Przegrody, jakie stosowane są w polskim budownictwie, to przede wszystkim ściany murowane. Szacuje się, że stanowią one aż 90% wszystkich przegród w domach jednorodzinnych, w budownictwie wielorodzinnym udział ten jest nieco niższy, jednakże i w nim ściany murowane zajmują większość spośród wykonywanych przegród.
Przegrody wykonywane są z elementów murowych, które różnią się między sobą parametrami oraz cechami fizycznymi, tym samym mając wpływ na pracę obiektu na długookresowym etapie eksploatacji. Z tego też powodu na etapie projektowania obiektu należy dokładnie przeanalizować wybór materiału ściennego, a także rodzaj konstrukcji każdej przegrody w budynku.
Przegrody w budownictwie – typy
Typy przegród murowanych można podzielić według różnych kryteriów. Najbardziej popularnym podziałem jest ten wynikający z funkcji nośnej, a także wynikający z układu warstw występujących w przegrodzie.
Z uwagi na funkcję nośną w obiektach budowlanych możemy wydzielić ściany zewnętrzne nośne, wewnętrzne nośne oraz nienośne. Ściany nośne to przegrody pełniące funkcje konstrukcyjne, których główną rolą jest przeniesienie obciążeń z wyższych kondygnacji na niżej położone lub bezpośrednio na fundamenty. Ściany zewnętrzne dodatkowo przejmują obciążenia poziome, np. środowiskowe w postaci obciążenia wiatrem. Ściany nienośne to głównie te wypełniające przegrody działowe, pełniące w obiektach rolę oddzielającą i przenoszące wyłącznie obciążenie własne oraz eksploatacyjne, np. od podwieszonych przedmiotów użytkowych.
Podział z uwagi na warstwy istniejące w przegrodzie dotyczy przede wszystkim ścian zewnętrznych (ściany wewnętrzne to głównie otynkowane ściany jednowarstwowe) i obejmuje on trzy podstawowe typy ścian: jednowarstwowe, dwuwarstwowe oraz trójwarstwowe (szczelinowe).
Silikaty można wykorzystywać do wykonywania warstwy konstrukcyjnej ścian dwu- lub trójwarstwowych
Ściany zewnętrzne jednowarstwowe
Ściana jednowarstwowa to przegroda składająca się z jednej warstwy konstrukcyjnej. Decydując się na ścianę zewnętrzną jednowarstwową należy pamiętać, że musi ona cechować się obowiązującym współczynnikiem przenikania ciepła, tj. nieprzekraczający poziomu 0,20 W/(m2·K).
Po zaostrzeniu warunków technicznych wraz z początkiem roku 2021 niewiele wyrobów spełnia powyższe kryteria graniczne. Materiał murowy tworzący przegrodę jednowarstwową musi być „ciepły”, tj. musi charakteryzować się niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła. Przykładem materiału użytecznego przy wznoszeniu zewnętrznych przegród jednowarstwowych są bloczki z betonu komórkowego niskich gęstości. Jednocześnie należy mieć świadomość, że mimo bardzo korzystnych parametrów cieplnych materiału będzie to ściana wymurowana z bloczków o znacznej szerokości. Elementami, które mogą tworzyć ściany zewnętrzne jednowarstwowe są np. bloczki z betonu komórkowego H+H TERMO o szerokości 48 cm. Jest to materiał o gęstości 350 kg/m3 pozwalający osiągnąć współczynnik przenikania ciepła U = 0,19 W/(m2·K).
Beton komórkowy przeznaczony do murowania ścian jednowarstwowych o szerokości 480 mm
Ściany zewnętrzne dwuwarstwowe
Ściana zewnętrzna dwuwarstwowa składa się z warstwy elementów murowych (konstrukcyjnej) oraz z warstwy ocieplenia (izolacji termicznej). Jest to najpopularniejszy typ przegród występujący obecnie w polskim budownictwie. Dla tego typu ścian rolę izolatora termicznego przejmuje materiał dociepleniowy (przeważnie styropian lub wełna mineralna), z tego powodu nie ma potrzeby poszukiwania materiałów murowych o najniższych współczynnikach przewodzenia ciepła – izolacyjność cieplna w zdecydowanej mierze zależy od rodzaju i grubości materiału izolacyjnego. Dostępne na rynku systemy ociepleń pozwalają na wykonanie ściany, która będzie spełniać najostrzejsze wymagania stawiane budynkom energooszczędnym i pasywnym. Warstwa konstrukcyjna w takim układzie odpowiada za przenoszenie obciążeń, ochronę przed hałasem oraz bezpieczeństwo pożarowe.
Stosując najczęściej wykorzystywany typ styropianu o współczynniku przewodzenia ciepła λ = 0,04 W/(m·K), można wykonywać warstwę konstrukcyjną m.in. z bloczków z betonu komórkowego lub z elementów silikatowych. Często stosowane układy to:
1) połączenie bloczków z betonu komórkowego o szerokości 30 cm i gęstości 500 kg/m3 (np. H+H Beton komórkowy Gold+ 4,0-500) z warstwą 15 cm w/w styropianu – jest to połączenie pozwalające na uzyskanie współczynnika przenikania ciepła na poziomie U = 0,16 W/(m2·K);
2) połączenie elementów silikatowych o szerokości 25 cm (np. H+H Silikat N25 15-1400) z warstwą 20 cm w/w styropianu – jest to połączenie pozwalające na uzyskanie współczynnika przenikania ciepła na poziomie U = 0,18 W/(m2·K).
Bloczki silikatowe o szerokości 240 mm są chętnie wykorzystywane jako warstwa konstrukcyjna przegród
Ściany zewnętrzne trójwarstwowe
Ściany trójwarstwowe zamiennie nazywane są szczelinowymi. Są to przegrody wykonane z dwóch równoległych murów połączonych trwale kotwami. Przestrzeń między murami może być wypełniona, niewypełniona lub częściowo wypełniona materiałem termoizolacyjnym. Najczęściej występujący układ warstw w ścianie trójwarstwowej to: wewnętrzna warstwa konstrukcyjna, warstwa izolacyjna, zewnętrzna warstwa elewacyjna – osłonowa. Ściany trójwarstwowe tworzą układ warstw o największej pracochłonności z jednoczesnym zapewnieniem najlepszego zabezpieczenia przed utratą ciepła, hałasem, a także działaniem ognia. Warstwę konstrukcyjną ściany szczelinowej mogą tworzyć zarówno silikaty (rekomendowane elementy o szerokości 24 lub 25 cm), jak i beton komórkowy o gęstości 500 lub 600 kg/m3 i szerokości 24 cm. Warstwę izolacji termicznej, podobnie jak w przypadku przegród dwuwarstwowych, wykonuje się głównie ze styropianu lub wełny mineralnej, przy czym pamiętać należy, że wykorzystując wełnę mineralną konieczne jest zapewnienie pustki powietrznej pełniącej rolę szczeliny wentylacyjnej. Zewnętrzna powierzchnia ściany najczęściej wykonywana jest z cegieł licowych (elewacyjnych) i pozostaje nieotynkowana. Warstwę osłonową ściany trójwarstwowej wykonać można również z silikatowych elementów elewacyjnych w postaci cegieł, kształtek lub płytek o gładkiej lub łupanej powierzchni czołowej.
Materiał promocyjny firmy H+H
Czytaj także:
Izolacyjność cieplna przegród zewnętrznych – sposoby oceny
Ocieplanie ścian zewnętrznych według nowych wymagań prawnych
