Ruch stowarzyszeniowy ma w naszym kraju długie tradycje. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej obchodzi w bieżącym roku 70-lecie istnienia.
Historia integracji inżynierów i techników naszej branży sięga poł. XIX w. Po odzyskaniu niepodległości pierwsi podjęli inicjatywę stowarzyszenia się inżynierowie kolejowi i 5–6 kwietnia 1919 r. walny zjazd powołał Związek Polskich Inżynierów Kolejowych, w 1921 r. powstał Związek Inżynierów Drogowych RP, a w1924 r. utworzono Koło Inżynierów Dróg i Mostów. Wojna przerwała legalną działalność organizacji i stowarzyszeń technicznych. Po okupacji polscy inżynierowie i technicy skupili się na odbudowie urządzeń komunalnych i komunikacyjnych, a także szkoleniu nowych kadr. Jesienią 1945 r. grupa inżynierów z różnych gałęzi przemysłu wystąpiła z inicjatywą restytucji stowarzyszeń technicznych na nowych zasadach. 12 grudnia 1945 r. powołano do życia Naczelną Organizację Techniczną skupiającą branżowe stowarzyszenia techniczne. Delegaci z większych ośrodków techniki komunikacyjnej 24 maja 1946 r. uchwalili powołanie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji.
SITK jest organizacją naukowo-techniczną, działającą jako ekspert zbiorowy na rzecz transportu poprzez swoich członków. Współpracujemy z uczelniami w kraju, z Polską Izbą Inżynierów Budownictwa oraz z międzynarodowymi organizacjami inżynierskimi w Europie. Opiniujemy branżowe akty prawne, inicjujemy i uczestniczymy w debatach branżowych, dysponujemy gronem rzeczoznawców w 15 specjalnościach branżowych. Nasi eksperci zajmują się ekspertyzami i audytami na największych budowach w kraju. Uczestniczymy w przygotowaniu kluczowych inwestycji. Stowarzyszenie skupia ponad 6 tys. inżynierów i techników, naukowców i menadżerów ze wszystkich branż związanych z transportem. W ramach SITK działają sekcje branżowe: drogowa, kolejowa, bezpieczeństwa ruchu drogowego, komunikacji miejskiej, lotnicza, samochodowa, żeglugi śródlądowej, żeglugi morskiej, transportu rurociągowego, a od 2014 r. również sekcja kosmiczna (komunikacja satelitarna to wymóg czasów).
Węzeł na drodze ekspresowej S11 Poznań–Kórnik (fot. Artur Gajdziński/archiwum Transprojektu Warszawa)
Przez kolejne lata SITK działało – i tak jest nadal – na rzecz postępu, innowacyjności i rozwoju transportu. Potwierdzają to dokonania, zdarzenia i przeobrażenia zachodzące przez ten czas we wszystkich rodzajach polskiego transportu, różnorodność stosowanych technologii, urządzeń technicznych, konstrukcji: budowli, elementów infrastruktury, taboru i wyposażenia wspomagającego funkcjonowanie różnych gałęzi techniki transportowej. Przez te lata działalności SITK problematyka organizowanych przez nasze stowarzyszenie konferencji, seminariów, kursów i szkoleń, narad, odczytów i wycieczek technicznych była tak dobierana, by wspierała i promowała aktualne dokonania w poszczególnych rodzajach transportu.
Najnowszy i najdłuższy w Polsce tramwaj „Krakowiak” (fot. T. Bielecki/archiwum MPK Kraków)
Po okresie „macoszego” traktowania branży komunikacyjnej nastąpił znakomity czas dla rozwoju budownictwa związanego z komunikacją drogową i kolejową. Unijne wsparcie projektów pozwoliło na realizację wielkich inwestycji, które już w dużym zakresie poprawiły mobilność użytkowników dróg i jakość przewozów kolejowych.
Stowarzyszenie upamiętnia swoich wybitnych twórców, przyznając za wkład w rozwój techniki komunikacyjnej medale im. Aleksandra i Zbigniewa Wasiutyńskich, prof. Czesława Jaworskiego i statuetki Ernesta Malinowskiego oraz Józefa Nowkuńskiego. W 1999 r. ze składek członków i darczyńców wybudowano pomnik Ernestowi Malinowskiemu na przełęczy Ticlio w Peru, w najwyższym miejscu wybudowanej przez niego kolei transandyjskiej. W 2015 r. w Tarnowskich Górach powstał pomnik inż. Józefa Nowkuńskiego – twórcy węglówki – linii łączącej Śląsk i port w Gdyni, a rok 2015 obchodzony był jako Rok Józefa Nowkuńskiego. Zorganizowaliśmy również cykl imprez upamiętniających 170-lecie Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, obecnej linii nr 1 relacji Warszawa–Katowice.
Elektryczny zespół trakcyjny PesaDART na szlaku (fot. B. Banaszak/archiwum PKP IC)
Członkowie SITK stanowią bazę najlepszych ekspertów z dziedziny inżynierii transportowej. Grono profesorów działających w SITK tworzy Komitet Nauki. W gronie tym są znane nazwiska świata nauki, polityki i gospodarki, znakomici specjaliści we wszystkich dziedzinach związanych z szeroko rozumianym transportem.
Dorota Przybyła
