Nowa siedziba Archiwum Państwowego w Gorzowie została oficjalnie otwarta. Jest topierwsze od kilkudziesięciu lat archiwumwybudowane w Polsce. Zmieści się w nimok. 9 km akt. Prace, o wartości ok. 7 mln zł netto, zrealizowała firma Skanska.
Nowo wybudowane gorzowskie archiwum jest pierwszym obiektem spełniającym wszelkie wymogi przechowywania materiałów archiwalnych, jaki wzniesiony został w czasach III RP. W ramach programu budowy archiwów w całej Polsce nowe siedziby zyskają także archiwa państwowe w Zielonej Górze i w Radomiu. Nowoczesne archiwa umożliwią przechowywanie dokumentów w postaci tradycyjnej, ale dodatkowo będą odpowiednio przygotowane do przechowywania dokumentów cyfrowych.
Gorzowskie Archiwum Państwowe to nowoczesny dwukondygnacyjny obiekt. Jego kubatura wynosi 6 tys. m³, a powierzchnia niemal 1,8 tys. m², z czego połowę zajmują magazyny na dokumenty. Druga część pełni funkcję biurowo-administracyjną. Nowy obiekt pomieści ok. 9 km akt – dotychczasowy był w stanie pomieścić ich tylko 2,7 km. Archiwiści szacują, że magazyny wystarczą na 20-30 lat. W budynku znajdują się magazyny na zbiory specjalne – skarbiec do przechowywania najcenniejszych dokumentów, z których najstarszy pochodzi z 1316 r., a także pracownia digitalizacji, pracownia naukowa, sala konferencyjna i wystawowa.
Wyzwaniem realizacji było usytuowanie budynku archiwum na zboczu – mówi Paweł Skrzypczak, menadżer projektu, Skanska. – W celu zabezpieczenia i wzmocnienia skarpy został wykonana ściana oporowa z prefabrykowanych elementów żelbetowych o wysokości ponad 4 m. Ponadto, grunty na tym terenie są bardzo niestabilne. Obiekt posadowiliśmy na 200 palach żwirowo-cementowych DSM o średnicy 80 cm każdy. Na początku realizacji musieliśmy przełożyć jedną z głównych magistrali cieplnych zasilających osiedle, która kolidowała z inwestycją. Polegało to na zmianie przebiegu dwóch rur o półmetrowej średnicy.
By archiwum spełniało swoje zadanie, akta muszą być przechowywane w odpowiednich warunkach. Niezbędna jest odpowiednia wentylacja i wilgotność. Zaostrzony rygor klimatyczny magazynów został uzyskany poprzez zastosowanie odpowiedniego systemu central wentylacyjnych, który dostarcza niezbędną ilość świeżego powietrza. Ilość powietrza nawiewanego do pomieszczeń, w których są magazynowane akta, została tak dobrana, by zapewnić wymagane do przechowywania akt parametry.
W nowym obiekcie akta znajdą się pod ścisłą ochroną. Magazyny zostały wykonane jako żelbetowe pomieszczenia o podwyższonej klasie odporności ogniowej i wyposażone w odpowiedni system p.poż. Ponadto, budynek posiada system kontroli dostępu, wydzielone zostały również strefy, w których mogą przebywać tylko osoby upoważnione.
Obecnie trwa przenoszenia akt nowego archiwum, wcześniej przechodzą one odkażanie i oczyszczanie z zanieczyszczeń mikrobiologicznych i grzybów – mówi Dariusz Rymar, dyrektorArchiwum w Gorzowie. Odbywa się to w specjalnej komorze fumigacyjnej, w której przy użyciu specjalnego gazu stanowiącego mieszaninę tlenku etylenu i dwutlenku węgla usuwane są bakterie. Zabiegowi jest poddawanych 2,7 km akt. W komorze gazowej mieści się ok. 20 m bieżących akt, operacja odkażania trwa 2 doby – tak więc cały proces zajmuje kilka miesięcy. Sama operacja przewożenia dokumentów jest dość skomplikowana i wymaga dużej ostrożności. Zakończenie przenoszenia zbiorów przewidziano na połowę roku 2014.
