Odpowiada Aneta Malan-Wijata.
Czy stawy mogą być wykonane na zgłoszenie robót budowlanych?
W nr 3/2016 „IB” przeczytałam w artykule „Zmiany i nowelizacje Prawa budowlanego”, że najistotniejsze zmiany nastąpiły w art. 29 ust. 1 Pb.
I tak pozwolenia na budowę obecnie NIE wymaga m. in.: wykonywanie i przebudowa urządzeń melioracji wodnych szczegółowych (wszystkich bez wyjątku, np. stawów). Przygotowałam dokumentację do zgłoszenia robót budowlanych w celu złożenia do starosty. Wydział architektury prawie natychmiast kazał mi dokumentację zabrać i złożyć projekt i wniosek o pozwolenie na budowę.
Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 290), dalej: Pb, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Wyjątki od tej zasady zostały zawarte w art. 29-31 ustawy – Prawo budowlane, które określają, jakie roboty budowlane nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę oraz które z nich wymagają dokonania zgłoszenia. Zgodnie z obecnie obowiązującym przepisem art. 29 ust. 2 pkt 9 Pb zezwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na wykonywaniu i przebudowie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. W myśl art. 30 ust. 1 pkt 2 Pb takie roboty budowlane podlegają procedurze zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej. W świetle ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne art. 70 ust. 1 i 2 (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 469 z późn. zm.) melioracje wodne polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz na ochronie użytków rolnych przed powodziami, a urządzenia melioracji wodnych dzielą się na podstawowe i szczegółowe, w zależności od ich funkcji i parametrów. Zamknięty katalog urządzeń melioracji wodnych szczegółowych znajduje się w art. 73 ust. 1 pkt 1-5 ustawy – Prawo wodne. W katalogu tym, w pkt 4, zostały ujęte ziemne stawy rybne, jeżeli służą celom, o których mowa w art. 70 ust. 1 ustawy Prawo wodne. Tak więc ziemne stawy rybne zalicza się do urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, pod warunkiem że spełniają określoną funkcję polegającą na polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby, ułatwieniu jej uprawy oraz na ochronie użytków rolnych przed powodziami.
Z przywołanych regulacji wynika zatem, że w myśl art. 29 ust. 2 pkt 9 Pb pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie i przebudowa ziemnych stawów rybnych, jeżeli służą one polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby, ułatwieniu jej uprawy oraz ochronie użytków rolnych przed powodziami. W takim przypadku roboty budowlane mogą być zrealizowane na podstawie zgłoszenia. Natomiast jeżeli staw rybny nie będzie spełniał określonej wyżej funkcji, a więc tym samym nie będzie urządzeniem melioracji wodnych szczegółowych, inwestor zobowiązany jest wystąpić z wnioskiem o pozwolenie na budowę. Kluczowe znaczenie ma ustalenie, czy konkretny staw rybny jest urządzeniem melioracji wodnych szczegółowych.
Wskazany przepis art. 29 ust. 2 pkt 9 Pb w przytoczonym brzmieniu obowiązuje od dnia 28 czerwca 2015 r., to jest od dnia wejścia w życie nowelizacji ustawy – Prawo budowlane, dokonanej ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 443), która wprowadziła zmiany m.in. w art. 29 ustawy Pb. Przed wspomnianą nowelizacją z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę zwolnione były roboty budowlane polegające na wykonywaniu urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, z wyjątkiem ziemnych stawów hodowlanych oraz urządzeń melioracji wodnych szczegółowych usytuowanych w granicach parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin. Obecnie, po zmianie wynikającej z ustawy z dnia 20 lutego 2015 r., regulacja ta nie zawiera już żadnych wyjątków od zwolnienia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę przy wykonywaniu urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. Tak więc wszystkie urządzenia melioracji wodnych szczegółowych, w tym ziemne stawy rybne, które ze względu na swoją funkcję można zakwalifikować jako takie urządzenia, nie wymagają pozwolenia na budowę, tylko zgłoszenia.
Niezależnie od powyższego należy pamiętać o istnieniu regulacji zawartej w art. 30 ust. 7 Pb, która daje organowi możliwość nałożenia obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę również dla inwestycji, które nie wymagają z mocy prawa uzyskania pozwolenia na budowę. Zgodnie z przywołanym przepisem w przypadku dokonania przez inwestora zgłoszenia zamiaru wykonania określonego obiektu lub robót budowlanych objętych uproszczoną procedurą organ może nałożyć, w drodze decyzji wnoszącej sprzeciw, obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub spowodować: zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków, pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych, wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich. Nakładając obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę, organ powinien jednak wykazać, że zamierzone roboty budowlane mogą spowodować potencjalne zagrożenie dóbr wskazanych przez ustawodawcę w tym przepisie.