Zmiana kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego – procedura

W procesie budowlanym kluczowe jest m.in. zachowanie przewidzianej prawem procedury zmiany osób sprawujących funkcje kierownika budowy (robót) lub inspektora nadzoru inwestorskiego.

Fot. stock.adobe / jat306

Kierownik budowy w przepisach Prawa budowlanego

Kierownik budowy może być (i zwykle jest) przedstawicielem wykonawcy w procesie inwestycyjnym, choć ustanawia go formalnie inwestor. Wynika to m.in. z przepisów art. 18 ust. 1 i art. 42 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane (Pb), nakładających na inwestora obowiązek zapewnienia kierownictwa budowy [1]. Należy zwrócić uwagę, że nie wykonawca, a właśnie kierownik budowy jest uczestnikiem procesu budowlanego w rozumieniu Pb. Administracyjnoprawna regulacja Pb nie odnosi się do obowiązków wykonawcy, ani nie używa tego pojęcia. Stronami umowy o roboty budowlane są natomiast inwestor i wykonawca.

Kierownik budowy (także kierownik robót) może być członkiem personelu wykonawcy, któremu przypisano funkcję kierownika budowy (kierownika robót). W danym modelu realizacji przedsięwzięcia może jednak się zdarzyć, że inwestor podpisze umowę o pełnienie tej funkcji z kierownikiem budowy, który będzie miał za zadanie nadzorować roboty wykonywane przez kilku wykonawców częściowych. W takim układzie kierownik budowy wykonuje usługi bezpośrednio na rzecz inwestora. Ustanowienie kierownika budowy jest konieczne przy robotach wymagających pozwolenia na budowę i dotyczących niektórych obiektów realizowanych na podstawie zgłoszenia (art. 42 ust. 3 Pb). Organ administracji architektoniczno-budowlanej może jednak wyłączyć obowiązek ustanowienia kierownika budowy do prac wymagających pozwolenia na budowę, jeśli jest to uzasadnione nieznacznym skomplikowaniem robót lub innymi ważnymi względami.

Czytaj też: Bezpieczny kierownik budowy

Kierownika robót w danej specjalności ustanawia się na żądanie inwestora przy prowadzeniu robót budowlanych, do kierowania którymi jest wymagane przygotowanie zawodowe w specjalności techniczno-budowlanej innej, niż posiada kierownik budowy (art. 42 ust. 4 Pb). Przy skomplikowanych projektach wymaga to czasem zaangażowania kilku kierowników robót, w specjalnościach podyktowanych rodzajem prowadzonych prac. Zgodnie z prawem kierownik budowy może być w procesie budowlanym tylko jeden.

Obowiązki kierownika budowy

Obowiązki kierownika budowy wymienia art. 22 Pb. Są one następujące:
1) protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;

2) prowadzenie dokumentacji budowy;

3) zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy:

3a) koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:

a) przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno;

b) przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;

3b) koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach, o których mowa w art. 21a ust. 3 Pb, oraz w planie bezpieczeństwa ochrony zdrowia;

3c) wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b Pb, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych;

3d) podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;

3e) zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów, zgodnie z art. 10 Pb;

4) wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;

5) zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy, dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;

6) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;

7) zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;

8) przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;

9) zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 Pb.

Kierownik budowy odpowiada na podstawie czterech grup przepisów wyznaczających podstawy prawne jego odpowiedzialności. Są to przepisy o odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (art. 95 i n. Pb), o wykroczeniach (art. 93 i 94 Pb) oraz dotyczące odpowiedzialności cywilnej na podstawie zasad ogólnych w Kodeksie cywilnym (KC), głównie wobec inwestora lub wykonawcy, a także zwykle przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej przewidziane ustawą o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa z dnia 15 grudnia 2000 r. (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1117) [2].

Polecamy: Odpowiedzialność dyscyplinarna i zawodowa inżyniera budownictwa

Kierownik budowy ma prawo, ale i obowiązek (art. 23 Pb):
1) występowania do inwestora o zmiany w rozwiązaniach projektowych, jeżeli są one uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych lub usprawnienia procesu budowy;

2) ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.
W piśmiennictwie wskazuje się, że uprawnienia kierownika budowy z art. 23 Pb mają raczej na celu podkreślenie możliwości występowania z pewną inicjatywą do inwestora i nie są wiążące. Można racjonalnie założyć, że tego typu wystąpienia kierownik budowy mógłby kierować w praktyce nawet bez istnienia tego przepisu. Art. 23 Pb wprowadza jednak obowiązek ustosunkowania się do tych wystąpień. W ten sposób kierownik budowy, jako uczestnik procesu budowlanego mający największy wgląd i rozeznanie w bieżącej sytuacji na placu budowy, może sygnalizować potrzebę wprowadzenia zmian do projektu. Również prawo do ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych oznacza w praktyce obowiązek po stronie kierownika budowy do zajęcia stanowiska w tych kwestiach [3]. Jest on ponadto zobligowany do wdrażania zaleceń inspektora nadzoru inwestorskiego (art. 26 pkt 2 Pb), a także stosowania się do decyzji oraz postanowień odpowiednich służb i organów administracji, w tym organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz nadzoru budowlanego.

Nadzór inwestorski i obowiązki nadzoru

W toku wykonywania prac budowlanych o dużej skali lub pewnym stopniu skomplikowania kluczowa staje się rola podmiotów sprawujących nadzór nad realizacją inwestycji. Pojęcie nadzoru można rozumieć na kilka sposobów.
Z punktu widzenia przepisów Pb można wyróżnić przede wszystkim państwowy nadzór budowlany sprawowany przez powiatowego i wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego oraz Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Państwowy nadzór nad prowadzeniem procesu budowlanego można też postrzegać szerzej jako ogół organów uprawnionych do kontrolowania rozmaitych spraw związanych z wykonywaniem prac budowlanych na podstawie odrębnych przepisów. W tak szerokim rozumieniu do nadzoru budowlanego można też zaliczyć inne służby państwowe, takie jak: Państwowa Straż Pożarna, Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Ochrony Środowiska.
W Pb przewidziano również możliwość powołania przez inwestora inspektora nadzoru inwestorskiego, który w jego imieniu sprawuje nadzór nad przebiegiem procesu budowlanego oraz jakością i poprawnością wykonywania prac przez wykonawcę. Istotną rolę odgrywa również tzw. nadzór autorski sprawowany przez projektanta. Obowiązek powołania nadzoru inwestorskiego i autorskiego może zostać nałożony na inwestora w decyzji o pozwoleniu na budowę, jeśli jest to uzasadnione wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub przewidywanym wpływem na środowisko (art. 19 ust. 1 Pb). Nadzór inwestorski może zostać ustanowiony również z inicjatywy własnej inwestora. W każdym przypadku konieczne jest powołanie do wykonywania tej funkcji osoby posiadającej odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Występowanie wyspecjalizowanego nadzoru inwestorskiego staje się standardem w praktyce kontraktowej przy realizacji inwestycji o większej skali.

Inspektor nadzoru inwestorskiego może występować jako członek profesjonalnego przedsiębiorstwa świadczącego usługi inżyniera kontraktu lub konsultanta przy kontrakcie. O ile inżynier kontraktu zwykle oznacza wieloosobowy zespół lub spółkę zajmującą się pełnieniem tego typu usług, o tyle inspektor nadzoru inwestorskiego jest zawsze osobą fizyczną, gdyż musi on mieć wymagane prawem kwalifikacje do sprawowania nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych w danej specjalności.
Szczegółowe obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego wymienione zostały w art. 25 Pb. Wśród nich wskazano m.in.:

• reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;
• sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności zapobieganie wykorzystaniu wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do stosowania w budownictwie;
• sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie, udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;
• potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także na żądanie inwestora kontrolowanie rozliczeń budowy.

Coraz częściej też inspektor nadzoru inwestorskiego pełni funkcję reprezentanta inwestora w bieżących kontaktach z wykonawcą, także przy czynnościach technicznych związanych z potwierdzaniem zrealizowanych przez wykonawcę prac na potrzeby fakturowania tych robót przez wykonawcę. Zakres praw i obowiązków przypisanych inspektorowi nadzoru inwestorskiego powinien zostać określony w umowie o pełnienie nadzoru inwestorskiego lub umowie z inżynierem kontraktu [4]. Umowa o sprawowanie nadzoru inwestorskiego nad wykonywaniem robót budowlanych zalicza się do umów o świadczenie usług.
Należy ponadto wskazać, że łączenie funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego oraz kierownika budowy jest niedopuszczalne w świetle art. 24 ust. 1 Pb.

Zobacz też: O odpowiedzialności zawodowej inżyniera budownictwa

Zmiana kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego w trakcie budowy

Zmiana kierownika budowy¹ lub inspektora nadzoru inwestorskiego jest możliwa. Taką sytuację przewiduje art. 44 Pb. Zgodnie z tym przepisem:
W przypadku zmiany:

1) kierownika budowy lub kierownika robót,

2) inspektora nadzoru inwestorskiego,

3) projektanta sprawującego nadzór autorski

– inwestor dołącza do dokumentacji budowy oświadczenia o przejęciu obowiązków przez osoby wymienione w pkt. 1-3.

Oświadczenie o przejęciu obowiązków kierownika budowy (robót) powinno zawierać – obok informacji osobowej – datę tej zmiany.

Brak tego elementu może w przyszłości powodować trudności w udowodnieniu faktu dokonania zmiany tych osób i daty przejęcia obowiązków (i odpowiedzialności) w zakresie pełnienia funkcji kierownika budowy.
Oświadczenie o przejęciu obowiązków przez kierownika budowy, z podaniem dokładnej daty tego przejęcia, może być dołączone do dokumentacji budowy jeszcze przed dokonaniem zmiany, w dniu zmiany albo niezwłocznie po niej. Ustawodawca nie reguluje skutków niewykonania tego obowiązku. Niemniej, gdyby powstały w wyniku tego skutki niekorzystne dla uczestników procesu inwestycyjnego, to odpowiedzialność za nie będzie ciążyć na inwestorze.
Do oświadczenia o przejęciu obowiązków należy dołączyć kopię uprawnień budowlanych. Niezbędne jest też zaświadczenie izby samorządu zawodowego, do której należy nowy kierownik. Chociaż od 28 czerwca 2015 r. nie ma obowiązku, aby inwestor w trakcie budowy zgłaszał zmianę kierownika budowy do inspektora nadzoru budowlanego, to kiedy nowy kierownik budowy przejmuje swoje obowiązki, warto, aby poinformował on o tym fakcie odpowiedni inspektorat. Razem ze stosownym pismem powinien przekazać inspektoratowi swoje uprawnienia do wykonywania zawodu.
Ponadto zgodnie z § 6 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr 108, poz. 953 ze zm.; t.j. z dnia 25 kwietnia 2018 r. Dz.U. z 2018 r., poz. 963) (dalej: rozporządzenie): 4. Jeżeli w trakcie wykonywania robót budowlanych następuje zmiana kierownika budowy, kierownika robót, inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski, w dzienniku budowy dokonuje się wpisu określającego stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy, rozbiórki lub montażu. Wpis ten potwierdza się datą i podpisami osoby przekazującej i przejmującej obowiązki.

Wraz z wpisem o rezygnacji z pełnionej funkcji kierownik budowy powinien więc dokonać tzw. inwentaryzacji robót, czyli szczegółowo określić m.in. stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy. Wpisy te potwierdza się podpisami osoby przekazującej i przejmującej obowiązki. W praktyce taka inwentaryzacja, z uwagi na jej objętość, może być wpisana w protokole stanowiącym załącznik do dziennika budowy lub oddzielny dokument, przy czym odpowiednia adnotacja jest wtedy dokonywana w dzienniku budowy. Zgodnie z § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia:
1. Protokoły związane z budową lub sporządzane w trakcie wykonywania robót budowlanych wpisuje się do dziennika budowy.

2. Dopuszcza się sporządzanie protokołów, o których mowa w ust. 1, na oddzielnych arkuszach. Arkusze te należy dołączyć w sposób trwały do oryginału dziennika budowy i jego kopii lub zamieścić w oddzielnym zbiorze, dokonując w dzienniku budowy wpisu o fakcie ich prowadzenia.

Istotne przy dokonywaniu wpisów do dziennika budowy są również: zachowanie chronologii i brak długotrwałych przerw pomiędzy wpisami ustępującego kierownika budowy a tego, który przejmuje obowiązki. Dokonanie wpisu z datą wsteczną oznaczałoby jego wadliwość, m.in. w świetle art. 45 ust. 1 i art. 93 pkt 4 Pb oraz § 7 ust. 1 rozporządzenia. Zgodnie z art. 45 ust. 1 Pb: Dziennik budowy stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót i jest wydawany odpłatnie przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Dokument ten korzysta z domniemania prawdziwości zawartych w nim danych, a więc wszelkie niezgodne z prawdą ingerencje w jego treść, w tym antydatowanie, są niedopuszczalne².
Zmiana kierownika budowy – jakie wpisy powinny pojawić się w dzienniku budowy:

• dotychczasowy kierownik wpisuje, z jakim dniem przestaje pełnić funkcję kierownika, na jakim poziomie zaawansowania są roboty oraz jak zostały zabezpieczone;
• nowy kierownik potwierdza przejęcie obowiązków kierownika w danym dniu oraz stwierdza, na jakim poziomie zaawansowania są roboty i jak zostały zabezpieczone (wpis przejmującego kierownika powinien być zasadniczo spójny z treścią wpisu poprzedniego kierownika; w przypadku braku zgodności rzeczywisty stan zaawansowania robót mógłby potwierdzić swoim wpisem inwestor lub inspektor nadzoru inwestorskiego);
• w praktyce swój wpis powinien złożyć również inwestor i/lub inspektor nadzoru inwestorskiego.

W sytuacji zatem, gdy dotychczasowy kierownik budowy zrezygnował z pełnienia funkcji, rezygnacja jest skuteczna w momencie potwierdzenia tego wpisem do dziennika budowy, spełniającym wymogi prawne przewidziane m.in. § 6 ust. 4 rozporządzenia.

Dopiero dokonanie ważnego wpisu do dziennika budowy, potwierdzonego podpisami dotychczasowego oraz nowego kierownika budowy, stanowi moment formalnego i oficjalnego zaprzestania pełnienia funkcji przez poprzedniego kierownika budowy. Powinien on też poinformować na piśmie inwestora i organ nadzoru budowlanego o rezygnacji. W ten sposób może uchronić się od odpowiedzialności za zdarzenia, które będą miały miejsce na budowie po dacie rezygnacji z pełnionej funkcji.
Zatem dopóki dotychczasowy kierownik budowy nie dokona ważnego wpisu o przekazaniu funkcji nowemu kierownikowi, nadal jest on prawnie odpowiedzialny za budowę. Powyższa interpretacja przepisów Prawa budowlanego i rozporządzenia ma podstawę w orzecznictwie.
W wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 28 października 2016 r., sygn. akt VII Ga 221/16, LEX nr 2155951 (wyrok prawomocny), sąd stwierdził m.in. że: Każda zmiana kierownika budowy, z jakiegokolwiek powodu, musi zostać odnotowana w dzienniku budowy. Szczególnie istotnego znaczenia, w okolicznościach niniejszej sprawy, nabiera § 6 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr 108, poz. 953), w świetle którego jeżeli w trakcie wykonywania robót budowlanych następuje zmiana kierownika budowy, kierownika robót, inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski, w dzienniku budowy dokonuje się wpisu określającego stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy, rozbiórki lub montażu. Wpis ten potwierdza się datą i podpisami osoby przekazującej i przejmującej obowiązki. Oznacza to, że momentem, w którym dotychczasowy kierownik budowy kończy swoją funkcję w sensie formalnoprawnym, jest dokonanie tego wpisu, związanego z protokolarnym przekazaniem terenu budowy nowemu kierownikowi budowy. Jeżeli kierownik budowy nie ma możliwości przekazania placu budowy swojemu następcy (chociażby z powodu braku zatrudnienia jego następcy), z formalnego punktu widzenia w dalszym ciągu pozostaje on kierownikiem budowy.
Analiza dziennika budowy, załączonego do akt sprawy, uniemożliwia przyjęcie, że powyższe wymagania zostały spełnione. Z formalnego więc punktu widzenia, dotychczasowy kierownik budowy, P Z. w dalszym ciągu dysponował uprawnieniami do podpisywania stosownych dokumentów, w tym protokołów przedkładanych mu przez powoda. […] Sąd Okręgowy zwraca również uwagę na fakt wyłączności wpisu o przejęciu obowiązków kierownika budowy przez K. P Brak zaś jest wpisu P. Z. jako kierownika, który przekazuje swoje obowiązki, choć przy wcześniejszej zmianie funkcji taki wpis istnieje […].
Tym samym do momentu dokonania prawidłowego – tj. zgodnego z § 6 ust. 4 rozporządzenia (określającego stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy) – wpisu do dziennika budowy przez dotychczasowego kierownika pozostaje on kierownikiem budowy i ponosi odpowiedzialność za teren budowy. Odmowa dokonania takiego prawidłowego wpisu w dzienniku budowy przez dotychczasowego kierownika budowy może rodzić jego odpowiedzialność zawodową w budownictwie. W orzecznictwie pojawiają się stany faktyczne, w których odpowiedzialność kierownika budowy wynikała np. z naruszenia obowiązku właściwego dokumentowania robót lub poprawnego prowadzenia dziennika budowy³.

Ponadto za pieczę nad dziennikami budowy, w tym za ich należyte przechowywanie na terenie budowy, odpowiedzialny jest kierownik budowy do dnia zaprzestania przez niego pełnienia funkcji.
Zgodnie z § 11 ust. 1 i 2 rozporządzenia: 1. Dziennik budowy znajduje się na stałe na terenie budowy lub rozbiórki i jest dostępny dla osób upoważnionych, o których mowa w § 9 ust. 1. Dziennik budowy należy przechowywać w sposób zapobiegający uszkodzeniu, kradzieży lub zniszczeniu. 2. Za właściwe prowadzenie dziennika budowy, jego stan oraz właściwe przechowywanie na terenie budowy jest odpowiedzialny kierownik budowy.

Zmiana kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego. Podsumowanie

Zgodnie z prawem wpis o rezygnacji z pełnionej funkcji przez kierownika budowy, kierownika robót lub inspektora nadzoru inwestorskiego powinien kwitować wykonanie inwentaryzacji robót, to jest szczegółowo określać m.in. stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy.
Inwentaryzacja stanu robót może być dokonana w protokole stanowiącym załącznik do dziennika budowy lub oddzielny dokument, przy czym odpowiednia adnotacja jest wtedy dokonywana w dzienniku budowy. Wpis ten potwierdza się datą oraz podpisami osoby przekazującej i osoby przejmującej obowiązki kierownika budowy.
Momentem, w którym dotychczasowy kierownik budowy kończy swoją funkcję, w sensie formalnoprawnym, jest dokonanie ww. wpisu związanego z protokolarnym przekazaniem terenu budowy nowemu kierownikowi. Jeżeli kierownik budowy nie ma możliwości przekazania terenu budowy swojemu następcy (chociażby z powodu jego niezatrudnienia), to z formalnego punktu widzenia w dalszym ciągu pełni swoją funkcję.
Inwestor ma obowiązek podjęcia działań w celu zmiany kierownika budowy zgodnie z prawem budowlanym i procedurą kontraktu. Zapewnienie objęcia kierownictwa budowy należy do głównych obowiązków inwestora przewidzianych art. 18 ust. 1 Pb. W świetle Prawa budowlanego odpowiedzialność za negatywne skutki braku zapewnienia kierownictwa budowy spoczywa ostatecznie na inwestorze (zamawiającym). Zwykle umowa o roboty budowlane wymaga w tym zakresie podjęcia odpowiednich działań również przez inżyniera kontraktu (lub innego przedstawiciela inwestora).

Literatura

1. A. Damasiewicz, Umowa o roboty budowlane z wzorami, Warszawa 2010.
2. D. Sypniewski, Nadzór nad procesem budowlanym, Warszawa 2011.
3. M. Kruś, Podstawowe instytucje i zasady prawa budowlanego, Wolters Kluwer Polska, LEX/el 2009 Nr 99192, wydawnictwo elektroniczne.
4. H. Wysoczański, Kontrakty budowlane. Nowe warunki FIDIC, Oficyna Wydawnicza POLCEN, Warszawa 2018.

Artykuł został opublikowany w „Budownictwie i Prawie” nr 4/2019.

¹ Poniższe uwagi dotyczące zmiany kierownika budowy w równym stopniu mają zastosowanie do zmiany kierowników robót, inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski.

² Zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 14.12.2011 r., VIII SA/Wa 821/11; wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 28.10.2016 r., sygn. akt VII Ga 221/16.

³ Zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 25.09.2013 r., II SA/Gd 340/13; wyrok NSA z dnia 13.05.2009 r., II GSK 917/08.

dr n. pr. Hubert Wysoczański, adwokat