Gdy instalacje przechodzą przez przegrodę, dla której wymagana jest określona klasa odporności ogniowej, należy uszczelnić przejście instalacji w sposób zapewniający mu przynajmniej taką samą klasę odporności ogniowej, jaką ma przegroda.
Fot. stock.adobe/Lukasz Lewczuk
Przegrody budowlane odgrywają kluczową rolę w spełnieniu wymagań związanych z bezpieczeństwem pożarowym. Dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów mogą stanowić barierę powstrzymującą przez określony czas przedostanie się pożaru do sąsiednich pomieszczeń. Zdolność przegrody do spełnienia określonych wymagań podczas pożaru wyrażana jest przez jej odporność ogniową, a miarą przywołanej cechy jest czas wyrażony w pełnych minutach, który upłynie od rozpoczęcia pożaru do osiągnięcia przez przegrodę jednego z trzech kryteriów granicznych. Kryteria te, oznaczone literami R, E oraz I, oznaczają odpowiednio nośność, szczelność oraz izolacyjność ogniową.
Przegrody w obiektach budowlanych w zależności od ich orientacji podzielić można na poziome (stropy międzykondygnacyjne) i pionowe (ściany). Pierwsze stanowią nośne elementy budynku oddzielające od siebie poszczególne kondygnacje. Drugie mogą występować jako elementy nośne, nienośne lub samonośne. Najczęściej spotykane rozwiązania stropów ograniczają się do wykorzystania betonu w konstrukcjach płytowych lub belkowo-płytowych, monolitycznych albo prefabrykowanych, żelbetowych lub sprężonych, które same charakteryzują się klasą odporności ogniowej [1]. Sporadycznie można spotkać rozwiązania gęstożebrowe bazujące na belkach żelbetowych i pustakach betonowych lub ceramicznych [2] oraz stropy wykonywane z elementów drewnianych [3] czy też stropy szklane [4]. Podobna sytuacja jest w przypadku ścian nośnych, gdzie oprócz rozwiązań żelbetowych monolitycznych, ewentualnie prefabrykowanych, najczęściej spotyka się ściany wykonane z drobnowymiarowych elementów murowych: ceramicznych, silikatowych lub z autoklawizowanego betonu komórkowego [5]. Najwięcej różnorodnych systemów charakteryzujących się odpowiednimi właściwościami ogniowymi występuje w przypadku przegród nienośnych (ścian działowych i osłonowych). Ściany nienośne, mające odpowiednią klasę odporności ogniowej, wykonywane są najczęściej jako ścianki w lekkiej zabudowie − usztywnione stelażem stalowym albo drewnianym, np. z płyt gipsowo-kartonowych [6] – lub też konstrukcje wykonywane z płyt warstwowych [7]. Podobnie jak w przypadku stropów istnieją tutaj rozwiązania, których konstrukcja oparta jest na elementach drewnianych [8]. Szczególny przypadek stanowią przegrody transparentne, wykorzystujące w swej budowie specjalne szkło ogniochronne [9], wśród których wyróżnić można słupowo-ryglowe ściany działowe [10] lub osłonowe [11], ściany bezszprosowe [12] oraz ściany wykonane z pustaków szklanych [13].
>>> Sygnalizatory pożarowe – co warto o nich wiedzieć?
>>> Kable i przewody – klasy reakcji na ogień
>>> Jak zintegrować systemy bezpieczeństwa pożarowego
>>> Kable i przewody elektryczne w budynkach – dobór pod kątem reakcji na ogień
Wszystkie z wymienionych przegród w przypadku wystąpienia pożaru mogą stanowić znakomitą barierę dla ognia oraz wysokiej temperatury. Jednakże jednym z warunków, aby tak się stało, jest zachowanie ciągłości ich powierzchni. Każda nawet z pozoru niewielka szczelina czy otwór w danej przegrodzie może stanowić potencjalnie słabe miejsce, przez które ogień przeniesie się do sąsiedniego pomieszczenia. Dlatego też tak istotne jest odpowiednie zabezpieczenie wszelkich przepustów instalacyjnych (przejścia kabli, rur, szynoprzewodów itp.). W miejscach tych stosowane są specjalne rozwiązania konstrukcyjne nazywane uszczelnieniami przejść instalacyjnych, stanowiące system umożliwiający zachowanie odporności ogniowej elementu oddzielającego. W przypadku gdy instalacje przechodzą przez przegrodę, dla której wymagana jest określona klasa odporności ogniowej, należy uszczelnić ich przejście w sposób zapewniający mu przynajmniej taką samą klasę odporności ogniowej, jaką ma przegroda.
W niniejszej pracy omówione zostały najczęściej spotykane rozwiązania techniczne stosowane w uszczelnieniach przejść instalacyjnych.
W dalszej części artykułu:
Rozwiązania techniczne zabezpieczające przeciwpożarowo przepusty instalacyjne.
Uszczelnienia przejść kabli. ZDJĘCIA.
Cały tekst znajdziesz w numerze 9/2022 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”
 |
dr inż. Bartłomiej Sędłak Instytut Techniki Budowlanej Zakład Badań Ogniowych |
Literatura
1. P. Sulik, Wymagania z zakresu rozwiązań konstrukcyjnych stropów mieszkalnych ze względu na bezpieczeństwo pożarowe, „Inżynier Budownictwa” nr 7/8 /2017.
2. P. Turkowski and P. Sulik, Odporność ogniowa stropów belkowo-pustakowych, „Materiały Budowlane” vol. 1, no. 7, 2015.
3. P. Sulik, Bezpieczeństwo pożarowe budynków o konstrukcji drewnianej, „Izolacje” vol. 7/8/2021.
4. P. Roszkowski and B. Sędłak, Badania odporności ogniowej poziomych elementów przeszklonych, „Świat Szkła” vol. 19, no. 12, 2014.
5. N. Narayanan and K. Ramamurthy, Structure and properties of aerated concrete: a review, „Cem. Concr. Compos.” vol. 22, no. 5, 2000.
6. A. Borowy, M. Łukomski and G. Woźniak, Metody oceny odporności ogniowej ścian skonstruowanych na szkielecie stalowym z obudową z płyt gipsowo-kartonowych, „Materiały Budowlane” vol. 1, no. 8, 2017.
7. B. Wróblewski and A. Borowy, Badanie i klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej ścian i dachów z płyt warstwowych, „Izolacje” vol. 7/8/2012.
8. P. Roszkowski and P. Sulik, Wooden stud walls – problems with regard to structural fire design according to PN-EN 1995-1-2, Ann. Warsaw Univ. Life Sci. – SGGW For. Wood Technol., vol. 87, 2014.
9. K. Zieliński, Szkło ogniochronne, „Świat Szkła”, vol. 1, 2008.
10. B. Sędłak, Bezpieczeństwo pożarowe przeszklonych ścian działowych, „Świat Szkła” vol. 20, no. 5, 2015.
11. J. Kinowski, Bezpieczeństwo pożarowe przeszklonych ścian osłonowych (kurtynowych), „Świat Szkła” vol. 5, 2015.
12. B. Sędłak, Bezszprosowe szklane ściany działowe o określonej klasie odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 19, no. 11, 2014.
13. B. Sędłak, Ściany działowe z pustaków szklanych – badania oraz klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej, „Świat Szkła” vol. 19, no. 1, 2014.
14. B. Sędłak, P. Sulik, D. Izydorczyk and M. Łukomski, Fire-stop Wraps and Collars with Intumescent Materials – Performance Comparison, „Procedia Eng.”, vol. 172, 2017.
15. B. Sędłak, Porównanie skuteczności działania opasek i kołnierzy ogniochronnych z materiałami pęczniejącymi, „Izolacje” vol. 18,
no. 11–12, 2013.
Sprawdź: Produkty budowlane
