Kalendarium prawne na sierpień i wrzesień.
Fot. © Rafa Irusta – Fotolia.com
|
18.08.2017 weszło |
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 sierpnia 2017 r. w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w sierpniu 2017 r., w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1547) Rozporządzenie zawiera wykaz gmin poszkodowanych w wyniku działania silnych wiatrów, intensywnych opadów atmosferycznych lub wyładowań atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r., w których mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1067, z późn. zm.). |
|
21.08.2017 została |
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o dozorze technicznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1555) Nowelizacja ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1040) wynika z konieczności prawidłowej implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/126/WE z dnia 21 października 2009 r. w sprawie odzyskiwania oparów paliwa na etapie II podczas tankowania pojazdów silnikowych na stacjach paliw w związku z jej zmianą wprowadzoną dyrektywą Komisji 2014/99/UE z dnia 21 października 2014 r. W celu wdrożenia wymienionej dyrektywy nowe przepisy powierzają jednostkom dozoru technicznego czynności w zakresie kontroli stacji paliw w odniesieniu do wydajności instalacji do odzyskiwania oparów paliwa zgodnie z właściwymi normami europejskimi. W dotychczasowym stanie prawnym kontrolę takich urządzeń wykonywały osoby posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane, w trybie art. 62 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Wprowadzone do ustawy regulacje szczegółowo określają zasady i formy wykonywania dozoru technicznego w odniesieniu do urządzeń do odzyskiwania par paliwa. Ustawa weszła w życie z dniem 21 września 2017 r. |
|
23.08.2017 została |
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1566) Ustawa zastąpi obecnie obowiązującą ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1121). Jej uchwalenie wynika z konieczności dostosowania przepisów krajowych do regulacji unijnych, w tym tzw. Ramowej Dyrektywy Wodnej Unii Europejskiej, która przewiduje zlewniową politykę gospodarowania wodami oraz system usług wodnych. Jedną z kluczowych zmian zawartych w nowej ustawie jest zmiana systemu zarządzania zasobami wodnymi w Polsce. Zniesiono funkcje Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej. W ich miejsce powołano do życia jeden podmiot Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie (dalej: Wody Polskie) – państwową osobę prawną, który realizować będzie politykę zlewniową gospodarowania wodami na każdym poziomie zlewni, regionu wodnego oraz dorzecza. W skład tej instytucji wchodzić będą następujące jednostki organizacyjne: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie, regionalne zarządy gospodarki wodnej z siedzibami w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i we Wrocławiu, zarządy zlewni oraz nadzory wodne. Stworzono także nowy system finansowania gospodarki wodnej oparty na opłatach generowanych w obszarze gospodarki wodnej, szczególnie opłatach w tytułu usług wodnych. Usługi wodne to nowe pojęcie wprowadzone do ustawy. Zgodnie ze sformułowaną w akcie prawnym definicją polegają one na zapewnieniu gospodarstwom domowym, podmiotom publicznym oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą możliwości korzystania z wód w zakresie wykraczającym poza zakres powszechnego korzystania z wód, zwykłego korzystania z wód oraz szczególnego korzystania z wód. Zawarty w ustawie katalog usług wodnych obejmuje m.in.: pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych, odbiór i oczyszczanie ścieków, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, obejmujące także wprowadzanie ścieków do urządzeń wodnych, odprowadzanie do wód lub do urządzeń wodnych wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast, trwałe odwadnianie gruntów, obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych, a także odprowadzanie do wód – wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast. Za wykonywanie wszystkich czynności zaliczonych przez ustawodawcę do usług wodnych pobierane będą opłaty. Ponadto opłaty za usługi wodne będą naliczane za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej na skutek wykonywania na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m2 robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem, mających wpływ na zmniejszenie tej retencji przez wyłączenie więcej niż 70% powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej. Opłaty za usługi wodne w istocie zastąpią obowiązujące obecnie opłaty za korzystanie ze środowiska w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. W świetle przyjętych przepisów Wody Polskie będą wykonywać prawa właścicielskie Skarbu Państwa w stosunku do śródlądowych wód płynących oraz wód podziemnych, oraz do gruntów pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi. W stosunku do wód morza terytorialnego oraz morskich wód wewnętrznych prawa takie będzie wykonywał minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, z kolei w stosunku do śródlądowych dróg wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym będzie to minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej. Ustawa wprowadza pojęcie zgody wodnoprawnej obejmującej: wydanie pozwolenia wodnoprawnego, przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego, wydanie oceny wodnoprawnej, wydanie decyzji, o których mowa w art. 77 ust. 3 i 8 oraz w art. 176 ust. 4 ustawy (tj. decyzji zwalniającej od zakazów wynikających z ustawy). Przepisy ustawy szczegółowo regulują, jakie czynności wymagają określonego rodzaju zgody budowlanej oraz określają tryb jej wydania. Uprawnienia do wydawania zgód wodnoprawnych będą posiadały właściwe organy Wód Polskich. Nowością jest także ocena wodnoprawna, której uzyskanie będzie wymagane dla inwestycji lub działań mogących wpłynąć na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych. Rodzaje takich inwestycji i działań ma określić w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw gospodarki wodnej. W zakresie regulacji dotyczących urządzeń melioracji wodnych zlikwidowano dotychczasowy podział na urządzenia melioracji wodnych podstawowych i urządzenia melioracji wodnych szczegółowych. Wykonywanie i utrzymywanie melioracji wodnych należeć będzie do właścicieli gruntów. Do pozostałych istotnych zmian zawartych w nowej ustawie należy zaliczyć: – wprowadzenie nowej regulacji prawnej w obszarze zarządzania ryzykiem powodziowym, – nową regulację w zakresie systemu informacyjnego gospodarowania wodami, – rozbudowanie oraz doprecyzowanie regulacji w zakresie wykonywania kontroli gospodarowania wodami. – modyfikację zasad ustanawiania stref ochronnych ujęć wody. Zasadnicza część ustawy wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. Pozostała część przepisów wejdzie w życie odpowiednio: z dniem 24 sierpnia 2017 r., z dniem 31 grudnia 2017 r., z dniem 1 stycznia 2019 r., z dniem |
|
24.08.2017 zostało |
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lipca 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1579) Obwieszczenie zawiera jednolity tekst ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. |
|
25.08.2017 weszło |
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w sierpniu 2017 r., w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1583) Rozporządzenie zawiera wykaz gmin poszkodowanych w wyniku działania silnych wiatrów, intensywnych opadów atmosferycznych lub wyładowań atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r., w których mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1067, z późn. zm.). |
|
1.09.2017 weszło |
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań ochrony przeciwpożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym są prowadzone oddział przedszkolny lub oddziały przedszkolne zorganizowane w szkole podstawowej albo jest prowadzone przedszkole utworzone w wyniku przekształcenia oddziału przedszkolnego lub oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkole podstawowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 1642) Rozporządzenie określa wymagania ochrony przeciwpożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym są prowadzone oddział przedszkolny lub oddziały przedszkolne zorganizowane w szkole podstawowej albo jest prowadzone przedszkole utworzone w wyniku przekształcenia oddziału przedszkolnego lub oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkole podstawowej. Zastępuje ono dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie wymagań ochrony przeciwpożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym jest prowadzone przedszkole utworzone w wyniku przekształcenia oddziału przedszkolnego lub oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkole podstawowej (Dz.U. z 2015 r. poz. 20). Nowe rozporządzenie zachowuje część rozwiązań w zakresie wymagań ochrony przeciwpożarowej, zawartych we wcześniejszym rozporządzeniu. |
|
9.09.2017 weszła |
Ustawa z dnia 22 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1595) Zmiany wprowadzone w ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1446, z późn. zm.) dotyczą zasadniczo dwóch obszarów: funkcjonowania organów ochrony zabytków oraz udzielenia tymczasowej ochrony zabytkom nieruchomym w toku postępowania o wpis do rejestru zabytków. Ustawa rozszerza kompetencje Generalnego Konserwatora Zabytków o koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich konserwatorów zabytków. Wzmocniono także pozycję tego organu w procedurze powoływania i odwoływania wojewódzkiego konserwatora zabytków. Nowe przepisy przewidują utworzenie w strukturach samorządu terytorialnego stanowiska gminnego (miejskiego) konserwatora zabytków, powiatowego konserwatora zabytków, powiatowo-gminnego konserwatora zabytków albo metropolitalnego konserwatora zabytków w przypadku powierzenia przez wojewodę odpowiednim jednostkom samorządu terytorialnego, w drodze porozumienia, prowadzenia niektórych spraw z zakresu swojej właściwości, w tym wydawanie decyzji administracyjnych. Do ustawy dodano także przepisy przyznające ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego kompetencje do uchylenia lub zmiany z urzędu pozwolenia, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy (po zasięgnięciu opinii Głównej Komisji Konserwatorskiej), jeżeli realizacja działań określonych w tym pozwoleniu spowodowałaby: uszczerbek dla wartości zabytku lub uszkodzenie, lub zniszczenie zabytku, lub niewłaściwe korzystanie z zabytku. Istotną regulacją jest wprowadzenie, obowiązującego od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna, zakazu wykonywania prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku. Zakaz ten dotyczy także robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem, a także działań określonych w innej decyzji pozwalającej na ich prowadzenie. Analogiczne rozwiązanie zastosowano w przypadku postępowania w sprawie wpisu zabytku na Listę Skarbów Dziedzictwa. W myśl nowych przepisów informację o wszczęciu postępowania w sprawie wpisania zabytku nieruchomego do rejestru oraz o ostatecznym zakończeniu tego postępowania wojewódzki konserwator zabytków będzie musiał przekazać niezwłocznie właściwemu staroście. Informację o wszczęciu postępowania w sprawie wpisania zabytku nieruchomego do rejestru do czasu ostatecznego zakończenia tego postępowania będzie się podawać do publicznej wiadomości na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej starostwa powiatowego, na którego obszarze znajduje się zabytek, a ponadto w siedzibie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków lub w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości, w której znajduje się zabytek. Kolejną zmianą jest wprowadzenie do nowelizowanej ustawy nowego rozdziału dotyczącego administracyjnych kar pieniężnych, które mają być nakładane za naruszenia przepisów ustawy. Przedmiotowa ustawa dokonuje także zmiany m.in. w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2134, z późn. zm.) polegającej na rozstrzygnięciu, że usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków może nastąpić po uzyskaniu pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wydanego na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 11 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Przepis ten eliminuje istniejącą w dotychczasowym stanie prawnym konieczność wydawania podwójnych pozwoleń przez wojewódzkiego konserwatora zabytków na usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, tj. na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece na zabytkami oraz ustawy o ochronie przyrody. |
|
11.09.2017 weszła
|
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. z 2017 r. poz. 1529) Ustawa stanowi realizację rządowego programu Mieszkanie Plus w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego i ma na celu wykorzystanie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa pod budownictwo mieszkaniowe z mieszkaniami przeznaczonymi na wynajem z opcją (stopniowe dochodzenie do własności) i wynajem bez opcji, z czynszem normowanym. Służyć ma temu utworzenie Krajowego Zasobu Nieruchomości (KZN) – państwowej osoby prawnej. Zadaniem tej instytucji będzie gromadzenie nieruchomości, które mogą być wykorzystane pod budownictwo mieszkaniowe i gospodarowanie nimi w taki sposób, aby zwiększyć podaż nieruchomości pod budownictwo mieszkaniowe. Do zasobu KZN mają być włączane nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa albo pozostające w użytkowaniu wieczystym Skarbu Państwa, którymi obecnie gospodarują w imieniu Skarbu Państwa starostowie lub prezydenci miast na prawach powiatu, Agencja Nieruchomości Rolnych, Agencja Mienia Wojskowego, Lasy Państwowe. W związku z tym na mocy ustawy właściwe organy zostały zobowiązane do sporządzenia wykazów nieruchomości Skarbu Państwa, którymi gospodarują, i na ich podstawie KZN, uwzględniając kryteria określone w przepisach, zadecyduje, czy nieruchomości te mogą być włączone do zasobu. Wykazy takie mają być sporządzane corocznie. KZN będzie mógł także kupować lub otrzymywać nieruchomości pod zabudowę mieszkaniową od jednostek samorządu terytorialnego, Polskich Kolei Państwowych czy Poczty Polskiej. Do obowiązków KZN należeć będzie podejmowanie działań w celu realizacji na nieruchomościach inwestycji mieszkaniowych, w szczególności w swoich kompetencjach podmiot ten będzie posiadał możliwość przygotowania nieruchomości do zabudowy przez podział nieruchomości lub scalenia, a także realizację uzbrojenia technicznego terenu. Nieruchomości wchodzące w skład KZN mogą być przedmiotem: umowy o oddaniu w użytkowanie wieczyste, sprzedaży (za zgodą ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa), nieodpłatnego przekazania jednostce samorządu terytorialnego lub wniesienia jako aport do spółki celowej z udziałem takiej jednostki, jak również zamiany nieruchomości także na nieruchomość budynkową lub lokalową oraz zamiany nieruchomości w miejsce odszkodowania przysługującego od Skarbu Państwa w przypadkach określonych w ustawie (np. wywłaszczenie). Zawarcie umowy o oddaniu w użytkowanie wieczyste oraz sprzedaż nieruchomości nastąpi w drodze otwartego przetargu. Ustawa szczegółowo określa warunki jego przeprowadzenia. Podmiot, który nabędzie w ten sposób nieruchomość, zdefiniowany w ustawie jako operator mieszkaniowy, zobowiązany będzie do zrealizowania inwestycji mieszkaniowej, uwzględniając ściśle określone w przepisach kryteria. Dotyczą one przeznaczenia powierzchni użytkowej: lokali mieszkalnych (nie mniej niż 80% wszystkich lokali), lokali mieszkalnych o czynszu normowanym (nie mniej niż 70% powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych) oraz kondygnacji nadziemnych budynku niewyodrębnionych na lokale (nie więcej niż 20%). Będzie on musiał spełnić także wiele innych wymogów związanych z wynajmem mieszkań, takich jak: zawarcie umowy przedwstępnej z najemcą (dotyczy najmu z opcją), stosowanie kryteriów pierwszeństwa zawarcia umowy najmu (gdy liczba potencjalnych najemców będzie wyższa niż liczba dostępnych mieszkań), stosowanie czynszu normowanego. Ustawa dokładnie opisuje kwestie najmu w mieszkaniach realizowanych przez operatora mieszkaniowego. Nadzorowanie najmu ma być jednym z obowiązków KZN. Będzie on miał także możliwość ogłoszenia przetargu na zawarcie umowy o oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej albo na sprzedaż nieruchomości gruntowej, wchodzącej w skład zasobu, której powierzchnia nie przekracza 1500 m2 i jest przeznaczona pod zabudowę jednorodzinną. W związku nowymi regulacjami zawartymi w przedmiotowej ustawie wprowadzono wiele zmian w innych ustawach. Do ważnych zmian należą te w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1332). Dotyczą one obowiązku sprawdzenia przez organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę lub odrębną decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego warunków dotyczących przeznaczenia powierzchni użytkowej na mieszkania na wynajem, w przypadku inwestycji na nieruchomości wchodzącej w skład KZN oddanej w użytkowanie wieczyste lub sprzedanej w trybie określonym w tej ustawie (organem tym ma być Wojewoda). Prezes KZN będzie stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie tego rodzaju inwestycji. Istotne zmiany dotyczą także ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1610, z późn. zm.), do której dodano przepisy o nowej formie najmu lokalu, tj. najmie instytucjonalnym. Umową najmu instytucjonalnego lokalu określono umowę najmu lokalu mieszkalnego zawieraną przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie wynajmowania lokali. Jednocześnie ograniczony został zakres najmu okazjonalnego, ponieważ umowę takiego najmu będą mogły zawierać tylko podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali. |
Aneta Malan-Wijata
