Uczestniczki ankiety przygotowanej przez firmę Soletanche Polska uważają, że potrzebne są inicjatywy zrzeszające kobiety (90% odpowiedzi). Większość z nich jest zdania, że platforma mentorska dla kobiet pomogłaby umocnić ich pozycję w branży. Aż 82% ankietowanych pań chciałaby wykorzystać tę przestrzeń do uzyskania porady w kwestiach zawodowych. Co trzecia dziewczyna podkreśla, że potrzebuje wsparcia w budowaniu pewności siebie i radzenia sobie ze stresem. Ważna jest dla nich umiejętność odpowiadania na krytykę i przejawy seksizmu oraz reagowanie na dyskryminację ze względu na płeć.
Kobiety oczekują od społeczności wsparcia i motywacji w radzeniu sobie z brakiem wiary w swoje umiejętności i doświadczenie. W ankiecie „Szczyt się zaczyna na dole” dotyczącej potrzeby stworzenia platformy mentorskiej dla kobiet w budownictwie wzięło udział 110 kobiet1 reprezentujących to środowisko. Ankieta została stworzona przez firmę Soletanche, światowego lidera w zakresie budownictwa podziemnego.
W Soletanche Polska zatrudnionych jest 36 kobiet. Firma zatrudnia 235 osób, z czego większość to pracownicy produkcji. Panie pracują we wszystkich działach firmy, w tym w top managemencie. Jest to największy odsetek kobiet w grupie Soletanche Bachy na świecie. Fot. Soletanche Polska
„Jeśli szef zobaczy, że nie potrafię robić rzeczy XYZ, nie będę tyle zarabiać”; „jeśli ktoś zobaczy, że nie jestem taki mądry/mądra, jak myśleli, stracę stypendium” – Jeśli tak myślisz być może cierpisz na syndrom oszusta.
Syndrom oszusta lub oszustki (ang. impostor syndrome) to zjawisko psychologiczne powodujące brak wiary we własne siły i osiągnięcia. Mimo dowodów własnej kompetencji, jak np. zdobyte kwalifikacje, ukończone studia, kursy czy umiejętności tworzenia danych rzeczy, osoby cierpiące z powodu tego syndromu są przekonane, że nie powinny znaleźć się w danym miejscu czy obejmować jakiegoś stanowiska i nie zasługują na sukces, który osiągnęły. To zjawisko – z różnym nasileniem – dotyka ok. 70 proc. ludzi, ale częściej z powodu syndromu oszusta cierpią kobiety. Zwłaszcza te, które odnoszą duże sukcesy albo zajmują wysokie stanowiska. Być może to jest przyczyna tego, że kobiety w mniejszym stopniu chcą się dzielić swoją wiedzą. Wolą wymieniać się doświadczeniami lub uczyć od innych.
Aby zintegrować środowisko kobiet w budownictwie i zachęcić mentorki do dzielenia się wiedzą powstała kampania, która miała na celu zbadanie potrzeb kobiet w budownictwie. W tym celu postał singiel o tym samym tytule „Szczyt się zaczyna na dole”, wykonany przez zespół BENTONIKTI z Izabelą Nitką na czele, projektantką geotechniczną. Piosenka miała dodać nieco energii i przypomnieć kobietom dlaczego robią to co robią i że każdy szczyt zaczyna się na dole, dlatego warto pomóc tym na początku drogi.
| Dlaczego BENTONITKI? Nazwa jest połączeniem trzech aspektów – zawodowego, zespołowego oraz nazwiska wokalistki, czyli Izabeli Nitki. Nazwa „Bentonitki” wskazuje na liczbę mnogą i rodzaj żeński, czyli zespół, w skład którego wchodzą kobiety. Podstawą jest wyraz „bentonit”, silnie związany z realizacją fundamentowania specjalistycznego. Bentonit to substancja używana przez firmy geotechniczne m.in. do realizacji technologii ścian szczelinowych. Wraz z postępem wydobywania urobku, sekcja szczeliny zostaje wypełniona zawiesiną bentonitową zabezpieczającą wykop przed osuwaniem się gruntu do jego wnętrza. Najgłębsze ściany szczelinowe Soletanche zrealizowała jako posadowienie stacji metra Trocka w Warszawie i sięgają one na głębokość 60 m. |
Fot. Zespół Bentonitki
Jak nie umniejszać własnych osiągnięć?
Tematy, które najbardziej interesują żeńską część inżynierów to przekrój zagadnień z tzw. miękkiego zarządzania, którego nie uczy politechnika. Większość podejmowanych wątków oscyluje wokół takich tematów: jak radzić sobie ze stresem w pracy, jak radzić sobie z emocjami i nauczyć się je kontrolować, jak zbudować pewność siebie, jak radzić sobie z niewybrednymi komentarzami ze strony mężczyzn, jak nie umniejszać własnych osiągnięć, jak uniezależnić swoją pozycję od płci, jak mówić o sobie dobrze i nie obniżać swojej wartości.
Uwielbiam swoją pracę. Zdaję sobie sprawę, że ma ona również cienie, myślę jednak, że właśnie po to my kobiety powinniśmy się jednoczyć np. tworząc społeczności, gdzie możemy podzielić się naszymi doświadczeniami czy poradzić koleżance, która zmaga się z problemem, na który ja mam rozwiązanie bo odrobiłam już tę lekcję. Staram się być aktywna na forach poświęconych kobietom w budownictwie, zaczęłam też opowiadać o swoich doświadczeniach poprzez podcasty. Niedawno dołączyłam do grupy mentorek AGH. Będę również aktywnie uczestniczyła we wszystkich aktywnościach wspierających kobiety, które planuje Soletanche – opowiada Justyna Żabka, kierownik robót w Soletanche Polska.
Fot. Justyna Żabka. Źródło: Soletanche Polska
Uważam, że wyniki ankiety są reprezentatywne. Widać, że kobiety potrzebują siebie nawzajem, jednak trudno im prosić o pomoc bo albo pracują w firmach gdzie w zasadzie są same lub po prostu wkrada się rywalizacja. To jest moim zdaniem kwestia zakorzeniona w wychowaniu dziewczynek. Te wszystkie konkursy piękności itp. Gdzie tu jest miejsce na uczenie, że grupa może być wsparciem? Każda z nas ma jakiś swój mały zamknięty świat, w którym jest sama ze swoimi wyobrażeniami tego, że nie wszystko wie, a zapytać się nie za mocno można bo to obnaży naszą niekompetencję. Weźmy sytuację z placu budowy. Jeśli spotkają się dwie kobiety to automatycznie będą ze sobą konkurować, która jest mądrzejsza, ładniejsza, sprytniejsza, bardziej wygadana czy po prostu kompetentna w swoim fachu. Coraz więcej mówi się o idei siostrzeństwa i to dobrze, bo braterstwo ma się świetnie od setek tysięcy lat. – wyjaśnia Justyna Żabka.
Poznaj realizacje Soletanche Polska:
>>> Podziemna ulica Hasa w Łodzi już przejezdna. Ściany szczelinowe wykonała firma Soletanche
>>> Przebudowa stacji Warszawa Zachodnia
>>> Jak to zbudowano? Fabryka Norblina
>>> Fundamenty kompleksu biurowego Studio w Warszawie
>>> Stacja metra Bródno – podsumowanie prac fundamentowych
>>> Tunel Południowej Obwodnicy Warszawy. FILM
Kobiety chcą się uczyć na cudzym doświadczeniu
Na pytanie „W jakiej roli widzisz siebie jako członkini platformy mentorskiej?” 60,9% kobiet deklaruje, że chętnie zarejestruje się jako MENTI i będzie uczyć się od innych, 38,2% chce podzielić się swoimi doświadczeniami, ale również uczyć się od innych, czyli wystąpić w podwójnej roli MENTORKI i MENTI. Zaledwie 0,9% (1 osoba na 110) chce zostać MENTORKĄ.
Jednocześnie 90% ankietowanych stwierdziło, że stworzenie takiej społeczności jest potrzebne, a 10% nie ma zdania w tym temacie.
Ankietowane mówiły, że potrzebne jest miejsce do wymiany doświadczeń. Kobiety stwierdziły, że potrzebują energii grupy mówiąc o tym, że wzajemne wsparcie motywuje. Tego szczególnie brakuje w mniejszych firmach, gdzie kobiety są mniejszością i nie mają się do kogo zwrócić, bo są same. Taka platforma ułatwiłaby dziewczynom utrzymanie tzw. work life balance i osiągnięcie wysokich stanowisk w branży nadal zdominowanej przez mężczyzn i patriarchalne zasady.
Aneta Łuszczyńska, inżynier budowy oraz Justyna Żabka, kierownik robót. Fot. Soletanche Polska
Jakiej pomocy kobiety oczekują od MENTORKI?
Przede wszystkim liczą po prostu na możliwość przedyskutowania bieżących kwestii zawodowych i poradzenia się kogoś (82,6%). Na drugim miejscu jest chęć awansu i potrzeba konsultacji w kwestii osiągnąć i swoich ambicji zawodowych (67%). Na trzecim miejscu pojawiła się chęć przedyskutowania aspektów technicznych, na którą wskazało 54,1% ankietowanych. Niemal tyle samo ankietowanych było zainteresowanych poznaniem realiów pracy wybranej przez siebie Mentorki (51,4%).
Omówienie w środowisku kobiecym aspektów technicznych jest bardzo istotne. Dziewczyny mają opory przed zadawaniem pytań mężczyznom, którzy traktują je z góry. Wyolbrzymiają popełniane przez nie błędy, a potrzebę konsultacji w kwestiach technicznych uważają za niekompetencję.
Kobiety chcą budować mosty porozumienia
Choć na forach można przeczytać, że kobiety na wysokich stanowiskach nie wspierają koleżanek pragnących awansu i pokutuje wręcz stwierdzenie, że kobieta na kierowniczym stanowisku to najgorsze, co może spotkać młodą, ambitną osobę, to sytuacja ta z pewnością zmieni się dzięki powstającym inicjatywom prokobiecym. Kobiety nie chcą walczyć z mężczyznami, chcą postawić na edukację w zakresie komunikacji, aby być bardziej asertywnymi i potrafić mówić o swoich kompetencjach i sukcesach bez zażenowania i umniejszania swoich osiągnięć. Pragną równego startu z mężczyznami.
Chodzi o to, żebym jako kobieta nie musiała na starcie udowadniać, że to co mam w CV, czy w świadectwie ukończenia szkoły dostałam na tzw. „ładne oczy”, ale jest to wynik mojej ciężkiej pracy, zaangażowania i nabytego doświadczenia. Mężczyźni ten pakiet pewności siebie nabywają już w przedszkolu. My niestety musimy się tego nauczyć w późniejszym etapie życia. Musi też do tego dojrzeć społeczeństwo i zmienić się kultura i postrzeganie roli kobiety. Musimy przestać dzielić zachowania na takie, które wypadają chłopcom, a nie wypadają dziewczynom i odwrotnie. Wtedy będziemy mogli ocenić człowieka – pracownika bez filtra płci, pozostawiając tylko to, za co powinien być oceniany, czyli kompetencje i osiągnięcia. Zachęcam kobiety do wspierania się wzajemnie, bo tylko tak jesteśmy w stanie osiągnąć więcej. Im więcej nas będzie na wysokich – managerskich stanowiskach, tym lepiej będziemy miały wszystkie. Pomagajmy sobie, bo każda z nas kiedyś zaczynała, przecież każdy szczyt zaczyna się na dole – podsumowuje Justyna Żabka.
1Ankieta „Szczyt się zaczyna na dole” dot. Platformy mentorskiej dla kobiet w budownictwie. Grupa ankietowanych 110 kobiet reprezentujących środowisko inżynierskie. Ankiety zebrane są zarówno wśród studentek, jak i uczestniczek konferencji branżowych, jak i poprzez kampanię szczyt się zaczyna na dole. Dane były zbierane w okresie od 8.03.2022 do 31.08.2022 za pomocą formularza googla przez firmę Soletanche Polska Sp. z o.o. Celem ankiety było zebranie zainteresowania rejestracją na platformie oraz udzielenie informacji na temat zagadnień jakie na danej platformie powinny być poruszane. Szczegółowe wyniki ankiety dostępne są na życzenie.
Ogromne podziękowanie kierujemy do Urszuli Tomczak, Głównego eksperta i projektanta Soletanche za pomoc w spopularyzowaniu ankiety w środowisku Politechniki Warszawskiej.
