Zakład Badań Ogniowych opracował, a następnie wdrożył procedurę oceniającą elewację kamienną.
12 kwietnia 2002 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wśród paragrafów dotyczących bezpieczeństwa pożarowego budynków, a zwłaszcza ich odporności ogniowej znalazł się § 225 oznajmiający, iż elementy okładzin elewacyjnych powinny być zamocowane do konstrukcji budynku w sposób uniemożliwiający ich odpadanie w przypadku pożaru w czasie krótszym niż wynikający z wymaganej klasy odporności ogniowej dla ściany zewnętrznej […].
Wraz z nabyciem przez służby nadzoru wiedzy o znaczeniu ww. zapisu, dla wykonawców elewacji kamiennych (najczęściej na etapie odbioru końcowego) pojawił się nierozwiązywalny problem. Jego przyczyną był brak możliwości formalnego udowodnienia, że termoizolowana elewacja kamienna w czasie pożaru nie ulegnie uszkodzeniu mogącemu zagrozić ewakuującym się ludziom oraz ratującym ich strażakom. Od 2004 r. istniał Raport Techniczny EOTA pozwalający na wydanie bez badań poświadczenia o spełnieniu przez kotwy kryterium nośności w warunkach pożaru, ale tylko dla 20% ich deklarowanej nośności. W czasach, gdy o wyborze wykonawcy decyduje głównie cena, trudno sobie wyobrazić, aby przetarg wygrał wykonawca uwzględniający w swojej ofercie kotwy o nośności obliczeniowej pięciokrotnie większej niż wymagane. Ww. raport dopuszczał także zastosowanie kotew o nośności zweryfikowanej poprzez badanie laboratoryjne. Niestety, procedura dotyczyła wyłącznie oznaczania dopuszczalnej siły wyrywającej, która w przypadku elewacji wentylowanych jest podrzędna w stosunku do siły ścinającej oraz momentu zginającego.
W związku z powyższym, ITB Zakład Badań Ogniowych na zlecenie „War-Mechan” – producenta kotew, oraz „Modeco Stone” – projektanta, dostawcy oraz montażysty elewacji, opracował, a następnie wdrożył procedurę oceniającą elewację kamienną w świetle wymagań § 225 Rozporządzenia Rady Ministrów.
Badanie przeprowadzono 24.03.2014 r. w Laboratorium Badań Ogniowych ITB w Pionkach.
Konfigurację elementu próbnego pokazano na rysunku 1.
Rys. 1. Konfiguracja elementu próbnego
W jego skład, oprócz ściany konstrukcyjnej, weszły następujące elementy:
– kotwy rurowe typu WB-R wg AT – 15-7932;
– kotwy płaskownikowe typu WB-V, WB-H oraz WB-S wg AT-15-5572;
– cement szybkosprawny do osadzania kotew w podłożu;
– arkusze wełny mineralnej twardej i półtwardej mocowane mechanicznie;
– płyty elewacyjne.
Podczas badania zaobserwowano pękanie i odpadanie drobnych kawałków kamiennych o masie 0,1-4,5 kg (rysunek 2), natomiast elementy mocujące pozostały nienaruszone (rysunek 3).
Rys. 2. Przebieg badania
Rys. 3. Widok elementu próbnego po zdemontowaniu płyt elewacyjnych
Po przeprowadzeniu analizy uzyskanych wyników badań, ITB oceniło, że elementy mocujące okładzinę kamienną zachowują trwałość w warunkach pożaru w czasie nie krótszym niż 60 minut.
Z uwagi na fakt, iż elementy płyt elewacyjnych mogą pękać i odpadać w kawałkach, należy zabezpieczyć ewakuujących się na okoliczność pożaru ludzi, poprzez spełnienie wymagań § 292 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. [Wejścia do budynku o wysokości powyżej dwóch kondygnacji].
mgr inż. Aleksander Dzięgiel, Modeco Stone Sp. z o.o.
Bibliografia:
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
Aprobata AT–15-7932 na kotwy rurowe typu WB-R
Aprobata AT-15-5572 na kotwy płaskownikowe typu WB-V, WB-H oraz WB-S
Opinia techniczna nr 0959/14/Z00NP
