych działania.
Możliwe jest także centralne zarządzanie systemem bram i szlabanów, a także furtek, drzwi i bramek, z dowolnego miejsca, co pozwala na zrezygnowanie z zatrudniania personelu obsługującego w miejscu ich usytuowania. Ponadto system nadzoruje działanie wymienionych zaporowych urządzeń wjazdowych i wejściowych, automatycznie wysyłając komunikaty o usterkach, które można przekazywać pracownikom serwisu technicznego. Zdalna analiza usterek pozwala skrócić czas naprawy na miejscu i uniknąć konieczności dwukrotnego wysyłania techników z działu serwisu, gdyż przyjadą już na miejsce awarii z niezbędnymi częściami.
W dalszej części artykułu:
WEJŚCIOWE URZĄDZENIA IDENTYFIKUJĄCE
Domofony
Identyfikatory
Czytniki i sterowniki
Terminale biometryczne
ZAPOROWE URZĄDZENIA WEJŚCIOWE/WJAZDOWE
Bramy i szlabany
Drzwi, furtki i bramki
Okucia
URZĄDZENIA SYSTEMÓW KONTROLI DOSTĘPU UŻYWANE W OGRODZENIACH
Cały artykuł dostępny jest w numerze 2/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
inż. Zbigniew Czajka
były pracownik Zakładu Aprobat Technicznych Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego PEWB, a także ITB – Oddział Wielkopolski